Prawo cywilne wykłady wszystkie 20112012

Zarys prawa cywilnego 6.10.2011 wykład 1

Prawo cywilne – ius cywile, ukształtowane przez rzymian co spowodowało podobieństwo w różnych państwach. Wspólne korzenie przesądzają o tym, że ucząc się prawa cywilnego sięgamy po dorobek tysiącleci.

Cechy prawa cywilnego – przepisy prawa cywilnego kształtują stosunki cywilno-prawne. Czy się różnią stosunki cywilno-prawne od innych stosunkow?

- stosunki maja na ogol charakter majątkowy, czyli sa mierzalne za pomocą określonych wartości ekonomicznych, można ustalić ich wartość np. w pieniądzu. Nie wszystkie stosunki cywilno – prawne maja charakter majątkowy (nie mierzalna choćby za pomocą pieniądza), np. w związku z dobrami osobistymi (cześć, zdrowie, Zycie, tajemnica korespondencji). Ochrona tych dobr.

- równorzędność stron stosunku cywilno-prawnego: nie ma żadnego hierarchicznego podporządkowania stron postępowania. Np. w przypadku stosunkow administracyjno-prawnych nie można mówić o równorzędności stron. W stosunkach cywilno-prawnych strony SA równe i wyraża się to w autonomii woli stron. Autonomia ta oznacza, ze stosunki cywilno prawne będą swobodnie powstawały, bo będą zależeć od osob, które miały by w tych stosunkach wystąpić. Swoboda może być w trzech aspektach:

- brak przymusu państwowego – stosunki powstają jak i ustają bez udziału państwa; w obrębie innych stosunkow tak nie ma. Możliwy jest przymus państwowy, ale tylko wtedy kiedy chce tego którakolwiek ze stron. Będzie to polegało na ingerencji sadu. Taka sytuacja występuje rzadko.

- stosunki dotyczą ludzi wolnych, którzy mogą swobodnie postępować.

Źródła stosunków cywilno-prawnych:

Zdarzenia prawne kształtują stosunki prawne. Zdarzenia te maja różnorodny charakter:

  1. Fakty – takie zdarzenia prawne , które sa niezależne od woli np. urodzenie się, śmierć, będzie to kształtowało np. stosunek ojcostwa, macierzyństwa.

  2. Działania – takie zdarzenia prawne, które sa zależne od woli. To dzieli się na:

Elementy stosunku cywilno-prawnego:

Wyodrębnia się trzy:

  1. Strony stosunku cywilno-prawnego: osoby trojakiego rodzaju

  1. Przedmiot stosunku prawnego czyli określone dobro, w związku z którym kształtowany jest stosunek prawny np. jakąś rzecz, dobra osobiste (zdrowie, inkorporowane prawo ucieleśnione w papierach wartościowych itp.)

  2. Ustalenie treści stosunku prawnego – prawa i obowiązki stron, będzie to zależało od stron.

Systematyka prawa cywilnego:

Jest to uporządkowanie przepisów, które oddziaływują na stosunek cywilno-prawny.

Pandektyści,podział pandektowy:

1.Cześć ogólna prawa cywilnego obejmująca przepisy dotyczące wszelkich stosunki cywilno-prawne, mające bardzo szerokie zastosowanie, np. (o osobach )

2.Przepisy określające prawa względem rzeczy (prawo rzeczowe)-bezwzględna skuteczność praw rzeczowych, ma to znaczyć że prawa mają być skuteczne wobec każdego, na każdym spoczywa obowiązek nieprzeszkadzania w ich wykonywaniu. Prawa te nie są swobodnie ustalanymi, określa je ustawodawca. Lista praw rzeczowych jest zamknięta.prawa te to własność, użytkowanie wieczyste i prawa rzeczowe ograniczone, którymi są na gruncie prawa polskiego:

-użytkowanie, służebność, hipoteka, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu

3.Zowbowiązania-dotyczą wierzyciela i dłużnika. Wierzyciel to osoba uprawniona do żądania spełnienia świadczenia. Wierzytelność-obowiązek wierzyciela.

Dłużnik to osoba która jest obciążona Obowiązkiem zadośćuczynienia żądaniu, ma obowiązek spełnić świadczenia.Ten obowiązek to dług. Wieżytelnosc i dług to to samo tylko dla jednego jest powinnością a dla drugiego…

Wynika to z umow, najczęściej każda ze stron jest i wierzycielem i dłużnikiem.

  1. Spadki – przepisy które okrelaja przejście majątku ze spadkodawcy na spadkobierców, a wiec przejście tego majatku w wyniku śmierci. Sa to przepisy o dziedziczeniu, ochronie osob najbliższych itp.

  2. Prawo rodzinne – o zawarciu małżeństwa, o stosunkach majątkowych miedzy małżonkami, o stosunkach miedzy dziećmi a rodzicami itp.

  3. Prawo handlowe – przepisy o ustroju przedsiębiorcy, o czynnościach dokonywanych przez niego. Wskazuje nam to na rożne postacie przedsiębiorców i o umowach gospodarczych, które byłby zawierane przez przedsiębiorców.

  4. Prawa na dobrach niematerialnych – prawa autorskie, wynalazcze, dotyczące własności przemysłowej, czyli prawa rożnych twórców względem tego co od nich pochodzi

  5. Prawo papierow wartościowych – przepisy określające postacie papierow wartościowych oraz reguły obrotu nimi.

Egzamin można złożyć w dwoch czesciach: I czesc ogolna i prawo rzeczowe-semestr zimowy; II zobowiązania, spadki, prawo rodzinne-semestr letni. Egzamin opisowy! Tylko wykłady.

Kodeks cywilny! Kodeks rodzinny i opiekuńczy!

Podręczniki:

Źrodla prawa cywilnego:

W jakich aktach prawnych sa przepisy prawa cywilnego:

  1. Kodeks cywilny – 1964r. wyrasta z tradycji wielkich kodyfikacji XIX w.: kodeks francuski z 1804r. – kształtował stosunki kapitalistyczne. Kodeks cywilny austriacki z 1811. Kodeks cywilny niemiecki 1896r. Wszystkie te kodeksy obowiązywały na ziemiach polskich odpowiednio do zaborcy. W 1933r. wydano kodeks zobowiązań. W 1934r. kodeks handlowy.

    Kodeks cywilny sklada się z 4 czesci odpowiadających pierwszym czterem dzialom: czesc ogolna, prawo rzeczowe, zobowiązania i spadki. W 1964r wydano kodeks postepowania cywilnego – przepisy określające tryb postepowania przed sadem i przepisy egzekucji.

  2. Ustawa z 1982. O księgach wieczystych i hipotece.

13.10.2011

Zdolność prawna:

Zdolnością prawną nazywamy możliwość posiadania praw i zaciągania obowiązków.

Każdy człowiek ma zdolność prawną, może nabywać prawa, zaciągać obowiązki.

Zdolność prawna wchodzi w rachubę od momentu urodzenia. Wynikało by z tego, że dziecko poczęte, ale jeszcze nie urodzone – nasciturus (płód w łonie matki), ale już w starożytności doszli do tego ze takie dziecko powinno być traktowane tak samo jak dzieci narodzone (art.927 par 2). Jeśli dziecko rodzi się po śmierci ojca i to dziecko jeszcze nienarodzone w chwili śmierci ojca, w chwili otwarcia spadku też jest brane pod uwagę. Z tego wynika, że nasciturus ma zdolność prawną lecz ograniczoną ponieważ może nabywać prawa. Jest to zdolność warunkowa bo miałaby być ona zależną od żywego urodzenia dziecka.

Zdolność prawna w przypadku zaginięcia (brak informacji o zaginionej osobie):

  1. uznanie za zmarłego (art. 29 k. c.) – o tym orzeka sąd, to orzeczenie będzie wymagało ustalenia dwóch okoliczności:

  1. sądowe stwierdzenie zgonu (art. 535 i następne k.p.c.) – stwierdzenie zgonu, będzie wymagało ustalenia tylko jednej okoliczności, a mianowicie niewątpliwości śmierci zaginionej osoby. Ta niewątpliwość miała by dotyczyć osoby, której zwłok nie ma. Tu Nie chodzi o wątpliwość tylko wysoki stopień prawdopodobieństwa śmierci osoby zaginionej np. osoba zaginiona ginie na oczach innych w pożarze to wtedy nie ma konieczności upływu czasu, alby uznać osobę za zmarłą. Konieczne jest ustalenie niewątpliwości śmierci osoby zaginionej.

Zdolność do czynności prawnych – polega na możliwości nabycia prawa, zaciągnięcie obowiązków poprzez własne działanie. polegające na złożeniu oświadczenia woli, czyli w istocie swej dokonaniu czynności prawnych. Zdolność do czynności prawnych wchodzi w rachube w trzech zakresach

Zdolność to zależy od wieku: 13 rok życia i 18 rok życia.

Ubezwłasnowolnienie – o tym orzeka sąd (sąd okręgowy, który będzie orzekał w składzie 3 sędziów, musi przeprowadzić dowód z biegłych, sąd zajmie się taką sprawą na wniosek ściśle określonej osoby: współmałżonka, krewni w linii prostej, rodzeństwo)

Krewni w linii prostej to tacy krewni, którzy pochodzą bezpośrednio lub pośrednio od siebie np. rodzice, dziadkowie

Krewni w linii bocznej np. rodzeństwo

Dwie postacie ubezwłasnowolnienia:

  1. Całkowite – Są trzy przesłanki ubezwłasnowolnienia: ukończenie 13 roku życia, choroba psychiczna (zaburzenia), osoba taka nie jest w stanie kierować swoim zachowaniem. Skutki to: dla osoby takiej ustanawiany jest opiekun, osoba taka traci zdolność do czynności prawnych (nie będzie mogła przez swoje działanie nabywać praw i zaciągać zobowiązań)

częściowe – przesłankami są: ukończony 18 rok życia; upośledzenie psychiczne (niedorozwój umysłowy); niezbędne jest ustalenie, że osobie takiej potrzeba jest pomoc w prowadzeniu jej spraw. Skutkami są: ustanowienie kuratora i ograniczenie zdolności do czynności prawnych.

Prawo cywilne 20.10.2011

Wykład 3

Osoby prawne-art.33 kodeksu cywilnego i szeregu ustaw. Obok osób fizycznych są nazywane naturalnymi osobami.

Osoby prawne to jednostki organizacyjne które mocą przepisów prawa posiadają osobowość prawną a więc niezbędnym jest zidentyfikowanie przepisów z którego wynika nadanie osobowości prawnej, aby przy określonych jednostkach możliwym było ustalenie że są jednostkami prawnymi.

Państwo przesądza o podmiotach stosunków cywilno prawnych.Brak przepisów przesądza o tym że nie ma osoby prawnej.

Łatwym jest ustalenie istnienia osoby prawnej, bo przepisy tkwią w różnych aktach prawnych. Są to przepisy dotyczące określonego rodzaju osób prawnych.Np. W ustawie o szkolnictwie wyższym jest postanowienie że szkoły wyższe są osobami prawnymi. Nie ma znaczenia czy są publiczne czy prywatne. W ustawie prawno spółdzielcze postanowiono również że spółdzielnie są osobami prawnymi.

W jaki sposób powstaje osoba prawna? Można wyodrębnić 3 modele powstania osoby prawnej :

1.System aktów organów władzy-np. uniwersytety państwowe powstają mocą ustawy, uniwersytety państwowe za pomocą rozporządzeń.

2.System koncesyjny- osoba prawna powstanie za zezwoleniem odpowiedniej władzy, a więc koncesji. Nie wystarczy inicjatywa określonych osób, tylko trzeba uzyskać odpowiednie zezwolenie.Np.banki.

3.System normatywny- najczęściej wchodzi w rachubę. Wystarczy działanie założycieli osoby prawnej. Działanie musi polegać na wypełnieniu wymagań które są przewidziane przepisami prawa, które wynikają z aktów normatywnych. Te wymagania byłyby określone w sposób ogólny., np. spółki handlowe, spółki z z. o .o .

Osoby prawne podlegają rejestracji. Podstawowe znaczenie ma krajowy rejestr sądowy o którym stanowi ustawa z 1997 roku. Krajowy rejestr sądowy obejmuje w istocie swej 3 rejestry.

1.Rejestr przedsiębiorców.Byłyby wpisane osoby prawne powstające dla prowadzenia działalności gospodarczej.

2.Rejestr organizacji społecznych, stowarzyszeń, związków zawodowych. Byłyby wpisane osoby prawne które powstają nie dla prowadzenia działalności gospodarczej.

3.Rejestr niewypłacalnych dłużników. Taki rejestr powstał w ramach krajowego rejestru sądowego. Taki jest prowadzony jest przez krajowe sądy rejonowe. Rejestr prowadzony jest też w odpowiednim systemie informatycznym. Wpisy są w swej istocie dostępnymi.

Osoba prawna powstaje co do zasady z chwilą dokonania wpisu we właściwym rejestrze. Wpis miałby mieć charakter konstytutywny, decydujący o zaistnieniu, powstaniu osoby prawnej.Art.35 kodeksu cywilnego.

Typy osób prawnych:

1.Osoby prawne typu korporacyjnego. Korporacje, którymi miałyby być takie osoby prawne, których sensem miałoby być porozumienie osób. Swój byt miałyby czerpać z woli osób które tworzą tą korporacje. Cechy korporacji:

-Korporacje charakteryzowałyby się członkostwem dobrowolnym. Będą następowały zmiany w składzie osobowym korporacji.

-Korporacje charakteryzują się władzami. Władze, którym przyznana jest kompetencja w określonym zakresie. Wyróżnia się władzę:

a) uchwałodawczą, stanowiącą o wewnętrznym porządku korporacji, np. jest to walne zgromadzenie akcjonariuszy.

b) Byłaby to władza o charakterze kontrolnym, np.Rada Nadzorcza.

c)Władza wykonawcza: zarząd spółki akcyjnej.

Ta różnorodność świadczy o tym że kompetencje są rozłączne. To co należy do jednej nie należy do drugiej.

-wewnętrzny porządek prawny, przepisy prawne, które miałyby pochodzić od przedstawicieli władz określonej korporacji, np. statut osoby prawnej. Statut powstaje w drodze czynności prawnej ,uzgadniany jest przez założycieli. Osoby które podpisują statut są założycielami spółki akcyjnej. Statut jest wyrazem oświadczeń woli, osób które go przyjmują. W umowach trzeba dociekać co strony umowy chciały ustalić, a nie tylko polegać na dosłownym znaczeniu przepisu. Wchodzi w rachubę wykładnia obiektywna statutu, co do przepisów prawa.

2.Osoby prawne typu zakładowego=fundacyjnego. Istotą miałby być wyodrębniony majątek. Nie porozumienie osób, tylko wyodrębniony majątek. Takimi osobami są przedsiębiorstwa państwowe, fundacje, fundusze inwestycyjne. Osoba zaistnieje wtedy, kiedy będzie dla niej utworzony majątek.

-nie ma członkostwa fundacji

-podobne względem fundacji jest istnienie władz i własnego porządku prawnego. Fundacja ma statut nadany przez fundatora.

-przez kogo działa osoba prawna? takie pytanie nie jest stosowane to osób fizycznych, bo osoba fizyczna działa poprzez siebie. Przez organy osoby prawnej.

Art.38 Kodeksu cywilnego: osoba prawna działa poprzez swoje organy. Jeśli osoba prawna nie będzie miała organów, to sąd ustanowi dla niej kuratora. Kurator doprowadzi do powołania organów, jeśli organy nie zostaną powołane osoba prawna ulega likwidacji. Organy są różne:

a)uchwałodawcze,stanowiące-władcze

b)doradcze i kontrolne

c)wykonawcze, reprezentacyjne- do ich kompetencji należy nie tylko prowadzenie interesów, ale reprezentowanie, złożenie oświadczenia woli, takie kompetencje np. w spółce akcyjnej należą do zarządu tej spółki. Ważne będzie dociekanie jakie organy ma dana osoba i do którego z nich jest przypisana kompetencja reprezentowania osoby prawnej, poprzez kogo będzie składała oświadczenia woli.

Organy mogą być jednoosobowe lub wieloosobowe. Działanie organu jest uważane za działanie samej osoby prawnej.

Rodzaje osób prawnych ze względu na charakter mienia:

1.Państwowe osoby prawne- mienie państwowe. Skarb państwa, inne państwowe osoby prawne, inne niż skarb państwa. Byłoby dostrzeganym państwo nie ze względu na władzę, tylko na dominium. W zakresie tego co mają, czyli mienia państwowego wychodzi na to że będzie funkcjonował skarb państwa.

Poprzez kogo działa skarb państwa? Osoba prawna działa poprzez swoje organy, ale nie ma w żadnym akcie nie znajdziemy wyodrębnionych organów skarbu państwa. Skarb Państwa działa poprzez organy władzy państwowej.np. może to być wojewoda, organ władzy terenowej. One by nas interesowały ze względu na to jakie mają kompetencje mienia państwowego, wypełniania zadań władczych. Skarb Państwa jest powszechny w obrocie gospodarczym, cywilnym itd.Inne osoby prawne:spółki handlowe, szkoły wyższe itd.

Mienie państwowe należy do Skarbu państwa albo do innej państwowej osoby prawnej, niż skarb państwa.

Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych państwowych osób prawnych.

2.Samorządowe osoby prawne.

a)jednostki samorządu terytorialnego- gmina , powiat, województwo. Z typową strukturą organów poprzez które będą działały. Jak wójt składa oświadczenie woli to jest to oświadczenie gminy.

b)osoby prawne utworzone przez jednostki samorządu terytorialnego

3.Prywatne osoby prawne.powstają dla prowadzenia działalności gospodarczej, np. spółki akcyjne, stowarzyszenia, spółdzielnie, kościoły, związki wyznaniowe, zakony.

Ułomne osoby prawne

Spośród jednostek organizacyjnych, tylko te są osobami prawnymi, względem których jest przepis o nadaniu osobowości prawnej. Ale są takie jednostki wobec których nie znajdziemy przepisu nadającego osobowość prawną, natomiast wchodzi w rachubę przepis z którego wynika nadanie zdolności prawnej.

Ułomne osoby prawne można scharakteryzować w dwojaki sposób:

1.Negatywne.Są to jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej.

2.Pozytywne.-jednostką organizacyjnym mocą przepisów została nadana zdolność prawna. Możliwość nabywania praw, zaciągania obowiązków.

Ułomne osoby prawne mogą nabywać prawa, zaciągać zobowiązania. Z tym, że nie mają osobowości prawnej.

Osobowość prawna i zdolność prawna to nie są synonimy!

Atrybuty osoby prawnej:

1.Posiadanie zdolności prawnej.

2.Osoby prawne działają poprzez organy.

3.Za zobowiązania osób prawnych ponoszą odpowiedzialność one same, za te zobowiązania nie ponoszą odpowiedzialności osoby które je tworzą.

Akcjonariusz nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki akcyjnej.

Atrybuty ułomnych osób prawnych:

1.Mają zdolność prawną.

2.Działają poprzez swoich członków. nie poprzez organy.

3.Za zobowiązania ułomnych osób prawnych, ponoszą odpowiedzialność ich członkowie.

Prawo cywilne 27.10.2011 Wykład 4

Ułomne osoby prawne mogą uczestniczyć w obrocie prawnym. Ale to nie są osoby prawne, nie mają osobowości prawnej.

Ustawodawca postąpił wstrzemięźliwie bo przyznał im tylko zdolność prawną.

Ułomnymi osobami prawnymi byłyby spółki jawne komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne

Spółki kapitałowe w organizacji mają zdolność prawną. Mogą nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, są w takiej sytuacji w jakiej się znajdują spółki handlowe osobowe.

Wspólnoty mieszkaniowe- mają zdolność prawną ale nie mają osobowości prawnej.

Szczególne właściwości ułomnych osób prawnych:

1.Poprzez kogo działają-NIE działają poprzez swoje organy, DZIAŁAJĄ POPRZEZ SWOICH CZONKÓW. Poprzez osoby tworzące np.wspólników. Wspólnicy byliby chętni do reprezentowania spółki jawnej.

Jest możliwe utworzenie zarządu do którego zadań miałoby należeć prowadzenie spraw spółki partnerskiej i jej reprezentowanie. Do takiej spółki można stosować przepisy dot. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością(zarząd). Trzeba byłoby członków uważać za ustawowych przedstawicieli tej spółki.

2.Jak się przedstawia odpowiedzialność za zobowiązania ułomnej osoby prawnej. Sama jednostka, osoby które tworzą osobę prawną (dotyczy nie tylko członka, ale też właściciela). Byłaby to odpowiedzialność osobista, ponosi odpowiedzialność swoim majątkiem, tym co ma osoba prawna. Będzie dostępny dla wierzycieli ułomnej osoby prawnej. Byłaby to odpowiedzialność nieograniczona za wszelkie zobowiązania o charakterze prywatno -prawnym. Jest to odpowiedzialność subsydiarna czyli dodatkowa. Miałaby zależeć od wypłacalności ułomnej osoby prawnej. Najpierw wierzycielowi trzeba szukać zaspokojenia w majątku ułomnej osoby prawnej, a w razie niepowodzenia sięgnąć po majątek członka ułomnej osoby prawnej. Egzekucja musi być prowadzona z ułomnej osoby prawnej, a dopiero wtedy kiedy ta egzekucja jest bezskuteczna, jest otwarta droga do majątku członka ułomnej osoby prawnej.

Jednostki które nie mają osobowości prawnej ani zdolności prawnej- nie są ani osobami prawnymi, ani nie mają zdolności prawnej, licea, gimnazja, szkoły podstawowe. Nie mogą występować w obrocie jako nabierający prawa, zaciągający zobowiązania. Powstają jedynie umowy gdzie po jednej ze stron byłaby nie tyle spółka co osoby ją tworzące. Spółka taka może mieć nazwę, ale nie może pod nią występować w obrocie prawnym.

Czynności prawne

To takie zdarzenia prawne które obejmują co najmniej jedno oświadczenie woli. Co to takiego oświadczenie woli?

Art.60 KC- oświadczenie woli byłoby przejawem woli osoby zmierzającym do wywołania skutków prawnych. Są dwa elementy:

1.Element wewnętrzny-wola rozumiana jako decyzja osoby od której ta wola miałaby pochodzić.

2.Oświadczenie woli-polegający na ujawnieniu tej decyzji, przejawie woli, o zakomunikowaniu innym o chęci wywołania skutków prawnych.

Oświadczenie woli może być złożone w dowolny sposób. W jakikolwiek sposób.Nie jest koniecznym posłużenie się słowami dla złożenia oświadczenia woli. Można to uczynić przez inne zachowanie, niż to polegające na użyciu słów. Milczenie nie rodzi skutków prawnych, bo ma być działanie, a nie bierność.

Rozróżnienie czynności prawnych ze względu na:

-Ilość oświadczeń woli-jednostronne czynności prawne, dwu lub wielostronne czynności prawne.

Jednostronne czynności prawne będą zawierały jedno oświadczenie woli. Taką czynnością jest testament, oferta, przyrzeczenie publiczne. Dwustronne czynności zawierają przynajmniej dwa oświadczenia woli. Takie czynności prawne nazywa się umowami. Takimi czynnościami są również uchwały organów wielonarodowych.

-Elementy składające się na czynność prawną:

1.Czynności prawne konsensualne- wyczerpują się oświadczeniami woli.

2.Czynności prawne realne- będą oprócz oświadczenia woli zawierały element realny jakim jest wydanie rzeczy.

Na ogół mamy do czynienia z czynnościami konsensualnymi.

Skutki prawne które rodzi czynność:

1.Czynności prawne zobowiązujące-miałoby wynikać obciążenie osoby dokonującej takiej czynności, takie czynności będą powiększały pasywa składającego oświadczenie woli.

2. Czynności prawne Rozporządzające-będą polegały na przeniesieniu lub zniesieniu określonego prawa. Przez zbywcę na nabywcę. Miałoby dojść do pomniejszenia aktywów osoby dokonującej takiej czynności.

3.Czynności prawne o podwójnym skutku- Sprzedaż-nie tylko zobowiązuje, ale również prowadzi do przeniesienia prawa które miał sprzedawca na kupującego. I zobowiązujące i rozporządxające razem.

4.Czynności prawne upoważniające- nie polegają ani na zobowiązaniu, ale stwarzają możliwość działania w cudzej sferze prawnej np. pełnomocnictwo, przekaz.

Zakres przysporzenia korzyści:

1.Czynności prawne odpłatne- przysporzenia nas interesujące korzyści miałyby być udziałem obu stron, takie czynności dominują.

2.czynności prawne nieodpłatne- korzyść jest tylko po jednej stronie, ktoś używa czyiś rzeczy np. Są na ogół słabiej chronione te czynności.

Podział ze względu na wpływ przyczyny na ważność czynności prawnej:

1.Czynności prawne przyczynowe- kauzalne- dla ustalenia ich ważności jest niezbędne ustalenie istnienia ważnej przyczyny-jeśli nie ma ważnej przyczyny to czynność prawna jest nieważna. Kauzy mogą mieć różną postać np. chęć zwolnienia się z obowiązku, altruistyczna przyczyna, chęć obdarowania. Powinna być możliwa do identyfikacji ta przyczyna. Czynności prawne na ogół są przyczynowe.

2.Czynności prawne oderwane(czynności prawne abstrakcyjne)-dla ustalenia ich ważności nie jest potrzebnym istnienie przyczyny. Takie czynności prawne wchodzą w rachubę tylko w przypadkach bliżej określonych przez ustawodawcę. Nas ustawodawca pozwala na dokonywanie czynności prawnej która miała by być ważną bez względu na istnienie przyczyny.

Wady oświadczenia woli:

Stany normatywne, bo bliżej określone przez ustawodawcę. Brak świadomości lub swobody w podjęciu decyzji i wyrażeniu woli, pozorność, błąd art.84, groźba art87, podstęp art.86, wyzysk art.388.

Wyzysk-dotyczy tylko umów o której bliżej stanowią przepisy trzeciej księgi.

Co miałyby wspólnego wszystkie te wady? Polegają na rozbieżności między wolą a jej przejawem. Dysharmonia miałaby być pomiędzy elementem wewnętrznym a zewnętrznym oświadczenia woli. Inna decyzja aniżeli zakomunikowanie oświadczeniu. Dwie grupy wad oświadczenia woli:

1.Skutkiem jest nieważność czynności prawnej -brak świadomości lub swobody w powzięciu decyzji lub wyrażaniu woli oraz pozorności. Każdy będzie mógł się powołać na te dwie wady. Nie tylko strony umowy ale też inne trzecie osoby. Na nieważność będzie mogła się powołać każda osoba w jakimkolwiek czasie. Czynności prawne dotknięte tymi wadami nie będą podlegały konwalidacji, nie będą mogły być unieważnionymi.. Nie będzie można konwalidować, doprowadzić do tego że czynność dokonana wadliwie miałaby być ważna.

2.Pozostałe 4 nie powodują nieważności, ale rodzą wzruszalność czynności prawnej. Dają możliwość ustania skutków prawnych czynności prawnej.(błąd, groźba, ;podstęp, wyzysk). Nie każdy będzie mógł powołać się na te wady ale tylko bliżej oznaczone przez ustawodawcę osoby. Będzie to błądzący ale nie kontrahent błądzącego. Będzie można powołać się na te wady tylko w określonym czasie. W przypadku wzruszalności dojdzie do konwalidacji-uzdrowienia czynności prawnej jeżeli uprawniony nie powoła się na wadliwość.

Brak świadomości-złożenie oświadczenia woli kiedy możliwym będzie ustalenie niezakłócań co do oświadczenia woli, tylko braku świadomości bądź swobody. Ma być brak świadomości a nie jej ograniczenie. Osoba która składa oświadczenie woli miałaby zaleć się w sytuacji kiedy w żaden sposób niemożliwym byłoby ustalenie że ona wie, co czyni. Nie ma znaczenia z jakiego powodu składający oświadczenie woli wprowadził się w stan braku świadomości, nie ma znaczenia że sam się wprowadził. Jeżeli czynność prawna będzie dokonana w takim stanie to jest ona nieważna.

Pozorność art.83-wymaga 3 ustaleń.

1.Oświadczenie woli miałoby być złożone drugiej stronie. Musi być identyfikowanym adresat oświadczenia woli. Wada dotyczy umów gdzie oświadczenie woli każdej z tych stron jest składane drugiej. Oświadczenie ma być kierowane do drugiej osoby.

2.Potrzebna jest zgoda drugiej strony na pozorność. Jedna z osób składa oświadczenie woli, a druga się godzi że to oświadczenie woli jest składane wadliwie. Nie ma pozorności jeśli druga strona na nią się nie godzi.

3.Strony nie chcą żadnych skutków prawnych. Zachowują się w sposób kłamliwy. Ale dla pozoru można zaznaczyć że strony chcą skutków ale innych niż te które wynikają z oświadczenia woli.

Pozorność może wystąpić w dwóch postaciach.

Niektórzy tą pierwszą pozorność nazywają względną a drugą bezwzględną.

Prawo cywilne 03.11.2011 Wykład 5

Pozorność to taka wada oświadczenia wolim gdzie jedna osoba drugiej składa oświadczenie woli dla pozorną czyli strony nie chcą żadnych skutków prawnych, ale zachowuje się tak jakby chciały je wywołać. Np.komornik dokonuje egzekucji wobec dłużnika, właściciela mercedesa. Właściciel aby nie stracić samochodu zawiera pozorną umowę kupna-sprzedaży.

Strony mogą chcieć innych skutków prawnych innych niż takie jakie wynikają z dokonanej czynności prawnej. W istocie dochodzi do dokonania dwóch czynnoścu prawnych: pozornej i ukrytej. Strony chcą takich skutków prawnych hakie wynikają z ukrytej czynności prawnej, a zachowują się tak jak wskazuje na to pozorna czynność prawna, np. oszustwo przy zawieraniu umowy kupna-sprzedaży, przy której dla pozoru zawierana jest umowa darowizny, która kryje skutki czynności prawnej jaką się sprzedaż.

Ocena skutków prawnych pozorności:

Pozorność powoduje nieważność czynności prawnych dokonanych dla pozoru, czynność ta nie podlega konwalidacji. Czynność ukryta może być ważną tylko wtedy kiedy przy dokonywaniu czynności pozornej dojdzie dla zachowania wszelkich warunków ważności czynności ukrytej. Np. darowizna była dokonywana dla pozoru żeby w Urzędzie Skarbowym opłata była mniejsza, więc ta czynność jest nieważna, ale sprzedaż której skutków prawnych strony chciały, może być ważna wtedy kiedy strony zachowując się w sposób pozorny spełniły wszystkie warunki czynności ukrytej(odpowiednia forma).

Umowa darowizny art.888 i następne-powinna być w formie aktu notarialnego.

Art.888 &2-ochrona osób trzecich przed skutkami czynności pozornej.

Nie można przenieś więcej praw niż się posiada. Jeśli ktoś nie posiada mercedesa to nie może przenieś z siebie własności na kogoś.

Przesłanki ochrony osoby trzeciej przed skutkami pozorności-jakie okoliczności ważą o tym ż e osoba trzeciej nabędzie prawo którego nie miała z tą z którą dokonała czynności prawnej:

1.Osoba trzecia powinna być w dobrej wierze. Ona nie może wiedzieć, że drugą stroną czynności jest strona czynności pozornej. Że druga osoba była stroną czynności pozornej.

2.Osoba trzecia miałaby nabywać prawo w drodze czynności prawnej, a więc osoba trzecia nie będzie nas interesowała jako spadkobierca.

Nabycie ma być w drodze czynności prawnej. Musi to być czynność prawna odpłatna. Ten trzeci nie będzie nas interesował jako obdarowany.

Art.84(wada wzruszalności)

Błąd-mylne wyobrażenie o rzeczywistym stanie. Ze wskazanego przepisu będzie wynikało że błąd będzie miał prawne znaczenie wtedy kiedy ustalimy prawne okoliczności.Są dwie przesłanki błędu skutecznego:

1.Błąd miałby dotyczyć treści czynności prawnej. Nie motywów, nie pobudek. Takiej okoliczności, co do której strony postanowiły w treści czynności prawnej.

Np. błąd może dotyczyć przedmiotu, strony;

2.Błąd musi być istotny. Art.82 &2 Istotność błędu miałaby polegać na tym, że trzeba ocenić zachowanie błądzącego, czy on dokonałby czynności prawnej jak znałby rzeczywisty stan. Ocena miałaby być dokonana z punktu widzenia obiektywnego jak i subiektywnego.

3.Przesłanka skutecznego błędu. Trzecią przesłanką jest ocena kontrahenta osoby błądzącej. Tej drugiej strony czynności prawnej z którą błądzący dokonuje tej czynności,. Czynność prawna odpłatna.

Błąd musi polegać na konieczności ustalenia oceny kontrahenta. Kontrahentowi trzeba by było postawić zarzut że wiedział o błędzie, albo nie wiedział, ale z łatwością mógł się o nim dowiedzieć; albo błąd wywołał choćby bez swej winy.

Skutki błędu

Błądzący ma uprawnienie do uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia które złożył pod wpływem błędu art.88. W jaki sposób jest wykonywane to uprawnienie?

Poprzez złożenie oświadczenia woli o uchylenie od skutków prawnych oświadczenia które złożył pod wpływem błędu. Uchylenie musi być złożone od dnia w którym się połapał że był w błędzie. Oświadczenie powinno być złożone na piśmie pod rygorem dla celów dowodowych.

Podstęp-błąd wywołany przez kontrahenta z jego winy lub wywołany przez osobę trzecią o czym świetnie miałby wiedzieć kontrahent. Kontrahent miałby być świadomy błędu tej drugiej strony. Art.86. składający musi się uchylić od skutku w ciągu roku.

Art.87 groźba-stan obawy dotyczy zarówno tej osoby która składa oświadczenie woli jak i innej osoby. Ten stan obawy może też dotyczyć mienia. Groźba aby miała prawne znaczenie musi być bezprawną. Bezprawność na gruncie prawa cywilnego jest szeroko ujmowana, nie tylko uchylenia przepisom prawa ale też zasadom współżycia społecznego.

Groźba powinna być poważna.

Skutki groźby:

Art.88-ten kto złożył oświadczenie woli pod wpływem groźby może uchylić się od tego oświadczenia w ciągu roku. Rok liczony jest od dnia ustania stanu obawy.

Art.388-wyzysk może dotyczyć tylko umów wzajemnych.

Art.487 &2-umowa może być wzajemna kiedy…; umowy wzajemne charakteryzują się tym że każda ze stron miałaby spełnić ekwiwalentne świadczenie, ekwiwalentne bo odpowiadające wartości świadczenia drugiej strony. Wyzysk miałby dotykać tylko takich umów. Są trzy przesłanki wyzysku:

1.Przesłanka obiektywna- rażąca dysproporcja świadczeń.

2.Przesłanka subiektywna po stronie wyzyskanego. Przymusowe położenie wyzyskanego, jego niedołęstwo bądź też niedoświadczenie. Trzeba było by nam wniknąć w położenie tej osoby która jest wyzyskana.

3.Przesłanka subiektywna po stronie osoby wyzyskującej, jaką jest świadomość wyzysku tego wyzyskującego. Miałby on wiedzieć nie tylko o dysproporcji świadczeń ale też o sytuacji w jakiej jest wyzyskany.

Jakie są skutki wyzysku:

Powstają dwa uprawnienia, one są roszczeniami wyzyskanego. Wyzyskany (art.388) może:

1.żądać wyzyskania świadczeń-może polegać na zwiększeniu świadczenia wyzyskującego, zwiększenia świadczenia osoby wyzyskującej; obniżenie świadczenia wyzyskanego.

2.roszczenie o unieważnienie umowy- wyzyskany miałby z tym wystąpić do sądu.

Wyzysk z mocy prawa nie powoduje nieważności. Wyzysk rodzi wzruszalność. Można żądać unieważnienia umowy. Wyzyskany sam to ocenia, czy chce z tego skorzystać czy nie.

Jeśli stwierdzi że nie chce żądać to czynność choć była wadliwa będzie prawnie ważna.

Ochrona dóbr osobistych

Art.23 i 24.

Art.23-dobra osobiste mogą występować i występują w różnej postaci. Art.23 nie wskazuje na wszelkie możliwe postacie dóbr osobistych. Tam są tylko w drodze przykładu nazwane dobra osobiste. Dobrem jest nazwisko, zdrowie… Obok tam wymienionych dóbr osobistych wchodzą w rachubę również inne dobra osobiste. Nie tylko pokusa ale i potrzeba ustalenia zasadniczych właściwości dobra osobistego.

Dobra osobiste-wartości świata uczuć, przeżyć psychicznych człowieka. Dobra osobiste to nie tylko właściwość osób fizycznych ale tez osób prawnych. Należą też do ułomnych osób prawnych.

-Dobra osobiste są ściśle związane z osobą. Wraz z nią powstają i wraz z nią ustają. Dobra miałyby służyć człowiekowi przez jego życie.

-Dobra osobiste są niezbywalne, nimi rozporządzić nie można.

-Mają charakter niematerialny. Nie sposób ustalić własności dobra osobistego.

-podlegają ochronie, ochrona jest wyrażana poprzez prawa, prawa osobiste. Niektórzy je nazywają prawami osobistości.

Jakie to są środki ochrony dóbr osobistych? Jakie ma uprawnienia ten którego dobro osobiste zostało naruszone lub powstał stan obawy naruszenia dobra osobistego?

Przesłanki

Korzystanie z tych środków jest uzależnione od następujących okoliczności(przesłanek):

  1. Ustalenie istnienia dobra osobistego, sięgnięcie do art. 23. Przepis nie jest zamkniętą listą dóbr osobistych.

  2. Ustalenie naruszenia lub zagrożenia naruszenia dobra osobistego. Jest domniemanie bezprawności naruszyciela .Domniemanie że osoba działała bezprawnie. Osoba która dochodzi ochrony dobra osobistego nie musi udowadniać bezprawnego działania naruszyciela. Bezprawność może być wyłączoną poprzez wykazanie różnorodnych okoliczności. Typową okolicznością wyłączającą bezprawność była zgoda poszkodowanego (np. jak ktoś się zgodził żeby go chirurg ciął). Wykazaniem ze ktoś działał w ramach dozwolonej krytyki.

  3. Pokrzywdzony może żądać:

    - zaniechania działanie które zagraża jego dobru osobistemu, co miałoby doprowadzić do naruszenia dobra osobistego.

    -usunięcie skutków naruszenia dobra osobistego-przeprosiny w odpowiedniej treści i formie

    -żądanie odszkodowania, czyli odszkodowanie majątkowe, strata jaką byłoby uzyskiwanie zarobków

    -zadośćuczynienie czyli wynagrodzenie szkody majątkowej- zadośćuczynienie polega na żądaniu zapłaty określonej kwoty za krzywdę, ból. Krzywda miałaby być zapłatą określonej kwoty.

    Nasz ustawodawca dopuszcza zadośćuczynienie ale tylko w pewnych przypadkach. Nie każda krzywda miałaby odzwierciedlenie w pieniądzu. Art.448, 444,445.

10.11.2011

448 – ustalenie podstaw zadośćuczynienia wynikającego z art. 448 wymaga zwłaszcza wykładni systemowej co miało by oznaczać to, że tam określone zadośćuczynienie wejdzie w rachubę wtedy gdy naruszenie dobra osobistego będzie wynikało z czynu niedozwolonego. Zadośćuczynienie wymaga ustalenia czynu niedozwolonego. Podstawą odpowiedzialności była by wina naruszyciela.

Forma czynności prawnych:

Art. 73 i następne

Czynność prawna, która wymaga złożenia oświadczenia woli może być wyrażona w dowolnej formie. Wybór formy szczególnej następuje z woli stron. Musimy się liczyć z tym, że wejdzie w rachubę szereg przepisów, z których wynika wymóg formy szczególnej (art. 99). Trzeba ustalić jakie są formy szczególne. Formą szczególną jest:

  1. pisemna zwykła – art. 78 dochowanie tej formy wymaga sporządzenia dokumentu, czyli spisanie oświadczeń woli; na tym dokumencie musi być odpis osoby, której oświadczenie woli zostało tam utrwalone. Podpis musi być własnoręczny, rzadziej wchodzi w rachubę, żeby podpis mógł być mechanicznie wykonany (np. stempel); ustawodawca nie zdefiniował samego podpisu, ale nie powinniśmy mieć wątpliwości, że podpis powinien odpowiadać brzmieniu nazwiska osoby, która go składa. Podpis ma charakter identyfikacyjny. Podpis powinien być w takiej postaci, alby nie było wątpliwości do bo jego złożenia. Powinien być złożony na zakończenie dokumentu; usytuowanie tego podpisu też wpływa na formę pisemną zwykłą.

  2. pisemna z podpisami urzędowo poświadczonymi – trzeba sporządzić dokument, złożyć podpis, który musi być poświadczony notarialnie np. przy umowie sprzedaży przedsiębiorstwa.

  3. pisemna z datą pewną – wyrażona w art. 91 par. 2; data staje się pewną, jeżeli na dokumencie jest urzędowa wzmianka, np. poczyniona przez urząd skarbowy, i taka wzmianka warunkuje to, że data jest pewna.

  4. aktu notarialnego – forma aktu notarialnego będzie polegała na stworzeniu dokumentu przez notariusza, na którym to dokumencie będzie podpis notariusza i osób składających oświadczenie woli. Notariusz musi przechowywać taki dokument, wydaje tylko odpisy aktu notarialnego, na którym jest podpis tylko notariusza. Taki odpis ma moc oryginału.

Pod jakim rygorem może być zastrzeżoną forma szczególna?

Skutki prawne wynikające z uchybienia formy szczególnej umowy:

  1. rygor nieważności – stwierdzenie uchybienia formy szczególnej, spowoduje nieważność czynności prawnej.

  2. rygor dla celów dowodowych – uchybienie wymaganiom co do formy nie spowoduje nieważności czynności prawnej, będzie ona rodziła skutki prawne, ale w razie sporu między stronami nie wejdzie w rachubę możliwość korzystania z wszelkich środków dowodowych:

  1. pod rygorem określonych skutków prawnych – uchybienie wymaganiom co do formy szczególnej, zastrzeżonej pod tym rygorem: nie spowoduje nieważności czynności prawnej; w razie sporu strony będą mogły korzystać z wszelkich środków dowodowych; strony nie osiągną wszystkich skutków prawnych, których chciały aby wyniknęły z dokonanej czynności prawnej. Np. ustne uzgodnienie warunków umowy – umowa taka będzie ważna, ale nie będzie wywoływała takich samych skutków prawnych jakby była zawarta na piśmie.

Kiedy wchodzi w rachubę określony rygor?

Art. 720 par.2

Art. 158

Rygor nieważności wchodzi w rachubę, gdy:

wyróżniamy dwie grupy przypadków:

Rygor dla celów dowodowych wchodzi w rachubę, gdy:

Rygor wywołania określonych skutków prawnych wejdzie w rachubę:

tylko wtedy kiedy wynika to z przepisów. Art. 674

17.11.2011 Prawo cywilne

Sankcje wadliwości czynności prawnych

Jakie konsekwencje wynikają wtedy kiedy czynność prawna jest podejmowana nie tak jakby wynikało to z przepisów prawa?

a)Najdalej idącą sankcją prawa cywilnego jest nieważność czynności prawnej, która oznaczać będzie przede wszystkim że każdy i w każdym czasie będzie mógł się na nią powołać, nie tylko dotknięci, ale także Ci którzy mają w tym interes prawny. Takie czynności prawne nie podlegają konwalidacji. Czynność prawna dotknięta sankcją nieważności, nigdy nie staje się skuteczna. Strony dotknięte nieważnością powinny się wziąć do roboty jeszcze raz i dokonać czynności prawnej w sposób niewadliwy. Brak zdolności do czynności prawnej.

Sankcja ta wchodzi w rachubę w pewnych przypadkach uchybienia wymaganiom co do formy.

b) Inną typową sankcją prawa cywilnego, jest bezskuteczność zawieszona-która znaczy że czynność prawna w tym wypadku nie jest nieważną, ale dla swojej pełnej skuteczności trzeba będzie jeszcze czegoś dokonać. Najczęściej trzeba będzie zgody odpowiedniej osoby. Trzeba się liczyć ,że czynność prawna dokonana przez taką osobę nie jest nieważną tylko zawieszoną.

Np. rzekomy Pełnomocnik-osoba która działa bez umocowania bądź poza zakresem umocowania. Rzekomy pełnomocnik to osoba która wchodzi w rolę pełnomocnika nie mając co do tego kompetencji. Dokonał czynności imieniem i na rachunek pewnej osoby która nie udzielała żadnego pełnomocnictwa. I co wtedy? Kiedy dojedzie do dokonania czynności prawnej jednostronnej to ona co do zasady będzie nieważną, w przypadku czynności dwustronnej wejdzie w rachubę sankcja bezskuteczności zawieszonej. Miała by się odnieść do takiej sytuacji kiedy jestem reprezentowany i pełnomocnik rzekomy, dokonuje czynności prawnej. Wyszło by na to że umowa zawarta przez rzekomego pełnomocnika wcale nie jest nieważną jest dotknięta bezskutecznością zawieszoną.

Ze wskazanych przepisów wynika że reprezentowany może potwierdzić umowę zawartą przez rzekomego pełnomocnika. A więc doprowadzić do jej pełnej skuteczności.

Może też nie korzystać z tego, nie doprowadzić do potwierdzenia.

Rzekomy pełnomocnik nie jest stroną takiej umowy, kolega nie korzysta np. z tej świetnie wynegocjowanej ceny bo występował w roli pełnomocnika i w takiej roli będzie ciągle widziany. Ten którego niby reprezentował nie ma przeszkody.

Wejdzie tu w rachubę stan niepewności u kontrahenta, osoby trzeciej z którą rzekomy pełnomocnik zawarł umowę. Osoba trzecia w typowy sposób (art.18paragraf3, art.103 paragraf 2) będzie mogła wyznaczyć reprezentowanemu termin na dokonanie potwierdzenia zawartej umowy. Po upływie terminu, ta druga strona (kontrahent staje się wolna od warunków umowy).

Art.39 dotyczy działania osoby która podszywa się pod działania organu osoby prawnej

Art.103 wskazano na możliwość potwierdzenia, w art 39 nie wskazano możliwości potwierdzenia czynności dokonanej przez rzekomy organ.

103 dotyczy rzekomego pełnomocnika, 39 rzekomego organu. 39 wchodzi w rachubę wtedy kiedy nie jest członkiem żadnego organu np. Przedstawi się jako prezes jakiejś spółki akcyjnej.

Bezskuteczność zawieszona bo trzeba zgody reprezentowanego aby doszło do skuteczności czynności prawnej.art.103.

A art.39 nie wskazuje wprost bezpośrednio sankcji prawnej skutku który miałby dotknąć czynność prawną dokonaną w tych warunkach czyli przez rzekomy organ. Nieważność czynności prawnej miała by być skutkiem sytuacji o której stanowi art.39. Nie ma przeszkody aby doszło do ustalenia takiej sankcji przy dokonaniu czynności prawnej przez rzekomy organ jak i przy dokonaniu czynności prawnej przez rzekomego pełnomocnika.

3.Wzruszalność czynności prawnej -miała by oznaczać że któraś ze stron czynności prawnej będzie mogła doprowadzić do jej bezskuteczności. Taka czynność choć została w wadliwy sposób zrealizowaną będzie skuteczną jeżeli uprawniona stronna czynności prawnej nie zdecyduje o bezskuteczności. Czynności prawne dotknięte tymi wadliwościami są wzruszalnymi, możliwym będzie ustalenie bezskuteczności jeżeli osoba kompetentna w tym zakresie podejmie odpowiednie działania.

4.Przedawnienie-upływ czasu szkodzi. Przedawnienie to wątpliwa instytucja z punktu widzenia ocen moralnych, etycznych. Trzeba się liczyć z tym że określona osoba choć była uprawnioną traciła by swoje uprawnienia. Weźmy pod uwagę jak ono biegnie i jakie skutki prawne ono rodzi.

Jeśli chodzi o przedmiot przedawnienia to wynika z art.117 paragraf 1. Przedawnienie dotyczy tylko roszczeń, przedawnienie nie dotyczy innych normatywnych postaci uprawnień.

Inne normatywne postacie uprawnień

Uprawnienia mogą wystąpić w 3 postaciach:

1.Roszczenia które są w istocie swej żądaniem kierowanym przez uprawnionego do innej osoby aby ona zachowała się w określony sposób.

Mam roszczenie czyli mogę oczekiwać że ktoś inny zachowa się właśnie w ten sposób.

2.Uprawnienia kształtujące-prawa podmiotowe kształtujące; to uprawnienie miałoby polegać na tym że osoba której ono przysługuje sama będzie mogła wpłynąć na powstanie, zmianę albo ustanie stosunku cywilnoprawnego. Uprawniony własnym zachowaniem miałby zdecydować choćby o zdecydowaniu stosunku cywilnoprawnego.

Art.88paragraf 1-błądzący ma takie uprawnienie że za pomocą pisma może unicestwić tą czynność prawną którą dokonał pod wpływem błędu.

3.Zarzut-możliwość przeciwstawienia się uprawnionemu. Nie przedawniają się zarzuty, przedawniają ię roszczenia. Tylko jedna z tych postaci jest objęta przedawnieniem-roszczenia majątkowe(wartość wyrażona za pomocą pieniądza bądź jakiejkolwiek innej kategorii ekonomicznej). Przedawnienie nie dotyczy roszczeń niemajątkowych.

Co do terminu trzeba ustalić jaki jest termin przedawnienia. Terminy przedawnienia są określane przed ustawodawcę, a nie strony stosunku cywilnoprawnego.art.118 - Poprzez czynność prawną nie można wpłynąć na długość tego terminu.

W grę wchodzą również dłuższe terminy przedawnienia(art.442). Dla ustalenia długości terminu przedawnienia trzeba sięgnąć po przepis prawa. Terminy nie zależą od stron, to jest w gestii ustawodawcy.

Terminy biegną. Bieg terminów przedawnienia miałby oznaczać ustalenie dnia początkowego. Od kiedy biegnie termin przedawnienia?art.120. Bieg przedawnienia zaczyna się od dnia w którym roszczenie stało się wymagalne.

Np.

Roszczenie względem którego potrzeba ustalenie tylko jednego- jego wykonalności.

Dokonajmy rozróżnienia pomiędzy istnieniem roszczenia a jego wymagalnością. Roszczenia powstają wraz ze stosunkiem cywilno-prawnym z którego wynikają. Wymagalność wchodzi w rachubę od określonego dnia, który może być ustalonym, określonym przez same strony.

Co w sytuacjach gdy nie jest oznaczony termin wymagalności przez strony?

Jeśli termin nie jest oznaczony świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do dokonania. Jest potrzebne wezwanie do zadośćuczynienia roszczeniu. W art.120 wskazano że kiedy nie jest oznaczony termin wymagalności to przedawnienie biegnie od dnia w którym najwcześniej przedawniony mógłby w taki sposób się zachować aby roszczenie stało się wymagalnym, najwcześniej z dniem podjęcia przez uprawnionego kroków do zrealizowania roszczenia.

W czas biegu terminu przedawnienia mogą wystąpić dwa wydarzenia:

1.Zawieszenie biegu terminu przedawnienia-zachodzi w sytuacjach określonych bliżej art.121; kiedy dłużnik z wierzycielem się pobierają to jest zawieszenie. Jaki skutek prawny wynika z zawieszenia?

Przez czas trwania zawieszenia nie biegnie termin przedawnienia. Dla ustalenia tego terminu trzeba będzie wziąć pod uwagę okres który upłynął przed zawieszeniem, jak i ten okres, który nastąpi po ustaniu zawieszenia.

2.Przerwa w biegu terminu przedawnienia-Art.123 punkt 1 i 3 dotyczy tego czym jest podjęcie pewnych działań przez osobę uprawnioną. Przerwa w biegu przedawnienia może nastąpić w skutek działań podjętych przez osobę uprawnioną. Miałyby to być działania polegające na dokonaniu czynności przed odpowiednim organem np. przed sądem, ta czynność miałaby bezpośrednio zmierzać do osiągnięcia w tym przepisie oznaczonego celu, jakim jest nie tylko dochodzenie, ale też zabezpieczenie. Taką czynnością jest wniesienie powództwa, zwrócenie się do sądu aby on wydał odpowiednie orzeczenie, z którego miałoby wynikać przypomnienia dla osoby której kierowane jest roszczenie aby zadośćuczyniła.

Sam uprawniony(osoba która ma roszczenie) może doprowadzić do przerwy w biegu terminu przedawnienia, ale musi to być przez działania bliżej określone w art.123 punkt 1 i 3.

Przerwa może również wystąpić w wyniku dziania do której kierowane jest roszczenie, dłużnik może dokonać uznania długu.

Zachowanie nie musi polegać na posłużeniu się jakąkolwiek formułą. Jaki jest skutek przerwy biegu terminu przedawnienia?

Znacznie bardziej dalekosiężny niż przedawnienie. Bieg terminu przerwy zaczyna się od nowa, od początku.

Skutki przedawnienia-skutek jest wyrażony w paragrafie 2 art.117. W wyniku upływu terminu przedawnienia osoba względem której kierowane jest roszczenie, najczęściej jest to dłużnik może podjąć zarzut przedawnienia, czyli przeciwstawić się uprawnionemu czyli osobie która ma roszczenie. Z podniesienia zarzutu przedawnienia będzie wynikało to że osoba tego dokonująca, podnosząca zarzut przedawnienia, będzie mogła uchylić się od zadośćuczynienia roszczeniu. Będzie mogła odmówić temu kto ma roszczenie, żądanego od niej zachowania. Roszczenie istnieje, ale staje się tak zwanym roszczeniem niezupełnym, niektórzy nazywają to roszczenie naturalnym. Roszczenie to jest niezupełne, bo nie ma przeszkody że osoba która je ma wystąpiła o jego zadośćuczynienie mimo terminu przedawnienia. Ten do którego roszczenie jest kierowanym może zadośćuczynić roszczeniu. Czy dojdzie do przedawnienia, zależy od osoby względem której roszczenie jest kierowane. Odpada odpowiedzialność a pozostaje sam dług. Wychodzi na to że z punktu widzenia osoby względem której kierowane jest roszczenie, dłużnika, ona ma dług za który nie będzie ponosił odpowiedzialności ale dopiero tedy kiedy poniesie zarzut przedawnienia. Przedawnienie nie jest podnoszone z urzędu, uwzględnienie przedawnienia nast. Nastąpi tylko w skutek zarzutu podniesionego przez osobę przedawnioną, tą do której kierowane jest roszczenie.

Nie wchodzi w rachubę zrzeczenie się tego zarzutu przedawnienia przez osobę uprawnioną, ta która ma to roszczenie czyli wierzyciela, tak długo jak długo biegnie termin przedawnienia.

Jest dopuszczalnym zrzeczenie się tego zarzutu po upływie terminu przedawnienia.

Prawo cywilne 24.11.2011

Obok przedawnienia są jeszcze terminy zawite.Twórcy kodeksu cywilnego mieli wyobrażenie że w tym kodeksie będą wskazane tylko terminy przedawnienia. Nie ma w kodeksie ogólnych przepisów o terminach zawitych.

Twórcą kodeksu cywilnego nie udało się to bo zakreślili terminy które nie można inaczej ocenić niż terminy zawite.

Terminy zawite

Czego dotyczą terminy zawite?

Terminy zawite mają zdecydowanie szersze spectrum zastosowania bo dotyczą wszelkich uprawnień. Z terminami zawitymi możemy się spotkać w postaci różnorodnych terminów praw podmiotowych, zarówno w odniesieniu do roszczeń ; mogą to być uprawnienia kształtujące art.88 uprawnienie błądzącego-ile termin będzie wynosił będzie wynikało z przepisu prawa.

Terminy zawite są zdecydowanie krótszymi niż terminy przedawnienia.

Powstaje pytanie o dopuszczalność odpowiedniego stosowania o biegu terminu przedawnienia?

Dopuszczalną jest istotna analogia o biegu w tym zakresie.

Jaki jest skutek upływu terminu zawitego?

Skutek jest zdecydowanie dalej idący aniżeli przy przedawnieniu. Skutkiem upływu terminów zawitych jest wygaśnięcie uprawnienia. Wygasa uprawnienie a więc w istocie przestaje ono istnieć.

Przy terminach zawitych wchodzi w rachubę wygaśnięcie uprawnienia. Po upływie terminu zawitego nie można w żadnym razie mówić o zrealizowaniu tego co było objęte tym terminem. Radykalność tego skutku prawnego będzie wskazywała że terminy zawite mocnej oddziaływają na uprawnienia niż terminy przedawnienia. Łatwiej nam rozpoznać czy mamy do czynienia z terminem przedawnienia czy terminem zawitym.

Przykład

Co się dzieje z roszczeniem posesoryjnym po upływie roku?

Wygasa, jeśli wygasa uprawnienie to wchodzi w rachubę termin zawity a nie termin przedawnienia.

Prawa rzeczowe

Prawa rzeczowe charakteryzują się tym że jest zamknięta lista praw rzeczowych. Znaczy to że ustawodawca ustala postacie tych praw, a więc nie mogą być one swobodnie kreowanymi w ich wypadku nie wejdzie w rachubę ta swoboda która ma charakteryzować stosunku cywilno-prawne. Prawa rzeczowe pozostają w gestii ustawodawcy.

Prawa rzeczowe:

1.Własnosć-

2.Użytkowanie wieczyste

3.Prawa rzeczowe ograniczone- użytkowanie, służebność, spółdzielcze.., własność do lokalu-są to prawa na rzeczy cudzej,

Cechy:

- obok właściciela trzeba zidentyfikować osobę która miałaby jakieś inne niż własność prawo względem rzeczy; rzecz jest obciążona prawem osoby trzeciej innej niż właściciel; prawa rzeczowe ograniczone to prawa osób trzecich innych niż właściciel, oczywiście prawa względem rzeczy. Ale to w dalszym ciągu miały by być prawa rzeczowe, co miałoby znaczyć że nie każde prawo względem rzeczy jest prawem rzeczowym; np. uprawnienia dzierżawcy nie mają charakteru prawno-rzeczowego; bo co jest prawem rzeczowym wynika z przepisów prawa art.244

-są to prawa skuteczne wobec wszystkich –erga omnes, co znaczy że osoba której przysługuje takie prawo rzeczowe może żądać ich ochrony wobec każdego; na każdej osobie będzie spoczywał obowiązek nie naruszania prawa rzeczowego

Na drugim biegunie są prawa które byłyby skuteczne tylko wobec konkretnej osoby, np. wierzytelności.

Osoba która ma prawo rzeczowe nie koniecznie musi być właścicielem rzeczy, może tylko ją użytkować. Każdy inny musi się liczyć z powstrzymaniem takich działań które miałyby naruszać prawa rzeczowe.

Wszelkie prawa podmiotowe można podzielić na 2 grupy:

1.Bezwzględnie skuteczne- prawa osobiste są prawami bezwzględnie skutecznymi, nikt nie może naruszać praw chroniących dobra osobiste

2.Względnie skuteczne

-prawa rzeczowe określają prawa względem rzeczy; rzeczy to przedmioty materialne, wyodrębnione części przyrody, nie jakiekolwiek dobra tylko takie które mają właściwości oznaczone. Poszczególne właściwości maiłyby charakter rzeczy, nas nie interesuje czy one będą w stanie pierwotnym czy przetworzonym, miały być to części przyrody.

Np. Rzecz jest przedmiotem sprzedaży.

Trzeba dostrzec 2 grupy rzeczy:

1.Nieruchomości-art.46 KC, wyodrębnione części powierzchni ziemskiej to grunty, budynki, lokale które się na ziemi znajdują są częściami składowymi ziemi, nieruchomości gruntowej.art.191; właściciel nieruchomości gruntowej jest właścicielem tego wszystkiego co na trwałe z gruntem jest związane, no i wszystkiego innego, a więc studni które bez wątpienia są na trwałe z gruntem związane.

Budynek i lokalne to części składowe nieruchomości gruntowej, dzielące losy gruntu.

Nieruchomości lokalowe są odrębnymi od nieruchomości gruntowej tylko wtedy kiedy tak wynika z przepisu prawa.

Art.235 użytkowanie wieczyste

JEŻELI JEST jakiś grunt oddany w użytkowanie wieczyste, np. grunt który należy do skarbu państwa i pojawił by się ktoś kto to użytkuje, to użytkownik wieczysty staje się właścicielem budynku który wniósł na gruncie skarbu państwa. Gdyby nie ten przepis 235 to właścicielem budynku byłby skarb państwa a nie osoba która go wznosi.

2.Ruchomości-ruchomościami są wszystkie inne rzcezy które nie są ruhomościami

2 podział rzeczy:

1.Rzeczy oznaczone co do tożsamości czyli takie rzeczy które miałyby właściwości bliżej określone i przypisane danej rzeczy np. są to rzeczy używane, np. samochód używany;

2. rzeczy oznaczone co do gatunku to rzeczy które mają właściwości pewnej grupy, nie mają cech indywidualnych takimi rzeczami są rzeczy zamienne;

Posiadanie-stan faktyczny, fakt, a nie prawo; posiadanie nie jest prawem tylko faktem ale mocno przez prawo chronionym. Polega na władaniu rzeczą z odpowiednim wyobrażeniem. W przypadku posiadania należy zwrócić uwagę na dwa elementy, fizyczny i psychiczny, jakim jest wola. Animus-wola, corpus to jest to co możemy wyoczyć o więc władanie rzeczą; posiadanie miałoby polegać na władaniu rzeczą; władanie miałoby być dokonywane dla siebie ale z odpowiednim wyobrażeniem; 2 są rodzaje posiadania:

1.Posiadanie samoistne, polega na władaniu rzeczą jak właściciel.art.346-określona osoba ma rzecz i postępuje względem niej jakby była jej właścicielem

2.Posiadanie zależne które miałoby polegać na władaniu rzeczą nie jak właściciel, lecz jak osoba która ma inne prawo względem rzeczy; inne niż własność bo np. jest najemcą czy użytkownikiem. Posiadanie zależne polega na tym że osoba ma rzecz, ale postępuje z nią nie jak właściciel, czyli inne prawo jakie miałaby względem rzeczy.

Art.338 KC-posianie odróżnijmy od dzierżenia, dzierżyciel to osoba która włada rzeczą, czyli ma ją ale nie dla siebie, włada tą rzeczą dla kogoś innego, typowym dzierżycielem jest pracownik któremu pracodawca powierza określone rzeczy. O takim pracowniku w którego rękach jest określona rzecz, włada nią. Włada nie dla siebie, tylko dla pracodawcy. Posiadacz to osoba która włada rzeczą dla siebie, z odpowiednim wyobrażeniem.

Z posiadaniem są związane domniemania, art. 7 i 339. Domniemania to fikcje przyjęte w jednym celu, a mianowicie dla przesunięcia ciężaru dowodu. W tym przypadku obciążona ciężarem dowodu jest osoba która twierdzi przeciwnie względem treści domniemania, uważa że jest inaczej, aniżeli wynikało by to z przyjętej fikcji.

Z art.339 wynikają 2 domniemana dotyczące posiadania. Po pierwsze chodzi w rachubę domniemanie że osoba która ma rzecz, włada nią, jest jej posiadaczem. Po drugie będzie wynikało domniemanie posiadania samoistnego- włada rzeczą jak właściciel.

Art.341-jest wprowadzone bardzo istotne domniemanie że posiadanie jest zgodne z prawem. Z tego domniemania korzysta każdy kto ma rzecz.

Art.340 KC-domniemanie ciągłości posiadania.

Art.7 KC-domniemanie dobrej wiary posiadacza.

W przypadku posiadania w istocie swej nie dociekamy prawa, tylko poprzestajemy na czystych ustaleniach faktycznych. Posiadacz samoistny będzie mógł stać się właścicielem rzeczy w wyniku zasiedzenia.

Ochrona posiadania-ten stan faktyczny jest mocno chroniony przepisami prawa, trzeba się liczyć z ochroną pozasądową a po drugie sądową. Ochrona własna polega na obronie koniecznej, na samopomocy. Art.343paragraf 2-obrona konieczna, paragraf 2-samopomoc.

Co to takiego obrona konieczna?

Art.423 obrona konieczna jest odparciem bezprawnego zamachu. Obrona konieczna ma miejsce wtedy kiedy trwa zamach na określone dobro. Nie to że doszło do naruszenia, ale jest ono dopiero dokonywanym to naruszenie. Ważne jest pytanie o zakres środków które mogą być podjęte dla odparcia zamachu.

Paragraf 1 art.,343 –możliwe jest korzystanie i z przemocy i z przymusu fizycznego dla obrony koniecznej, powinno to być dokonywane w rozsądnym rozmiarze, w sposób adekwatny do naruszenia.

Samopomoc-była by podejmowaną po naruszeniu posiadania, w tym wypadku interesuje nas zakres środków które mogą być podjęte dla samopomocy. Paragraf 2 –trzeba dostrzec 2 sytuacje:

1.samopomoc w przypadku naruszenia posiadania nieruchomości. Posiadacz nieruchomości może przedsięwziąć wszelkie działanie dla przywrócenia stanu poprzedniego ale nie polegające na przemocy. Przy ruchomościach wyjdzie nam na to że nie do końca będzie tak.

2.Przy ruchomościach jest zakaz stosowania przemocy dla przywrócenia posiadania. Od tego jest wyjątek, 2 okoliczności mówiące o tym że posiadacz rzeczy ruchomej może stosować przymus:

-ocena że posiadacz poniósłby niebezpieczeństwo

-trzeba by mu było ponieść te działania dla samopomocy natychmiast po naruszeniu posiadania

01.12.2011

Roszczenie posesoryjne 344

Trzeba ustalić legitymację czynną a więc komu służy dane roszczenie, kto je może podnieść, kto jest legitymowanym czynnie.

Legitymowanym jest posiadacz którego posiadanie zostało naruszonym.Z tego roszczenia może skorzystać w istocie swej każdy posiadać, w tym przepisie dobitnie wyrażono to że taka legitymacja służy nawet posiadaczowi w złej wierze jak i posiadaczowi który włada niezgodnie z prawem. Legitymowanym może być nawet złodziej. Np. było tak że ten co stracił rzecz zobaczył ją w rękach złodzieja. Nie było miejsca na obronę konieczną itd. Wyrwał tę rzecz z rąk złodzieja. Wyszło na to że złodziej może skorzystać z roszczenia z art.344 i wystąpić do sąd o ochronę swojego posiadania. Drugim istotnym elementem jest legitymacja bierna a więc ustalenie przeciwko komu miałoby być kierowane roszczenie. Roszczenie będzie kierowanym do naruszyciela bądź też do osoby na czyjej korzyść nastąpiło naruszenie.

Czym się może bronić osoba wobec której kierowane jest roszczenie?

Może się bronić kierując się do organu czy stan powstały w wyniku naruszenia jest zgodny z prawem. Ta osoba która jest legitymowana biernie może wystąpić w danej sprawie z żądaniem ustalenia czy to co ma miejsce po dokonanym naruszeniu jest zgodne z prawem.

Jeśli naruszycielowi powiedzie się udowodnienie że to co nastąpiło jest zgodne z prawem to wygra proces posesoryjny. Musi zabiegać o decyzję, jeśli mu się to nie uda to przegra proces.

Roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego-stanu faktycznego jakim jest posiadanie .Ale nie ma przeszkody aby w ramach tego roszczenia zostało podniesione żądanie zaniechania naruszeniu. Poprzez to roszczenie nie ma przeszkody aby rzecz wróciła do tego który ją utracił czyli do poprzedniego posiadacza. Z tego roszczenia może przez rok korzystać posiadacz. Ten roczny termin jest zawity po roku nastąpi wygaśnięcie roszczenia. Wygaśnięcie jest skutkiem upływu terminu zawitego. Jeśli posiadacz w tym czasie nie skorzysta z przysługującego mu roszczenia to je straci, nie będzie mógł wystąpić z nim.

Przeniesienie posiadania art.348

Będzie z nich wynikało że stan faktyczny jakim jest posiadanie może być przedmiotem przeniesienia czyli zawarcia umowy przez posiadacza z tą osobą która nim, tym posiadaczem miałaby się dopiero stać. Cztery przepisy o tym stanowią, bo są 4 sposoby przeniesienia posiadania.

Te różne sposoby można podzielić na dwie grupy.

1.Przeniesienie posiadania polegające na wydaniu rzeczy. Wydaniu którego miałby dokonywać zbywca nabywcy tejże rzeczy.Art.348.

Wydanie rzeczy może mieć trojaką postać:

a)rzecz wyjdzie z rąk zbywcy i będzie w rękach nabywcy

b)wydanie może polegać na wydaniu środków które umożliwiają korzystanie z rzeczy i jej używanie(wydanie kluczyków i karty magnetycznej co do samochodu wystarczy żebyśmy mogli przyjąć że nastąpiło wydanie samochodu)

c)wydanie dokumentów, ale takich dokumentów które umożliwiają rozporządzenie rzeczą(dokumentem takim jest dowód rejestracyjny czy sama karta pojazdu), ma to być dokument za pomocą którego możliwym byłoby rozporządzenie, zbycie rzeczy. Takim dokumentem będzie odpowiedni papier wartościowy np. dowód składowy. Rozporządzenie tym dowodem składowym będzie prowadziło do rozporządzenia samą rzeczą która jest na składzie.

Konosament-dokument mówiący o ładunku przyjętym na statek na wodach morskich, ten kto ma ten dokument nie ma przeszkody aby rozporządził tą rzeczą poprzez odpowiednie rozporządzenie tym dokumentem.

2.Takie sposoby przeniesienia posiadania które byśmy oznaczyli że nie wymagają one wydania rzeczy. Art..349 i następny.

Wystarczy samo zawarcie umowy żeby zmieniła się rola z samoistnego na zależnego posiadacza.

PRAWO WŁASNOŚCI

To prawo rzeczowe. Prawo własności to najdalej idące prawo względem rzeczy. Nie ma dalej idących uprawnień wobec rzeczy niż te które ma właściciel. Jaka jest treść prawa własności. Art.140

Właściciel ma dwa uprawnienia:

1.do korzystania z rzeczy, które korzystanie może polegać na używaniu rzeczy albo pobieraniu pożytków które daje rzecz art.53

Jakiego rodzaju są pożytki: naturalne(np.jabłko z drzewa), cywilne(dochody które ma właściciel ze względu na to że doszło do ukształtowania odpowiedniego stosunku z inną osobą, np. stosunku najmu, właściciel pobiera czynsz a więc ma dochody ze swojej rzeczy)

2.rozporządzanie rzeczą-do jej zbycia-przeniesienia własności, lub obciążenie rzeczy-ustanowieniu prawa rzeczowego ograniczonego; rozporządzenie nie musi być tak radykalnym iż doprowadzi do zbycia rzeczy, może polegać jedynie na obciążeniu jej, jakaś osoba druga będzie miała określone uprawnienia względem rzeczy;

Prawo własności nie jest prawem absolutnym. Właściciel musi się liczyć z granicami własności. Są 3 granice własności:

1.Przepis prawa-ustawa o ochronie zabytków

2.Zasady współżycia społecznego

3.społeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa

Nie jest tak że właściciel może z rzeczą uczynić cokolwiek.

Nabycie własności

1.Przeniesienie własności-wtórne nabycie własności. Byłaby własność nabywaną od właściciela, od osoby która ma to prawo. Co w istocie swej miałoby oznaczać przeniesienie prawa własności przez zbywcę na nabywcę.

Służy do tego umowa zobowiązująca do przeniesienia własności. Efekt ten można osiągnąć poprzez umowę przenoszącą własność.

Umowa zobowiązująca do przeniesienia własności art.155 i następny. Taką umową jest choćby umowa sprzedaży. Ta umowa ma podwójny skutek:

a)skutek obligacyjny- polegający na zobowiązaniu zbywcy do przeniesienia własności na nabywcę art.535 k.c

b)skutek rozporządzający-rzeczowy, polegający na przejściu własności ze zbywcy na nabywcę

Umowa ta sama z siebie uczyni nabywcę właścicielem rzeczy. Umowa nie tylko zobowiązuje zbywcę ale sama ona ta umowa przenosi własność czyli czyni nabywcę właścicielem.

Ta reguła że są dwa skutki jest przełamywana. Zawierający tą umowę mogą zastrzec że ograniczy się ona do skutku obligacyjnego a więc że nie będzie skutku rzeczowego.

Z umowy może wynikać to że umowa zrodzi tylko skutek obligacyjny, nie będzie tak że zawarcie umowy zdecyduje o przejściu własności tylko nastąpi to kiedyś tam. Same strony mogą na to wpłynąć. Są przepisy które decydują że nie będzie tego skutku rzeczowego. Art.157 w takiej sytuacji kiedy przedmiotem umowy byłaby nieruchomość a strony w treści tej umowy zastrzegły warunek lub termin czyli wprowadziły to zastrzeżenie że skutki prawne miałyby powstać lub ustać w razie nadejścia zderzenia przyszłego i niepewnego art. 189, z tego wynika że umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości wywoła tylko skutek obligacyjny a więc nie uczyni nabywcę właścicielem rzeczy.

Może być tak że komuś służy prawo pierwszeństwa w nabyciu nieruchomości. Trzeba by było właścicielowi który zawiera umowę z osobą trzecią że przeniesie tę własność o ile temu któremu służy pierwszeństwo do nabycia nieruchomości z tego nie skorzysta, to wtedy przeniesie własność nieruchomości.

Powstanie zobowiązanie zbywcy do przeniesienia własności. Własność miałaby być przeniesioną mocą odrębnej umowy, a mianowicie umowy przenoszącą własność.

Umowa zobowiązująca do przeniesienia własności ograniczająca się tylko do skutku obligacyjnego będzie prowadziła do zawarcia drugiej umowy wg której nabywca stanie się właścicielem rzeczy.

Umowa nie ograniczająca się do skutku obligacyjnego wystarczy jedna aby doszło do nabycia własności przez przeniesienie.

1.rzeczy oznaczone co do gatunku-najczęściej te rzeczy są przedmiotem obrotu, są to rzeczy nie zindywidualizowane tylko oznaczone co do grupy, trzeba przenieść posiadanie art.348

2.rzeczy przyszłe.

Umowa nie ma charakteru normalnego tylko konsensualny, jeśli np. mówimy o obrazie to nie musimy go zdejmować ze ściany aby zmienił się właściciel, może być umowa o przeniesieniu własności, nie musi być przeniesienie posiadania, bo przeniesienia posiadania jest wymogiem dla rzeczy które są oznaczone co do gatunku

Umowa przenosząca własność-umowa jest zawierana kiedy umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nie rodzi skutku rzeczowego, jest to umowa kauzalna, przyczynowa, przyczyna zawarcia tej umowy jest bliżej oznaczoną; umowa przenosząca własność będzie wtedy ważną gdy możliwym będzie zidentyfikowanie którejś z przyczyn wskazanej w art.156, tymi przyczynami mogą być:

1.umowa zobowiązująca do przeniesienia własności, skutku obligacyjnego, taka która nie zrodziła skutku rzeczowego

2.zwykły zapis-art.968, zapis pochodzi od spadkodawcy który dokonuje rozporządzenia swoim majątkiem w taki sposób że wskazuje określoną osobę do rozporządzenia majątkiem na którą miałoby być przeniesionym określone prawo. Np. prawo własności mercedesa 600; z chwilą śmierci spadkodawcy spadkobiorca nie staje się właścicielem mercedesa, tylko taki zapisobiorca ma roszczenie wobec spadkobierców o przeniesienie tego prawa na niego, ten na którego rzecz został zapisanym wspomniany mercedes będzie mógł zwróci się do zapisobiorców o przeniesienie własności, ta umowa ma swoją przyczynę w dokonanym zapisie, rozrządzeniu dokonanym przez spadkodawcę.

3.bezpodstawne wzbogacenie art.405 i następny.

Art.,231-wzniesienie budynku na cudzym gruncie; budujący się na cudzym gruncie może żądać zawarcia umowy przenoszącej własność. Ta umowa będzie miała swoją przyczynę nie we wcześniej zawartej umowie między osobami, czy w jakimś innym zapisie, z 232 wychodzi ze wolna jest droga do zawarcia umowy przenosząca cudzą własność. Kiedy spotkamy się z umową przenoszącą własność czy istnieje przyczyna zawarta w art.156 Jak nie ma to umowa jest nieważna.

W przypadku umów przenoszących własność nieruchomości wejdzie w rachubę tzw. Przyczynowość formalna, konieczność ustalenia nie tylko istnienia przyczyny art.158 zdanie 2, ale i ustalenia że w umowie przenoszącą własność nieruchomości musi być wskazana causa jej zawarcia, przyczyna, w akcie notarialnym dojdzie do określenia z jakiego powodu, przyczyny jest zawierana umowa przenosząca własność nieruchomości. Causalność umowy przenoszącej własność ma nie tylko charakter materialny- ustalenie przyczyny, ale ma również charakter formalny co znaczy w przypadku umów przenoszącej własność wyrażenie przyczyny w treści tej umowy.

Umowa zobowiązująca do przeniesienia własności powinna być zawarta w dowolnej formie.

Nabycie własności od osoby nieuprawnionej- art.169, możliwym jest nabycie prawa własności, choć zbywca tego prawa nie miał. Będzie to dotyczyło tylko rzeczy ruchomych, ruchomości. Nabywca powinien być w dobrej wierze, nie wiedzieć że za kontrahenta ma hahmenta. Nabycia ma być dokonane w drodze odpłatnej umowy. Niezbędnym jest wydanie rzeczy nabywcy. Wszytskie te okoliczności muszą wystąpić kumulatywnie aby doszło do nabycia własności. Ważne jest dociekanie z jaką chwilą nabywca staje się właścicielem. Z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze. Z chwilą kiedy rzecz znajdzie się w jego rękach. To jest reguła, ale od niej jest istotne odstępstwo, kiedy przedmiotem nabycia jest rzecz utracona przez właściciela wbrew jego woli, np. nieuprawniony to złodziej, wówczas nabycie własności przez jego kontrahenta nasąpi dopiero po upływie 3 lat.

2.Zasiedzenie-pierwotny sposób nabycia własności, byłoby to nabycie własności niezależnie od tego czy ona służyła innej osobie. Przy zasiedzeniu nie następuje żadne przeniesienie tylko pierwotne nabycie.

08.12.2011

Art.172 i następne

Przesłanki zasiedzenia nieruchomości:

1.Samoistne posiadanie nieruchomości-samoistne nie jakiekolwiek posiadanie. Nie będzie nas interesowało ani dzierżenie ani jakikolwiek inny stan wskazujący że określona rzecz jest w rękach innej osoby.

Wystarczy wykazać że określona nieruchomość jest w rękach osoby która miałaby dokonać jej zasiedzenia.

2.Upływ czasu-trzeba się liczyć z upływem lat 20 lat lub 30. Art.340

Zależy to od dobrej wiary samoistnego posiadacza. Jeśli działa w dobrej wierze to po 20 lat stanie się właścicielem nieruchomości, jeśli działa w złej wierze to 30 lat.

Dobra wiara-pojęcie nie jest bliżej określone w ustawie. Art.7 domniemanie dobrej wiary.

Tradycyjne rozumienie dobrej wiary-dobra wiara wchodzi w rachubę wtedy kiedy jest mylne wyobrażenie co do rzeczywistego stanu rzeczy ale to mylne wrażenie byłoby usprawiedliwione okolicznościami danego przypadku. Trzeba by dokonywać oceny tej że dobrej wiary.

Okoliczności dobrej wiary powstają co do nieformalnego nabywcy. Np. kupuje działkę pod lasem bez sporządzenia akty notarialnego. Te dwie osoby kombinują, nie idą do notariusza, poprzestają na zawarciu umowy nie w formie aktu notarialnego.

Ten nabywca korzysta z tej działki jak właściciel. Pozwala by doszło to takich działań które są z reguły podejmowane przez właściciela. I co w takiej sytuacji? Czy po latach 20 dojdzie do nabycia własności nieruchomości, czy trzeba czekać 30 lat?

Oni zaniedbali formę aktu notarialnego. Nieformalny nabywca miałby czekać lat 30 i po tym będzie właścicielem nieruchomości.

Zasiedzenie ruchomości przesłanki:

1.Samoistne posiadanie takiej rzeczy

2.Upływ czasu

3.Dobra wiara-tylko posiadacz w dobrej wierze po upływie 3 lat staje się właścicielem rzeczy, posiadacz w złej wierze nie nabędzie ruchomości.

Przy nieruchomości zła wiara nie stoi na przeszkodzie nabyciu nieruchomości.

Zasiedzenie następuje z mocy samego prawa, po wypełnieniu przesłanek. Możliwym jest żądane stwierdzenia przez sąd zasiedzenia. Takie orzeczenie sądu stwierdzające nabycie własności czy to rzeczy ruchomej czy też nieruchomości w drodze zasiedzenia, nie ma charakteru konstytutywnego, ale deklaratywny, stwierdza to co z mocy prawa już nastąpiło.

Ochrona własności

Roszczenie windykacyjne. Art.222 paragraf 1.Roszczenie to przysługuje właścicielowi , współwłaścicielowi, użytkownikowi wieczystemu. Jest kierowanym wobec osoby która ma rzecz. Jest to roszczenie nieposiadającego właściciela względem posiadającego nie właściciela. Ma być właściciel legitymowany czynnie, czyli właściciel nieposiadający,

Legitymowanym biernie byłaby ta osoba która ma rzecz, posiadacz ale taki który nie jest właścicielem, względem posiadającego nie właściciela.

ROSZCZENIE WINDYKACYJNE JEST TYLKO O ZWROT RZECZY. Nic więcej się nie osiągnie jak to że rzecz wróci do właściciela. Jest to roszczenie które idzie za rzeczą.

Ulega przedawnieniu to roszczenie gdy dotyczy ruchomości.

Roszczenie negatoryjne -legitymowanym czynnie jest osoba to sama co przy roszczeniu windykacyjnym(właściciel, współwłaściciel, użytkownik wieczysty).

Legitymowana biernie będzie osoba która dokonała naruszenia własności , miałaby tego dokonać w inny sposób niż w przypadku roszczenia windykacyjnego. To roszczenie nie będzie polegało na pozbawieniu właściciela rzeczy.

Roszczenie negatoryjne- Jest to wtedy kiedy właściciel ma rzecz, pozostaje ona w jego rękach ale dochodzi do naruszenia własności.art.144

Jest zakaz immisji, oddziaływania z jednej nieruchomości na drugą poprzez hałasowanie np.miałoby to znaczyć zakłócenia w korzystaniu z nieruchomości. Te zakłócenia miałyby mieć ponadprzeciętną miarę miejscowych stosunków.

Może dojść do naruszenia własności poprzez inny sposób niż pozbawienie rzeczy. Właściciel może wtedy skorzystać z roszczenia negatoryjnego.

Roszczenie windykacyjne daje możliwość zwrotu rzeczy. Roszczenie negatoryjne wchodzi w rachubę w różnych sytuacjach. CHODZI O PRZYWRÓCENIE STANU ZGODNEGO Z PRAWEM.

Będzie można zapobiegać naruszeniom w przyszłości.

Art.223

Roszczenia negatoryjne względem ruchomości podlegają przedawnieniu. W przypadku nieruchomości nie ma żadnego limitu.

Właścicielowi przysługują roszczenie uzupełniające-polegające na roszczeniu pomiędzy właścicielem a osobą która miała jego rzecz. Byłoby to roszczenie co do nakładów poniesionych przez posiadacza na cudzą rzecz.

Art.224 i następne.

Współwłasność-jedna rzecz jest przedmiotem własności kilku osób.

2 postacie współwłasności:

1.Współwłasność łączna- charakteryzuje to że nie ma charakteru samoistnego, co znaczy że Ci współwłaściciele muszą pozostawać w określonym stosunku osobistym. Są to osoby które tkwią w jakiejś więzi osobistej. Na ogół mąż i żona są współwłaścicielami łącznymi.

Takimi współwłaścicielami są również wspólnicy cywilni. Wspólnik cywilny jest współwłaścicielem łącznym, względem tego co wraz z innymi współwłaścicielami zostało nabyte. Mamy do czynienia z osobami , które będą pozostawały w określonym stosunku osobistym. Będą to bardzo różnorodne stosunki. Uczestnictwo w niej nie jest oznaczone ani ułamkiem ani w jakikolwiek inny sposób. Mąż nie może mówić że jest współwłaścicielem tego mercedesa 600. Uczestnictwo w tej współwłasności nie jest oznaczone ułamkiem. Nie wchodzi w rachubę, zbycie udziału w tej współwłasności. Współwłaściciel łączny nie może rozporządzać udziałem w tej współwłasności bo ten współudział nie jest oznaczony. Uczestnictwo w tej współwłasności nie jest samoistne, nie jest oznaczone, nie podlega rozporządzaniu. Art.863. Współwłasność łączna będzie trwała tak długo jak stosunek osobisty w którym pozostają Ci właściciele będzie trwał. Czyli np. dopóki małżonkowie nie zdecydują się rozwieść art.875

Współwłasność łączna obejmuje wspólników cywilnych póki nimi pozostają. Jeśli się rozstaną to staną się współwłaścicielami ale w częściach ułamkowych.

2.Współwłasność w części ułamkowej

-ta współwłasność ma charakter samoistny –współwłaściciele nie muszą pozostawać w żadnym stosunku osobistym

-uczestnictwo w niej jest oznaczonym za pomocą ułamka, nie procentu.

-możliwym jest rozporządzenie udziałem w tej współwłasności. Będzie on zbywalny. Każdy ze współwłaścicieli może samodzielnie bez oglądania się na pozostałych właścicieli, może dokonać jego zbycia bądź obciążenia. Skład osobowy może ulec zmianie. Na miejsce współwłaścicieli wejdą inne osoby. Ta współwłasność w istocie swej będzie trwała tak długo jak tego chcą Ci współwłaściciele.

Każdy ze współwłaścicieli w częściach ułamkowych może żądać zniesienia tej współwłasności.

Każdy z tych współwłaścicieli może zdecydować jego ustaniu. Jak?

1.W drodze umowy- będzie to wymagało akceptacji każdego ze współwłaścicieli o zniesieniu współwłasności.

2.W drodze sądowej

a)poprzez podział fizyczny rzeczy

b)podział cywilny- polega na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale między dotychczasowych współwłaścicieli dotychczasowej zapłaty ceny

c)objęcie własności przez jednego lub kilku właścicieli z obowiązkiem spłat wobec pozostałych

d)ustanowienie odrębnej własności lokalu

Ustalenie zarządu rzeczą wspólną

Jak miałyby być podejmowane czynności względem rzeczy wspólnej?

1.Czynności zwykłego zarządu- pełnomocnik ogólny może dokonywać tylko czynności zwykłego zarządu. Art.201-jest mowa o tych czynnościach ale bez bliższego ich dookreślenia. Czynności zwykłego zarządu zmierzają do zachowania dotychczasowego stanu rzeczy. Te czynności mogą być podejmowanymi przez większość współwłaścicieli. One nie wymagają jednomyślności, zgody wszystkich współwłaścicieli. Wystarczy większość. Ta większość będzie liczona z uwzględnieniem udziałów w współwłasności.

2.Czynności przekraczające zwykły zarząd- potrzebna jest zgoda, wspomniana jednomyślność tych współwłaścicieli. Taką czynnością będzie w szczególności zbycie rzeczy wspólnej.

Możliwym jest wtedy kiedy nie ma jednomyślność, aby doszło do dokonania czynności przekraczających zwykły zarząd ale za zgodą sądu. Ci którzy reprezentują połowę w tej współwłasności mogą wystąpić di sądu aby zdecydował o dokonaniu czynności przekraczającej zwykły zarząd.

Uprawnienia współwłaściciela:

-każdy z nich może żądań zniesienie współwłasności

-każdy może samodzielnie rozporządzać udziałem swoim

-każdy z nich może korzystać z rzeczy wspólnej w takim zakresie w jakim to korzystanie da się pogodzić z korzystaniem przez pozostałych współwłaścicieli.

Zawarcie umowy co do używania rzeczy wspólnej- np. właściciele nieruchomości gruntowej dokonują ustalenia że na prawo od bramy z działki będzie korzystał jeden z drugiej połowy drugiej. Mogą o tym zdecydować bo każdy z nich jest uprawniony do korzystania z rzeczy wspólnej. Jest każdy z nich uprawniony do pobierania pożytków które daje rzecz wspólna.

WŁAŚNOŚĆ LOKALI

Ustawa z 1994 roku o własności lokali która decyduje o tym że część składowa nieruchomości jaką jest lokal może być odrębną nieruchomością. Jaki to lokal może być odrębną nieruchomością.

Jaki to lokal może być odrębną nieruchomością?

Miałby to być zespół izb, funkcjonalnie ze sobą powiązanych, wyodrębnionych w sposób trwały(nie z dykty). Przeznaczenie izb jest dla nas drugorzędne. Mogą być mieszkalne albo służące do zaspokajania innych potrzeb, służbowe, rekreacyjne. Tak rozumiany lokal jest przedmiotem odrębnej własności. Obok niego trzeba byłoby nam dostrzec wspólną nieruchomość.

Art.3 ust.3 co to jest wspólna nieruchomość?

Wspólna nieruchomość obejmuje to wszystko co nie zostało wyodrębnionym jako samodzielny lokal. Obejmuje ona działkę na której sytuowana jest ta chałupa, ściany, instalacje, klatka schodowa itd. I to wszystko będzie tworzyło wspólną nieruchomość. Wspólna nieruchomość jest przedmiotem własności. Właściciel lokalu ma w istocie swej dwa prawa:

1.Prawo własności lokalu-

2.Udział we współwłasności nieruchomości wspólnej

Oba te prawa są ze sobą ściśle związanymi, co znaczy że żadnym z tych praw nie może rozporządzać właściciel lokalu bez rozporządzenia drugim z tych praw. Nie może dojść do zbycia udziału we współwłasności w nieruchomości wspólnej.

Jak powstaje własność lokalu?art.7 i następne, wyniknie kilka sposobów powstania własności lokalu:

1.w drodze umowy którą zawiera nabywca lokalu i udziału we wspólnej nieruchomości z właścicielem zabudowanej nieruchomości gruntowej

2.Umowa zawierana przez współwłaścicieli takiej nieruchomości gruntowej zabudowanej

3.Samooświadczenie właściciela zabudowanej nieruchomości-będzie pozostawał właścicielem nieruchomości lokalowych i udziałów we współwłasności nieruchomości wspólnej które byłyby związane z lokalem.

4.Orzeczenie sądu-znoszące współwłasność zabudowanej nieruchomości bądź też takie orzeczenie sądu dokonujące podziału spadku.

Zarząd nieruchomością wspólną(przeczytaj.)

15.12.2011

Użytkowanie wieczyste-równoległość regulacji w kodeksie cywilnym i ustawie o gospodarce nieruchomościami, 1961 doszło do wydania ustawy o gospodarce nieruchomościami; powstanie o obrót tym prawem bliżej określają przepisy ustawy z (21.08.1997), wielokrotnie zmienianej.

Użytkowanie wieczyste jest prawem odrębnym, samoistnym, innym niż własność, innym niż prawa rzeczowe ograniczone. Choć jest prawem podobnym do własności jak i praw rzeczowych ograniczonych.

Z prawem własności podobieństwo tkwi w treści tych praw, natomiast z prawami rzeczowymi ograniczonymi to podobieństwo byłoby w tym że są to prawa na rzeczy cudzej.

Przedmiot użytkowania wieczystego- art.232 k.c wychodzi na to że to prawo może powstać tylko na gruntach czyli nieruchomościach gruntowych. Nie może ono powstać na innych nieruchomościach( tylko grunty). Grunty mogą być zabudowane bądź niezabudowane, jeżeli są niezabudowanymi to oddanie w użytkowanie wieczyste dotyczy tylko samego gruntu. Budynek jak i inne urządzenia, które były trwale związane z gruntem stają się własnością użytkownika wieczystego, są odrębne od gruntu i wymagają przeniesienia ich własności na użytkownika wieczystego. Użytkowanie wieczyste dotyczy tylko gruntów.

Tylko grunty dwóch kategorii podmiotów mogą być oddawanymi w użytkowanie wieczyste. Miałyby to być grunty skarbu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Np. przedsiębiorstwo państwowe nie może oddać gruntu którego byłoby właścicielem w użytkowanie wieczyste. Podobnie mogą postąpić jednostki samorządu terytorialnego z gruntami, których są właścicielami.

Użytkowanie wieczyste jest zastrzeżone dla wąsko oznaczonych właścicieli. Prawo ma służyć korzystanie z gruntu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego przez inne osoby.

Inne osoby-wyjdzie nam przy ustaleniu tego jak powstaje użytkowanie wieczyste. Użytkowanie powstaje w drodze umowy, która byłaby zawieraną pomiędzy właścicielem gruntu, skarbem państwa bądź jednostką samorządu terytorialnego reprezentowaną przez wójta.

Z drugiej strony będzie osoba która ma stać się użytkownikiem wieczystym, co ma znaczyć że użytkownikiem wieczystym może być nie tylko osoba fizyczna ale i osoba prawna, ale mogłaby to być także osoba prawna.

Umowa o oddane gruntu w użytkowanie wieczyste- w tej umowie będzie określony cel oddania gruntu w użytkowanie wieczyste. Będzie wchodził w rachubę taki cel jakim jest zabudowa gruntu. Postanowienia określą bliżej sposób korzystania z gruntu, zakreślą termin w jakim miałoby dojść do użytkowania gruntu. Świetnym instrumentem wpływania na ład przestrzenny jest użytkowanie wieczyste.

Z umowy wynika:

-Postępuje się z gruntem tak, jak się uzgodniło z właścicielem.

-W treści tej umowy dojdzie do ustalenia czasu trwania użytkowania wieczystego, użytkowanie wieczyste jest prawem czasowym, nie krócej niż lat 40 do 99 lat, na ile wynika to z treści umowy. Możliwym jest przedłużenie okresu użytkowania wieczystego, o kolejne 99 lat o co może wystąpić użytkownik wieczysty. Jest to prawo obmyślane na kilka pokoleń.

- W umowie znajdą się istotne postanowienia o opłatach obciążających użytkownika wieczystego.

Umowa jest zawierana w formie aktu notarialnego. Umowa to za mało aby doszło do użytkowania wieczystego. Potrzebny jest wpis do księgi wieczystej. Wpis ma charakter konstytutywny. Bez niego nie ma użytkowania wieczystego.

Przeniesienie tego prawa, zbycie, czy to w drodze darowizny czy innego rozporządzenia, będzie wymagało skuteczności wpisu do księgi wieczystej. Osoba staje się nabywcą nieruchomości z chwilą zawarcia umowy.

Jeżeli określona osoba kupuje użytkowanie wieczyste, to stanie się użytkownikiem wieczystym, dopiero z chwilą wpisu w księdze wieczystej o przeniesieniu tego prawa.

Sposób powstania użytkowania wieczystego z mocy prawa-przepisy były wydane po roku 1989, kiedy w istocie swej chodziło o uwłaszczenie państwowych osób prawnych. Z przepisów tych wynikała zasada jedności własności państwowej. Ta zasada znaczyła że właścicielem tego wszystkiego co mają państwowe osoby prawne(przedsiębiorstwa np.) był skarb państwa. Państwowe osoby prawne nie miały własności względem tego co pozostawało w ich dyspozycji. Ich majątek nie obejmował wspomnianych nieruchomości gruntowych.

Ustawa o gospodarce terenami- 1985rok, nowelizacja tej ustawy dokonana w 1989 roku, państwowe osoby prawne stawały się użytkownikami wieczystymi tych gruntów na których funkcjonowały. Postanowiono również że państwowe osoby prawne stawały się właścicielami budynków i innych urządzeń, które są na stałe z gruntami związane i stanowią część składową gruntu. Państwowe osoby prawne zyskały bardzo konkretny tytuł względem gruntu jak i budynków. Tytułem prawnym było użytkowanie wieczyste gruntu.

Nastąpiło to co można by nazwać uwłaszczeniem spółdzielni mieszkaniowych. Po nieruchomości również wyciągnęły łapę organizacje społeczne- partie polityczne. Wydano takie przepisy które TK uznał że jest to sprzeczne z konstytucją aby takie organizacje stały się użytkownikami wieczystymi. Sejm mógł wtedy odrzucić orzeczenie TK . Stąd partie politycznie nachapały nieruchomości skarbu państwa.

Czyli albo umowa albo przepis prawny- aby stać się użytkownikiem wieczystym.

Art.140 dotyczy własności i wynika z niego jakie ma uprawnienia właściciel, do korzystania i użytkowania rzeczą.

Art.233 , jakie prawa ma użytkownik wieczysty?

Użytkownik jest uprawnionym do korzystania z rzeczy nadanym mu przez użytkowanie wieczyste, ma to czynić z wyłączeniem wszystkich osób, również właściciela gruntu oddanego w użytkownie wieczyste.

-użytkownik wieczysty jest uprawniony do rozporządzania. Użytkownik wieczysty może rozporządzać swoim prawem użytkowania wieczystego, a nie gruntem.

Użytkownik wieczysty może zbyć swoje prawo, a nie grunt, bo grunt jest własnością tego, który oddał w użytkowanie wieczyste. Przeniesienie użytkowania wieczystego następuje poprzez wpis w księdze wieczystej. Nie jest wystarczająca umowa rozporządzająca np. umowa sprzedaży użytkowania wieczystego, lecz dla nabycia tego wprawa trzeba wpisu w księdze wieczystej.

Wygaśniecie użytkowania wieczyste- wygasa z czasem chwili kiedy upływa uzgodniony czas a strony nie decydują o jego przedłużeniu. Kiedy nastąpi wygaśnięcie?

- Prawo wygasa w wyniku rozwiązania umowy art.240

-może nastąpić rozwiązanie jako swoistego rodzaju sankcja przez właściciela, to rozwiązanie nastąpi w drodze wypowiedzenia umowy użytkownikowi wieczystemu, rozwiązanie wchodzi w grę kiedy obie strony chcą, gdy jedna chce rozwiązania umowy to czyni to w drodze wypowiedzenia, skutkiem czego będzie wygaśnięcie użytkowania wieczystego.

-wtedy kiedy użytkownikiem wieczystym staje się właściciel

-przekształcenie tego prawa w prawo własności, o co może do zasady wystąpić każdy użytkownik wieczysty. Są pomysły aby następowało to nieodpłatnie. Ciągle są poniesione przejawy do zniesienia użytkowania wieczystego.

PRAWA RZECZOWE OGRANICZONE

Art.244 wyliczono 5 różnych postaci tego prawa. Gdzie jest zamknięta lista praw rzeczowych ograniczonych. Gdzie nie ma innego prawa poza wskazanymi w tym przepisie. Prawa rzeczowe ograniczone to prawa na rzeczy cudzej. Znaczy to że oprócz właściciela rzeczy będziemy identyfikowali inną osobę, taką która ma obok właściciela, prawo względem rzeczy.

Niektóre z tych praw mogą dotyczyć tylko nieruchomości takie są 3:służebności, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipoteka. Pozostałe mogą dotyczyć zarówno rzeczy ruchomych jak i nieruchomości. Poza kodeksem cywilnym, są przepisy dotyczące dwóch z tych praw, a mianowicie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu o czym stanowi ustawa z 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych. Przedtem było to przepisy ustawy: prawo spółdzielcze. Poza kodeksem cywilnym są przepisy o hipotece: ustawa z 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece. Potem była nowelizacja ustawy i hipoteka przybrała inną postać.

Ustawa z grudnia 1996 roku o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów.

Art.252 k.c i następne, które stanowią o użytkowaniu które w długi sposób było rozumiane jak o prawo alimentacyjne. Prawo użytkowania miało służyć dostarczaniu środków do życia użytkownikowi. To prawo miałoby służyć zapewnieniu użytkownikowi, nie tylko środków do życia ale i środków utrzymania. Choć z ogólnej regulacji tego prawa wyjdzie nam że ono może być używanym do ustalenia innych interesów użytkownika a nie tylko pozyskiwanie środków do życia. W ścisłym związku z alimentacyjnym charakterem prawa pozostawałyby w szczególności dwie jego właściwości:

-jest to prawo niezbywalne, art.254,

-prawa tego nie można przenieść na inną osobę

Czy w przypadku użytkowania wchodzi w rachubę przeniesienie uprawnień które z tego użytkowania wieczystego wynikają?

Nie można przenieść uprawnień dotyczących służebności osobistej .

Ale USTAWODAWCA NIE ZAKAZAŁ PRZENIESIENIA UPRAWNIEŃ KTÓRE WYNIKAJĄ Z UZYTKOWANIA. Użytkowanie nie musi być osobiście wykonywane przez użytkownika. Może on uprawnienia przenieść na inną osobę. Całym swoim prawem nie może rozporządzić użytkownik, co nie wyklucza przeniesienia uprawnień z niego wynikających.

Art.254 porównaj z art.300.

Skoro jest to prawo niezbywalne to a ma służyć osobie której powstało. Ma dostarczać środki do życia, ma wypełniać funkcję alimentacyjną.

Drugie wskazanie charakteru alimentacyjnego użytkowania powinniśmy dostrzec w tym, czym jest wygaśniecie tego prawa z chwilą śmierci użytkownika. To prawo nie wejdzie do spadku , nie przejdzie na spadkobierców, bo to prawo ma zabezpieczać środki użytkownika.

Przedmiot użytkowania-użytkowanie może być ustanowione na wszelkich rzeczach. Zarówno ruchomych i nieruchomych. Mogą to być rzeczy oznaczone co do tożsamości jak i gatunku. Mogą to być nawet środki produkcji.

Art.257 paragraf 1 – użytkownikiem może być również i przedsiębiorca. Nie ma przeszkody aby środki produkcji mogłyby być oddanymi w użytkowanie. Przedsiębiorca nie może rozporządzić tym prawem, nie może go przenieść tak jak by czynił to względem innych praw stanowiących o jego przedsiębiorstwie. To prawo nie może być nawet przez niego przeniesionym na inną osobę. Wychodzi na to że użytkowanie wypełnia tylko funkcje alimentacyjne bo przedmiotem mogą być tyko rzeczy służące do produkcji. Przedmiotem użytkowania mogą być tylko rzeczy oznaczone co do gatunku.

Użytkowanie nieprawidłowe- użytkowanie nieprawidłowe ma miejsce wtedy kiedy przedmiotem użytkowania są rzeczy oznaczone tylko co do gatunku, np. są to rzeczy zamienne, rzeczy nowo wytworzone. Jeżeli taka rzecz jest przedmiotem użytkowania to trzeba się liczyć z tym że użytkownik staje się ich właścicielem. Użytkownik z tą rzeczą może postępować tak jak właściciel, może nawet ją zużyć. Użytkownik nie będzie mógł dokonać zwrotu tego co otrzymał do używania. W tych przypadku rzeczy oznaczone co do gatunku miałyby być przedmiotem użytkowania. Zwrot tych przedmiotów miałby być wg przepisów o pożyczce, co znaczy że użytkownik nie jest zobowiązany do zwrotu tych samych rzeczy co dostał do użytkowania tylko rzeczy TAKIE SAME co do gatunku, ilości… Bo te rzeczy mogą już nie istnieć. Użytkowanie nieprawidłowe choć czyni użytkownika właścicielem to nie zwalnia od obowiązku zwrotu rzeczy po czasie użytkowania.

Przedmiotem użytkowania oprócz rzeczy mogą być również prawa. Prawa zdatne do tego aby przenieść je w takim zakresie, jaki odpowiada użytkowaniu. Jest możliwe użytkowanie akcji. Nie ma przeszkody aby przedmiotem użytkowania stały się wierzytelności. Użytkowani może powstać nie tylko na rzeczach ale również na prawach. Ustalenie treści użytkowania-jakie ma uprawnienia użytkownik?

-jest uprawniony do używania rzeczy, nie może być ograniczone

-jest uprawniony co do zasady do pobierania pożytków które rzecz daje, nie ma przeszkody aby było zmodyfikowane pomiędzy dwoma stronami, mogą ustanowić o zakresie pobierania pożytków. Użytkownik nie musi używać osobiście, może czynić to przez inne osoby.

Użytkowanie powstaje poprzez umowę zawieraną przez właściciela z osobą która ma stać się użytkownikiem. Użytkownikiem może stać się każdy, każda osoba fizyczna i prawna.

Jak długo to prawo trwa?

Może być ono określonym w czasie. Będzie trwało tak długo jak nie upłynie czas na nim przewidziany.

-w razie śmierci użytkownika wygaśnie

-w drodze rozwiązania umowy, wtedy kiedy obie strony będą tego chciały aby prawo które zostało przez nich utworzonym przestało istnieć.

Samo prawo nie może być zbytym.

22.12.2011

Służebność – jedno z ograniczonych praw rzeczowych, które dotyczy tylko nieruchomości. Trzeba liczyć się z tym że wejdą w rachubę dwie nieruchomości: władnąca i obciążona; relacje między nimi będą stanowiły o treści służebności. Służebność służy temu aby wzmocnić jedną kosztem drugiej. Tą zyskującą jest nieruchomość władnąca, kosztem nieruchomości obciążonej. Wyrażone jest to w art. 85. gdzie wyodrębniono trzy postacie:

  1. czynna służebność – właściciel własności nieruchomości władnącej miałby w nieograniczony sposób korzystać z nieruchomości obciążonej. Polega to np. na tym że właściciel własności władności władnącej może sobie przechodzić przez nieruchomość obciążonej.

    Art. 145 – w dwóch sytuacjach oznaczonych tym przepisem, weszła by w rachubę tzw. droga konieczna: kiedy nie ma dostępu do drogi publicznej i kiedy nie ma dostępu do własnych zabudowań. Jeżeli nie będzie porozumienia między właścicielami sąsiednich własności to ten, który nie ma dostępu do swojego gruntu, może się zwrócić do sądu o przyznanie mu służebności czynnej. Sąd rozstrzygając o ustanowieniu drogi koniecznej, ustali też wynagrodzenie właścicielowi nieruchomości obciążonej za udostępnienie właścicielowi nieruchomości władnącej dostępu do jego nieruchomości.

  2. służebność może korzystać na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej miałby się powstrzymać od określonych działań względem własnej nieruchomości. Ta służebność przybiera postać służebności światła. Właściciel nieruchomości władnącej może domagać się służebności, która będzie polegać na powstrzymaniu się od działań właściciela nieruchomości obciążonej (nie będzie mógł czynić czegoś na własnym gruncie). Miałby się zachowywać biernie względem własnej nieruchomości.

  3. Właściciel nieruchomości obciążonej miałby się powstrzymywać od wykonania określonych uprawnień, które mu przysługują względem nieruchomości oznaczanej jako władności. Jest to tzw. prawo sąsiedzkie. Art. 149, 145: np. jeżeli gałęzie z naszego drzewa wejdą na grunt sąsiada to nie ma przeszkody, żeby ten którego jest drzewo może wejść na grunt sąsiada żeby je pościnać. Właściciel nieruchomości obciążonej nie będzie wchodził na grunt właściciela nieruchomości władnącej.

Są cztery drogi do powstania służebności:

Dwa rodzaje służebności:

  1. służebności gruntowe

  2. służebności osobiste

Obie mogą polegać na tym samym. Różnica polega na osobie uprawnionej. Przy służebności osobistej może ona powstać tylko w przypadku na rzecz osoby fizycznej. Służebność gruntowa będzie przysługiwała każdoczasnemu właścicielowi nieruchomości władnącej. Każdoczesny właściciel nieruchomości władnącej będzie mógł z niej korzystać. Służebność osobista ma być zindywidualizowana, nie wejdzie tu w rachubę osoba prawna lub ułomna osoba prawna. Przy służebności osobistej: Dochodzi do rozporządzenia nieruchomością na rzecz osób bliskich. Prawa alimentacyjne – prawa które mają służyć określonej osobie środków do życia, konsekwencją tego prawa alimentacyjnego jest niezbywalność prawa, nie wchodzi też w rachubę przeniesienie uprawnień które wynikają z tej służebności; służebność alimentacyjna ma być wykonywana osobiście. Ta służebność będzie wygasała z momentem śmierci uprawnionego.

(co do osoby, co do możliwości rozporządzenia: gruntową tak, osobistą nie)

Prawa zastawnicze: (prawa ograniczone rzeczowe)

prawa które służą zabezpieczeniu wierzytelności. Wierzytelność to w istocie swej prawo żądania spełnienia świadczenia. Osoba, która żąda jest wierzycielem. Prawo wierzyciela jest względem osoby, którą identyfikuje się jako dłużnika. Dłużnik ma spełnić świadczenie, czyli dług o kóry może wystąpić wierzyciel. Dłużnik ponosi odpowiedzialność zaspokojenia wierzyciela, czyli za spełnienie należnego wierzycielowi świadczenia. Jest to odpowiedzialność osobista, dłużnik ponosi odpowiedzialność wszystkim co ma 9całym swoim majątkiem. Wierzyciel może się zaspokoić z całego majątku dłużnika. Egzekucja może być realizowaną z całego majątku dłużnika.

Wierzyciel nie pozostaje tylko z możliwością sięgania po majątek dłużnika. Wierzyciel chce zabezpieczenia zaspokojenia się nie tylko z majątku dłużnika. Zabezpieczenia te mogą być dwojakiego rodzaju:

*osobiste- np. poręczenie lub udzielenie gwarancji bankowej, wystalenia weksla, co oznacza że wierzyciel mógłby szukać zaspokojenia z majątku innej niż dłużnik, np. z majątku poręczyciela lub wystawcy weksla.

*zabezpieczenie rzeczowe:

Prawami zastawniczymi są:

te zabezpieczenia będą oznaczały że wierzyciel nie będzie mógł szukać zaspokojenia w całym majątku czy to zastawcy, czy to osoby obciążonej hipoteką, ale tylko z konkretnie określonej rzeczy. Zabezpieczenie ograniczone rzeczowo. Wierzyciel może szukać zaspokojenia w majątku dłużnika, a także w majątku osoby trzeciej.

05.01.2012

Prawa zastawnicze

Zastawca czyli właściciel rzeczy musi się liczyć że nie będzie jej miał, że niezbędne jest wydanie rzeczy właścicielowi, rzecz wychodzi z rąk właściciela, pozbawia jej możliwości używania jej. Zaspokojenie użytkowanika ma być dokonane w trybie postępowania administracyjnego.

06.12.1996 r o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów. Uregulowany zastaw jest co do swej istoty uregulowanym w kodesie cywilnym.

Cechy zastawu rejestrowego:

1.Zastaw rejestrowy powstaje w drodze umowy dla której zastrzeżono formę pisemną ad solemnitatem. Umowa ta nie ma charakteru realnego, co ma znaczyć że dla powstania tego zastawu nie jest niezbędnym wydanie rzeczy przez zastawcę. Trzeba się liczyć z tym, że rzecz pozostaje u zastawcy. Powstanie tego zastawu nie wyczerpuje się samym zawarciem umowy. Oprócz umowy niezbędny jest wpis w rejestrze zastawów. Rejestr zastawów jest prowadzony przez sądy rejonowe. W ich strukturze są wyodrębnianie zastawy rejestrowe. Wpis do niego ma charakter konstytutywny, jego dokonanie przesądza i powstaniu nas interesującego zastawu.

2.W umowie o ten zastaw dopuszczalnym jest postanowienie o innym sposobie zaspokojenia zastawnika, innym niż w trybie postępowania egzekucyjnego. Nie ma przeszkody, że w umowie o zastaw rejestrowy znajdzie się postanowienie że ten zastawnik będzie mógł dokonać przejęcia własności żeby zastawem, a także dokonać zaspokojenia tej rzeczy przez zachowanie jej dla siebie czy przez sprzedaż z wolnej ręki. Zastawnik będzie mógł dokonać sprzedaży, nie jest koniecznym zwracanie się do komornika aby sprzedał. Nie jest koniecznym przeprowadzenie egzekucji bo mogą strony postanowić o innym sposobie zaspokojenia.

Hipoteka -ustawa z 1989 roku-art.65 i następny. Hipoteka jest bardzo podobna do zastawu. Zacznijmy od ustalenia na czym hipoteka może być ustanowiona.

Co można obciążyć hipoteką?

1.Nieruchomość. Nie ma hipoteki na rzeczach ruchomych. Udział we współwłasności w częściach ułamkowych nieruchomości też może być obciążony. Nie nieruchomość może być obciążona tylko udział, udział jest bliżej oznaczony, chodzi tu o współwłasność w częściach ułamkowych.

2.Nasz ustawodawca zaproponował hipotekę na spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu. Na jednym z praw ograniczonych rzeczowych ma powstać inne prawo w postaci hipoteki prawo rzeczowe ograniczone.

3.Hipoteka może powstać na wierzytelności ale tylko takiej która jest zabezpieczoną hipoteką. Jest to hipoteka na hipotece.

4. Użytkowanie wieczyste- użytkowanie wieczyste może dotyczyć tylko gruntów-nieruchomości. Nie grunt jest obciążony tylko prawo użytkownika wieczystego. Prawo jest zbywalne może nim rozporządzać użytkownik wieczysty.

Niekoniecznie trzeba być właścicielem hipoteki aby zaproponować zabezpieczenie hipoteką. Można być współwłaścicielem, można mieć spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

Są dwa sposoby powstania hipoteki:

1.Hipoteka powstaje w drodze umowy. Umowa jest zawierana pomiędzy wierzycielem, nazywa się go wierzycielem hipotecznym a właścicielem nieruchomości. Taka umowa jest wyrażana na ogół aktem notarialnym. Oświadczenie wierzyciela hipotecznego drugiej strony umowy nie musi być wyrażone aktem notarialnym. Forma aktu notarialnego jest wymagana dla właściciela nieruchomości obciążonej hipoteką.

2.Samo zawarcie umowy jeszcze nie czyni hipoteki. Niezbędnym jest wpis do księgi wieczystej tej nieruchomości która jest obciążana hipoteką. Wpis ma charakter konstytutywny ma decydować o zaistnieniu tej hipoteki. Nie ma hipoteki bez wpisu do księgi wieczystej. Z treści księgi można wyprowadzić ustalenie czy nieruchomość jest obciążona hipoteką czy nie jest.

Hipoteka przymusowa art.9 ze znaczkiem 1. Ta hipoteka nazywana hipoteką sądową powstaje mocą orzeczenia sądu powstaje nawet wbrew woli właściciela nieruchomości. Ma swój początek w żądaniu wierzyciela. Wierzyciel może żądać aby nieruchomość jego dłużnika została obciążona hipoteką. Najistotniejszym jest ustalenie jaki wierzyciel może żądać ustalenia swojego wierzyciela hipoteką. Z takim żądaniem może wyjść wierzyciel który ma tytuł wykonawczy. Co to tytuł wykonawczy możemy ustalić na podstawie k.p.c art.776 przepis egzekucyjny z klauzulą wykonalności.

Tytuł egzekucyjny art.777. Tytułem egzekucyjnym jest. Np. prawomocne orzeczenie sądu z klauzulą wykonalności. Tytuł egzekucyjny musi być wyposażony w klauzulę wykonalności. Wierzyciel powinien zwrócić się do sądu z obciążeniem swojej nieruchomości hipoteką.

Jaka jest treść praw służący wierzycielowi hipotecznemu?

Art.65ust.1 Treść jest zbliżona z tym co przysługuje zastawnikowi. Wyszło by na to że wierzyciel hipoteczny będzie mógł dochodzić zaspokojenia z nieruchomości nieobciążonej hipoteką po pierwsze bez względu na to kto jest jej aktualnym właścicielem.

Po drugie wierzyciel hipotecznym będzie mógł to czynić z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. Właściciele nieruchomości obciążonej hipoteką że z tej części majątku dłużnika jaką jest hipoteka najpierw jest zaspokajany wierzyciel hipoteczny, później wierzyciele osobiści.

Do czego służy hipoteka?

1.Do zabezpieczenia wierzytelności. Musi być to wierzytelność pieniężna. Nie ma przeszkody aby doszło do zabezpieczenia hipoteką wierzytelności przyszłej czyli takiej która jeszcze nie istnieje ale ma powstać w przyszłości. Za każdym razem ma to być wierzytelność bliżej oznaczona, ma to być wierzytelność wynikająca z danego stosunku prawnego.

2.Hipoteka może zabezpieczać wiązkę nieruchomości.

Najistotniejsze modyfikacje dotknęły tego że wygaśnięcie hipoteki nie spowoduje zmiany pierwszeństwa w dochodzeniu zaspokojenia przez pozostałych wierzycieli hipotecznych. Nie ma najmniejszej przeszkody aby jedna nieruchomość była obciążona więcej niż jedną hipoteką. Jest oczywistym, że jeśli jest kilka hipotek obciążających nieruchomość to wierzyciele hipoteczni mające dalsze hipoteki, muszą się liczyć że przed nimi zostaną zaspokojeni Ci właściciele których hipoteki powstały wcześniej .Zmiana pierwszeństwa może wynikać z zawarcia umowy. Zmiana pierwszeństwa wynikała również z wygaśnięcia hipoteki. Na gruncie obowiązujących nas przepisów, że miejsce po wygaszonej hipotece nie jest automatycznie zajmowanym przez dalsze hipoteki. Na gruncie nas obowiązujących przepisów że właściciel obciążonej nieruchomości dysponuje miejscem po wygasłej hipotece. Jeżeli dojdzie do wygaśnięcia hipoteki bo wierzyciel został zaspokojony, takie zwolnione miejsce będzie mogło być swobodnie rozrządzonym przez właściciela nieruchomości co doprowadzi do tego że hipoteka która powstanie później może być wpisana na miejsce wyższe aniżeli hipoteki już istniejące. Tym samym wierzyciel hipoteczny będzie mógł korzystać z pierwszeństwa przed dotychczasowymi wierzycielami hipotecznymi którzy korzystają z zabezpieczenia w postaci hipoteki wpisanej na dalszych miejscach.

Zaspokojenie wierzyciela hipotecznego jest dokonywane w trybie postępowania egzekucyjnego. Sam się nie zaspokoi wierzyciel hipoteczny z nieruchomości, trzeba mu tego dokonać z udziałem komornika.

Księgi wieczyste-są prowadzone dla nieruchomości. Nie to że dla właściciela nieruchomości tylko dla nieruchomości. Powinno być tak że tyle będzie ksiąg ile jest nieruchomości. Księgi wieczyste prowadzone są przez sądy rejonowe. Księgi wieczyste są jawne. Mniejsza i postać w której one występują. Księgi wieczyste współcześnie występują w dwóch postaciach, w postaci papierowej tej księgi; po drugie w postaci zapisu w odpowiednim systemie informatycznym, czyli księgi komputerowe. Obie są sobie równoważnymi.

Za każdym razem jest taka sama struktura księgi wieczystej.

Z czego się składa księga wieczysta?

Księgi wieczyste składają się z 4 działów.

Dział 1-jest opisem nieruchomości, co to za nieruchomość, gdzie jest położona itd.

Dział 2-przedstawia nam właściciela lub właścicieli nieruchomości.

Dział 3-zawiera wpisy o obciążeniach nieruchomości. Np. o służebności, która służy nie tej nieruchomości dla której jest księga wieczysta prowadzona ale innej nieruchomości.

Dział 4-dotyczy tylko hipoteki tam dokonywane wpisy dadzą nam wyobrażenie czy nieruchomość jest wolna od obciążeń hipotecznych czy wręcz przeciwnie. Księgi wieczyste są prowadzone nie tylko dla umocnienia prowadzenia hipoteki.

Księgi wieczyste służą rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Ta rękojmia służy nabywcy nieruchomości, nieruchomości dla której jest prowadzona dana księga wieczysta. Z przepisów tych będzie wynikało że nie jakikolwiek nabywca nieruchomości, tylko taki który staje się w nim w wyniku dokonanej czynności prawnej. Taki nabywca będzie mógł korzystać z ochrony jaką dana wspomniana rękojmia jeśli wchodzi w rachubę rozbieżność pomiędzy rzeczywistym stanem, prawnym dotyczącym danej nieruchomości a stanem ujawnionym w księdze wieczystej. Może być i tak że właściciel nieruchomości nie będzie wskazanym ujawnionym w drugim dziale księgi wieczystej. Nabycie własności nieruchomości nie zależy od dokonanie wpisu w księdze wieczystej. Właścicielem nieruchomości staje się wtedy kiedy nie dochodzi do żadnych wpisów w księdze wieczystej.

Sytuacja patologiczna- zbycie nieruchomości przez osobę wskazaną w treści księgi wieczystej jako właściciela. X sprzedał nieruchomość właścicielowi. Y nie zadbał o to aby doszło go do zapisania go w księdze nieruchomości, i tak widnieje wpis że właścicielem ten X jest.I nie ma przeszkody jakoby X ,miał sprzedać nieruchomość. Jeżeli jest sprzedaż dokonana przez osobę ujawnioną w księdze wieczystej to powstaje pytanie o nabywcę ,Z, z którym X zawiera umowę. Wspomniana rękojmia wprowadza ochronę nabywcy w drodze czynności prawnych, nabywcy który jest w dobrej wierze. Osobę będącą w zaufaniu, w dobrej wierze i on korzysta z tej ochrony tak dalekosiężnie że staje się właścicielem. Skoro działał w zaufaniu do treści księgi wieczystej. Nabywca nieruchomości powinien przypilnować aby został ujawniony w drugim dziale księgi wieczystej, aby było wiadomo kto jest właścicielem, bo ten kto jest ujawniony może dokonać rozporządzenia.

Zobowiązania mogą mieć trojakiego rodzaju źródła:

1.Umowy.

2. Z czynów niedozwolonych. Tych różnorodnych stanów faktycznych które są bliżej ustalonymi przez ustawodawcę i określającymi obowiązek wynagrodzenia szkody.

3.Bezpodstawne wzbogacenie-uzyskanie korzyści majątkowej kosztem innej osoby bez tytuły prawnego.

Podstawowe znaczenie mają czynności sprawne jako źródło zobowiązania.

Na czym polega zobowiązanie?

Zobowiązanie polega na obowiązku spełnienia świadczenia.

Świadczenie miałoby być spełnionym przez dłużnika tej osobie jaką jest wierzyciel. Wyszło by nam na to że w zobowiązaniu będzie można dokonać rozróżnienia dwóch stron, którymi są wierzyciel i dłużnik. Wierzyciel to osoba uprawniona do żądania spełnienia świadczeniu. Dłużnik to osoba która jest zobowiązana do zadośćuczynienia świadczeniu, tej obowiązek nazywa się długiem.

Co to jest świadczenie?

Świadczenie to powinne zachowanie się dłużnika. Świadczenie ma kojarzyć się z zachowaniem dłużnika. Często z tym zachowaniem dłużnika będzie ściśle związany zachowany obiekt. Dłużnik musi się zachować aby wydać daną rzecz. Kiedy wchodzi w rachubę określony obiekt, to trzeba dociekać jak ma się zachować określony dłużnik. Często obiektem związanym z dłużnym zachowaniem się dłużnika będą pieniądze. Stąd bierze pod uwagę 2 rodzaje świadczeń:

1.Świadczenia pieniężne. Polegają na zapłacie-zapłata oznacza spełnienie świadczenia pieniężnego, nie jakiegokolwiek. Zapata bierze pod uwagę pieniądze. Powinniśmy dostrzec postać w jakiej występuje pieniądz. W postaci znaków pieniężnych, czyli banknotów monet. To są znaki pieniężne. Po drugie on występuje w postaci, zapisu na rachunku bankowym. Chodzi o tzw. Pieniądz bankowy a więc to co jest wyrażone w odpowiednim systemie informatycznym, tym który jest wyrażany dla prowadzenia rachunków pieniężnych przez banki. Wchodzi w rachubę pieniądz który jest bliżej identyfikowany przez jednostkę pieniężną. Jednostką pieniężną jest złoty…

Nam trzeba jeszcze dostrzec różne wartości pieniądza. Wartość nominalna ta którą nadaje sam emitent a po drugie wartość rynkowa, ta która jest mierzona siłą nabywczą pieniądza. Siła nabywcza pieniądza się zmienia, bo a to inflacja a to deflacja.

W jakiej wysokości powinna być dokonana zapłata?

Wg wartości nominalnej czy rynkowej. Art.358 ze znaczkiem 1.Zapłata powinna być w wartości nominalnej. Przyjęta jest zasada nominalizmu. Przepis kończy się zastrzeżeniem że same strony mogą tak postanowić albo z przepisu prawa może wynikać co innego. Zasada nominalizmu jest przełamywana przez waloryzację:

1.Waloryzacja umowna.art.358 ze znaczkiem 1 paragraf 2. Dla ustalenia rozmiaru zapłaty możliwym byłoby posłużenie się innym miernikiem wartości niż pieniądz. To jest osiągalne przez posłużenie się odpowiednią klauzulą waloryzacyjną. Klauzule waloryzacyjne powinny wskazywać na jakiś inny miernik wartości niż pieniądz dla ustalenia zapłaty, wartości indeksowe czy kursowe czy nazywane walutowymi. Na czym polega klauzula towarowa? Na ustaleniu przez strony że wysokość zapłaty będzie dokonaną w oparciu o wartość towaru, jego cenę.

2.Waloryzacja sądowa.

2.Świadczenia niepieniężne

12.01.2012

Waloryzacja zobowiązań pieniężnych – zasada nominalizmu, zapłata miałaby być w wartości nominalnej wartości zobowiązania. Możliwa jest waloryzacja główna, może przybrać postać jakiejś klauzuli (towarowej). Wysokość świadczenia miałaby być ustalona wg wartości określonego towaru. Wartość samego zobowiązania byłaby ustaloną za pomocą wartości określonego towaru.

Klauzule indeksowe – wskazują na określone wartości ekonomiczne, na stopę inflacji, indeks giełdowy, średnie wynagrodzenie za pracę itp.
Często jest stosowaną klauzula walutowa (kursowa) – relacje między określonymi walutami, kurs określonego pieniądza. Art. 358. par 2.

Same strony mogą wpłynąć żeby doszło do waloryzacji, ale jeśli tego nie zrobią mają jeszcze w zanadrzu waloryzację sądową – trzy przesłanki: istotna zmiana siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, rozważenie interesów obu stron-z punktu widzenia wierzyciela i dłużnika, dokonać oceny zgodności tej waloryzacji z zasadami życia społecznego.

Kto może wystąpić o waloryzację? Każda ze stron, wierzyciel i dłużnik.

Skutkiem waloryzacji sądowej może być:

Strony same mogą wpływać na swoją sytuację zastrzegając odpowiednią klauzulę waloryzacyjną.

Odsetki:

Wynagrodzenie za korzystanie z cudzych pieniędzy. Będą świadczeniem dodatkowym w przypadku zobowiązań pieniężnych. Mają charakter dodatkowy, akcesoryjny względem zobowiązania głównego. Odsetki będą dzielić los zobowiązania głównego, istnieją tylko wtedy kiedy istnieje zobowiązanie główne. Jeśli zobowiązanie wygaśnie to przestaje ciążyć obowiązek zapłaty odsetek.
Są to świadczenia okresowe.

Ważne jest ustalenie rozmiaru wysokości odsetek. Wchodzą w rachubę dwojakiego rodzaju odsetki:

Może wejść w rachubę zapłata odsetek umownych lub ustawowych.

Podziały świadczeń:

  1. jednorazowe – jednorazowe zachowanie dłużnika polegające na zadośćuczynieniu żądaniu wierzyciela.

  2. okresowe – świadczenia spełniane co pewien okres, zachowanie się dłużnika co pewien czas np. czynsz.

  3. ciągłe – polegają na tym, że dłużnik przez pewien czas miałby się zachować w określony sposób np. wynajmujący – oddaje rzecz do użytkowania ciągłego, przez cały okres najmu musi się tak zachowywać aby umożliwić korzystanie z rzeczy wynajmującemu.

Inny rodzaj świadczeń:

  1. polegające na działaniu- takie zachowanie dłużnika które przyjmuje aktywną postać.

  2. polegające na zaniechaniu- wstrzymanie się od określonego zachowania.

Świadczenia podzielne: ze względu na charakter świadczenia może być ono podzielone to dłużnik może spełniać je w częściach (chodzi o świadczenie pieniężne bo np. wydania rzeczy nie da się zrobić w częściach).

Zobowiązania solidarne – charakteryzują się tym, że wejdzie w rachubę wielość wierzycieli lub dłużników. Solidarność czynna to wielu wierzycieli. Sytuacja, w której jest wielu dłużników nazywamy solidarnością bierną – art. 366 i następne; solidarność będzie w szczególności oznaczała to że każdy z dłużników będzie zobowiązanym w całości spełnić należne świadczenie. Choć jest kilku dłużników to zobowiązanie nie podlega podziałowi, który miałby znaczyć że każdy z tych dłużników miał by spełnić tylko część świadczenie, tylko każdy z tych dłużników musi się liczyć z tym że będzie dokonywać całego świadczenia, każde z nich ponosi odpowiedzialność za całe zobowiązanie. Wierzyciel może żądać zwroty całego świadczenia od jednego z tych dłużników. Zobowiązanie jest w ten sposób wzmocnione. Jeżeli któryś z dłużników solidarnych spełni świadczenie, będzie mógł zwrócić Siudo pozostałych dłużników z roszczeniem zwrotnym regresowym, aby oni również ponieśli ciężar już spełnionego świadczenia. Będzie to rozliczenie między dłużnikami. Roszczenia regresowe zwrotne są w wysokości wynikającej ze stosunków prawnych jakie zachodzą między dłużnikami. Każdy z dłużników solidarnych może posługiwać się zarzutem, który przysługuje innym dłużnikom.

Solidarność wynika z art. 369 – są dwa źródła:

Inna postać świadczenia:

Odszkodowanie – służy wynagrodzeniu szkody; przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej:

  1. zidentyfikować zdarzenie prawne rodzące obowiązek naprawienie szkody np. czyn niedozwolony, powstanie szkody w związku z ruchem pojazdu art. 436; naruszenie umowy, czyli jej niewykonanie lub nienależyte wykonanie.

  2. szkoda – uszczerbek w dobrach prawem chronionych. Są dwie postacie szkody: majątkowa –uszczerbek w dobrach majątkowych; niemajątkowa-krzywda, ból którego miałby doświadczać poszkodowany, wynagrodzenie tej szkody polega na zadośćuczynieniu.
    art. 361 par. 2 – szkodą majątkową jest nie tylko strata, a więc to o co pomniejszył się majątek poszkodowanego, ale tą szkodą jest także korzyść którą osiągnął by poszkodowany gdyby nie to zdarzenie które zrodziło szkodę. Wymaga to ustalenia jak przedstawiałaby się sytuacja majątkowa poszkodowanego, gdyby nie było tego zdarzenia które wywołało szkodę. Stąd ustalenie odszkodowania w postaci utraconych wynagrodzeń.

  3. związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem wyrządzającym szkodę, a szkodą – art. 361 par. 1 normalne następstwa, typowe. Polega to na przeprowadzeniu testu czy szkoda by powstała gdyby nie doszło do zdarzenia które faktycznie zaistniało. Wymaga oceny czy zwykłym, normalnym następstwem określonego zdarzenia jest szkoda. Powiązanie przyczyny ze skutkiem. Zdarzenie prowadzące do powstania szkody ze szkodą. Szczególnym jest to że widocznym jest nie przyczyna lecz skutek. Interesuje nas skutek w postaci szkody. Istotny związek który decyduje o odpowiedzialności odszkodowawczej

Naprawienie szkody:

Dwie możliwości:

Nie zawsze odszkodowanie będzie zapłatą. O postaci świadczenia odszkodowawczego będzie co do zasady decydował poszkodowany. Choć w pewnych sytuacjach ten wybór nie zawsze ma miejsce bo czasami przywrócenie stanu poprzedniego nie jest możliwe.

Postacie zobowiązań, które wynikają z umowy:

Umowa - dwustronna czynność prawna; umowy wymagają oświadczeń woli co najmniej dwóch osób. Te oświadczenia powinny być sobie odpowiadającymi/zgodnymi.

Sposoby zawarcia umowy:

Oferent układa umowę, którą przedstawia oznaczonemu lub nieznaczonemu adresatowi. Jest to wiążąca oferta dla oferenta.

19.01.2012

1 marca połówka

Sposoby zawarcia umowy:

Ofertą oferent jest związany. Złożenie oferty dla oferenta będzie znaczyło, że

  1. nie może się wycofać;

  2. decyzja o zawarciu umowy należy do oblata, czyli adresata zawarcia umowy;

  3. decyzja czy umowa zostanie zawarta jest po stronie oblata;

  4. oblat też nie może dokonywać zmian w treści umowy;

  5. oferent jest związany umową:

Skutki przyjęcia oferty przez oblata:

Powstaje umowa. Dwa oświadczenia woli będą składane w innym czasie, ale ten czas kiedy swoje oświadczenie złoży oblat będzie momentem zawarcia umowy. Dojście oświadczenia oblata do oferenta będzie stanowić o otrzymaniu odpowiedzi dla oferenta. Chodzi o możliwość zapoznania się z tym oświadczeniem.

Możliwym jest odwołanie oferty. Po pierwsze w taki sposób jaki wynika z art. 61,a więc oświadczenie oferenta o odwołaniu oferty miałoby dojść do oblata nim ten mógł zapoznać się z treścią oferty. Swoisty wyścig w czasie.

Odwołanie oferty skutecznie już złożonej, z którą oblat już się zapoznał: możliwym jest odwołanie oferty aż do chwili kiedy oblat wyśle swoją odpowiedź na przedstawioną ofertę art. 61 par.2

Oświadczenie oferenta o odwołaniu oferty miałoby dojść do oblata w takim czasie, który w zasadzie jest nie znany oferentowi. Musi to zrobić przed wysłaniem odpowiedzi przed oblatem. Miałoby dojść oświadczenie oferenta przed odpowiedzią oblata. W obrocie gospodarczym.

Przetarg: art. 70 ze znaczkiem 1 i następne

PO pierwsze zauważmy to że przetarg jest dokonywany na piśmie. Ustnym odpowiednikiem przetargu jest aukcja. Jedno i drugie wymaga czasu. Trwa przez pewien czas, stąd wyodrębnia się trzy etapy przetargu i aukcji:

  1. ogłoszenie przetargu lub aukcji – dokonywane przez organizatora przetargu lub aukcji, w tym ogłoszeniu dojdzie do zaproszenia do składania ofert. Organizator prosi o oferty, jest on oblatem, który zabiega o to, żeby napływały do niego oferty. Oblat jest osobą czynną. W zaproszeniu musi wskazać miejsce, czas i przedmiot przetargu lub aukcji. Takie ogłoszenie powinno również zawierać regulamin przetargu lub aukcji (warunki), jest to nic innego jak tryb postępowania w czas trwania przetargu lub aukcji. Te warunki nie muszą być podanymi w ogłoszeniu, wystarczające jest bowiem podanie jedynie miejsca udostępnienia tego regulaminu. W tym ogłoszeniu będzie również zamieszczone postanowienie o wadium – art. 70 4 wadium wpływa na możliwość uczestnictwa w przetargu. Wadium może polegać na zapłacie określonej kwoty, która byłaby wnoszona do kary organizatora lub na jego rachunek bankowy. Może również polegać na ustanowieniu odpowiedniego zabezpieczenia zapłaty określonej kwoty; wchodzą w rachubę zabezpieczenia o charakterze osobistym jak i rzeczowym. Częstsze są zabezpieczenia o charakterze osobistym np. weksel in blanco. Za każdym razem organizatorowi chodzi o pomniejszenie kręgu osób, które mogą złożyć ofertę, ale także o sprawdzenie płynności finansowej oferenta.

  2. składanie ofert przez uczestników przetargu lub aukcji – na przetargu muszą być one w postaci pisemnej. Oferent będzie związany ofertą złożoną w czas trwania przetargu tak długo jak zostanie zawiadomiony przez organizatora o wyborze innej oferty. Takie zawiadomieniu przez organizatora musi być dokonane na piśmie. W przypadku aukcji, uczestnik aukcji (licytant) będzie związany swoją ofertą tak długo jak inny uczestnik aukcji złoży ofertę.

  3. W przypadku przetargu: wybór oferty, czyli zawarcie umowy – do zawarcia umowy dochodzi z tą chwilą kiedy uczestnik przetargu zostanie zawiadomionym o jego powodzeniu, wyborze jego oferty (chwila dojścia do uczestnika przetargu informacji o wyborze jego oferty).
    W przypadku aukcji do zawarcia umowy dochodzi z chwilą dokonania przybicia (dokonuje go prowadzący aukcję).

Przetarg jest wręcz preferowanym sposobem zawarcia umowy w obrocie publicznym. Przy wykonania usług publicznych.

Umowa o przekazanie gruntów w użytkowanie wieczyste jest zawierane w drodze przetargu.

Przetarg może być zorganizowany przez kogokolwiek, ale najczęściej jest to jednostka samorządowa lub państwowa, ale wtedy są wymagane specjalne warunki zorganizowania przetargu.

Art. 70 5 – możliwość żądania unieważnienia przetargu. Z żądaniem unieważnienia umowy zawartej w drodze przetargu można wystąpić nie w jakimkolwiek czasie (w krótkim czasie), i nie każdy może o to wystąpić (tylko organizator lub uczestnik aukcji). Można żądać tego nie tylko wtedy kiedy uchybiono przepisom prawa, ale również wtedy kiedy naruszono obyczaje.

Negocjacje:

art. 72 – przepis ten był nowelizowany, wprowadzono słowo „negocjacje” zamiast „rokowania” (to to samo). Negocjacje polegają na uzgodnieniu treści umowy przez obie strony. Obie strony angażują się w ustalenie treści umowy jaką mają zawrzeć. W negocjacjach weźmie udział każdy kto ma być stroną umowy. Umowy takie są nietypowe lub mają wysoką wartość przedmiotu umowy. Negocjacje będą kosztowne i długotrwałe. Będą prowadzone według określonego plany. Z jaką chwilą dojdzie do zawarcia umowy przez strony prowadzące negocjacje? Art. 72 par. 1 umowa będzie zawartą dopiero wtedy, kiedy strony dojdą do porozumienia co do wszystkich postanowień, które będą przedmiotem przyszłej umowy. Trzeba się liczyć, że nie będzie wystarczającym porozumieniem tylko co do istotnych postanowień przyszłej umowy, tylko co do wszystkich postanowień objętych negocjacjami.

Jest dostrzegana taka szczególna sytuacja, kiedy doszło do podjęcia negocjacji bez zamiaru zawarcia umowy przez tą drugą stronę. Jest to naruszenie dobrych obyczajów. Jeżeli jedna ze stron postępuje tak nierzetelnie to druga strona może liczyć na odszkodowanie.

Umowa przedwstępna:

Art. 389, 390 – polega na przyrzeczeniu zawarcia umowy w przyszłości. Strony chcą zawarcia umowy, ale jej zawarcie odsuwają w czasie, poprzestając na przyrzeczeniu jej zawarcia. Trzeba liczyć się z umową przedwstępną i umową ostateczną.

Umowa przedwstępna musi zawierać istotne postanowienia umowy przyszłej. Umowa przedwstępna nie musi zawierać nic więcej. Nie wynika konieczność ustalenia terminy zawarcia umowy przyszłej, ostatecznej.

Do zawarcia umowy przyrzeczonej dochodzi:

Skutki prawne umowy przedwstępnej:

art. 390 – są to skutki słabe (par. 1) i skutki silniejsze (par.2). Skutek słaby polega na żądaniu odszkodowania, które miałoby być należne od strony, która uchyla się od zawarcia umowy przyrzeczonej. Należy się ono tej stornie, która żąda zawarcia umowy przyrzeczonej. Mocniejszy skutek będzie polegał na żądaniu zawarcia umowy. Żądanie to jest przedstawiane przed sądem, a orzeczenie sądu będzie zastępować oświadczenie woli strony zobowiązanej do zawarcia umowy przyrzeczonej (strony, która się uchyla od zawarcia tej umowy). Skutek mocniejszy wejdzie w rachubę tylko wtedy, kiedy umowa przedwstępna będzie tak się przedstawiała z punktu widzenia ważności jak miałaby wyglądać umowa ostateczna. Umowa przedwstępna nie została zawarta w formie aktu notarialnego mimo, że dotyczy sprzedaży nieruchomości. Nie odpowiada to wymaganiom umowy sprzedaży nieruchomości. Jeśli strona zachowałaby tą formę to strona ma prawo do skutku mocniejszego.

Skutek słabszy zachodzi zawsze, a skutek mocniejszy kiedy umowa przedwstępna czyni zadość zmaganiom zawarcia umowy przyrzeczonej.

16.02.2012

Wzorce umowne – są nimi np. formularze, regulaminy, a więc wyszłoby na to, że są to dokumenty opracowane przez jedną ze stron umowy. Zasadnicze będzie pytanie o to, czy druga strona jest związana wzorcem umownym? Art. 383; wzorzec umowny wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy, a więc kiedy ona nim podjęła decyzję o zawarciu umowy, miała możliwość zapoznania się z jego treścią.

Od tego jest odstępstwo. Wchodzi ono w rachubę wtedy, kiedy posługiwanie się wzorcem umownym jest w stosunkach określonego rodzaju zwyczajowo przyjęte. Tak jest np. w zakresie stosunków bankowych. W takich przypadkach nie musi dojść do doręczenia wzorca umownego, wystarczy, że istnieje sytuacja łatwego zapoznania się z jego treścią przez drugą stronę. Bank nie musi wręczać przed zawarciem umowy wzorca umownego klientowi banku. Tak nie może być zawsze, nawet choćby było to przyjęte zwyczajowo.

Od tego istnieje odstępstwo dotyczące konsumenta. Konsumentem jest tylko osoba fizyczna. Trzeba brać pod uwagę te ich zachowania, które nie są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i zawodowej. Jeśli stroną jest konsument, to niezbędne jest doręczenie wzorca umownego nawet jeśli zwyczajowo jest inaczej. Ale to nie zawsze występuje. Tu też są odstępstwa.

W przypadku takich umów, które są powszechnie zawierane w drobnych bieżących sprawach życia codziennego. Jeżeli konsument zawiera taką umowę nie jest koniecznym wręczenie mu wzorca umownego, lecz możliwym jest jedynie stworzenie takiej sytuacji, aby mógł on zapoznać się z treścią wzorca umownego. Konsument nie zawsze będzie miał w rękach regulamin.

Treść umowy – art. 3531 Ustawodawca stanowi o tym, że umowy będą takimi jakie chcą strony, mają swobodę co do kształtowania jej treści. W umowie będą takie postanowienia (zastrzeżenia), które chcą strony przyjąć dla siebie. Swoboda ta nie ma charakteru absolutnego, są jej trzy ograniczenia:

Skutek uchybienia tym ograniczeniom jest taki, że nie ważnym będzie co najmniej to postanowienie, które jest sprzeczne z ograniczeniami. Jeżeli w umowie będą zawarte postanowienia, które są sprzeczne ze swobodą umów, to trzeba będzie się liczyć z tym, że te postanowienia będą nieważne. art. 58; ustalenie, ocena nieważności określonego postanowienia w umowie może prowadzić do ustalenia nieważności całej umowy. Chodzi tu o sytuację oceny, że strony nie zawarłyby umowy z tymi przepisami, które uchybiają przepisom.

Typowe zastrzeżenia umowne: (dodatkowe)

strony chciałyby w swojej umowie wyrazić jakieś dodatkowe interesy, które byłyby ustalone przez obie strony, ale dotyczyły tylko jednej. Są nimi art. 394 i następne: zadatek, umowne prawo odstąpienia, odstępne, kara umowna, warunek, termin.

Zadatek: nie ma przeszkody, żeby ustaliły go same strony umowy. Jeżeli one nie wprowadzają bliższego ustalenia w tym zakresie to jest to to co wynika z art. 394 par. 1. Zadatek służy wzmocnieniu umowy. W tych sytuacjach, w których dojdzie do naruszenia umowy (niewykonania lub nienależytego wykonania), trzeba będzie się liczyć ze skutkiem majątkowym obciążającym stronę naruszającą umowę w przypadku której doszło do zadatku. Jeżeli naruszającym jest strona, która dała zadatek, to musi się on liczyć z tym, że go straci. A jeżeli naruszycielem jest strona, która przyjęła zadatek, to musi się liczyć z tym że dokona jego zwrotu w podwójnej wysokości. Tak jest we wszystkich tych przypadkach, jeżeli strony inaczej nie postanowiły. Nie ma przeszkody, żeby strony rozumiały zadatek inaczej. (ius dispositivi). Nie ma też przeszkody, żeby zaliczkę rozumieć tak jak zadatek.

Zaliczka: świadczenie na poczet wypełnienia późniejszych zobowiązań którejś ze stron. Jest ona taka, jaką ustalą sobie strony.

Umowne prawo odstąpienia: art. 295; mamy do czynienia z osłabieniem umowy. To postanowienie miałoby umożliwiać jednej, albo każdej ze stron odstąpienie od umowy. Prawo to jest wyrażone w par. 1 – wystarczy oświadczenie woli strony uprawnionej do odstąpienia od umowy, aby prawo to było wykonane. Uprawniony nie musi zabiegać się o zgodę drugiej strony, samodzielnie może podjąć decyzję. Dalsze istnienie tej umowy może zależeć od widzi mi się jednej ze stron. Skutki wyrażone są w par. 2 – trzeba uznać po odstąpieniu od umowy, że umowa nie istnieje. Wykonanie tego prawa będzie prowadziło do zniesienia samej umowy. Stąd będzie obowiązek każdej ze stron zwrócenia drugiej tego co od niej otrzymała.

Odstępne: osłabia umowę, ale nie tak bardzo jak umowne prawo odstąpienia (art. 396). Polega na zastrzeżenia prawa odstąpienia od umowy przez jedną lub każdą ze stron. Wykonanie tego prawa odstępnego będzie wymagało jednoczesnego, podwójnego działania. Będzie wymagało po pierwsze oświadczenia uprawnionego, a po drugie zapłaty odpowiedniej kwoty, która została uzgodniona między stronami jako odstępne. Skutek zrealizowania tego prawa będzie taki jak umownego prawa odstąpienia: umowa będzie uznana za niezawartą, a strony będą zobowiązane zwrócić sobie to co wcześniej sobie świadczyły.

Warunek: możliwym jest zastrzeżenie w umowie (lub jakiejkolwiek czynności prawnej), że skutki z niej wynikające będą powstawały lub ustawały w zależności od zdarzenia przyszłego i niepewnego. Zdarzenie przyszłe i niepewne też jest nazywane warunkiem, a więc trzeba będzie się liczyć z różnym znaczeniem tego terminu. Warunek może oznaczać jakiekolwiek postanowienie w treści umowy. Warunkiem może też być takim zastrzeżeniem w treści umowy, które miałoby mieć wpływ na powstanie lub ustanie jej skutków prawnych w zależności od zdarzenia przyszłego i niepewnego. Trzecim znaczeniem jest samo zdarzenie, które ma być łącznie, kumulatywnie scharakteryzowanym przez dwie właściwości: ma być to zdarzenie przyszłe (takie które jeszcze nie nastąpiło, ale może nastąpić), zdarzenie ma być niepewne (takie, co do którego nie ma pewności, a więc może być tylko możliwe, ale niekonieczne).
Nas interesuje warunek w tym drugim znaczeniu. To zastrzeżenie miałoby służyć umowie w taki sposób, że miało by wpływać na powstanie skutków prawnych umowy – taki warunek nazywa się warunkiem zawieszającym, trzeba czekać na powstanie skutków prawnych zawartej umowy do chwili ziszczenia się warunku w tym trzecim warunku, czyli do chwili ziszczenia się zdarzenia przyszłego i niepewnego. Skutki prawne zawartej umowy byłyby nie od chwili jej zawarcia, ale powstaną one w przyszłości, gdy nastąpi zdarzenie przyszłe i niepewne. Po drugie zastrzeżenie w treści umowy może również oznaczać, że ustaną skutki prawne zawartej umowy z chwilą ziszczenia się warunku jako zdarzenia przyszłego i niepewnego – warunek rozwiązujący. Oznacza to wygaśnięcie umowy, jej ustanie. Nie ma przeszkody, aby strony wprowadzały jeden czy drugi z tych warunków do treści umowy.

Termin: oznacza zdarzenie przyszłe, ale pewne.

Kara umowna: mówimy o niej jeśli zainteresują nas skutki zawartej umowy. Art. 483 – kara umowna służy wzmocnieniu umowy o tyle, że w razie jej naruszenia miałby powstawać obowiązek zapłaty określonej sumy pieniężnej, dla wynagrodzenia szkody. Kara umowna może być zastrzeżoną tylko co do spełnienia świadczenia niepieniężnego. Polega na zapłaceniu określonej kwoty w przypadku naruszenia umowy dotyczącej świadczenia niepieniężnego. Czyli kara umowna może być zastrzeżoną nie w każdym przypadku, a tylko z przypadku świadczenia niepieniężnego bo od świadczenia pieniężnego mamy odsetki. Jeśli dojdzie do niespełnienia świadczenia pieniężnego to wierzycielowi przysługują odsetki.

Dostrzeżenie dwóch grup postanowień w treści umowy: wszelkie postanowienia w umowie mogą być podzielone na:

podmiotowo istotne – accidentalia negocji; wyrażają takie interesy stron, które nie wpływają na ustalenie charakteru, typu, rodzaju umowy. Dodatkowe postanowienia takie jak zadatek, kara umowna itp. Nie musimy dociekać jakiego rodzaju umowę strony zawarły.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
prawo cywilne i hanlowe wszystkie wyklady 1213
Prawo cywilne wykład
prawo cywilne wykłady (6)
Prawo cywilne I wykład 6
Prawo cywilne I wykład 15
prawo cywilne wyklad VAGYOHWPUMGM3DRGZGOAVU4IZBGPBNVQUAOLLFI
Prawo cywilne wykład III
prawo cywilne - wyklad6, Prawo cywilne
prawo cywilne - wykład, Prawo Administracyjne, Gospodarcze i ogólna wiedza prawnicza
prawo cywilne - wyklad5, Prawo cywilne
prawo cywilne - wyklady, ADMINISTRACJA i nie tylko, Podstawy cywila
Prawo cywilne I wyklady
PRAWO CYWILNE - Wyklad IV, Wykład
Prawo cywilne - wykład 20.03.2012
Prawo cywilne wykład i konw(3)
Prawo cywilne I wykład 12

więcej podobnych podstron