PODATKOWE METODY AMORTYZACJI ŚRODKÓW TRWAŁYCH

Stawki i metody amortyzacji w rozliczeniu podatku dochodowego z działalności gospodarczej

Środki trwałe w rachunkowości:

W rachunkowości środki trwałe uznaje się składniki majątku:

- kompletne i zdatne do użytku w momencie przyjęcia przez daną jednostkę

- przeznaczone do wykorzystania na własne potrzeby jednostki

- których okres użyteczności przekracza rok

Do środków trwałych zalicza się w szczególności (art. 3, p. 15 uor)

- nieruchomości (grunty, prawo wieczystego użytkowania gruntów, budynki i budowle oraz ich części składowe stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub lokalu użytkowego)

- maszyny, urządzenia i środki transportu i inne rzeczy

- ulepszenia w środkach trwałych

- inwentarz żywy

ŚT wg PRAWA PODATKOWEGO

Za środki trwałe podlegające amortyzacji uznaje się stanowiące własność lub współwłasność nabyte lub wytworzone we własnym zakresie kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do użytkowania: budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzenia, środki transportu i inne przedmioty o przewidywalnym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu...

AMORTYZACJIA I UMORZENIE

Amortyzacja – wyrażona w pieniądzu wartość zużycia środków trwałych na skutek ich uczestniczenia w prowadzonej działalności, która w danym roku obrachunkowym wliczana jest w koszty działalności danego podmiotu.

Umorzenie – okresowe korygowanie wartości początkowej środków trwałych o wartości ich zużycia.

Amortyzacja i umorzenie dla określonych składników majątku trwałego (tych, które podlegają amortyzacji) oblicza się w specjalnym zestawieniu, nazywanym tabelą amortyzacyjną.

Zestawienie to stanowi podstawę do ujęcia kwot amortyzacji i umorzenia w prowadzonej w przedsiębiorstwie ewidencji.

KLASYFIKACJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH

Klasyfikacji śt stanowi usystematyzowany zbiór obiektów niezbędnych m.in. do celów odpisów ewidencyjnych, ustalania stawek odpisów amortyzacyjnych dla celów podatkowych, jednolitego grupowania majątku oraz badań statystycznych.

Definicja śt na potrzeby Klasyfikacji ŚT:

… za ŚT uznaje się rzeczowe aktywa trwałe i inne zrównane z nimi aktywa, o przewidywlanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku, przeznaczone na potrzeby jednostki lub oddane do użytkowania na podstawie najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.

KŚT do środków trwałych zalicza te same aktywa, które zostały wymienione w uor.

Klasyfikacja ŚT:

0 – grunty

1 – budynki i lokale

2 – obiekty inżynierii lądowej i wodnej

3 – Kotły i maszyny energetyczne

4 – Maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego stosowania

5 – specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty

6 – urządzenia techniczne

7 – środki transportu

8 – narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenia

9 – inwentarz żywy – stado podstawowe

1 – grupa

12- podgrupa

123 – rodzaj

Podstawa prawna KŚT:

Rozporządzenie Rady Ministrów z 30 grudnia 1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych – KŚT (DZ.U.Nr 112, poz. 1317 z późn. Zm.)

Prawo regulujące podatkowe rozwiązania w zakresie amortyzacji środków trwałych:

Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych j.t.

(dz.u. z 2012 r. poz, 361 z późn.zm. (updof) art. 22a-22n)

Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, j.t

(Dz. U. z 2011r. Nr 74, poz. 3974 z póź. Zm. (updop); art. 16a – 16m

I. METODY AMORTYZACJI RÓWNOMIERNEJ (LINIOWEJ)

W metodzie tej zakłada się, że śt zużywają się jednakowo w każdej jednostce czasu, bez względu na to, czy i w jakim stopniu są one wykorzystywane w procesie produkcji lub wymiany,

Obliczanie amortyzacji śt metodą liniową polega na dokonywaniu równomiernych odpisów zużycia tych środków proporcjonalnie do okresu ich przewidywanego użytkowania.

Odpisy w tej metodzie ustala się bieżąco za pomocą stawek amortyzacyjnych od wartości początkowej (brutto) poszczególnych środków trwałych.

$$Aw_{1} = \frac{A\%\ x\ (Wp - Ow)}{100\%}\text{\ lub\ A}w_{1} = \frac{\text{\ Wp}}{t}\ lub\ A\% = \frac{\ 100\%}{t}$$

Aw1 – roczna kwota amortyzacji

A% - roczna stawka procentowa amortyzacyjna

Wp – wartość początkowa obiektu

Ow – wartość rezydualna obiektu (cena sprzedaży netto)

t – czas trwania amortyzacji w latach

II. AMORTYZACJA LINIOWA PRZYSPIESZONA

Polega na podwyższeniu stawek amortyzacyjnych z wykazu o współczynniki. Może być wykorzystana do:

- amortyzacji środków działających w warunkach złych (1,4) i pogorszonych (1,2)

- maszyn i urządzeń wymagających szczególnej sprawności technicznej (1,4)

- poddanych postępowi technicznemu (2,0)

przykład: Obliczanie amortyzacji metodą liniową przyspieszoną

Przedsiębiorstwo ALFA zakupiło koparkę i przyjęło ją do użytkowania. Cena jej nabycia wynosi 60 000. Stawka roczna amortyzacji podatkowej wynosi 18%. Roczną stewkę % amortyzacji podwyższono o współczynnik 1,4.

stopa amortyzacji 18% x 1,4/100% = 0,252

rok 1) 60 000 x 0,252 = 15 120 zł

rok 2) 60 000 x 0,252 = 15 120 zł

rok 3) 60 000 x 0,252 = 15 120 zł

rok 4) 60 000 x (100%-75,6%) = 14 640

III. AMORTYZACJA LINIOWA SPOWOLNIONA

Polega na obniżeniu stawek rocznych z wykazu

IV. AMORTYZACJA LINIOWA WG STAWEK INDYWIDUALNYCH DLA UŻYWANYCH LUB ULEPSZONYCH ŚT

METODA DEGRESYWNA

Przy jej stosowaniu kwoty rocznych odpisów amortyzacji maleją wraz ze starzeniem się danego składnika majątku trwałego. Z metod degresywnych w rozliczeniu podatkowych można stosować amortyzację:

a) malejącego salda

b) degresywną przyspieszoną

Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się z wykorzystaniem stopy procentowej podwyższonej o współczynnik

W pierwszym roku użytkowania środka odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej ( inwentarzowej, brutto) środka trwałego.

W następnych latach odpisy są dokonywane od wartości bieżącej (netto) ustalonej jako różnica pomiędzy wartością początkową a dotychczasowym umorzeniem.

PRZYKŁAD USTALANIA ODPISÓW AMORTYZACYJNYCH METODĄ DEGRESYWNĄ

Firma Jana D. zakupiła aparaturę pomiarową. Jej wartość początkowa ustalana wg ceny nabycia łącznie z kosztami transportu i montażu wynosi 20 000 zł. Sporządzono plan rocznych odpisów amortyzacyjnych metodą degresywną malejącego salda. Z wykazu amortyzacyjnych stawek dla celów rozliczenia podatku dochodowego wynika, że można zastosować stawkę 20%.

Przy stosowaniu metody przyspieszonej można zastosować podwyższający współczynnik 2.

Metoda malejącego salda: przykład

Roczna amortyzacja: 20% x 2 = 40%

Kwoty amortyzacji dla kolejnych lat:

1 rok: 20 000 x 0,4 = 8 000

2 rok: (20 000 – 8 000) * 0,4 = 4 800

3 rok: (20 000 – 12 800)* 0,4 = 2 880

4 rok: (20 000 – 15 680) * 0,4 = 1728

5 rok: (20 000 – 17 408) * 0,4 = 1037

Aparaturę ww. można byłoby amortyzować przez kolejne lata, dopóki byłaby ona faktycznie wykorzystywana w tej firmie. Na przykład wartość aparatury na koniec 5 roku wynosi:

(20 000 – 18 445) = 1555

Na koniec 5 roku firma spodziewa się odzyskać w przyszłości pozostałą niezamortyzowaną część w kwocie 1555.

METODA DEGRESYWNA c.d

Z metod degresywnych w rozliczeniach podatkowych można stosować amortyzację przyspieszoną (kwoty rocznych odpisów amortyzacji maleją wraz ze starzeniem się danego składnika majątku trwałego).

Ustawy o podatku dochodowym dopuszczają wariant zmodyfikowanej metody degresywnej: …., począwszy od roku, w którym stawka amortyzacji obliczona metodą degresywną byłaby niższa od odpisów ustalonych metodą liniową dalszych odpisów dokonuje się wg metody liniowej.

Odpisów amortyzacyjnych metodą degresywną można dokonywać w odniesieniu do maszyn i urządzeń, zaliczanych do grupy 3-6 i 8 KŚT, oraz środków transportu z wyłączeniem samochodów osobowych.

PRZYKŁAD OBLICZANIA AMORTYZACJI METODĄ LINIOWĄ ORAZ METODĄ DEGRESYWNĄ

Firma ALF zakupiła zestaw urządzeń, zaliczanych w kśt do grupy 8. Jego wartość początkową ustalona według ceny nabycia łącznie z kosztami transportu i montażu wynosi 40 000zł. Spporządzono plan rocznych odpisów amortyzacyjnych metodą liniową i degresywną (przyspieszoną), przy stawce amortyzacji 20%. Przy stosowaniu metody degresywnej przyspieszonej współczynnik podwyższający przyjęto w wysokości 2.

Amortyzacji podatkowej nie podlegają zaliczane do śT:

- grunty

- dzieła sztuki i eksponaty muzealne

- składniki majątku, które nie są używane na skutek zaprzestania działalności, w której te składniki były użytkowane

- budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawione albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmuje decyzji o ich amortyzowaniu

- budynki, lokale, budowle i urządzenia zaliczane do spółdzielczych zasobów mieszkaniowych lub służących działalności społeczno – wychowawczej prowadzonej przez spółdzielnie mieszkaniowe.

KPiR

Co jest potrzebne aby można było z tej formy skorzystać:

1. Konieczne pisemne zawiadomienie w celu skorzystania z omawianej formy uiszczania zaliczek, podatnik zobowiązany jest do 20 lutego roku podatkowego w którym po raz pierwszy ma zamiar z niej skorzystać, pisemnie zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tej formy.

2. Zaliczki miesięczne uiszcza się w terminie do 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za ostatni miesiąc roku podatkowego wpłaca się do 20 stycznia następnego roku podatkowego Podatnik nie wpłaca zaliczkiza ostatni miesiąc jeżeli przed upływem terminudo jej wpłaty złoży zeznanie i dokona zapłaty podatku.(od 1.01.2012)

3. Zaliczki miesięczne za okres od stycznia do listopada uiszcza się w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Grudniowej do 20grudnia.(Lub do stycznia bo jest jakaś nowelizacja ale nie wiem czy już obowiązuje)

4. W świetle art. 44 ust 6c pkt 2 ustawy o pdoof podatnik który, złożył zawiadomienie o wyborze uproszczonej formie zapłaty zaliczek, , obowiązany jest stosować ja przez cały rok podatkowy.

5. Podstawą ustalenia zaliczki jest dochód sprzed dwóch lat –dla obliczenia tej zaliczki należy uwzględnić dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej wykazany w zeznaniu podatkowym poprzedzający dany rok podatkowy

6. Do 30 kwietnia następnego roku podatnik składa zeznanie roczne o wyskości osiąganego dochodu (poniesionej straty)

Jeżeli podatnik zawiadomił na piśmie o takiej formie opodatkowania nie może przerwać tej formy opodatkowania, musi skończyć rok w ten sam sposób.

Zeznanie roczne składa się na normalnych zasadach na PIT-cie 36.

PRZEKSZTAŁCENIE KSIĘGI PODATKOWEJ W KSIĘGI RACHUNKOWE

Podatkowa księga przychodów i rozchodów (PKPiR) powinna być prowadzona zgodnie z zasadami określonymi w prawie podatkowym tj.

• Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz

• Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów z 2003 roku oraz 2007 roku ze zmian.)

Podatkowa księga powinna zatem być prowadzona prawidłowo z punktu widzenia:

a) formalnego

b) rachunkowego

c) merytorycznego (na podstawie faktycznych zaszłości, poprawnie udokumentowanych, zgodnie z obowiązującymi zasadami)

W sytuacji, gdy w małym przedsiębiorstwie prowadzącym podatkową księgę przychodów i rozchodów (lub ewidencję przychodów dla celów zryczałtowanego opodatkowania) kwota przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i usług oraz operacji finansowych przekroczy równowartość w złotych 1200 tys. euro, to jest zobowiązane od początku następnego roku przejść na ewidencję w księgach rachunkowych, które będą prowadzone według prawa bilansowego czyli na podstawie ustawy o rachunkowości.

Obowiązek przekształcenia PKPiR w księgi rachunkowe na dzień 1 stycznia 2014 roku dotyczy tych przedsiębiorstw osób fizycznych i spółek osób fizycznych, w których w 2013 roku przychody ww. przekroczyły kwotę w wysokości 5 059 560 PLN.

Kwota przelicza się wg średniego kursu NBP z dnia 30 września. Kurs ten był następujący: 4,2163zł/euro.

Przedsiębiorstwo lub wspólnicy spółki mają obowiązek zawiadomienia właściwego urzędu skarbowego o przekroczeniu limitu obrotów i przejściu na księgi rachunkowe.

KSIĘGI RACHUNKOWE

Księgi rachunkowe należy prowadzić zgodnie z Ustawą z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości.

Za prawidłowe wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości odpowiada kierownik jednostki (art.. 4 i 4a uor), nawet jeśli jej prowadzenie powierza innej jednostce (lub wyspecjalizowanej jednostce).

Art. 3, ust. 1, p.6 mówi: „W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą za kierownika jednostki uważa się tę osobę” I dalej „W spółce jawnej i spółce cywilnej za kierownika jednostki uważa się wspólników prowadzących sprawy spółki”.

Księgi rachunkowe prowadzi się zgodnie z nadrzędnymi zasadami rachunkowości, określonymi w art.
Od 4 do 8.

PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH W JEDNOSTCE MA NA CELU GROMADZENIE OKREŚLONYCH INFORMACJI. Stąd przy organizowaniu rachunkowości dla prawidłowego prowadzenia ksiąg rachunkowych fundamentalne znaczenie ma obieg i dokumentowanie informacji w obszarze rachunkowości.

Schematy dotyczące obiegu informacji i ewidencji od BO do BZ – na ….

W procesie przekształcenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów w księgi rachunkowe można wyróżnić kilka stałych, charakterystycznych dla procesu etapów. Należą do nich:

1) zorganizowanie w jednostce rachunkowości zgodnie z wymogami ustawy o rachunkowości (co obejmuje rachunkowość ustawodawca określił w art.4,ust.3 uor)

2) opracowanie dokumentacji opisującej przyjęte przez przedsiębiorstwo podatnika (nazywane przez przepisy o rachunkowości jednostką) zasady rachunkowości

3) zamknięcie podatkowej księgi przychodów i rozchodów

4) przeprowadzenie inwentaryzacji (spisu) poszczególnych składników majątku przedsiębiorstwa (aktywów) oraz określenie źródeł ich finansowania

5) wycena aktywów i pasywów

6) ustalenie na podstawie danych pochodzących z inwentaryzacji i jej rozliczenia wartości aktywów i pasywów przedsiębiorstwa (sporządzenie inwentarza)

7) sporządzenie na podstawie uzyskanych na poprzednich etapach danych bilansu otwarcia

8) założenie przez podatnika ewidencji syntetycznej i analitycznej (konta księgi głównej i księgi pomocniczej)

9) przeniesienie sald z bilansu otwarcia do ksiąg rachunkowych.

• Okresowe ustalenie i sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów

• Wycenę aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego

• Sporządzenie sprawozdań finansowych

• Gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz innej ważnej dokumentacji przewidzianej ww. ustawą

• Poddanie badaniu przez niezależnego biegłego rewidenta ogłoszenie sprawozdań finansowych (ale dotyczy to tylko niektórych pomiotów – w sytuacji określonej w uor)]

OPRACOWANIE DOKUMENTACJI OPISUJĄCEJ PRZYJĘTE PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWO ZASADY RACHUNKOWOŚCI należy zaliczyć do działań przygotowawczych, które powinny być bezwzględnie przeprowadzone w okresie poprzedzającym inwentaryzację.

Przed opracowaniem ww. dokumentacji dobrze jest zamknąć podatkową księgę przychodów i rozchodów. Dzięki temu uzyskuje się wiele informacji umożliwiających dostosowanie rozwiązań zawartych w dokumentacji opisującej przyjęte w konkretnym przypadku zasady rachunkowości, do specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej. W praktyce dobrze jest najpierw opracować dokumentację, a dopiero później zamknąć podatkową księgę przychodów i rozchodów.

UPROSZCZONY WZÓR DOKUMENTACJI PRZYJĘTYCH ZASAD RACHUNKOWOŚCI

Zarządzenie (uchwała) nr… z dmia…. 20..r w sprawie ustalenia dokumentacji przyjętych zasad rachunkowości przyjętych w …..

Na podstawie 10 ust. 1 i 2 z uwzględnieniem art. 4 i rozdziału 5 ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. (Dz.U. Nr 152 z 2009 r. poz.1223 ze zm.) ustala się, co następuje:

1. Rok obrotowy w ….. będzie zgodny z rokiem kalendarzowy, (od 1 stycznia do 31 grudnia), a okresom sprawozdawczym będą odpowiadać poszczególne miesiące.

2. W …………. mają zastosowanie metody wyceny aktywów i pasywów, które określa wykaz stanowiący załącznik nr 1 do niniejszego zarządzenia (uchwały).

3. Na podstawie przepisów rozdziału 5 ustawy o rachunkowości jednostka sporządza sprawozdania finansowe obejmujące:

a) bilans

b) rachunek zysków i strat (wariant …………)

c) informacja dodatkową,

d) zestawienie zmian na kapitale własnym

e) rachunek przepływów pieniężnych

4. Ustala się zakładowy plan kont dla …………….. w postaci, którą określa załącznik nr 3 do niniejszego rozporządzenia (uchwały). zakładowy plan kont obejmuje:

a) wykaz kont księgi głównej

b) zasady ewidencji operacji gospodarczych na kontach księgi głównej

c) zasady prowadzenia ksiąg pomocniczych w powiązaniu z właściwymi kontami księgi głównej

d) zasady rachunku kosztów

e) zasady ustalania i rozliczania wyniku finansowego

f) zasady prowadzenia ewidencji pozabilansowej z uwzględnieniem specyfiki i warunków działania jednostki

5. Ustala się na podstawie art. 13-18 ustawy o rachunkowości oraz potrzeb jednostki wykaz ksiąg rachunkowych, który zawiera załącznik nr 4 do niniejszego zarządzenia (uchwały). Za ich prowadzenie zgodnie z postanowieniami rozdziału 3 ustawy o rachunkowości odpowiada główny księgowy oraz służby finansowo-księgowe.

6. Opis systemu przetwarzania danych zawiera załąznik nr 5 do niniejszego zarządzenia (uchwały), który obejmuje opis systemu informatycznych, a w szczególności:

a) wykaz programów

b) wykaz procedur

c) opis algorytmów

d) opis parametrów

e) zasady ochrony danych komputerowych

7. Za bieżącą aktualizację dokumentacji odpowiada kierownik jednostki.

8. Zarządzenie (uchwała) wchodzi w życie z dniem podpisania obowiązującą od …. 20… r.

W porozumieniu i za zgodą

Główny księgowy Kierownik jednostki

PODATEK OD TOWRAÓW ORAZ EWIDENCJA NA POTRZEBY JEGO ROZLICZANIA

Istota podatku VAT i zasady opodatkowania

Podatek od towarów i usług (VAT) jest podatkiem od wartości dodanej. Jest on specyficznym typem pośredniego, powszechnego podatku obrotowego, który obciąża ostatecznego nabywcę towaru i zawarty jest w jego cenie zakupu. VAT odróżnia od pozostałych podatków to, że jest podatkiem wielofazowym, czyli obciąża przyrost w każdej fazie obrotu gospodarczego.

Podatek ten nakłada się na każdą transakcję sprzedaży w procesie produkcji i dystrybucji. VAT jest szeroko rozpowszechniony w krajach UE. W Polsce został wprowadzony przez ustawę o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, znowelizowany ustawą z 2004 roku w związku z akcesją Polski do UE. Zgodnie z obowiązującą ustawą obejmuje on:

- odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju

- eksport towarów, import towarów

- wewnątrz wspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrz wspólnotową dostawę towarów

Podatnikami tego podatku są wszystkie podmioty prowadzące działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Opodatkowaniu VAT podlegają m.in. czynności obejmujące:

- sprzedaż towarów i świadczenie usług na terytorium Polski

- przekazanie przez podatnika towarów oraz świadczenie usług na potrzeby osobiste podatnika, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych oraz byłych pracowników

- zamianę towarów, zamianę usług oraz zamianę usługi na towar i towaru na usługę

- darowiznę towarów oraz świadczenie usług bez pobrania należności

- przekazanie przez podatnika towarów oraz świadczenie usług an potrzeby reprezentacji i reklamy

- eksport oraz import towarów i usług

Podstawą opodatkowania VAT jest OBRÓT. Obrotem nazywana jest kwota należna z tytułu sprzedaży zmniejszona o kwoty podatku przypadającego do tej sprzedaży. Podatek obliczany jest od wartości sprzedaży netto, a następnie do niej dodawany, by w sumie otrzymać wartość sprzedaży brutto (kwotę należności)

… darowizny, pomniejszona o kwotę podatku.

Obowiązek podatkowy VAT powstaje z chwilą wydania (dostarczenia), przekazania, zamiany, darowizny towaru lub wykonania usługi.

Od 1 stycznia 2011 roku w Polsce (przejściowo – także w bieżącym 2014 roku) obowiązujące stawki podatku VAT:

- podstawowa stawka 23%

- stawka obniżona 8%

- stawka super obniżona 5%

- i 2%

- i 0%

Stawka podstawowa 23% stosowana jest w razie braku stawki preferencyjnej lub zwolnionej. Obniżoną stawkę 8% stosuje się do towarów i usług wymienionych głównie w załączniku nr 3 do ustawy VAT ( rozdział 4 i 15) oraz w załączniku do rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT.

VAT NALICZONY I VAT NALEŻNY

Podatek od towarów i usług jest powszechnie nazywany podatkiem od wartości dodanej. W Europie Zachodniej i w USA podatek ten został wprowadzony na szeroką skalę po drugiej wojnie światowej. W Polsce podatek obrotowy został zastąpiony podatkiem od towarów i usług w 1993 roku.

Obecnie podstawę prawną i zasady jego stosowania określa Ustawa o podatku od towarów i usług dnia 11 marca 2014 r obowiązuje od wejścia Polski w struktury UE.

Podstawę opodatkowania VAT stanowi obrót (wartość sprzedaży w cenach netto) z tytułu sprzedaży towarów i usług (oraz z działań podobnych np. darowizny przekazane) pomniejszony o kwotę podatku.

W rozliczeniach VAT ustawa określa dwa podstawowe pojęcia:

- podatek należny

- podatek naliczony

PODATEK NALEŻNY jest kwotą podatku obliczoną od wartości sprzedanych dóbr i usług, który sprzedawca zobowiązany jest odprowadzić do urzędu skarbowego. Jest on ustalony następująco:

Podatek należny VAT = Wartość sprzedaży netto* stawka podatku VAT/100

Podatek jest obliczany od wartości sprzedaży netto a następnie do niej doliczany, by uzyskać wartość sprzedaży brutto (kwotę należności)

PODATEK NALICZONY – podatek wykazany w fakturach VAT od dostawców i w dokumentach odpraw celnych (SAD), który nabywca materiałów, towarów i usług zapłacił przy ich nabywaniu.

Podmiot będący płatnikiem VAT (np. przedsiębiorstwo) o tę kwotę podatku może pomniejszyć swoje zobowiązanie wobec urzędu skarbowego z tytułu podatku należnego VAT.

Różnica pomiędzy podatkiem należnym od sprzedaży a podatkiem naliczonym przy zakupie stanowi podatek do odprowadzenia do US za dany okres rozliczeniowy. Przy rozliczeniach zobowiązań wobec US (podatku należnego) odliczenie podatku naliczonego jest jedynie prawem a nie obowiązkiem płatnika VAT.

PRZYKŁAD: W miesiącu lutym br. W firmie OMEGA podatek należny od wartości sprzedanych odbiorcom wyrobów i usług wynosił 56200 zł, a podatek naliczony zawarty w cenach zakupionych przez tę firmę materiałach i usługach wynosił 34600 zł. Podatek do odprowadzenia do US wynosi 21600zł (zapłata do dnia 25 marca).

Zwrot podatku naliczonego nie stosuje się przy zakupach na rachunki inne niż faktura VAT oraz przy otrzymaniu darowizny i nieodpłatnym przyjęciu usługi.