7. KONCEPCJA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

System wspólnego zapobiegania agresji oparty na wielostronnej umowie międzynarodowej:

1. zasada wzajemnej nieagresji

2. zasada wspólnej samoobrony

3. to nie sojusz, bo w sojuszu zdefiniowany jest przeciwnik

CHARLES DE SAINT – PIERRE

• pisał projekty pokojowe dla świata

• Utrecht – 1713 – projekt dla pokojowej, bezpiecznej Europy - „Unia Europejska”

porozumienie zbiorowego bezpieczeństwa; silne ramie zbrojne

• bezpieczeństwo wew. i na zew. (organizacja międzynarodowa)

IMMANUEL KANT – 1895; „Wieczny pokój”

1. człowiek z natury jest zły – pożądliwość; wojna (realizm)

2. człowiek ma rozum – oświecona wiara w rozum człowieka (racjonalizm) – porzucenie narzędzia wojny na rzecz

rozwoju

ROZUM – RACJONALIZM - ROZWÓJ

1. rozum i prawo – katalizatory bezpieczeństwa i pokoju

2. organizacja państwa w republiki

3. ludzie – ponoszą konsekwencje wojny (nie władzy)

4. nie proponował organizacji międzynarodowej – najsilniejsze państwa zawsze będą ponad; narzędzie do

rozgrywania interesów przez najsilniejszych

1. federacja luźnych państw

! XIX w. - wiek przełomowy; prasa; powszechność przeświadczenia, że świat można lepiej zorganizować; ruchy masowe;

rządzący zainteresowani przeorganizowaniem

! Car Mikołaj II – Haga; 26 państw zrzekło się wojny agresywnej

14 PUNKTÓW WILSONA:

• liberalizm gospodarczy

• prawo międzynarodowe – pokój przez prawo – umiędzynarodowienie norm prawnych

• postulat organizacji międzynarodowej

• prawo do samostanowienia – Europa

LIGA NARODÓW – koncepcja bezpieczeństwa zbiorowego – system, który ma zapewnić bezpieczeństwo wszystkim

członkom danej wspólnoty (zapobieganie agresji) – wielostronne umowy międzynarodowe; główna

zasada - „jeden za wszystkich, wszyscy za jednego”

• 1919r. - pomysł brytyjski

• USA nie wzięły udziału w projekcie – izolacjonizm

• przec całą wojnę pisano projekt

• pomysłodawcy: Cecil, Philimore

! ZADANIA:

• przeciwdziałanie wojnie

• rozbrojenie – zbrojenia często były pretekstem do wszczynania wojny

• forum do negocjacji i arbitrażu

• obrona praw pracowniczych

• światowe zadanie – wygenerowanie pokoju, bądź klimatu jemu sprzyjającemu

• walka z narkotykami itd.

Podstawy do powstania ONZ:

• 55 państw

• organizacja nieudana – brak instrumentów, narzędzi przymusu do egzekwowania prawa i wywierania wpływu

nacisku

• I próba powołania takiej organizacji

• problem – najwięcej do powiedzenia miały Wlk. Bryt i Francja (sprzeczność interesów)

• geopolityczny układ

• Francja chciała utworzenia armii zdolnej do zapobiegania międzynarodowym konfliktom

PAKT BRIANDA – KELLOGA

PARYŻ, 66 państw

• 1928 – potępienie wojen agresywnych

• wyrzekanie się wojny we wzajemnych stosunkach

• pokojowe rozstrzyganie konfliktów

• wojna napastnicza – nielegalna

• wojny pomiędzy państwami zrzeszonymi – niemożliwe

Cele: potępienie i wyrzeczenie się wojny, pokojowe rozwiązywanie konfliktów, jedynym celem była realizacja koncepcji

bezpieczeństwa zbiorowego. Możliwa była jedynie wojna obronna – nie napastnicza.

Niewystarczająco skonkretyzowany → brak definicji agresora, również okazuje się dość słaby

ONZ – na gruzach LN; Nowy Jork;dwubiegunowy podział świata

• KOREA 1950 – jedyny moment kiedy był mandat ONZ dla interencji zbrojnej

• ! po zakończeniu zimnej wojny – prawdziwa integracja – idea globalnego porządku światowego

• 1990 – Irak

• AFRYKA – Somalia

• 1995 – Jugosławia

• Kosowo

• 2001 – Afganistan

• 2011 – Libia

1. celem realizacji dominacji zwycięskich mocarstw

2. wojna koreańska (1950) pierwszą okazją realizacji zbiorowego bezpieczeństwa

3.po niej zimna wojna i wszystkie rozgrywające się wojny były pomiędzy państwami dwóch bloków

4.po z.w. Bush senior proklamuje nowy porządek bezpieczeństwa przy okazji Zatoki Perskiej (1991)

5. następne akcje – Somalia, Rwanda – nieudane

6. różnice zdań przy okazji Iraku

7. zawsze te najsilniejsze państwa nadają ton → oś zła realizacją interesów USA

NAJSILNIEJSZE PAŃSTWA NADAJĄ TON – RADA BEZPIECZEŃSTWA