Wykład 1 – kwiaty cięte

Gerbera

• Znanych jest 45 gatunków , ale znaczenie ma tylko Gerbera jamesonii, która w naturalnych warunkach jest byliną o czerwonych kwiatostanach z ok. 30 cm wąskimi kwiatami języczkowymi ,

• Występowanie południowa Afryka

• W Polsce gerbera uprawiana jest od lat 60-tych, początkowo rasy o różnej barwie kwiatostanów a od lat 80 – tych (odmiany rozmnażane In vitro) odmiany io wszystkich cechach ustalonych, a więc o jednakowej barwie

• Jest uprawiana na powierzchni 90 ha, co daje 3 miejsce wśród roślin uprawianych pod osłonami,

• Uprawiane w Polsce rośliny są przede wszystkim hodowli holenderskiej(Florist, Terra Nigra, Schreus. Firmy te co roku polecają 150 – 200 odmian, w tym 20 – 30 nowych. Z polskich hodowców najbardziej liczący jest R .Pętos z Bartoszyc

• Z wieloletnich obserwacji wynika iż zakład produkcyjny powinien sadzic ok. 10 – 15 odmian

Odmiany różnią się:

• Wypełnieniem

• Barwą

• Wielkością kwiatostanu

Wypełnienie kwiatów

• Pojedyncze

Tarcza kwiatów rurkowatych, a wokół 1, 2, 3 okółki kwiatów języczkowatych jednakowej długości,

• Półpełne

Inaczej kołnierzykowe, między tarczą kwiatów rurkowatych a kwiatów języczkowatych są dodatkowe okółki krótszych 1/4 -1/3 kwiatów języczkowatych

• Pełne

O licznych okółkach kwiatów języczkowatych, stopniowo skręcających się ku środkowi, często z niewidocznym okółkiem kwiatów rurkowatych

Wielkość kwiatów

• Miniaturowe

Mini, o średnicy 6 – 8 cm, plonują najobficiej dając 300 – 500 sztuk/ m². Pierwsze otrzymano w 1986 – 1987 w firmie Terra Nigra i określono je jako germini. Obecnie dalsze zmniejszenie kołnierzyków.

• Midi

O średnicy 8 – 9 cm, nie przyjęły się

• Wielkokwiatowe

Standardowe, średnica 10 – 13 cm, plon wynosi 180 – 240 sztuk/m²

• Giant

O olbrzymich kwiatostanach, średnica co najmniej 14 cm, plon wynosi 150 – 170 sztuk/m^2.W połowie lat 90 wprowadziła je firma Terra Nigra

Barwa

• Kwiatów języczkowatych : jednobarwne i dwubarwne,

• W obrębie obu grup odmiany z jasnym lub ciemnym oczkiem, modne –zielone

• Kwiaty języczkowate są o języczkach zwiniętych na całej długości, tzw. igiełkowe

Cechy, które bierze się pod uwagę podczas wyboru odmiany do uprawy

• Wielkość plonu – uzależniona od wielkości koszyczków, im mniejsze tym plon powinien być wyższy

• Dobre kwitnienie

• Barwa i kształt kwiatostanu

• Średnica koszyczka

• Długość i sztywność szypuły

• Trwałość kwiatostanów ciętych

• Tolerancja na transport

• Odporność na choroby i szkodniki

• Siła wzrostu i pokrój z czym związana jest łatwość wykorzystania zabiegów pielęgnacyjnych

Miejsce uprawy

• Szklarnie, duże, jasne, dobrze wietrzone

• Tunele foliowe ogrzewane, ale występują gorsze warunki świetlne

Rozmnażanie

• Tylko In vitro

Sadzenie roślin

• Gerbery można sadzić cały rok, ale stosuje się dwa terminy

• Koniec VI do połowy VII

• II – III

• Pierwszy termin pozwala uzyskać dobre kwitnienie już jesienią i w zimie, drugi termin zaś znacznie obniża koszty ogrzewania szklarni

Gęstość

• 9 – 12 roślin/m², przy uprawie kilkuletniej latem

• 16 roślin/m² uprawa 8 – 10 miesięcy II – III

Rośliny sadzi się wysoko, tak aby skrócony pęd ( nasada rośliny) znajdował się nad powierzchnią podłoża. Jest to szczególnie ważne w podłożach organicznych.

Temperatura powietrza

• Zależy od wieku rośliny i pory roku

• Przez pierwsze 2 – 3 tygodnie po posadzeniu 20 – 25 stopni

• W dzień 20 – 25 stopni

• W nocy 20 -22 stopnie

• W dzień latem 18 – 25 stopnie

• W nocy latem temperatura o 3 – 4 stopnie mniejsza niż w dzień

• Zbyt wysoka temperatura latem osłabia kwitnienie i zmniejsza trwałość kwiatostanów

Temperatura podłoża

• 18 – 2- stopni

• Ogrzewanie podłoża polepsza zdrowotność roślin i prowadzi do otrzymania większej ilości kwiatów z 1 m

Światło

• Roślina fotoperiodycznie obojętna, ale wrażliwa na natężenie światła

• Niedobór światła zimą – kwitnienie jest słabsze i jest gorsza jakość kwiatostanów

• Zasychanie pąków kwiatostanowych, zwłaszcza przy wysokiej temperaturze

• Mniejsze koszyczki

• Krótsze szypuły

• Rozjaśnione barwy

• Zwijanie się kwiatów języczkowatych

• Zanikanie kołnierzyka

Doświetlanie

Od XI do II zwiększa kwitnienie zimowe i poprawia jakość kwiatów, nie jest jednak uzasadnione ekonomicznie

Podłoża organiczne

• Przepuszczalne

• Lekko kwaśne

• dobrych właściwościach powietrzno – wodnych

• torf wysoki, najczęściej jako substrat torfowy

• kora z drzew iglastych

• włókno kokosowe

• ziemie organiczne, dawniej zwłaszcza piaszczysto – gliniaste, konieczne odkażanie

Podłoża inertne

• Wełna mineralna

• Perlit

• Keramzyt

Zaletą są

• mniejsze nakłady na robociznę,

• jednakowe optymalne traktowanie wszystkich roślin,

• skrócenie czasu między kolejnymi cyklami uprawowymi,

Wadą są:

• Wyższe koszty

• Większy margines błędu

Nawożenie

• Duże wymagania pokarmowe

• Mała tolerancja na stężenie soli

• Torf wysoki – pH 4,8 – 5,5

• Ziemie ogrodnicze pH 6,0 – 6,5

• Podłoże inertne 5,5 – 5,8

• Ważne mikroelementy szczególnie miedź, żelazo, molibden

• EC ms/cm pożywki z użyciem wody studziennej

Ferdygacja

Pożywka zależy od

• Rodzaju podłoża

• Jakości wody

Częstość nawadniania

Jest związana z rodzajem podłoża. Wynosi:

• W wełnie mineralnej 3 – 5 razy dziennie, przez 2,5 minuty

• W keramzycie 12 – 15 razy dziennie, przez 50 sekund

• W perlicie 1 – 2 razy dziennie, 10 ml na roślinę

Dwutlenek węgla 600 – 900 ppm

System uprawy

Zagonowy lub pojemniki. Wybór zależy od:

• Wielkości gospodarstwa

• Stanu technicznego gospodarstwa

• Możliwości finansowych producenta

Uprawa na zagonach gruntowych

W 4 rzędach lub na wałach w 2 rzędach, coraz bardziej stosowana. Polega na poprawieniu struktury ziemi macierzystej przez dodanie torfu, piasku , kory lub gliny, a warunkiem wzrostu przez zastosowanie ogrzewania wegetacyjnego.

Zalety

• Metoda tania

• Prosta

• Łatwość w utrzymaniu wilgotności podłoża

• Uprawa mechaniczna

Wady

• Trudność utrzymania odczynu i poziomu składników pokarmowych

• Niebezpieczeństwo porażenia przez patogeny glebowe

Uprawa na zagonach podwyższonych i parapetach

Szerokość 1,2 – 1,5 m i głębokość 20 cm, w 4 rzędach roślin. Jako podłoże używany jest substrat torfowy, mieszanki torfu z korą, włókna kokosowe, maty kokosowe i podłoże Stender.

Zalety

• Łatwiejsze w utrzymaniu właściwej temperatury podłoża,

• Ułatwiony zbiór,

• Ułatwienie odkażenie podłoża

Wady

• Trudność utrzymania optymalnego odczynu i poziomu składników pokarmowych

• Rozprzestrzenianie się chorób

Uprawa w pojemnikach

Uprawia się w pojemnikach o pojemności 3 – 5l, wiadrach lub skrzynkach. Podłoże o trwałej strukturze i dobrych właściwościach powietrzno wodnych. Najczęściej stosuje się włókno kokosowe, torf, perlit, granulaty z wełny mineralnej oraz ich mieszanki.

Zalety

• Znaczna oszczędność podłoża

• Łatwiejsze utrzymanie właściwości podłoża, temperatury i zdrowotności,

Wady

• Konieczność dokładniejszego dozowania wody i składników pokarmowych

Zabiegi pielęgnacyjne specyficzne

• Usuwanie pąków kwiatostanowych (pierwszy miesiąc)

• Czyszczenie i usuwanie najstarszych żółknących i zasychających liści,

• Prześwietlanie roślin (usuwanie 1/3 najstarszych liści)

Zbiór

Pędy kwiatostanowe wyłamuje się

Faza zbioru

1 – 2 okółków kwiatów rurkowatych musi być rozwiniętych, a u kwiatów pełnych z rurką musi być zazieleniony środek.

Kondycjonowanie

Tylko po przycięciu szypuł, w roztworze Chrysalu RVB lub CVB

Plon

• Wielkokwiatowe 120 – 240 sztuk/ m2

• Miniaturowe 300 – 500 sztuk/ m²

Trwałość :10 – 18 dni

Przechowywanie

W chłodnie, w temperaturze 2 – 4 stopni roztworze Chrystal Professional od kilku dni do 2 tygodni

Choroby i szkodniki

• Fytofloroza

• Mączniak prawdziwy

• Szara pleśń

• Wciornastek

• Przędziorek

• Miniarki

• Mszyce

• Ślimaki