dtr
Każdej maszynie wprowadzanej do obrotu na terenie UE powinna towarzyszyć dokumentacja techniczno-ruchowa, której zakres i forma powinny być zgodne z dyrektywy maszynowej 98/37/WE. Zakres informacji podanych w tym dokumencie powinien umożliwić identyfikację maszyny, umożliwić jej bezpieczną obsługę oraz powadzenie prac konserwacyjnych.
W dużym uproszczeniu można przyjąć, że dokumentacja taka składa się zasadniczo z trzech elementów:
dokumentacji technicznej,
instrukcji obsługi, oraz
instrukcji konserwacji.
Dokumentacja techniczna powinna zawierać dane zamieszczone w oznaczeniu maszyny na tabliczce fabrycznej podstawowe parametry techniczne charakteryzujące maszynę wraz z wszelkimi informacjami dodatkowymi ułatwiającymi konserwację. Powinny być także podane informacje odnośnie emisji hałasu, a w przypadku maszyn trzymanych w ręku lub/i prowadzonych ręką, informacje dotyczące drgań.
Instrukcja obsługi powinna zawierać informacje gwarantujące bezpieczną eksploatację urządzenia zgodnie z jego przeznaczeniem. Powinno być w niej określone przeznaczenie maszyny, dopuszczalne warunki eksploatacji, niedozwolone sposoby jego wykorzystania, zakres codziennych przeglądów wykonywanych przez operatora przed rozpoczęciem pracy jeżeli takowe są wymagane. Jeżeli urządzenie wymaga montażu w miejscu eksploatacji eksploatujący powinien otrzymać również instrukcję montażu i demontażu.
Instrukcja konserwacji powinna określać zakres czynności wchodzących w skład przeglądów okresowych oraz ich częstotliwość, kryteria wymiany newralgicznych elementów i podzespołów oraz niezbędne rysunki i schematy. Należy zaznaczyć, że wytwórca ma prawo określić, że pewne czynności, w szczególności naprawy, przeglądy i regulacje mogą być wykonywane tylko przez niego lub przez autoryzowane punkty serwisowe. Z tego względu instrukcja konserwacji przekazywana użytkownikowi może nie obejmować tych zakresów czynności.
W koniecznych przypadkach instrukcje powinny zawierać wskazówki szkoleniowe oraz podstawowe charakterystyki narzędzi, które mogą być stosowane w maszynie.
Instrukcje obsługi i konserwacji powinny być sporządzone w języku kraju, w którym urządzenie ma być eksploatowane. Tłumaczenie powinno być wykonane przez wytwórcę lub przez jego upoważnionego przedstawiciela ustanowionego w UE, lub przez osobę wprowadzającą maszynę na dany obszar językowy. Tłumaczenie nie musi być wykonane przez tłumacza przysięgłego. W drodze wyjątku, instrukcja konserwacji przeznaczona do użytkowania przez wyspecjalizowany personel wytwórcy lub upoważnionego przedstawiciela w UE może być napisana tylko w jednym z języków UE zrozumiałym dla tego personelu.
W artykule wykorzystano fragmenty publikacji Kontrola maszyn i urządzeń. Przeglądy, naprawy, dostosowanie do wymogów UDT i PIP
Remont maszyn
VII. Zasady racjonalnej gospodarki remontowej
6. Wyjaśnić, na czym polega a) przegląd techniczny, b) remont bieżący, c) remont średni, d) remont kapitalny.
a) Przeglądy techniczne mają na celu określenie zakresu najbliższego remontu i ewentualne podjęcie decyzji o konieczności jego natychmiastowego przeprowadzenia. Przeglądy nie powinny eliminować maszyny z użytkowania dłużej niż na jedną zmianę, i o ile to możliwe, przeprowadza się je na trzeciej zmianie.
b) Remont bieżący polega na wymianie szybko zużywających się części (pasków klinowych, wymianie uszczelnień, naprawie instalacji elektrycznej itp.). Remont bieżący nie wymaga zwykle poważniejszego demontażu maszyny i przeprowadzany jest na miejscu jej pracy.
c) Remont średni prowadzi się zwykle na miejscu pracy maszyny, choć ma on już znacznie szerszy zakres. Jego koszt może sięgać do 30% wartości remontowanego obiektu. W przypadku obrabiarek w zakres remontu średniego wchodzić będzie między innymi regeneracja stołów roboczych, par prowadnicowych, wymiana zużytych łożysk, wpustów, okładzin hamulców, sprzęgieł, regulacja luzów, przesmarowanie bezobsługowo smarowanych węzłów tarcia.
d) Remont kapitalny maszyn stacjonarnych wiąże się zwykle ze zdjęciem maszyny z fundamentów i całkowitym jej demontażem. W przypadku obrabiarek jego efektem jest nie tylko wymiana lub regeneracja zużytych części układu strukturalnego obrabiarki, ale również jej modernizacja, oraz wymiana lub naprawa współpracujących z nią układów pomocniczych. Po remoncie kapitalnym dokonuje się odbioru technicznego maszyny, która powinna odpowiadać normom ustalonym dla nowej maszyny. Koszt remontu kapitalnego nie powinien przekroczyć 70% wartości nowej, równoważnej pod względem wydajności i możliwości technologicznych maszyny.
Naprawa i konserwacja wskazanych mechanizmów maszyn i urządzeń zgodnie z dokumentacją:
demontować mechanizmy maszyn i urządzeń do przeprowadzenia naprawy;
posługiwać się narzędziami monterskimi, ślusarskimi oraz pomocniczymi urządzeniami technologicznymi;
usunąć zabezpieczenia konserwujące;
określić stopień zużycia współpracujących elementów;
rozpoznać zużyte lub uszkodzone części;
wymienić uszkodzone i zużyte części;
odtworzyć części maszyn i urządzeń obróbką ślusarską;
zmontować naprawiony mechanizm;
sprawdzić poprawność działania mechanizmu;
posługiwać się narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi;
przeprowadzić regulację, korektę działania i konserwację mechanizmu;
utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy;
wykonać zadanie w przewidzianym czasie;
uporządkować stanowisko pracy, oczyścić narzędzia i urządzenia, rozliczyć materiały, zagospodarować odpady.
Wykonanie określonych prac z zakresu przeglądu lub naprawy wskazanej maszyny lub urządzenia zgodnie z dokumentacją:
zabezpieczyć miejsce wykonywania przeglądu lub naprawy zgodnie z wymaganiami przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy;
sprawdzić wzrokowo stan techniczny wskazanej maszyny lub urządzenia;
przygotować maszynę i urządzenie do przeglądu i naprawy;
posługiwać się narzędziami monterskimi i kontrolno-pomiarowymi;
rozpoznać uszkodzenia elementów maszyn i urządzeń;
dokonać przeglądu maszyny zgodnie z dokumentacją;
przeprowadzić naprawę uszkodzonych elementów maszyn lub zespołów maszynowych;
sprawdzić jakość wykonanych prac w odniesieniu do przeglądu lub naprawy;
zabezpieczyć maszyny lub urządzenia po przeglądzie lub naprawie;
utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy;
wykonać zadanie w przewidzianym czasie;
uporządkować stanowisko pracy, oczyścić narzędzia, maszyny i urządzenia, rozliczyć materiały, zagospodarować odpady.
Naprawa i konserwacja wskazanych mechanizmów maszyn i urządzeń zgodnie z dokumentacją
Hala warsztatowa. Stół ślusarski wyposażony w imadło ślusarskie z miękkimi szczękami, płytę do prostowania i płytę traserską. Wyposażenie do mycia elementów maszyn i urządzeń. Zespoły maszyn i urządzeń do napraw. Narzędzia i sprzęt: zestaw kluczy płaskich, klucz dynamometryczny o zakresie 50 - 100 Niutonometrów, szczypce płaskie, klucze specjalne do nakrętek łożyskowych, młotek, wkrętaki, suwmiarka, zestaw narzędzi monterskich, narzędzia do ręcznej obróbki metali, kuweta metalowa. Materiały eksploatacyjne: benzyna ekstrakcyjna, oleje, smary, tkanina bawełniana. Dokumentacja: instrukcja montażowa, dokumentacja techniczno-ruchowa maszyn i urządzeń, instrukcje obsługi maszyn i urządzeń. Środki ochrony indywidualnej. Apteczka.