Kosmetologia pielęgnacyjna wykład II
Wybrane choroby bakteryjne skóry
Flora bakteryjna skóry:
-flora stała (rezydująca)- mikrokosmki, maczugowce-Corybacterium, Stoplylocoaus epidermis, Proponibacterium acnes,
-flora przejściowo rezydująca ( bakterie Gram-, paciorkowce ropne,
Czynniki predysponujące do bakteryjnych infekcji skóry:
-zakażone środowisko
-uszkodzenie bariery naskórkowej= uaktywnienie własnej flory pod wpływem urazów
-spadek odporności komórkowej /humoralnej
-choroby ogólnoustrojowe (cukrzyca, mocznica, AZS)
-nieprawidłowa pielęgnacja skóry (zasadowe, przeciwbakteryjne mydła = wzrost pH skóry i redukcja prawidłowej flory bakteryjnej)
Czynniki determinujące chorobotwórczość bakterii:
-Toksyny bakteryjne
Toksyna eksfoliatywna (epidermolizyna) – rozszczepianie warstwy ziarnistej naskórka ( pęcherze , złuszczenia)
Toksyna-1 wstrząsu toksycznego TSST 1 (gorączka, niewydolność wielonarządowa, wstrząs)
Pirogenne egzotoksyny paciorkowce
Toksyny leukocytolityczne
-enzymy bakteryjne
kiakronidaza
koagulaty
nukleazy
beta-laktamazy
białko M-właściwości antyfagocytarne
Ropne choroby skóry:
-Choroby wywołane przez:
gronkowce
paciorkowce
mieszaną florę gronkowcowo-paciorkową
bakterie Gram (-)
-Drobnoustroje wnikają przez: mieszki włosów, gruczoły łojowe, gruczoły potowe
ZAKAŻENIA GRONKOWCOWE:
-zapalenie mieszków włosowych- folli culitis
-figówka
-czyrak- furunculus
-zapalenie pęcherzykowe i złuszczające skóry pochodzenia gronkowcowego
-liszajec pęcherzowy noworodków
Gronkowcowe zapalenie mieszków włosowych:
-wszystkie rodzaje włosów ( też meszkowe)
-włosy telogenowe- zmiana skórna wokół włosa
-ewolucja zmian skórnych: zapalenie ujścia mieszka włosa- zapalenie mieszka- zapalenie otoczenia
-czynniki sprzyjające: nadmierna potliwość, drażnienie mechaniczne, świąd skóry, depilacja mechaniczna
-objawy: przyieszkowe chrostki przebite włosem, otoczone rąbkiem zapalnym, zwykle liczne zgrupowane lub rozsiane
-lokalizacja: twarz, owłosiona skóra głowy, pachy, pachwiny, podudzia
-przebieg: kilka, kilkanaście dni
-leczenie: antybiotyki: preparaty miejscowe: neomycyna, bacytracyna, mupirocyna
Figówka- przewlekłe zapalenie mieszków włosowych w obrębie owłosionej skóry twarzy lub skóry głowy:
-występowanie: głównie u mężczyzn
-czynniki sprzyjające: niedostateczna higiena przy goleniu
-objawy: wykwity krostkowe, grudkowe, rozmiękające guzy ropne
-czas trwania: wielomiesięczny, wieloletni
-profilaktyka: odkażanie przyrządów do golenia, sprzęt jednorazowy, niewskazane maszynki elektryczne
-leczenie: miejscowo lub ogólnie antybiotyki wg antybiogramu ( przy braku odpowiedz trimetoprim-sulfametoksazol)
Czyrak- ropne zapalenie około mieszkowe z wytworzeniem czopa martwiczego:
-definicja: zapalny guz z ropem martwiczym w części centralnej, obejmujący mieszki włosowe i jego otoczenie
-czynniki predysponujące: zaburzenia metaboliczne (otyłość, cukrzyca), niedobory odporności, ogólne wyniszczenie (HIV, nowotwory, niedożywienie, leczenie immunosupresyjne), choroby nerek, AZS, nosicielstwo stopkylococcus aureus (przedsionek nosa, okolice krocza)
-objawy podmiotowe: złe samopoczucie, gorączka, bolesność, limfadenopatia,
-lokalizacja: okolice szczególnie podatne na maceracją, najczęściej: krok, plecy, twarz, pośladki
-etapy rozwoju:
sino czerwony bolesny guz (naciek zapalny)
po 4-6 dniach na szczycie guzka pojawia się krostka
wytwarzanie w części centralnej czopa martwiczego
samoistne oddzielanie się czopa martwiczego
powstawanie kraterowatego ubytku, gojącego się z pozostaniem zanikowej blizny
-czyraczność- liczna, często nawracające czyraki w różnym stadium rozwoju
- czyrak gromadny- powstaje w wyniku skupienia i zlewania się wielu czyraków
-leczenie:
miejscowe: 2% roztwór ichtiolu, 10% maść ichtiolowa
ogólne ( czyraczność, czyrak gromadny) antybiotyki zgodne z antybiogramem
chirurgicznie: nacięcie zmiany, oczyszczenie rany, opatrunek z antybiotykiem
ZAKAŻENIA PACIORKOWCOWE
-róża- erysipelos
-zakażenie tkanki podskórnej- cellulitis
MIESZANE ZAKAŻENIA PACIORKOWO-GRONKOWCOWE:
-liszajec zakaźny
-niesztowica
Róża:
-definicja: ostry stan zapalny skóry i tkanki podskórnej, cechujący się wysoką temperaturą, nagłym początkiem i szybkim przebiegiem
-patogen: paciorkowiec beta-hemolizujący grupy A-Steptococcus pyogenes, rzadko gronkowce
-etiologia: najczęściej zakażenia zewnątrzpochodne ( urazy mechaniczne, niewydolność naczyń żylnych / limfatycznych), możliwe zakażenie wewnątrzpochodne (zewnątrzustrojowe ogniska zapalne)
-klinika:
ognisko rumieniowo-obrzekowe o uregulowanym kształcie
ostro odgraniczone od otaczającej skóry z wałowatym brzegiem]
stan ogólny: złe samopoczucie, miejscowa bolesność, gorączka (39-40 stopni), dreszcze
-lokalizacja: twarz, kończyny (najczęściej podudzia)
-róża krwotoczna: pęcherze z treścią krwistą
-róża pęcherzowa: pęcherze wypełnione treścią surowiczą
-róża zgorzelinowa: ciężki przebieg, zmiany martwicze
-róża wędrująca: szerzenie się zmian wzdłuż naczyń chłonnych ( smugowate wypustki)
-róża nawrotowa: zmiany w poprzednio zajętych okolicach ciała ( upośledzenie wypustki) rozpoznanie-patrz stopy (grzybica międzypalcowa)
-powikłania: słoniowacizna- trwały obrzęk i stwardnienie w obrębie kończyn, twarzy lub narządów płciowych (zastój chłonki)
-leczenie: antybiotyki :penicylina krystaliczna, cefalosparyny, ewentualnie makrolity, leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, flebotropowe, przeciwzakrzepowe
Liszajec zakaźny:
-definicja: powierzchniowe (podrogowe) wykwity pęcherzowo-ropne, zasychające w miodowo ropne strupy
-epidemiologia: zakażenie szerzy się poprzez kontakt pośredni (zakażone przedmioty np. ręczniki) lub bezpośredni , dotyczy głównie dzieci, możliwa autoinkulacja
-klinika: powierzchniowe, ropne pęcherze- drobne nadżerki- miodowa te, nawarstwione strupy dominujące w obrazie chorobowym, występowanie bez blizny
-lokalizacja: twarz(okolice jamy ustnej, nosa) okolice płytek paznokciowych
-postaci kliniczne:
pęcherzowa
pęcherzykowa
-zajady: pęknięcia/ rozpadliny w kącikach ust pokryte nawarstwiającymi strupami
-liszajec suchy- drobno otrębiaste złuszczanie na lekko zapalno-rumieniowym podłożu
-liszajec obrączkowy- obwodowe szerzenie pęcherzy o układzie obrączkowym, występowanie w części środkowej
-leczenie: miejscowe- aerozole, kremy maści antybiotykowe, środki odkaża
Zniekształcenia kostno-stawowe kończyn dolnych
Prawidłowa postawa ciała:
-taki układ poszczególnych odcinków ciała niedotkniętych zmianami, który:
zapewnia optymalne zrównoważenie i stabilność ciała
wymaga minimalnego wysiłku mięśniowego do jej utrzymania
zapewnia dużą wydolność statyczno-dynamiczną
stwarza warunki do właściwego ułożenia i działania narządów wewnętrznych
Poprawna postawa ciała jest warunkiem prawidłowego rozwoju fizycznego i psychicznego. Prawidłowa postawa ciała jest różna w zależności od wieku.
Postawa nawykowa- swobodna postawa ciała:
-powinna stanowić przedmiot badania lekarskiego (w odróżnieniu od postawy bacznej)
Postawa baczna:
-czynnie poprawiona postawa w odróżnieniu od swobodnej jest układem wymuszonym
Małe dzieci:
-prawidłowa postawa ciała małego dziecka charakteryzuje się :
niewystawaniem barków do przodu
ustawieniem tyłu głowy i pleców w jednej linii
wypukłym brzuchem
nieznaczną lordozą lędźwiową
całym tułowiem pochylonym do przodu
lekkim zgięciem stawów biodrowych i kolanowych
płaskostopiem do 4-5 roku życia
do ok. 3 roku życia szpotowatością kolan, która ok. 4 roku życia przechodzi w fizjologiczną koślawość
Wiek szkolny:
nieco spłaszczona klatka piersiowa, zaokrąglenie barków
nieco mniej wypukły brzuch
wyraźniejsza lordoza lędźwiowa
proste kończyny dolne
nieco mniejsze zgięcie stawów biodrowych i kolanowych
zanik płaskostopia
Dorośli:
głowa ustawiona wprost nad klatką piersiową, biodrami i stopami lub pochylona nieco ku przodowi
klatka piersiowa wysklepiona ku przodowi, przy zachowaniu swobodnego oddychania
brzuch lekko wciągnięty lub płaski
plecy łagodnie wygięte, przy czym łopatki nie wystają za linie pośladków
ręce i nogi prawidłowo ukształtowane
stopy wysklepione
Wady postawy- odchylenia od ogólnie przyjętych cech postawy prawidłowej, właściwej danej kategorii wieku i budowy ciała:
-wrodzone (w okresie płodowym): kości i mięśni
-nabyte: rozwojowe (przebyte choroby), nawykowe (nawyk)- zaburzenia nawyku prawidłowej postawy ciała
Warunki środowiska zewnętrznego:
-zły tryb życia
-złe warunki higieniczne i bytowe
-nie przebywanie na Świerzym powietrzu
-brak ćwiczeń ruchowych, hipokinezja
-przyjmowanie jednorodnych i długotrwałych pozycji w szkole, pracy, podczas odpoczynku (nieodpowiednie ułożenie teczki, niedostosowane ławki szkolne)
Najczęstsze wady postawy:
skrzywienie boczne kręgosłupa (skolioza)- odchylenie kręgosłupa od osi w płaszczyźnie czołowej
skrzywienie kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej, nadmierne wygięcie kręgosłupa piersiowego w tył tzw. hiperkifoza, oraz nadmierne wygięcie kręgosłupa lędźwiowego do przodu tzw. hiperlordoza
odstające łopatki
nieprawidłowe wysklepienie klatki piersiowej (zmiany pokrzywicze tzw. Różaniec pokrzywiczy, zniekształcenie mostka i żeber, wady klatki piersiowej –„kurza”, „lejkowata”)
obniżenie jednego barku
szpotawość kolan
płaskostopie
Krzywica:
-upośledzenie wchłaniania jelitowego wapnia w warunkach niedobory witaminy D3 oraz związanych z tym zjawiskiem konsekwencji biochemicznych, radiologicznych oraz klinicznych
-wywiad: podawanie witaminy D3
-zespół objawów kostnych:
„bransolety krzywicze”- poszerzenie przynasad kości przedramienia i podudzi
„różaniec krzywiczy”- zgrubienie połączeń chrzęstno- kostnych żeber
Bruzda Harrisona- wcięcie żeber e okolicy przyczepu przepony
„żabi: brzuch- wiotkość mięśni
opóźnione wyrzynanie zębów
szponowatość lub koślawość kolan
Zasady postępowania korekcyjnego:
-objawem wad postawy jest zaburzenie napięcia mięśni (dystonia mięśniowa) odpowiadających za stabilizację
-część zespołów mięśniowych jest nadmiernie napięta i przykurczona, pozostała natomiast osłabiona i rozluźniona (ćwiczenia rozciągające lub rozluźniające)
Wady kończyn dolnych:
kolana koślawe
kolana szpotowe
stopa płaska
stopa płasko-koślawa
stopa wydrążona
Kolana koślawe:
-koślawość wrodzona, pokrzywicza, idiopatyczna, porażeniowa, pozapalna, pourazowa
-dystonia mięśniowa
-wady kostne (skrzywienie kości udowej lub piszczelowej, przerost w stawie kolanowym)
-predyspozycja do zwichnięcia rzepki
-przy wyprostowanych i zwartych kolanach kostki przysadkowe oddalone od siebie o ponad 5 cm
-oś podudzia tworzy z osią uda kąt otwarty na zewnątrz
-fizjologiczna koślawość: 2-3 cm<x<5 cm
-może wytworzyć się skolioza w odcinku lędźwiowym
-zmiany mięśniowo-więzadłowe- predyspozycja do zwichnięcia rzepki
- wskazania:
ćwiczenia wzmacniające mięsnie, rozciąganie mięśni zbyt przykurczonych
ograniczanie pozycji stojących
jazda na rowerze
pływaniem kraulem
likwidacja nadwagi
ćwiczenie przeciw płaskostopiu
-przeciwwskazania:
długotrwałe spacery, marsze, biegi, długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej
ćw. w rozkroku oraz siad klęczy ze stopami na zewnątrz,
łyżwiarstwo, narciarstwo
-ćwiczenia:
marsz na zewnętrznych krawędziach stóp
piłka między kolanami
siad skrzyżny w rok lub na karku- przejście do stania bez pomocy rąk
„nożyce pionowe”
Kolana szpotawe:
- kończyny dolne skręcone do wewnątrz
-nadwyprost w stawie kolanowym
-skrócenie mięśni wewnętrznej strony kończyn dolnych
-rozciąganie mięśni strony zewnętrznej
-oś podudzia tworzy z osią uda kąt otwarty do zewnątrz
-wielkość odchylenia mierzy się w cm, rozstaw między kłykciami przysrodkowymi przy stopach zwartych
-przy nadwadze i krzywicy
-wskazania:
Likwidacja nadwagi
Pozycje przy których kolana są zbliżone a stopy oddalone
Ćwiczenia w wodzie, pływanie
-przeciwwskazania:
Siad skrzyżny
Przebywanie w pozycji stojącej
Długotrwałe marsze, biegi
-ćwiczenia:
Stanie- napinanie pośladków i łączenie kolan
Leżenie przodem, między stopami piłka- uniesienie prostych nóg w górę
Stopa:
-prawidłowa wysklepiona stopa dotyka podłoża trzema fizjologicznymi punktami podparcia:
Pięta
Głową pierwszej kości śródstopia
Głową piątej kości śródstopia
-Łuki stopy- łączą punkty fizjologicznego podparcia:
Podłużny przyśrodkowy-zaczyna się na guzie piętowym, obejmuje kość łódkowatą, I klinową : kończy się na głowie I kości śródstopia
Podłużny boczny-od guza kości piętowej przez kość sześcienną do głowy V kości śródstopia
Poprzeczny przedni- utworzony przez głowy pięciu kości śródstopia
Stopę w której doszło do obniżenia sklepienia podłużnego nazywamy STOPĄ PŁASKĄ
Podoskop-urządzenie służące do oceny stopy
Najczęstsze wady stóp:
Stopa końska- występuje rzadko
Stopa piętowa- występuje rzadko
Stopa płaska (płaskostopie czynnościowe):
-ucisk lub obniżający się łuk podłużny (niewydolność układu mięśniowo-więzadłowego)
-zniekształcanie bolesności oraz zaburzenia funkcji
-wskazania:
Prawidłowy dobór obówia
Ćwiczenia chwytania stóp
Pływaniem kraulem
Jazda na rowerze
-przeciwwskazania
Długotrwałe pozycje stojące, długie spacery, skoki i zeskoki na twardym podłożu, duże rozkroki w pozycji stojącej
-ćwiczenia:
W siadzie trzymając woreczek palcami do koszyczka
Zwijanie kocyka palcami
Wysokie wspięcie na palce, jednoczesne i naprzemienne
Stopa płasko-koślawa:
-skrócenie i przykurcz mięśni strzałkowych oraz więzadeł
-bóle łydki, stóp
-chód ciężki
-nieelastyczny
-obcasy starte od strony wewnętrznej
Stopa szpotawa:
-odwrotność stopy płasko-koślawej
-skręcenie pięty do wewnątrz i oparcie jej na krawędzi zewnętrznej
Stopa wydrążona:
Żółta stopa- znaczek na zdrowych butach
Hallux:
-paluch koślawy
-częściej u kobiet w III dekadzie życia
-dziedziczność- wieloczynnikowa etiologia (kształt stopy, nieprawidłowe obuwie, nadwaga)
-predyspozycje płaskostopia i nadwaga
-operacja
-przeciążenie przedniej części stopy
-poszerzenie śródstopia i obniżenie poprzecznego łuku stopy
-wysokie obcasy, wysokie buty
-czynniki ryzyka:
Płeć
Rodzina
Wysoki obcas i wysokie przedstopie
Wcześniejsze choroby stopy: stopa płaska, wiotkość więzadła stopy
Sport obciążający (wspinaczka, gimnastyka sportowa, balet, łyżwiarstwo figurowe,
Inne choroby: RZS
-Przyczyny:
Nadmierna długość palucha- tzw. Stopa egipska
Sztywny paluch po urazach
Wzmożona szpotawość I kości śródstopia
Obniżenie łuku poprzecznego stopy- metafarsolgia
Urazy
-dolegliwości
Bóle palucha
Zaczerwienienia
Bolesne zgrubienie naskórka
-badanie przedmiotowe + RTG= rozpoznanie
-zapobieganie:
Bose spacery po miękkim podłożu
Wkładka ortopedyczna
Unikanie nadwagi
Zmienianie obuwia w ciągu dnia
Ćwiczenia fizyczne
Wygodne obuwie
Higiena stóp
-leczenie pooperacyjne: buty a nie gips