Emocje i motywacja – 7.05.2014
McClelland:
wcześniejsze doświadczenia przekładają się na skuteczność czynności w przyszłości
jeżeli do tej pory mielismy dotyczenia z pozytywnymi to potem nadzieja, jak nie, to potem lek
afektywne siatki skojarzeniowe –sieci wspomnien, które zapisuja się w naszej pamieci i mogą być uruchamiane w sytuacji, która może mieć podobny charakter do siatki, mowia, czy warto się angażować w jakas sytuacje
poczucie wlasnej skuteczności odzwierciedla się tez w wytworach kultury, z jednej strony osoby, które aktywnie uczestnicza w kulturze, odzwierciedlaja charakter społeczności, a ich dzialania wpływają na innych członków tej społeczności
sprawdzal korelacje miedzy zaangażowaniem amerykanow a Rosjan do działań społecznych oraz korelacje miedzy gospodarka a społeczeństwem w roku 1925 i 1950
mowy pogrzebowe, mity, legendy, dramaty – wzrost gospodarczy był poprzedzony narodowym wskaźnikiem motywu sukcesu; w latach 60. rozwoj programow przygotowywujacych ludzi do motywania do sukcesu w krajach rozwijających się
Rotter:
zajmowal się analiza indywidualnej skuteczności czynności – locus of control – umiejscowienie kontroli – lata 60.
w trakcie zycia ludzie ucza się na podstawie wlasnych doświadczeń o tym, czy wydarzenia podlegaja kontroli, czy mamy na nie wpływ
osoby o wewnętrznym umiejscowieniu kontroli - internalisci – oni sami steruja swoimi wydarzeniami zyciowymi, bo to wynika z ich wlasnych wysiłków, pracy, zaangażowania; jest sklonna myslec, ze ona jest odpowiedzialna za to, co się stalo
eksternalisci – ich życie jest kierowane przez czynniki zewnętrzne, niezależne od nich, od ich swiadomego wyniku, czyli to los, szczescie, itp.; jest sklonna myslec, ze to caly swiat jest powodem ich wydarzen; „mój los jest już scisle okreslony”
może mieć charakter antycypacyjny – my oczekujemy na co będziemy mieć wpływ w przyszłości
im wyższe poczucie kontroli, tym wyższy wysilek wkładany w rozwiązywanie zadan, wieksza tez wytrwałość, wieksza liczba sukcesow, lepsze funkcjonowanie układu odpornościowego, dłuższe Zycie
internalisci – porazki kojarzone z poczuciem winy
eksternalisci – porazki kojarzone z poczuciem pokrzywdzenia
Heider:
przyczyny wydarzen o charakterze wewnętrznym i zewnętrznym
atrybucja wewnetrzna – zrodla wydarzen SA związane z dana osoba
atrybucja zewnetrzna – zrodla wydarzen są związane z otaczającym swiatem
podstawowy blad atrybucji – w analizie funkcjonowania innych osob mamy tendecje do przeceniania jej cech, czyli źródeł zachowania, niż czynnikom zewnętrznym
asymetria atrybucji aktora i obserwatora – dotyczy wydarzen negtywnnych i wiaze się ze skłonnością taka, ze innym przypisujemy wewnetrzna atrybucje innym, a sobie zewnetrzna
egotyzm atrybucyjny – związane ze skłonnością do wyjaśniania konsekwencji wlasnych zachowan w taki sposób, aby zwiększyć pozytywne a zmniejszyc negatywne znaczenie dla wlasnej samooceny
Krug – opracowal model treningu dla uczniow szkol podstawowych- zalozenie: uczniowie maja wysoki poziom obawy, leku przed niepowodzeniem; na początku zadania, które nie były związane z nauka, mialo to na celu nauczenie modyfikacji myslenia, aby mogli podejmowac nowe kroki do dzialania
Martin Seligman – bazowal bardziej na badaniach nad zwierzetami; czesc psow do grupy kontrolnej, a czesc do grupy „elektrycznej”; uzywanie wstrząsów elektrycznych, ale z grupy elektrycznej nie mialy możliwości ucieczki, a z grupy kontrolnej mialy; im wiecej było tych wstrząsów, tym te psy już nie podejmowaly zadnej ucieczki, nawet gdy mialy taka możliwość (grupa elektryczna)
Lichter – badania nad szczurami; wrzucanie szczurow do wody i topienie ich
Hiroto - badania na ludziach; osobom aplikowano nieprzyjemny dźwięk; jedna grupa mogla wyłączyć dźwięk za pomoca tablicy; druga grupa nie miala wplywu na wylaczenie; pozniej wprowadzono do nowego pomieszczenie, gdzie był znowu nieprzyjemny dźwięk, ale dawano instrukcje, jak można to wyłączyć; grupa z tablica – czesciej podejmowala dzialanie
3 niedobory:
niedobor motywacyjny – związany ze zmniejszeniem inicjatywy do podejmowania krokow zaradczych
niedobor poznawczy – wskutek specyficznego oczekiwania, nie jest wstanie dostrzec, kiedy wydarzenia w rzeczywistości zaleza od jej dzialania
niedobor emocjonalny – związany z lekiem, depresja
Wortman, Brehm – zauwazyli, ze gdy dana osoba stoi w sytuacji nieskutecznosci, nie nastepuje zmniejszenie, lecz zwiekszenie wysilku – zjawisko reaktancji; pozornie burzy to ideę Seligmana, bo trwa bardzo krótko; gdy jesteśmy w sytuacji nieskutecznej, dopiero to prowadzi do wyuczonej bezradności
Seligman – wyuczona bezradność wtedy najbardziej, gdy nie udalo się osiągnąć celu i osoby same siebie obwiniaja za to – związane z czynnikiem trwałym, z czym, czego nie da się usunąć, zmienic; to ja nie umiem czegos zrobic, bo to ja mam trwaly defekt
poczucie bezradności związane jest z 3 wymiarami w tym modelu, które opisuja przyczyny zrodla wydarzen, z którymi mamy doczynienia
wymiar stałości – na ile ja jestem sklonny przyjmowac, ze przyczyny wydarzen mogą zmienic, a na ile nie moga
wymiar zasiegu – oznacza okreslenie, czy zrodla wydarzen koncetruja się na waskiej sferze, czy może się rozszerzaja
wymiar personalizacji – czy zrodla wydarzen SA związane z czynnikami wewnętrznymi czy z zewnętrznymi
Witkowski – badanie, w którym dawal zadanie tematycznie badające inteligencje (jedna grupa – zadania nierozwiązywalne, druga grupa – zadania latwe); drugi etap – dwie grupy, ten sam poziom trudności, jedna grupa miala dodatkowa informacje – jestem w grupie osob, które zdobyly podobna ilość punktów -> myslimy sobie „nie jesteśmy sami”
to, co można zaobserwowac u zwierzat w ramach wyuczonej bezradności, możemy zaobserwowac u ludzi jako depresje
Sędek – podejmujemy wysilki po to, aby ocenic jaki program dzialania zastosowac (w sytuacjach trudnach), w sytuacji niekontrolowanej jest to dla nas obciążające i prowadzi do wyczerpania poznawczego: ograniczenie dostępności zasobow poznawczych, zahamowanie poszukiwania nowych rozwiazan, unikanie wysilku poznawczego; warunkiem jest nierozpoznanie problemu jako sytuacji nierozwiązywalnej – prowadzi to do wyuczonej bezradności
Albert Bandura – jeżeli my fundujemy komus poczucie sukcesu, a jednoczesnie niczego nie oczekujemy, to możemy doprowadzic do wyuczonej bezradnosci