WYPALENIE ZAWODOWE
„Psychologiczny zespół wyczerpania emocjonalnego, poczucia że jest nadmiernie obciążona emocjonalnie, a zasoby emocji zostały uszczuplone” Christina Maslach
DEPERSONALIZACJA- negatywne bezduszne, lub zbyt obojętne reagowanie na innych ludzi, którzy są zwykle odbiorcami usługi danej osoby lub przedmiotem opieki z jej strony.
OBNIŻONE POCZUCIE DOKONAŃ OSOBISTYCH- odnosi się do spadku poczucia własnej kompetencji i sukcesów w pracy.
ZDYSTANSOWANA TROSKA- to połączenie współczucia z dystansem emocjonalnym /troszczenie się o pacjenta i zachowanie obojętnego, niezaangażowanego obiektywizmu/.
OBRONNA DEHUMANIZACJA- to proces chronienia siebie przed obezwładniającymi emocjami przez reagowanie na innych ludzi jak na przedmioty, niż jak na osoby /pacjent jest szczególnym przypadkiem, symptomem, a nie cierpiącą istotą/.
Sedno zjawiska wypalenia tkwi w pracy z innymi ludźmi, zwłaszcza w relacjach opiekuńczych. Fazy wypalenia:
depersonalizacja –obniżenie poczucia dokonań-wyczerpanie emocjonalne
wyczerpanie emocjonalne- depersonalizacja- obniżenie poczucia dokonań własnych
Teoria wypalenia obejmuje sformułowanie problemu wypalenia w kategoriach relacji społecznej między dwiema osobami: dająca i otrzymującą.
Podejście do wypalenia zawodowego:
PERSPEKTYWA EGZYSTENCJONALNA
„zasadnicza przyczyna wypalenie tkwi w naszej potrzebie poszukiwania sensu życia” /Pines, Aronson 1988/
„gdy ludzie próbują znaleźć sens życia w pracy i mają poczucie, że zawiedli, wynikiem tego jest wypalenie” /Frankl 1966/
Dwa terminy wypalenia zawodowego:
1.Maslach – wypalenie jest zespołem wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji i obniżenie poczucia dokonań własnych- może wystąpić u osób pracujących z innymi ludźmi
/praca z ludźmi/
2.Pines, Aronson- wypalenie jest stanem fizycznego, emocjonalnego i psychicznego wyczerpania spowodowanego przez długotrwałe zaangażowanie się w sytuacje, które są obciążające pod względem emocjonalnym.
/niepowodzenie w realizacji oczekiwanego celu/