Czas.

Czynniki niezależne od zagęszczenia – czynniki, które prowadzą do powiększenia liczb zmniejszenia liczby osobników, bez względu na to ile tych osobników jest i jakie łączą je stosunki.

Synchroniczne zmiany w liczebności, np. futra rysi w Kanadzie wieloletnie dane o kanadyjskich rysiach z 8 prowincji ujawniły wyraźną synchroniczność fluktuacji. Te obserwacje są zgodne z prognozami wynikającymi z modelu powiązanych przestrzennie populacji.

Efekt Morana.

Reguła Morana mówi, że zmiana liczebności populacji w czasie w różnych geograficznie miejscach jest tym bardziej podobna im te miejsca położone są siebie.

Przyczyny synchronizacji pojawów:

• rozprzestrzenianie się;

• losowość regionalna = efekt Morana.

Przemieszczanie się między populacjami prowadzi je do synchronii. Regresja wielomianowa II stopnia: N_t = α₁Nt_-1 + α₂N_t-2 + ε_t.

Wysoka zdolność do rozprzestrzeniania się:

• wyłogłówka świerkowa, wschodnia Ameryka Północna;

• wyłogłówka świerkowa, zacodnia Ameryka Północna;

• wskaźnica modrzewianeczka, Alpy.

Umiarkowana zdolność do rozprzestrzeniania się:

• prządka, British Columbia;

• bielojad, północno-zachodnie stany USA.

Niska zdolność do rozprzestrzeniania się:

• brudnica nieparka, wschodnia Ameryka Północna.

Synchronizacja poprzez nieprzewidywalne zmiany w środowisku:

X_t = f (X_t-1, X_t-2, …) + ε_t; gdzie ε_t – efekty stochastyczne; X_t-1 – wpływ czynników zależnych od zagęszczenia.

Implikacje ekologiczne:

• zmienność w czasie przypadkowa i silna: zmiany zagęszczenia nieregularne; ekstynkcje częste; tempo wymiany gatunków wysokie.

• Zmienność w czasie umiarkowana: zmiany zagęszczenia regularne i nieregularne; ekstynkcje rzadsze, tempo wymiany gatunków niskie.

• Zmienność w czasie niska: zmiany zagęszczenia często regularne, ekstynkcje rzadkie, tempo wymiany gatunków bardzo niskie.

Wpływ cech historii życiowych:

• charakter występowania organizmów jest zależny od ich historii życiowych;

• np. oczekujemy po wszystkożercach, że będą bardziej liczebne niż owadożerne, te zaś będą liczniejsze niż drapieżne;

• jednak te cechy będą się zmieniały pod wpływem innych cech, np. charakter migracji;

• wahania wielkości areału i zagęszczenia są powiązane z poziomem troficznym i grupą migracyjną.