1. Podział pytań i odpowiedzi Pytania zasadnicze- podstawowe, główne, dając odpowiedź i operacyjne- służące uzyskaniu odpowiedzi częściowo informacyjnej Odpowiedzi konkluzywne- są jednoznaczne i częściowe- zaprzeczają
2. Wnioskowanie logiczne- wnioskowanie w którym przy założeniu, że przesłanki są prawdziwe nie można nawet sobie wyobrazić że wniosek może być fałszywy
3. Argumentacja indukcyjna i dedukcyjna
Indukcja od szczegółu do ogółu- rozumowanie zawodne, wniosek może być błędny. Rozumowanie w którym na podstawie poszczególnych przypadków dochodzimy do stwierdzenia prawa ogólnego. Jest to hipoteza a nie wnioskowanie. Dedukcja od ogółu- do szczegółu- niezawodne rozumowanie. Istnieje logiczna konieczność wynikania wniosku z przesłanek
4. Argumenty przypuszczalnie wiarygodne: ze znaku, z ignorancji, z etosu, z autorytetu, z kija, z miłosierdzia, ad populum
5. Rodzaje argumentów z autorytetu
- niezwyciężony autorytet np. Arystoteles, -nieistotna ekspertyza- na dany temat wypowiada się ktoś kto nie jest ekspertem w tej dziedzinie, - niezidentyfikowani eksperci- opinia eksperta jest wspomniana ale trudno ocenić jej niezawodność
6. Błędy ad homine( ad persona)- atakujemy czyjąś prawdomówność I bezpośrednie- chodzi o prawdomówność
II pośrednie- okoliczności- osoba broni swych argumentów, jednak są one niezgodne z wcześniejszym postępowaniem
1.A. sprzecznośc L. Locke- przeczy sam sobie 2.Sytuacja dyskwalifikująca a)Brak ryzyka b)Brak informacji c)inne Ukryte zaangażowanie- chcemy wykazać zgodność działań i czynów z okolicznościami- zatrute źródło
7. Błąd petitio principi- żądanie początku
- błąd rozumowania polegający na przyjęciu przesłanek bez należytego uzasadnienia. Błąd polegający na przyjęciu za przesłankę tego, co ma być dopiero wywnioskowane w danym rozumowaniu. Wówczas powstaje błędny kod w rozumowaniu- błędne koło
8. Błąd ignotum per ignotum
- nieznane przez nieznane. Błąd logiczny popełniany podczas definiowania- nieznana nazwa jest wyjaśniana za pomocą skomplikowanego słownictwa.
9. Rozumowanie przez analogię przykłady
- Przez analogię rozumiemy podobieństwa częściowe pod pewnym tylko względem.
-Rozumowaniem przez analogię nazywamy taki rodzaj podobieństwa, w którym ze stwierdzonego podobieństwa niektórych własności domyślamy się istnienia podobieństwa innych własności.
10. Błędy definiowania
- zbyt obszerna definicja np. przekątna to odcinek prostej łączący dwa wierzchołki wielokąta
- zbyt wąska definicja np. odcinek prostej łączący dwa przeciwległe wierzchołki wielokąta
- właściwa definicja np. odcinek prostej łączący dwa niesąsiadujące ze sobą wierzchołki wielokąta
11.Przykłady zagadnień nienaukowych
- Czy może Bóg Wszechmogący uczynić tak , żeby go nigdy nie było - Czy istnieje przedmiot o którym nie możemy nawet pomyśleć -Jakie są losy nieuchwytne w żadnym doświadczeniu
12. krytyka przyczynowości i indukcji Huma
To co wiemy na temat przyczyny i skutku to tylko ich występowanie i następstwo czasowe. Mamy dwa często następujące po sobie zdarzenia i nic więcej.
Związek przyczynowy składa się 3 elementów:
1.Musi istnieć styczność w czasie i w przestrzeni ( indukcja 2.Uprzedniość- skutek musi być przed przyczyną 3.Konieczność- ile razy zdarzy się przyczyna tyle razy musi wydarzyć się skutek. Możliwe relacje na problem indukcji wg Hume. Indukcji nie można uzasadnić za pomocą logiki, ani doświadczenia, więc nauka nie może być racjonalnie uzasadniona. Wiara w prawa i teorie jest tylko nawykiem psychicznym.
13.Teoria falsyfikacji Poopera-falsyfikacja- dobra teoria, to ta którą można sfalsyfikować ( obalić) -z odpowiednich zdań szczegółowych można wydedukować fałszywość zdań ogólnych.- jest to rozumowanie zwane sprawdzaniem -żadne doświadczenie nie może wykazać prawdziwości teorii, ale istnieją doświadczenia mogące wykazać jej fałszywość -celem falsyfikacji jest obalenie danego zdania- wykazanie, że jest ono fałszywe
14. Teoria jest naukowa
Teoria jest naukowa wtedy i tylko wtedy, jeśli dzielono klasę stwierdzeń bazowych na następujące dwie nie puste podklasy:
Klasę wszystkich tych stwierdzeń bazowych z którymi ona jest niezgodna, jest to klasa potencjalnych falsyfikacji. Klasa tych stwierdzeń bazowych z których jest zgodna, czyli te które są dopuszczalne, jeśli stwierdzenia są prawdziwe, czyli potwierdzają ją.