Wykład 4 - 27.10.2015
Pasywa banku = zobowiązania + kapitał
Rzadko stosuje się podział na kapitały własne i obce, a dominuje powyższe zestawienie.
Bank:
• Przejęcie środków w formie:
ﺣ Gotówkowej (kasa)
ﺣ Bezgotówkowej (przelew na rachunek)
• Powstałe zobowiązania
• Kryterium klasyfikacji:
ﺣ termin
ﺣ segment klientów
ﺣ waluta
Zobowiązania banków (kryterium ustawowe, sektorowe):
• Zobowiązania wobec Banku Centralnego
• Zobowiązania wobec sektora finansowego
• Zobowiązania wobec sektora niefinansowego
• Zobowiązania wobec sektora budżetowego
• Inne zobowiązania:
ﺣ Z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
ﺣ Z tytułu instrumentów finansowych
Źródła środków gromadzonych w banku:
Wkłady oszczędnościowe gospodarstw domowych
Pieniądz transakcyjny i lokaty terminowe firm
Środki pieniężne sfery budżetowej
Lokaty przyjmowane od innych banków
Kredyt refinansowy w banku centralnym (kredyty: redyskontowy i lombardowy)
Emisja własnych papierów wartościowych.
Źródła pozyskiwania obcych środków pieniężnych:
Źródła pierwotne:
ﺣ Wkłady klientów:
ujmowane w bilansie jako zobowiązania
środki pieniężne powierzone bankowi przez ich właścicieli na podstawie umowy, na czas określony lub nieokreślony w zamian za ustalone oprocentowanie (stałe lub zmienne)
- a vista
- wkłady terminowe
- wkłady oszczędnościowe
ﺣ Emisja dłużnych papierów wartościowych
Źródła wtórne:
ﺣ Lokaty międzybankowe:
Pozwalają zachować równowagę finansową
Są źródłem zysku
Utrzymują płynność finansową
Rodzaje depozytów:
• lokata bankowa
• wkład oszczędnościowy
• środki utrzymywane na rachunkach bankowych o charakterze rozliczeniowym lub
oszczędnościowo-rozliczeniowym
• pozostałe formy lokowania środków w bankach np. zakup emitowanych przez banki dłużnych papierów
wartościowych
Cechy depozytu:
• okres, na jaki zawarta została umowa lub okres zapadalności papieru wartościowego
• rodzaj (stałe, zmienne) i poziom oprocentowania – stopa procentowa
• rodzaj i okres kapitalizacji – częstotliwość naliczania odsetek
• możliwość i konsekwencje wcześniejszego wycofania środków
Depozyty (wg kryterium dostępu deponenta do powierzonych bankowi środków finansowych (kryterium czasowe)):
• depozyty bieżące a vista
ﺣ lokowanie na czas nieoznaczony
ﺣ wypłacenie na każde żądanie
ﺣ bardzo płynne środki
ﺣ oprocentowane nisko lub wcale
• depozyty terminowe
ﺣ lokaty bankowe zróżnicowane ze względu na:
czas trwania, walutę, sposób naliczania odsetek, termin kapitalizacji odsetek, wartość lokaty
Pieniądz transakcyjny:
• depozyty bieżące przedsiębiorstw
• wykorzystywany do finansowania wydatków związanych z bieżącą działalnością firmy
np wypłata wynagrodzeń, regulowanie faktur i rachunków
• powiększony przez płatności realizowane przez klientów i kontrahentów
Lokaty strukturyzowane:
Składają się z części gwarantowanej i inwestycyjnej
• część gwarantowana
ﺣ może przyjmować formę depozytu bankowego lub lokowania w bezpieczne obligacje
ﺣ zapewnia deponentowi bezpieczeństwo i płynność
• część inwestycyjna
ﺣ inwestowanie w opcje – to możliwość wysokiej stopy zwrotu (zależnie od koniunktury na rynku)
ﺣ należy liczyć się z wysokim ryzykiem
Nowe formy lokat:
Lokaty dynamiczne
Lokaty automatyczne
Lokaty rentierskie
E-lokaty
Lokaty dwuwalutowe
Lokaty z dopłatami
Własne papiery wartościowe:
• Papiery dłużne (pożyczkowe)
ﺣ Obligacje
ﺣ Bankowe papiery wartościowe – odrębny rodzaj papieru wartościowego o charakterze pożyczkowym
• Papiery udziałowe (majątkowe)
ﺣ Akcje
Dłużne papiery wartościowe:
• zastrzeżone wyłącznie dla banków:
ﺣ bankowe papiery wartościowe
ﺣ certyfikaty depozytowe
ﺣ listy zastawne
• emitowane na zasadach ogólnych
ﺣ obligacje
ﺣ bony lokacyjne
ﺣ bony pieniężne
Bankowy papier wartościowy:
Służy gromadzeniu przez banki środków pieniężnych w złotych lub w innej walucie wymiennej,
Zawiera w nazwie wyrazy „bankowy papier wartościowy”, a jego treść określona jest ustawowo,
Emisja na warunkach podawanych do publicznej wiadomości,
Bank informuje KNF o zamierzonej emisji na 30 dni przed terminem emisji, wskazując warunki i wartość emisji.
Stanowi imienne lub na okaziciela zobowiązanie banku – emitenta do zwrotu po określonym czasie wartości nominalnej wraz z odsetkami
Może podlegać obrotowi wtórnemu, co odróżnia go od lokaty bankowej
W porównaniu z obligacjami charakteryzuje się uproszczoną procedurą emisji (niższe koszty dla banku)