Scenariusz zajęć

Temat: Mądrości ludowe ukryte w przysłowiach.

Cele:
- zapoznanie ucznia z niektórymi przysłowiami ludowymi i ich znaczeniem;
- wykonanie pracy plastycznej
Uczeń:
- rozwiązuje krzyżówkę z hasłem
- zapisuje i utrwala pojęcie przysłowia
- układa hasło z rozsypani sylabowej
- układa przysłowia z rozsypani wyrazowej
- odgrywa krótkie scenki teatralne
- ilustruje wybrane przez siebie przysłowie
- układa wielozdaniowe wypowiedzi w oparciu o tekst utworu literackiego
- wysłuchuje opowiadania, odpowiada na pytania do tekstu i uzupełnia zdania na podstawie opowiadania
- współpracuje w grupie

Metody:
- podające
- poszukujące
- operatywne

Formy pracy:
- zbiorowa
- indywidualna
- grupowa

Środki dydaktyczne:
- krzyżówka rozrysowana na brystolu
- rozsypanka sylabowa
- paski z zapisanymi fragmentami przysłów
- kartki, kredki, nożyczki
- tekst „ A to heca” W. Widłak
- karty pracy z ćwiczeniami utrwalającymi znajomość przysłów

Przebieg zajęć:

1. Wprowadzenie do tematu zajęć – nauczyciel wiesza na tablicy brystol z rozrysowaną krzyżówką. Nauczyciel głośno i wyraźnie czyta poszczególne hasła i wskazuje osoby, które jako pierwsze podniosły rękę udzielając prawidłowej odpowiedzi. Prosi ucznia, który odgadł hasło cząstkowe o wpisanie go do krzyżówki. Po rozwiązaniu krzyżówki nauczyciel prosi o przeczytanie hasła głównego.

1. P I E N I Ą D Z E
2. D R Z E W O
3. D Z B A N
4. P R Z Y J A C I E L
5. S Ł O W O
6. C Z Ł O W I E K
7. K O Z A
8. W Ó Z
9. W I L K
10. B I E D A

1. Płacimy nimi za zakupy.
2. Może być iglaste, liściaste lub owocowe.
3. Dawniej noszono w nim wodę.
4. Nigdy cię nie zawiedzie .
5. Wypowiadamy je.
6. Mieszkaniec Ziemi.
7. Zwierzę, które kują w Pacanowie.
8. Ciągnięty przez konia.
9. Wyje nocą w lesie.
10. Dokucza ubogim.
Hasło: Przysłowie

2. Nauczyciel korzystając ze „ Słownika współczesnego języka polskiego” zapoznaje uczniów z pojęciem „przysłowie”.

Przysłowie- krótka wypowiedź pochodząca z literatury lub ze źródeł ludowych, utrwalona w tradycji ustnej, wyrażająca jakąś myśl, prawdę, przesłanie, wskazówkę. Cechą każdego przysłowia jest krótka treść zawierająca jakąś mądrość ludową.

3. Nauczyciel dzieli dzieci na grupy. Na ławkach układa paski z fragmentami przysłów. Każda grupa układa przysłowia z rozsypani , głośno czyta swoje hasło i podejmuje wraz z nauczycielem próbę wyjaśnienia znaczenia owego przysłowia.

Rozsypanka sylabowa:
Hasło: Przysłowia są mądrością narodu.

Rozsypanka wyrazowa:

Żeby kózka nie skakała
toby nóżki nie złamała.

Gdzie dwóch się bije
tam trzeci korzysta.

Kto pod kim dołki kopie,
ten sam w nie wpada.

Gdzie kucharek sześć, tam
nie ma co jeść.

Prawdziwych przyjaciół
poznajemy w biedzie.

Nosił wilk razy kilka,
ponieśli i wilka.

4. Nauczyciel wyznacza miejsce (tzw. mini scenę teatralną) na której wybrany przez grupę uczeń inscenizuje przysłowie.

5. Nauczyciel czyta wybrane przez siebie przysłowia korzystając z książki pt.: „ Przysłowia świata”. Informuje by każdy uczeń wybrał sobie jedno przysłowie i zilustrował go. Po zakończeniu pracy zostaje sporządzona wystawka prac. Nauczyciel prosi dzieci o odgadnięcie jakie przysłowie zostało przedstawione na obrazku.

6. Nauczyciel odczytuje tekst W. Widłaka pt.: „ A to heca”. Nauczyciel zadaje pytania do tekstu motywując do wielozdaniowych wypowiedzi na temat figli szympansa. Rozdaje karty pracy . Wielozdaniowe wypowiedzi uczniów na temat figli szympansa . Uzupełnianie zdań na podstawie opowiadania. Tworzenie ilustracji do przysłowia oraz krótkiej historyjki.

Gdy szympans Gugu zeskakiwał rano ze swojej gałęzi, natychmiast musiał coś spsocić. A to przestawił małej sąsiadce zegar, tak, że się spóźniła do szkoły. A to innej skrócił lianę i gdy zjeżdżała na ziemię, spadła i trochę się potłukła. A to jeszcze inną posmarował w czasie drzemki miodem i musiał uciekać do rzeki przed dzikimi pszczołami. Gugu klepał się po brzuchu i pękał ze śmiechu. Wcale się nie przejmował tym, że inne małpki krzywo na niego patrzą kiedy ktoś mu zwracał uwagę, mówił:
- W ogóle nie macie poczucia humoru!
Aż tu pewnego ranka ...Gugu jak zwykle zeskoczył z gałęzi, żeby zacząć codzienne psoty, i nagle...zawisł w powietrzu głowa w dół. Okazało się , że ktoś posmarował mu ogon mocnym klejem! Gugu daremnie próbował się odczepić. Przez cały dzień przychodziły go oglądać wszystkie małpki z okolicy. I wiecie, co mówiły, kiedy się złościł? Łatwo się domyślić:
- W ogóle nie masz poczucia humoru!

Pytania do tekstu:

1. Opowiedz jakie psoty wyczyniał szympans Gugu, jak reagowały na to inne małpki?
2. Jakie przysłowie pasuje do tego opowiadania?

Ćwiczenia :

1. Jakie psoty wyczyniał szympans Gugu. Uzupełnij zdania na podstawie opowiadania „ A to heca”.

Rano...........................swojej małej sąsiadce. Innej........................, co spowodowało bolesny upadek małpki. Trzecią małpkę ...........................i musiała uciekać................. .

2. W jaki sposób małpki zemściły się na szympansie Gugu? Narysuj co zrobiły małpki.

3. Wymyśl i napisz historyjkę , która byłaby ilustracją przysłowia „Nie rób drugiemu co tobie niemiłe”. Napisz jakie postacie będą bohaterami Twojego opowiadania.
........................................
........................................
........................................