PLANOWANIE JAKO FUNKCJA ZARZĄDZANIA- czyli o potrzebie wyznaczania celów organizacji, ale także planowania własneog życia.
„Jeśli nie wiesz odokąd idziesz zajdziesz gdzie indziej”
Planowanie- podejmowanie decyzji dotyczących przyszłości.
CZYM JEST PLANOWANIE?:
-definiowanie celów
-wyznaczaniem środków ich realizacji
-ustalaniem innych czynników osiągnięcia celów (np. terminów)
Planowanie może być podstawowym instrumentem zarządzania organizacją- bez względu na jej wielkość i otoczenie.
Cele są częścią ludzkiej natury!
Warto pamiętać:
*Nie można życ bez celu: albo sam planujesz swoje życie albo robią to za Ciebie inni!
*Nie szukaj sensu życia- nadaj mu sens!
*Marzenia stanowią podstawę do postawienia celów! Ośmiel się marzyć! Bez marzeń nie ma ambitnych celów
JAKIE KORZYŚCI PLANOWANIA?
-precyzowanie celów i kierunków rozwoju organizacji
-aktywne kształtowanie przyszłości
-wyzwalanie motywacji do działania
-operacjonalizacja złożonych celów w konkretne działania
-redukowanie poczucia niepewności
-minimalizowanie sytuacji krytycznych
Precyzyjnie sformuowane cele wzbudzają motywację.
ZNACZENIE I POTRZEBA PLANOWANIA ROSNĄ WRAZ ZE WZROSTEM:
-złożoności i technologii
-stopnia specjalizacji
-rozmiarów organizacji
-nakładów inwestycyjnych
-stopnia niepewności
PODSTAWOWE ETAPY PLANOWANIA:
1)Diagnoza teraźniejszości: Gdzie jesteśmy?
2)Projekt i wybór celów: Gdzie chcemy być?
3)Projekt i wybór środków działania, czyli: Jak osiągnąć cele?
WYRÓŻNIAMY RÓŻNE TYPY PLANOWANIA:
a)Strategiczne- wyznacza kierunki rozwoju organizacji, zwykle cele długofalowe
b)Operacyjne (bierzące)- dotyczy konkretnych działań, określa konkretne sposoby realizacji zamierzeń strategicznych
WSPÓŁCZESNE PLANOWANIE ZMIENIA SIĘ- staje się coraz bardziej:
-sformalizowane (sformalizować- zapisać)
-zorientowane na otoczenie
-twórcze (kreatywne)
-elastyczne (aby zapewnić przystosowanie do zmian)
-złożone i kosztowne
CZYM SIĘ WYRÓŻNIA PLANOWANIE STRATEGICZNE?
-koncentruje się na zagadnieniach podstawowych organizacji
-ma charakter długofalowy (czas jest relatywny, zależy od wielkości firmy)
-angażuje zawsze kierownictwo naczelne (ale w ten proces mogą być angażowani także inni na niższych szczeblach)
-stwarza ramy dla planowania bardziej szczegółowego (operacyjnego)
CO TO JEST STRATEGIA?
-opracowany program działania, któfy ma zapewnić realizację misji i celów organizacji (efekt planowania)
-układ w czasie reakcji organizacji na to co dzieje się w jej otoczeniu (strategia nie jest wyraźnie określona)
ELEMENTY STRATEGII
-domena działania (gdzie i komu firma sprzedaje, z kim konkuruje…)
-przewaga strategiczna (silna strona np. marka)
-cele strategiczne (co konkretnie firma chce osiągnąć wokreślonym czasie
-funkcjonalne programy działania (konkretne działania)
PLANOWANIE STRATEGICZNE WYMAGA WIZJONERSTWA
Przykładem wizjonera jest Zbigniew Religa.
ETAPY PLANOWANIA STRATEGICZNEGO:
-zdefiniowanie misji organizacji
-analiza zasobów organizacji i jej otoczenia
-identyfikacja strateficznych szans i zagrożeń
-określenie celów długookresowych (zakres koniecznych zmian)
-sformułowanie polityki ogranizacji- zasad jej działania
-opracowanie różnych wariantów strategii
-wybór strategii
CO TO JEST MISJA ORGANIZACJI?
Misja organizacji informuje niejako o podstawowej przycyznie, dla której istnieje organizacja
Zawiera filozogię działania organizacji
Często odpowiada na pytania:
-po co istnieje organizacja
-do cego dąży
-co chce osiągnąć
Przykłady misji:
-Zapewnić pacjentom i ich rodzinom opiekę i odpowiedną jakość usług dostarczanych przez efektywną organizację.
-Dać szansę zdrowiu
-Misja General Electric”
„Zamierzamy być najbardziej konkurencyjnym przedsiębiorstwem świata zajmując na każdym rynku pierwszą lub drugą pozycję oraz naprawiając, sprzedając lub zamykając każdą nierentowną firmę należącą do naszej korporacji, która nie potrafi wysująć się na te czołowe pozycje”
PRZYKŁAD ANALIZY STRATEGICZNEJ: ANALIZA SWOT
a)Nazwa metody jest akronimem:
*S- strengths (silne strony organizacji)
*W- weaknesses (słabe strony)
*O- opportunities (szansa w otoczeniu)
*T- threats (zagrożenia)
b)Etapy analizy strategicznej SWOT
1.Analiza i ocena wnętrza firmy- zestawienie kluczowych mocnych i słabych stron organizacji
2.Analiza i ocena otoczenia wkategoriach szans i zagrożeń
3.Prognozowanie zmian w otoczeniu
4.Sformułowanie wariantów strategicznych
MOCNE STRONY ORGANIZACJI:
-wykwalifikowana kadra
-sprzęt najwyższej jakości
-wysoka jakość usług
-niski poziom kosztów świadczenia usług
-uznanie wśród pacjentów, wysokie miejsce w rankingach
-dobry wizerunek
SŁABE STRONY ORGANIZACJI:
-nadmierne zatrudnienie
-niski poziom motywacji personelu
-brak płynności finansowej (brak pieniędzy na regulowanie kosztów)
-przestarzały sprzęt
SZANSE DLA ROZWOJU FIRMY
-rosnący popyt na dane usługi
-rosnący popyt na dane usługi
-zmiany w finansowaniu procedur medycznych
-ubezpieczenia dodatkowe/prywatne
ZAGROŻENIA DLA ROZWOJU ORGANIZACJI:
-rosnąca konkurencja
-trudny dostęp do kapitału (np. wysokie oprocentowanie kredytów)
-wysokie bezrobocie (zubożenie społeczeństwa), itp…
STRATEGIA BUDOWANA PRZY UŻYCIU ANALIZY SWOT:
-opiera się na wykorzystaniu silnych stron organizacji
-szans przewidywanych w otoczeniu
-musi zakadać ograniczenie/wyeliminowanie słabych stron
-musi uwzględniać wpływ ograniczeń/ zagrożeń przewidywanych w otoczeniu
PRZYKŁADY STRATEGII W BIZNESIE:
Strategia konkurencji (jak konkurować?):
1/Strategia przywództwa kosztowego (konkurujemy niskimi kosztami)
2/strategia zróżnicowania (unikatowa oferta, np. wysokiej jakości serwis)
3/strategia niszy rynkowej (koncentracja na specyficznej grupie odbiorców)
*Czy można strategię 3/ przenieść do sektora publicznego?
REZULTATEM PLANOWANIA SĄ… PLANY
-Ze względu na charakter planów wyróżnia się plany:
1/operacyjne, strategiczne
BIZNESPLAN- przykłąd szczególnego rodzaju planu (np. przedsięwzięcia)
DLACZEGO LUDZIE/MENEDŻEROWIE NIE ZAWSZE PLANUJĄ?
*Co przeskzadza?
-niewiara w skuteczność
-planowanie nie jest wkomponowane w system zarządzania
-brak informacji
-brak wiedzy jak planować
-chęć zaoszczędzenia
-lęk przed zmianami
Planowanie nie jest antidotum na wszystkie bolączki organizacji… ale trzeba planować!
Organizacja bez planów to jak statek bez sterów i nawigacji- prędze j czy później osiądzie na mieliźnie.