1. Litosfera obejmuje: skorupę ziemską oraz górną część płaszcza ziemskiego
2. Strefa nieciągłości Moho (Mohorovičicia) rozdziela: płaszcz zewnętrzny (górny) i litosferę. (oddziela simę od górnej części płaszcza ziemi)
3. Procesy endogeniczne wywołane są czynnikami: wewnętrznymi (endogenicznymi). Czynniki te mają swe źródła we wnętrzu Ziemi i są to działania sejsmiczne (trzęsienia Ziemi), wulkaniczne, plutonizm, ruchy płyt tektonicznych i ruchy górotwórcze (orogenezy)
4. Plutonizm, wulkanizm, metamorfizm i ruchy epejrogeniczne, orogenezy i trzęsienia Ziemi to procesy: endogeniczne (wewnętrzne)
5. Procesy egzogeniczne to: wietrzenie mechaniczne i chemiczne, grawitacyjne ruchy masowe, erozja i akumulacja eoliczna (wietrzenia), rzeczna, jeziorna, lodowców i lądolodów, wód morskich i oceanicznych.
6. Skały magmowe powstają w wyniku: krystalizacji magmy w głębi ziemi lub jej krzepnięcia na powierzchni ziemi.
7. Gradient geotermiczny to: zmiana temperatury skorupy ziemskiej przy określonym wzroście głębokości. (wielkość określająca przyrost temp. na jednostkę przyrostu głębokości wew. Ziemi. Wyznaczana na określonym obszarze i dla określonego przedziału głębokości)
8. Stopień geotermiczny jest to: odległość w metrach o jaką trzeba przemieścić się w głąb Ziemi, aby temperatura wzrosła o 1°C.
9. W Europie przyjmuje się średni stopień geotermiczny: 33 m/ 1°C.
10. Przyjmuje się, że temperatura wzrasta zgodnie ze stopniem geotermicznym poniżej: 20-30 m.
11. Główną metodą, która pozwoliła na rozpoznanie wnętrza Ziemi jest: izotopowa, radiometryczna, stratygraficzna, paleontologiczna (biostratygraficzna)
12. Skorupa ziemska pod oceanami w stosunku do skorupy ziemskiej pod kontynentami jest: dużo cieńsza
13. Sial to nazwa: zewnętrznej warstwy skorupy ziemskiej, jest to warstwa granitowa (nazwa najbardziej zewnętrznej warstwy skorupy ziemskiej, tworzy kontynenty , bogata w krzem i glin.)
14. Sima to nazwa: podściela sial (warstwa bazaltowa), bogata w krzem i magnez.
15. Strefa nieciągłości Conrada rozdziela: sial i simę
16. Płaszcz Ziemi znajduje się poniżej: litosfery
17. Termin regresja w geologii oznacza: wycofanie się morza z poprzednio zalanych terenów. Zachodzi wskutek ruchów pionowych skorupy ziemskiej albo ruchów eustatycznych, spowodowanych globalnym ochłodzeniem się klimatu. Regresja jest przeciwieństwem transgresji morskiej.
18. Termin transgresja w geologii oznacza: stopniowe zalewanie powierzchni lądu przez morze. Przyczyną transgresji są pionowe ruchy skorupy ziemskiej (zapadanie się lądu) lub podnoszenie się poziomu morza (ruchy eustatyczne), wskutek globalnego ocieplenia się klimatu. W efekcie powstaje nowa linia brzegowa a morze zwiększa swój obszar.
19. Ruchy epejrogeniczne skorupy ziemskiej to: proces endogeniczny, (lądotwórcze, powolne) - długotrwałe pionowe ruchy skorupy ziemskiej powodujące wydźwignięcie lądu lub obniżanie dna oceanicznego, a właściwie ruchy wypiętrzające gotowy już blok kontynentalny. Powodują podnoszenie lub obniżanie lądów, a poprzez to transgresję (zalewanie) i regresję (cofanie się) mórz.
20. Ruchy epejrogeniczne (lądotwórcze) są spowodowane czynnikami: endogenicznymi (siły pochodzące z głębi Ziemi)
21. Skały magmowe ze względu na proces powstania dzielimy na: głębinowe (plutoniczne), żyłowe (subwulkaniczne) , wylewne (wulkaniczne)
22. Ze względu na proces powstania, skały ogólnie dzielimy na: magmowe, osadowe, metamorficzne (przeobrażone)
23. Ruchy lądotwórcze inaczej nazywamy: epejrogenicznymi
24. Ruchy górotwórcze inaczej nazywamy: orogenezą, ruchy orogeniczne, górotwórczość, fałdowanie
25. Trzęsienie Ziemi to: naturalny krótkotrwały wstrząs (gwałtowne rozładowanie naprężeń nagromadzonych w skorupie ziemskiej, w wyniku przejściowego zablokowania ruchu warstw skalnych poruszających się wzdłuż linii uskoku)
26. Hipocentrum trzęsienia Ziemi to: ognisko trzęsienia ziemi
27. Epicentrum trzęsienia Ziemi to: rzut pionowy hipocentrum na powierzchnię ziemi.
28. Obszar wokół epicentrum gdzie odczuwa się najbardziej trzęsienie Ziemi nosi nazwę: obszaru epicentralnego
29. Skala Richtera mierząca siłę trzęsienia Ziemi jest skalą: logarytmiczną
30. Diastrofizm oznacza: wszystkie procesy, które powodują ruchy i deformacje skał litosfery.
31.Orogeneza oznacza: długotrwały proces wypiętrzania się i fałdowania warstw skalnych doprowadzający do powstania gór fałdowych.
32.Poza okresem prekambru, gdzie cała litosfera podlegała ciągłym ruchom górotwórczym w całej historii Ziemi wyróżniamy orogenezy: kaledońską, hercyńską, alpejską
33.Góry które powstały w orogenezie alpejskiej na terenie Polskie to: Karpaty
34.Góry które powstały w orogenezie kaledońskiej na terenie Polskie to: Sudety. G. Świętokrzyskie
35.Góry które zostały odmłodzone w orogenezie waryscyjskiej (hercyńskiej) na terenie Polski to: Sudety i G. Świętokrzyskie
36. Teoria tektoniki płyt litosfery kontynentów wyjaśnia przyczyny ruchów: górotwórczych i lądotwórczych
37. Siły, które powodują przesuwanie się płyt litosfery nazywamy: prądami konwekcyjnymi
38. Strefa, w której następuje odsuwanie się od siebie płyt litosfery nazywa się: strefą ryftową
39. Strefa, w której następuje wsuwanie jednej płyty litosfery pod drugą nazywa się: strefą subdukcji
40. Siedem głównych płyt litosfery to: afrykańska, antarktyczna, eurazjatycka, indoaustralijska, pacyficzna, północnoamerykańska, południowoamerykańska
41. Termin deformacje ciągłe oznacza: deformacje tektoniczne bez przerwania ciągłości warstw (monoklina, fałdy, płaszczowiny)
42.Zmiany i zaburzenia w pierwotnym ułożeniu skał wywołane ruchami skorupy ziemskiej to: deformacje tektoniczne
43. Fałdy są w grupie deformacji: ciągłych
44. Uskok reprezentuje deformację: nieciągłą
45. Deformacje nieciągłe to: proces, w którym warstwy ulegają pękaniu (spękania, uskoki, rowy i zręby tektoniczne)
46. Strop to: górna powierzchnia warstwy
47. Spąg oznacza: dolną powierzchnię warstwy
48. Miąższość warstwy to: odcinek prostopadły między stropem i spągiem
49. Azymut biegu warstwy to: (kierunek biegu warstwy):kąt poziomy zawarty pomiędzy kierunkiem północy geograficznej a linią biegu, z przedziałem wartości 0º-180º
50. Bieg warstwy=rozciągłość to: krawędź przecięcia powierzchni stropowej lub spągowej z płaszczyzną poziomą.
51. Upad warstwy to: kąt dwuścienny zawarty pomiędzy powierzchnią stropu lub spągu warstwy a płaszczyzną poziomą. Kąt ten znajduje się w płaszczyźnie pionowej, prostopadłej do linii biegu warstwy i przyjmuje wartości od 0º do 90º
52. Warstwę, która ma upad 00 nazywamy: warstwą poziomą
53. Warstwę, która ma upad 900 nazywamy: warstwą pionową
54. Linia biegu czyli rozciągłość warstwy to: krawędź powstała z przecięcia płaszczyzny poziomej z powierzchnią warstwy.
55. Warstwa nachylona ma upad: od 0 do 90º
56. Jądro fałdu to: wewnętrzna część antykliny i synkliny, złożona w przypadku antykliny z utworów najstarszych oraz w przypadku synkliny z utworów najmłodszych
57. Skrzydło fałdu to: część fałdu monoklinalnie nachylona, zawarta pomiędzy sąsiednimi przegubami
58. Przegub fałdu to: część fałdu o największej krzywiźnie, łączoąca dwa skrzydła
59. Oś fałdu to: linia przecięcia powierzchni osiowej ze środkiem przegubu
60. Na monoklinie warstwy ułożone są: w jednym kierunku i pod jednakowym kątem (bez deformacji)
61. Zrzut uskoku to: odległość między skrzydłem wiszącym a skrzydłem zrzuconym (odległość pionowa, o którą warstwa została przesunięta przez uskok )
62. Upad uskoku to: nachylenie płaszczyzny uskokowej (kąt między ślizgiem upadu a powierzchnią warstwicową)
63. W uskoku normalnym ślizgu nachylona jest w kierunku skrzydła: zrzuconego
64. W uskoku odwróconym powierzchnia ślizgu nachylona jest w kierunku skrzydła: wiszącego
65. W uskoku pionowym powierzchnia ślizgu jest: pionowa (90º)
66. Spękanie jest to: powierzchnia nieciągłości mechanicznej, utworzona przez pęknięcie, czyli przerwanie ciągłości skały, bez makroskopowo dostrzegalnego przemieszczenia wzdłuż tej powierzchni.
67. 90 % trzęsień Ziemi jest pochodzenia: tektonicznego
68. Cios jest to: zbiór spękań seryjnych wykazujących pewne uporządkowanie geometryczne o odstępach co najmniej kilku centymetrów. Najczęściej spotykane zjawisko spękaniowe w tektonice.
69. Skała składa się z fazy: stałej, ciekłej i gazowej (ośrodek trójfazowy)
71. Magma jest to: płynny lub gazowo-płynny stop pierwiastków i związków chemicznych występujący w litosferze i płaszczu Ziemi.
72. Lawa to magma: wydobywająca się na powierzchnię Ziemi.
73. Batolit jest to forma występowania skał: plutonicznych
75. Dajka to intruzja: niezgodna; intruzja o dwóch ścianach równoległych do siebie, biegnących w poprzek warstw. Grubość dajki może dochodzić do kilkuset metrów, a rozciąga się czasem na setki kilometrów.
76. Rozpoznanie skały polega na określeniu: 1. Barwa skały (i wynikający z niej chemiom skały),
2. Struktura (i wynikająca z niej geneza), 3. Tekstura, 4. Skład mineralny (z charakterystyką podstawowych cech obserwowanych w skale minerałów), 5. Nazwa skały
77. Tekstura skały: określa sposób rozmieszczenia minerałów w skale. Pojęcie to obejmuje takie cechy jak:
Cechy uporządkowania składników skały, Stopień wypełnienia przestrzeni skalnej
78. Schemat dyferencjacji magmy Bowena pokazuje: kolejność krystalizacji krzemianów i glinokrzemianów magmowych.
79. Rodziny skał magmowych wydzielone są na podstawie zawartości w skałach: krzemionki
80. Bazalt jest skałą: magmową wylewną
81. Granit jest skałą: magmową głębinową
82. Andezyt jest skałą z rodziny: diorytu (z rodziny skał obojętnych)(?)
83. Obsydian ma strukturę: skrytokrystaliczną
84. Rodzina skał magmowych zawierająca od 50% do 60% krzemionki to: rodzina diorytu
85. Największe złoża skał magmowych występują w Polsce: na powierzchni Ziemi dostępne są one przede wszystkim w Sudetach i na ich przedgórzu, w Tatrach oraz na północny zachód od Krakowa. Spore złoża skał magmowych znajdują się również na terenie Dolnego Śląska
86. Skały osadowe występują głównie w formie: [skała osadowa powstaje w wyniku sedymentacji w zbiornikach wodnych lub akumulacji( na lądzie), następnie osady te ulegają procesowi diagenezy (zagęszczenie) i powstaje twarda skała {od wyd.}] w formie warstwy lub w postaci soczewki
87. Wietrzenie jest to proces: rozpadu skał i minerałów pod wpływem czynników fizycznych i chemicznych
88. Wietrzenie fizyczne następuje pod wpływem czynników takich jak: zmiany temperatury [insolacja- nasłonecznienie], mróz, org. żywe- korzenie drzew, mechaniczne działanie soli
89. Wietrzenie chemiczne następuje pod wpływem czynników takich jak: gazowe aktywne składniki atmosfery, woda i rozpuszczone w niej jony, związki chemiczne przez rośliny wytworzone
90. Strefa przemarzania w Polsce kształtuje się do głębokości: 0.8 – 1.4 m
91. Zwietrzelina jest produktem: fizycznego i chemicznego (działających równocześnie) wietrzenia na lądzie
92. Eluwia są produktem: wietrzenia skał; pozostające w miejscu składniki nierozpuszczone
93. Rumosze i gołoborza są produktem: wietrzenia fizycznego – lądowego(?)
(Głównym czynnikiem powstania gołoborzy były procesy mrozowe (zmiany temperatury –
zamarzanie i rozmarzanie podłoża; zamarzanie wody w szczelinach i spękaniach ciosowych powodujące rozpad blokowy skał.
Rumosze skalne mogą tworzyć się wskutek procesów stokowych, zwłaszcza osuwania i odpadania, a także bezpośrednio w procesach wietrzenia.)94. Gleba jest produktem:
1. wietrzenia na lądzie przy współudziale biosfery, warstwa wietrzeliny jest wystawiona bezpośrednio na działanie klimatu i atmosfery przy współudziale świata organicznego, zawiera dużo humusu.
lub
2. Gleba jest produktem przekształcenia litosfery. (skały)pod wpływem atmosfery (powietrza),. hydrosfery (wody) i biosfery (organizmów. żywych)
95. wietrzenie chemiczne wapieni nosi nazwę: zjawiska krasowego
96. Młode stadium krasu charakteryzuje się: brakiem więzi hydraulicznej między formami
97. Dojrzałe stadium krasu charakteryzuje się: więzią hydrauliczną
98. Starcze stadium krasu charakteryzuje się: pojawianiem się cieków powierzchniowych, jeziora
99. Organy krasowe jest to forma krasu, którą można rozpoznać metodami: (odp. Niewprost)
Draperia naciekowa, zasłona naciekowa („organ krasowy)- naciek jaskiniowy w formie pionowej, cienkiej "zasłony" , często o oryginalnym kształcie, zwisającej ze stropu jaskini krasowej, ściany czy występu skalnego. Powstaje w wyniku wytrącania się węglanu wapnia z wody sączącej się ze szczeliny skalnej lub ściekającej wzdłuż krawędzi skały.
100. Deflacja jest to: wywiewanie – działanie niszczące erozji eolicznej (wiatrowej)
101. Korazja jest to: ścieranie skały przez uderzające ziarnka piasku – działanie niszczące erozji eolicznej (wiatrowej)
102. Twórcza działalność wiatru to: akumulacja - wydma, less, ripplemarki
103. Barchan jest to: rodzaj ruchomej wydmy o półksiężycowatym kształcie i ramionach wysuniętych zgodnie z kierunkiem wiatru (w stronę zawietrzną), charakterystyczny dla pustyń piaszczystych, pozbawionych roślinności
104. Obszar podlegający wpływom lodowca nazywa się: strefa peryglacjalna
105. Górna część lodowca górskiego nazywa się: pole firnowe
106. Środkowa część lodowca górskiego nazywa się: jęzor
107. Dolna część lodowca górskiego nazywa się: czoło lodowca
108. Wodnolodowcowe (fluwioglacjalne) formy erozyjne są to: rynny polodowcowe, pradoliny
109. Wodnolodowcowe (fluwioglacjalne) formy akumulacyjne są to: ozy, kemy, sandry
110. Maksymalny zasięg lądolodu wyznacza: posunięcie zwietrzenia powierzchni skalnych (?) (nie wiem)
111. Formy akumulacji lodowcowej to: moreny, bruk morenowy, eratyki (głazy narzutowe), drumliny
112. Aluwia to osady: rzeczne - powstające w procesie akumulacji na skutek działalności wód płynących
113. Najmłodszy taras rzeczny jest położony: Najmłodszy system tarasów rzecznych czyli zespół piaszczysto-madowych tarasów niskich (I) o wysokości 2,5-1,0 m powstał w holocenie. (dolina środkowej Wisły) – [nie wiem, czy to dobrze {od wyd.}]
114. Tarasy akumulacyjno-erozyjne powstają w wyniku: erozji kolejno po sobie osadów rzecznych i utworów podłoża (stopniowe obniżanie się bazy erozyjnej rzeki)
115. Klif jest wynikiem erozji: Abrazji (morskiej) - polega na ścieraniu podłoża skalnego przez luźny materiał skalny przemieszczany przez prądy rzeczne i morskie, falowanie wód, przypływy i odpływy morskie, lodowce i wiatry, także na wzajemnym ścieraniu materiału skalnego, wskutek czego ulega on rozdrobnieniu i obtoczeniu
116. Próba wałeczkowania służy do makroskopowej oceny: spoistości gruntu; granicy plastyczności i granicy spoistości
117. W wyniku diagenezy piasków powstają: skały osadowe - piaskowce (spoiste skały)
118. Która skała jest najstarsza: kryształki cyrkonu w skałach osadowych 4,1 mld lat
119. Strefa całkowitego nasycenia wodą podziemną nazywa się strefą: saturacji
120. Wapienie organiczne powstały w wyniku: gromadzenia się szczątków organicznych na dnie mórz i oceanów.
121. W wyniku sedymentacji morskiej w strefie abisalnej tworzą się: osady pelagiczne; czerwony ił głębinowy, muły okrzemkowe, głębokomorskie utwory piaszczyste
122. Najbliżej brzegu znajduje się strefa sedymentacji morskiej: litoralna
123. Najgłębiej znajduje się strefa sedymentacji morskiej: abisalna
124. Torf jest wynikiem akumulacji: szczątków roślinnych w różnym stopniu zmumifikowanych (Torf jest to utwór akumulacyjny pochodzenia organicznego, głównie roślinnego, powstały w wyniku procesu torfienia przebiegającego w określonych warunkach wodnych, powietrznych i mikrobiologicznych, składający się ze oraz humusu torfowego szczątków roślinnych w różnym stopniu zmumifikowanych)
125. Less jest skałą okruchową: eolityczną
126. Sól kamienna jako skała chlorkowa nazywa się: halityt
127. Skały siarczanowe to: gips, anhydryt ( kainit, baryt)
128. Osady fliszowe to naprzemianległe warstwy: zlepieńców -> piaskowców -> mułowców -> iłowców
129. Głównymi czynnikami metamorfizmu są: temperatura, ciśnienie litostatyczne, ciśnienie kierunkowe, składniki ciekłe (rozpuszczanie minerałów nietrwałych, szybsza krystalizacja nowych minerałów, łatwiejszy transport dyfuzyjny), czas
130. Strefa najsłabszego metamorfizmu nazywa się: epizona
131. Strefa najsilniejszego metamorfizmu nazywa się: katazona
132. Marmury powstały w wyniku metamorfizmu: kontaktowego wapieni, dolomitów (oraz margli i opok)
133. Bentonit jest produktem wietrzenia: tufów wulkanicznych w środowisku alkalicznym i silnie zasolonym
(Halmyroliza to podmorskie wietrzenie spowodowane działaniem słonej wody i związków chemicznych pochodzących z rozkładających się szczątków organicznych. Wskutek halmyrolizy dochodzi do chemicznego rozkładu minerałów wolno zakrywanych przez nowe osady. Halmyroliza szkliw i popiołów wulkanicznych prowadzi do powstania bentonitów.)
134. Według normy PN-86/B-02480
grunt skalisty to: grunt rodzimy, lity lub spękany o nieprzesuniętych blokach (najmniejszy wymiar bloku > 10 cm), którego próbki nie wykazują zmian objętości, ani nie rozpadają się (rozmakają) pod działaniem wody destylowanej i mają wytrzymałość na ściskanie > 0,2 MPa
.
135. Według normy PN-86/B-02480
grunt nieskalisty to: grunt rodzimy lub autogeniczny nie spełniający warunków gruntu
skalistego (kamieniste, gruboziarniste, drobnoziarniste)
136. Deluwia to osady będące wynikiem: akumulacji drobnych cząstek mineralnych z gleb, glin, lessów, pokryw zwietrzelinowych itp., wypłukanych i zmytych ze stoków przez wody opadowe. (Deluwia powstają przez przenoszenie produktów wietrzenia z wyższych do niższych części stoku („erozji deszczowej”))
137. Koluwia to osady będące wynikiem: (inaczej „osuwisko”) nagłe przemieszczenie się mas ziemnych, powierzchniowej zwietrzeliny i mas skalnych podłoża spowodowane siłami przyrody lub działalnością człowieka (podkopanie stoku lub jego znaczne obciążenie). Jest to rodzaj ruchów masowych, polegający na przesuwaniu się materiału skalnego lub zwietrzelinowego wzdłuż powierzchni poślizgu (na której nastąpiło ścięcie), połączone z obrotem. Ruch taki zachodzi pod wpływem siły ciężkości
Z wykładu : utwory przeniesione z górnych partii w wyniku ruchów masowych (z różnych epok geologicznych)
138. Według normy PN-86/B-02480 wydziela się następujące grupy utworów nieskalistych: kamieniste, gruboziarniste, drobnoziarniste(spoiste, niespoiste)
139. Według normy PN-86/B-02480 wydziela się następujące grupy gruntów: rodzime (skaliste, nieskaliste-> mineralne/organiczne) lub antropogeniczne/nasypowe
140. Podstawowym kryterium podziału gruntów jest: uziarnienie {dwuznaczne pytanie, gdyż możemy podzielić je wg pochodzenia na rodzime lub nasypowe, a ze względu na uziarnienie dzielimy tylko grunty nieskaliste mineralne – możliwe, że nie zostało to dopisane w pytaniu więc zostawiam uziarnienie {od wyd.})
141. Do określenia rodzaju gruntów drobnoziarnistych według uziarnienia, stosuje się klasyfikację opartą na trzech najdrobniejszych frakcjach: frakcja piaskowa, frakcja pyłowa, frakcja iłowa
142. Trójkąt Fereta przedstawia: podział mineralnych utworów zwykłych na grupy i podgrupy granulometryczne (Trójkąt Fereta stanowi pomocniczą konstrukcję graficzną do rozpoznania rodzajów gruntów drobnoziarnistych według PN zgodnie ze stosunkiem zawartości frakcji)
143. Najwięcej (procentowo) piasku zawiera grunt o nazwie: piasek
144. Grunt niespoisty zawiera frakcji iłowej poniżej: 2%
145. Analizę sitową stosujemy do oznaczania składu granulomertycznego dla gruntów: gruntów sypkich (kamienistych, gruboziarnistych, drobnoziarnistych - sypkich, niespoistych z wyjątkiem piasku pylastego)
146. Analizę areometryczną stosujemy do oznaczania składu granulomertycznego dla gruntów: drobnoziarnistych- spoistych zawierających dużą część cząstek mniejszych od 0.07 mm ( zawartości cząstek frakcji iłowej i frakcji pyłowej)
147. Uziarnienie gruntu (skład granulometryczny) określa : procentową zawartość poszczególnych frakcji w stosunku do ciężaru całej próbki badanego gruntu ( stan rozdrobnienia mineralnej części fazy stałej gleby)
148. Porowatość to: wyraża stosunek objętości porów w próbce gruntu do jej całkowitej objętości, stosunek ten wyrażamy w procentach
149. Porowatość otwarta jest wtedy gdy: (jest to stosunek objętości porów otwartych do całkowitej objętości próbki, wyrażony w procentach) mamy do czynienia z porami otwartymi(?) {od wyd.}
150. Porowatość zależy od:
- stopnia jednorodności uziarnienia ( grunty równoziarniste mają najwyższą porowatość)
- kształt ziaren (grunty o ziarnach zbliżonych do kuli mają wysoką porowatość)
- wilgotność (grunty o wyższej wilgotności przeważnie mają wyższą porowatość)
- sposób ułożenia ziaren i cząstek zależy od stopnia diagenezy gruntów.
151. Powierzchniowe ruchy masowe zachodzą pod wpływem siły: ciężkości
152. Proces soliflukcji polega na: spełzywaniu na zboczach, które są stale lub okresowo zamarznięte (w obszarach polarnych i wysokogórskich)
153. Piargi to nazwa: stożka usypiskowego, powstającego u wylotu żlebu
154. Osuwisko tworzy się w wyniku przekroczenia wytrzymałości skał na: ścinanie wzdłuż dowolnej (ale ciągłej) powierzchni zwanej powierzchnią poślizgu
155. Osuwanie przebiega po powierzchni zwanej powierzchnią: poślizgu
156. Osuwisko konsekwentne to takie: które powstaje w wyniku ruchu mas skalnych po jakiejś powierzchni strukturalnej – równolegle do płaszczyzny poślizgu ( pow. Poślizgu rozwija się wzdłuż naturalnej płaszczyzny geologicznej, jaką może być płaszczyzna oddzielająca litą skałę od zwietrzeliny, płaszczyzna warstwowa lub szczelinowa )
157. Osuwisko asekwentne to takie: które tworzą się w jednorodnych niewarstwowych utworach skalnych (glinach pylastych, iłach, piaskach, itp.).
158. Osuwisko insekwentne to takie: tworzą się gdy osunięcie nastąpi w poprzek lub skośnie do powierzchni strukturalnych
159. Najwięcej osuwisk w Polsce występuje w: Karpatach (95% osuwisk jest w południowej Polsce)
160. Inklinometr służy do: identyfikuje prędkości ruchów przemieszczeń osuwiskowych pod powierzchnią gruntu przy jednoczesnych pomiarach piezometrycznych zmiany poziomu gruntu; precyzyjne określenie głębokości, wielkości, szybkości i kierunku ruchu.
161. Niecka osiadania jest deformacją: ciągłą (niewielkie podłużne obniżenie terenu, powstałe na skutek przemian górnej warstwy skorupy ziemskiej, niecka taka odznacza się łagodnym profilem poprzecznym, powstaje wskutek spełzywania i spłukiwania materiału skalnego)
162. Zapadlisko jest deformacją: nieciągłą
163. Mapa zakryta jest to mapa: utworów powierzchniowych
164. Mapa odkryta jest to mapa: bez utworów czwartorzędowych
165. Mapa półzakryta jest to mapa: z niektórymi utworami czwartorzędowymi, np. aluwia holoceńskie
166. Izohipsa jest to linia: łącząca punkty o jednakowej wysokości n.p.m.
167. Izobata jest to linia: łącząca punkty o jednakowej głębokości
168. Miąższość pozorna jest to: odległość pomiędzy stropem i spągiem warstwy mierzona wzdłuż linii powierzchni terenu. Miąższość pozorna jest zawsze większa od miąższości rzeczywistej.
169. Dokumentację geologiczno-inżynierską należy wykonać zgodnie z obowiązującymi przepisami dla:
1.określenia warunków geologicznych dla potrzeb zagospodarowania przestrzennego,
2.ustalania geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych, obiektów
budownictwa wodnego, inwestycji liniowych,
3.bezzbiornikowego magazynowania substancji składowania odpadów w górotworze, w tym w
podziemnych wyrobiskach górniczych,
4.składowania odpadów na powierzchni.
170. Metoda sejsmiczna opiera się na właściwościach skał: prędkość rozchodzenia się fali akustycznej
171. Metoda elektrooporowa opiera się na właściwościach skał: różne przewodnictwo elektryczne gruntu
172. Dokumentacja geologiczno-inżynierska składa się z:
części opisowej (np. charakter inwestycji, zakres badań w zatwierdzonym projekcie, analiza badań, stosunki wodne, char. Geologiczno- inż.),
graficznej (mapa geologiczno inż., plany sytuacyjno-wysokościowe, mapy problemowe)
tabelarycznej (zestawienie badań laboratoryjnych )
173. Woda higroskopijna jest to woda: zaadsorbowana przez składniki skały, bezpośrednio z pary wodnej zawartej w powietrzu, nabiera cech fizycznych cząstki skalnej. Tworzy ona na cząstce skalnej warstewkę o grubości rzędu setnych lub tysięcznych części milimetra.
Zamarza w temperaturze ok. -78 st. C, nie ma właściwości rozpuszczających, nie przekazuje ciśnienia hydrostatycznego i nie przemieszcza się pod wpływem siły grawitacji.
174. Woda błonkowa jest to woda: zaadsorbowana w fazie ciekłej przez cząsteczki skały; woda błonkowa i higroskopijna tworzą razem postać wody fizycznie związanej ze skała; nie przekazuje ciśnienia hydrostatycznego i nie przemieszcza się pod wpływem siły grawitacji, w wewnętrznej części błonki woda ma właściwości zbliżone do higroskopijnej, a w zewnętrznej do wolnej
175. Woda kapilarna jest to woda: czyli włoskowata jest postacią przejściową między wodą słabo związaną a wodą wolną. Występuje w gruntach w 3 postaciach: właściwej, zawieszonej i kapilarnej wody naroży porów. ; woda, która wypełnia cienkie kanaliki w skale
176. Woda wolna podlega działaniu siły: grawitacji
177. Zwierciadło swobodne to: zwierciadło charakteryzujące się tym, że ciśnienie w każdym punkcie na jego powierzchni odpowiada ciśnieniu atmosferycznemu.
178. Zwierciadło napięte to: (naporowe) znajduje się pod ciśnieniem wyższym od atmosferycznego; jego położenie jest wymuszone przez wyżej leżące utwory nieprzepuszczalne, które uniemożliwiają wzrost poziomu zwierciadła wody. Występuje na granicy warstwy wodonośnej i warstwy nieprzepuszczalnej.
179.
Zwierciadło piezometryczne to: ustala się na pewnym poziomie po nawierceniu otworu
180. Sufozja jest to: zjawisko geologiczne i hydrodynamiczne polegające na mechanicznym wypłukiwaniu ziaren (cząstek minerałów) z osadu przez wody podziemne wsiąkające w skałę lub glebę.
181. Upłynnianie gruntu jest to: nagła utrata zdolności przenoszenia obciążeń przez nawodniony grunt niespoisty spowodowana zewnętrznym zaburzeniem (trzęsienie ziemi, sztorm, wybuch, niekiedy wystarczy nawet tylko nagły wstrząs typu przejazd cięzkiego pojazdu).
182. Kolmatacja jest to: (przeciwieństwo sufozji) osadzanie się w przestrzeni porowej ośrodka porowatego drobnych cząstek stałych unoszonych przez przepływający płyn. czyli zagęszczanie gruntów przez osadzanie się w porach drobnych ziaren mineralnych lub cząstek na skutek zmniejszenia się spadku hydraulicznego lub związanej z nim mniejszej prędkości przepływu wody podziemnej. Proces ten powoduje zmianę fizycznych i wytrzymałościowych własności gruntów.
183. Prawo Darcy’ego mówi: dla przepływu laminarnego -> Q = kIF (Q-ilość przepływającej wody, k- współczynnik filtracji, I – spadek hydrauliczny, F- powierzchnia przekroju), prędkość filtracji v = Q/F => k=v/I
184. Jednostką przepuszczalności jest : 1 D (Darcy)( Q = F*v (ilość wody przepływająca przez przekrój hydrauliczny w określonej jednostce czasu przy określonym spadku hydraulicznym)
185. Problemem dla budownictwa w Karpatach są: ruchy masowe (osuwiska, spełzywanie, osypiska), na utworach tarasowych duża zmienność własności fizycznych i mechanicznych oraz zawodnienie związane z ilasto-gliniastym charakterem dolin karpackich