Pod pojęciem zarządzania produkcją rozumiemy problemy związane z:
-organizacją procesów technicznego przygotowania produkcji
-projektowaniem organizacji procesów produkcyjnych
-sterowaniem i planowaniem produkcji
-organizacją procesów obsługowych
Do zadań zarządzania produkcją należą:
-opracowanie i realizacja programu produkcji dostosowanego do potrzeb rynku i zapewniającego efektywne wytworzenie
-określanie zapotrzebowania i efektywnego wykorzystania niezbędnych do tego celów zasobów
-stworzenie racjonalnych przebiegów procesów uwzględniając aspekty czasowe, przestrzenne oraz organizacyjne
Działalność operacyjna (podstawowa):
Zestaw działań podejmowanych w przedsiębiorstwie dla wytworzenia wyrobów lub świadczenia usług bezpośrednio związanych z ich powstawaniem. Zalicza się do nich:
-działania projektowe – obejmujące projektowanie wyrobów i usług oraz procesu technologicznego ich wytwarzania
-działania realizacyjne – wytwarzanie wyrobów i świadczenie usług
-działania kontrolne – kontrola jakości wyrobów i usług
Całość działalności przedsiębiorstwa tworzą trzy rodzaje działalności:
-podstawowa (operacyjna)
-pomocnicza – tworzą ją działania pomocnicze (np. magazynowanie, transport)
-kierownicza – jej istotą są procesy informacyjno – decyzyjne
Proces zaspokajania potrzeb klienta:
Zarządzanie działalnością podstawową postrzegane powinno być w pięciu aspektach działalności organizacji – tzw. koncepcji 5P (wg A. P. Muhlemanna).
Koncepcja 5P:
to koncepcja pięciu podstawowych czynników zapewniających sprawność działalności podstawowe przedsiębiorstwa.
Elementy koncepcji 5P:
-Produkt – traktowany jako wyrób lub usługa; efekt powiązania marketingu i produkcji.
-Przedsiębiorstwo – składające się z zakładów, obiektów, wyposażenia, i infrastruktury.
-Procesy – organizowanie produkcji i pracy.
-Programy – dotyczące planowania, alokacji i wykorzystania zasobów.
-Personel - szczególnie polityka kadrowa i umiejscowienie człowieka w procesie produkcji.
System produkcyjny:
jest to celowo zaprojektowany i zorganizowany układ materialny i energetyczny i informacyjny eksploatowany przez człowieka, służący produkowaniu określonych produktów w celu zaspokajania różnorodnych potrzeb klientów.
System produkcyjny składa się z pięciu elementów:
1.Wejście X – składa się ze wszystkich czynników produkcji
2.Wyjścia Y – składa się z wyrobów, usług, jak również odpadów produkcyjnych
3.Proces produkcyjny T – proces przetwarzania Wejścia X w Wyjście Y
4.Proces zarządzania systemem
5.Sprężenie materiałowe, energetyczne i informacyjne – pomiędzy elementami składowymi systemu produkcyjnego
Proces produkcyjny składa się z:
-badań i rozwoju
-procesu wytwarzania
-dystrybucji
-obsługi klienta
Proces produkcyjny:
jest procesem przekształcania wejścia systemu produkcyjnego w wyjście (stanowi element systemu produkcyjnego). To uporządkowany zespół działań (operacji, czynności), których celem jest wykonanie określonego produktu dla użytkownika (klienta).
Do procesu produkcyjnego w przedsiębiorstwie zaliczane będą wszystkie czynności począwszy od pobrania surowców i materiałów wejściowych z magazynu przez czynności technologiczne, transportowe, kontrolne i magazynowe, aż do przekazania gotowego wyrobu włącznie.
Proces wytwórczy dzielimy na:
-proces wytwórczy podstawowy – związany z wytworzeniem produktu
-proces wytwórczy pomocniczy – dotyczy utrzymania ruchu i remontów, dostarczania czynników energetycznych. Zapewnia funkcjonowanie tzw. infrastruktury, w tym także utylizacji odpadów produkcyjnych.
-proces wytwórczy obsługowy - związany z ochroną i utrzymaniem czystości obiektu, bezpieczeństwem i higieną pracy, obsługą administracyjną.
Cechy procesu produkcyjnego:
-celowość – oznacza, że proces produkcyjny jako uporządkowany zespół działań i czynności musi być zaprojektowany i zorganizowany dla realizacji określonego celu lub grupy celów, które mogą się zmieniać.
-dynamika – proces produkcyjny przebiega według z góry zaprojektowanej reguły działania, ale w warunkach zmienności zasileń materiałowych, energetycznych i informacyjnych.
-ekonomiczność – proces produkcyjny powinien przebiegać zgodnie z zasadami ekonomii, czyli maksymalizacji efektu produkcyjnego i minimalizacji zasileń w czynniki produkcji.
Parametry procesu produkcyjnego:
-Takt procesu produkcyjnego – oznacza co jaki czas schodzi z procesu gotowy produkt.
-Produktywność godzinowa procesu produkcyjnego – oznacza ilość sztuk wyrobów wyprodukowanych w ciągu jednej godziny.
-Wydajność procesu produkcyjnego – oznacza ilość sztuk wyrobów wyprodukowanych w ciągu jednej godziny przez jednego zatrudnionego.
-Wąskie gardło procesu produkcyjnego – oznacza stopień przerobu gdzie czas realizacji zadanej wielkości produkcji jest najdłuższy.