METODYKA PRACY KURATORA SĄDOWEGO
2013-10-09: Ośrodki kuratorskie, wprowadzenie w problematykę
Ośrodek kuratorski - placówka o charakterze otwartym która prowadzi w miejscu zamieszkania nieletnich działalność profilaktyczną, opiekuńczo - wychowawczą i resocjalizacyjno - terapeutyczną. Ośrodek kuratorski to również jeden z ośrodków wychowawczych, określonych w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. Do ośrodka kierowani są nieletni na podstawie orzeczeń sądowych którzy wykazują symptomy demoralizacji lub dopuścili się czynu karalnego.
Ośrodek prowadzi działalność profilaktyczną, opiekuńczo - wychowawczą i resocjalizacyjno - terapeutyczną, zmierzając do zmiany postaw uczestników w kierunku społecznie pożądanym zapewniającym prawidłowy rozwój ich osobowości w szczególności poprzez:
zaspokajanie potrzeb osobowościowych,
rozwiązywanie problemów psychicznych,
uczenie samodzielnego radzenia sobie z trudnościami życiowymi,
eliminowanie zaniedbań wychowawczych i edukacyjnych oraz wyrównanie zaniedbań środowiskowych,
wdrażanie do przestrzegania norm społecznych,
rozwijanie zainteresowań,
wyrabianie właściwych nawyków spędzania czasu wolnego,
rozładowywanie napięć emocjonalnych,
kształtowania poczucia odpowiedzialności i opiekuńczości.
Ośrodki tworzy się przy sądach rejonowych w ilości zależnej od potrzeb lokalnych, uwzględniając w szczególności liczbę spraw nieletnich oraz stopień ich demoralizacji.
Zajęcia z uczestnikami realizuje się za pomocą metody:
grupowej,
z indywidualnym przypadkiem,
środowiskowej.
Zajęcia z uczestnikami polegają w szczególności na:
organizowaniu czasu wolnego,
nawiązywaniu współpracy ze środowiskiem,
prowadzeniu terapii,
udzielaniu pomocy w usuwaniu zaniedbań wychowawczych i edukacyjnych.
Do obowiązków kuratora należy:
prowadzenie zajęć z uczestnikami w wymiarze co najmniej 8h zegarowych tygodniowo zgodnie z rocznym planem pracy ośrodka,
dokumentowanie przebiegu pracy z uczestnikami poprzez:
a) dokonywanie bieżących wpisów w dzienniku zajęć,
b) dokonywanie systematycznych wpisów w arkuszach spostrzeżeń,
c) sporządzenie na podstawie arkuszy spostrzeżeń - na polecenie kierownika ośrodka - sprawozdań,
udział w szkoleniach,
wykonywanie innych czynności wynikających z działalności.
Podsumowując, ośrodki polegają na organizowaniu nieletnim czasu wolnego, nawiązywaniu współpracy ze środowiskiem, prowadzeniu terapii, udzielaniu pomocy w usuwaniu zaniedbań wychowawczych i edukacyjnych. Zajęcia odbywają się w ośrodku w wymiarze nie krótszym niż 20h tygodniowo i prowadzi je kierownik ośrodka będący jednocześnie rodzinnym kuratorem zawodowym oraz rodzinni kuratorzy zawodowi i społeczni. Natomiast zajęcia stricte terapeutyczne mogą prowadzić wyłącznie osoby posiadające uprawnienia terapeutyczne. Podczas pobytu w ośrodku nieletni ma zapewnione wyżywienie.
2013-10-16: Wybrane zagadnienia Diagnozy Resocjalizacyjnej
Diagnoza w pracy kuratorskiej – wprowadzenie
Diagnostyka resocjalizacyjna a diagnozowanie
Diagnostyka resocjalizacyjna – jest dyscypliną naukową zajmującą się stawianiem trafnych i rzetelnych diagnoz na użytek wychowania resocjalizującego osób wadliwe przystosowanych społecznie
Diagnozowanie nieprzystosowania społecznego – obejmuje przede wszystkim rozpoznanie wyjściowej sytuacji wychowawczej i wyjściowego stanu osobowości dzieci i młodzieży
Diagnostyka w resocjalizacji
Diagnozę definiuje się jako
(wg. Ziemskiego) rozpoznanie interesującego stanu rzeczy, co do którego istnieje ewentualność postępowania interwencyjnego, np. poprzez sporządzenie tzw. diagnoz cząstkowych dotyczących genezy, funkcji, fazy, struktury czy prognozy zjawiska
(wg. Pytki) rozpoznanie stanu nieprzystosowania społecznego jednostki, jego opis, wyjaśnienie przyczynowe oraz ocena z punktu widzenia istniejących standardów pedagogicznych i społecznych, celem zaprojektowania oddziaływania zapobiegawczego (profilaktycznego) lub korekcyjnego (resocjalizacującego)
Przedmioty diagnozy resocjalizacyjnej
są wszelkie negatywne lub nieadekwatne reakcje jednostek na wymogi i nakazy wynikające z przypisanych im ról społecznych
są to zachowania odbiegające od norm w sensie statystycznym (tj, takie, których częstość występowania nie odpowiada częstości oczekiwanej), a przy tym charakteryzujące się szkodliwością indywidualną lub społeczną
zachowania te powodują negatywne konsekwencje osobiste (np. samouszkodzenie), jak i negatywne konsekwencje społeczne, wyrażające się w zagrożeniu bezpieczeństwa innych ludzi lub we wzroście dezorganizacji społecznej (agresja antyspołeczna)
W pewnym uproszczeniu można powiedzieć, iż przedmiotem diagnozy dla potrzeb wychowania resocjalizacyjnego jest nieprzystosowanie społeczne.
Diagnoza nieprzystosowania społecznego obejmuje:
symptomy
psychospołeczne mechanizmy
proste i złożone czynniki (biopsychiczne i socjokulturowe) determinujące zjawisko nieprzystosowania.
W pedagogice resocjalizacyjnej diagnozie przypisuje się nie tylko funkcje opisowo – wyjaśniające, ale także funkcje oceniające (ewaluacyjne).
Pełna diagnoza dla potrzeb profilaktyki i resocjalizacji obejmuje trzy zasadnicze etapy: (L. Pytka)
Etap diagnozy konstatującej fakty, wobec których zachodzi konieczność postępowania reformującego lub korygującego.
np. negatywne reakcje jednostki na wymagania i nakazy zawarte w pełnionych przez nią rolach społecznych
W pierwszym etapie diagnozy należy:
określić rodzaj występujących zaburzeń i dewiacji;
wykryć mechanizmy psychologiczne i społeczne prowadzące do rozpoznania zaburzeń;
możliwie dokładnie ustalić poszczególnych grup czynników w genezie obserwowanych zjawisk.
Pierwszy etap diagnozy polega na możliwie pełnym opisie istniejącego stanu rzeczy oraz konkluzji oceniającej, zawierającej decyzję dotyczącą działania interweniującego lub wstrzymywania się od niego. Wymaga się także określenia skutków osobistych i społecznych, jakie powodują dewiacje w zachowaniu jednostki.
Etap diagnozy ukierunkowującej (projektującej) polega na sformułowaniu hipotez i postulatów dających podstawę do podjęcia decyzji dotyczących kierunku i zakresu zamierzonej działalności profilaktycznej lub resocjalizacyjnej.
Projektowanie odbywające się na tym etapie diagnozy powinno uwzględniać także realną możliwość realizacji zakładanych celów.
Istotnym elementem tego etapu diagnozowania jest więc optymalizacja projektu działania interwencyjnego, uwzględniająca nie tylko specyfikę, nasilenie, funkcje, genezę, stadium i tendencje rozwojowe danego zjawiska, ale takżę poziom ewentualnych strat i zysków przy wyborze określonego rozwiązania profilaktycznego lub resocjalizującego.
Etap diagnozy weryfikującej jest ostatnim etapem diagnozowania mającym na celu sprawdzenie prawdziwości uzyskanego obrazu diagnostycznego.
Ponadto można dzięki niemu zweryfikować prawidłowość rozwiązań profilaktycznych i resocjalizacyjnych wdrożonych w realizacji.
2013-10-23:
Spektrum problemów pracy kuratorskiej pokazuje, jak bardzo różnorodna jest grupa osób objętych nadzorem i jak złożone są ich problemy, a także, jak różnorodne oczekiwania stawia ustawodawca w imieniu społeczeństwa przed kuratorami sprawującymi nadzór.
Oddziaływanie kuratora – jak już powiedziano – przybierają odmienny charakter w zależności od tego, czy SA one kierowane do osób dorosłych, których sąd ograniczył władzę rodzicielską, czy też nałożył obowiązek poddania się leczeniu odwykowemu.
Metody pracy: kontrola, kontakt, pomoc
Odmienne są także oddziaływania względem małoletnich dzieci, których dobro jest zagrożone, przez zawinione lub nieświadome działania ich rodziców, a inne względem nieletnich przejawiających oznaki nieprzystosowania społecznego.
Wszystko to sprawia że nadzór jest zadaniem kuratorskim bardzo zróżnicowanym pod względem rodzaju i liczy podejmowanych działań, ponieważ są one uwarunkowane specyficznymi potrzebami adresatów, jak też oczekiwaniami stawianymi kuratorowi przez sąd i społeczeństwo.
Metody pracy w nadzorze:
Tak duża różnorodność wymaga specyficznego podejścia do pracy z podopiecznymi pod nadzór kuratora
Tak jak nie istnieje uniwersalny lek na wszystkie choroby, tak również nie ma uniwersalnej receptury na wszelkie objawy niedostosowania społecznego, dysfunkcji rodziny czy też innych społecznie niepożądanych zjawisk społecznych
Konieczne jest zatem przyjęcie takiej metody działania, która zapewniłaby podejście zindywidualizowane do osób i ich problemów. Warunek ten spełnia praca z indywidualnym przypadkiem, czyli casework
W literaturze można znaleźć różne definicje casework. Według M. Richmond jest to „sztuka rozwiązywania różnych problemów różnych ludzi przez zgodną współpracę z nimi w celu zgodnego i równoczesnego osiągnięcia ich własnego dobra i dobra społeczeństwa”.
S. Browers także opisuje casework w kategoriach sztuki: „Praca z przypadkiem jest sztuką, w której znajomość nauki o stosunkach między ludźmi oraz umiejętność utrzymywania takich stosunków wykorzystana jest do mobilizacji zdolności klienta i zasobów społeczności dla lepszego dostosowania jednostki do całości lub dowolnej części środowiska”.
G. Hamilton w swojej definicji akcentuje cel tej pracy, jakim jest aktywizacja psychicznych sił osoby, której świadczona jest pomoc: „Celem pracy z przypadkiem jest zastosowanie doradztwa i świadczeń praktycznych w taki sposób, aby pobudzić i zachować psychiczną energię klienta – skłonić go do czynnego udziału w działaniach zmierzających do rozwiązania problemu”
Kurator jest raczej doradcą i przyjacielem, osobą udzielającą rady i oparci, przedstawiającą możliwe konsekwencje dokonywanych przez podopiecznego wyborów.
Zasada „twarzą w twarz” oznacza bardzo bliski kontakt, nie ma tu miejsca na udawanie i fałsz, są one natychmiast zauważalne. Zasada ta nakazuje nawiązanie i utrzymanie silnej więzi emocjonalnej z podopiecznym. Więź ta jest warunkiem powodzenia wszelkich oddziaływań wychowawczych stosowanych przez kuratora.
2013-11-20
KWALIFIKACJE KURATORÓW SĄDOWYCH
Wymagania dla osób starających się do bycia kuratorem:
Posiadanie obywatelstwa polskiego, korzystanie praw cywilnych i obywatelskich
Posiadanie nieskazitelnego charakteru
Bycie zdolnym ze względu na stan zdrowia do pełnienia obowiązków kuratora zawodowego
Ukończenie wyższych studiów magisterskich z zakresu nauk pedagogiczno-psychologicznych, socjologicznych lub prawnych albo inne wyższe studia magisterskie i studia podyplomowe z zakresu nauk pedagogicznych, psychologicznych, socjologicznych lub prawnych
Odbycie aplikacji kuratorskiej
Zdanie egzaminu kuratorskiego
2013-12-04
Zadania kuratorów w aktualnym stanie prawnym:
Przeprowadzanie wywiadów środowiskowych
W sprawach małżeńskich
W postępowaniu o zezwolenie na zawarcie małżeństwa
W sprawach o rozstrzygnięcie w istotnych sprawach rodziny
W sprawach opiekuńczych małoletnich
W sprawach o przysposobienie dziecka
W postępowaniu wyjaśniającym i rozpoznawczym w sprawach nieletnich
W postępowaniu wykonawczym w sprawach nieobjętych nadzorem: o zachowaniu się podopiecznego po wydaniu orzeczenia
Wywiadów kontrolnych przeprowadzonych przez zawodowych kuratorów sądowych w nadzorach wykonywanych przez kuratorów społecznych oraz inne uprawnione osoby
Sprawowanie nadzorów
W sprawach opiekuńczych
Jako środka zabezpieczającego
Jako środka ograniczenia władzy rodzicielskiej
W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo – wychowawczej
Nad nieletnim:
Jako środka tymczasowego
Jako środka samoistnego
Jako środka „probacyjnego” w przypadku zawieszenia umieszczenia w zakładzie poprawczym, w przypadku warunkowego zwolnienia od umieszczenia w zakładzie poprawczym
Nad osobami zobowiązanymi w leczenia odwykowego
Składanie wniosków o modyfikacje orzeczeń
Udział w ustanowionych przez sąd kontaktach rodziców z małoletnimi
Przymusowe odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej oraz umieszczenie w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo – wychowawczej
Współpraca z sądem rodzinnym na podstawie paragrafu 260 r.u.s.p.
Współpraca z PCPR, współpraca z jednostkami pomocy społecznej w sprawach opiekuńczych małoletnich umieszczonych w środowisku zastępczym – w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo – wychowawczej
Kierowanie i praca w ośrodku kuratorskim
Do zadań czynności kuratorów rodzinnych nie należy….
Wykonywanie czynności i zadań, które nie zostały wymienione w wyżej przedstawionym katalogu zadań kuratorskich, czyli takich, które nie są czynnościami o charakterze
Wychowawczo - resocjalizacyjnym
Diagnostycznym
Profilaktycznym
Kontrolnym
Związanymi z wykonywaniem orzeczeń sądów lub określonymi w przepisach szczególnych
EGZAMIN:
ŚRODKI WYCHWAWCZE – są to środki o
ŚRODKI PORPAWCZE –
CZYN KARALNY
DEMORALIZACJA
2014-01-15
Stosownie do treści art.24 par.1 u.p.n. zadaniem kuratora sądowego jest przeprowadzenie na zlecenie, sędziego rodzinnego albo sądu – wywiadu środowiskowego. Z powołanego tu unormowania wynika, że taki wywiad przeprowadza się w celu ustalanie danych dotyczących nieletniego i jego środowiska.
W myśl art. 24 par. 5 u.p.n. uprawnieniem i obowiązkiem kuratora sądowego jest żądanie od policji udzielenia mu pomocy przy wykonywaniu zadań związanych z przeprowadzeniem wywiadu środowiskowego.
Według art. 37 par. 2 u.p.n. sędzia rodzinny może zlecić kuratorowi dokonania określonych czynności w postępowaniu wyjaśniającym.
wobec nieletniego tymczasowo sąd może zastosować nadzór kuratora art. 26 u.p.n.
kurator może zobowiązać nieletniego do poddania się badaniu art. 70b u.p.n.
sprawuje nadzór nad nieletnim art. 70a u.p.n.
Wychowania o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi:
Do obowiązków kuratora w……… stosunku do której został orzeczony obowiązek poddania się leczeniu odwykowemu, należy:
podejmowanie niezbędnych starań, aby osoba zobowiązana do poddania się leczeniu zastosowała się do orzeczenia sądu
utrzymywanie stałego kontaktu z osobą zobowiązaną do poddania się leczeniu oraz udzielanie jej niezbędnej pomocy w rozwiązywaniu trudności życiowych, a zwłaszcza w rozpoczęciu i kontynuowaniu leczenia
w miarę potrzeby współdziałanie z organami administracji państwowej oraz organizacjami państwowymi w kierunku zapewnienia osobie poddanej leczeniu lub jej rodzinie odpowiedniej pomocy polegającej w szczególności na ułatwieniu zatrudnienia, zapewnienia czasowego zakwaterowania oraz na ćwiczeniach materialnych
współdziałanie z zakładem pracy i zakładową służbą zdrowia w kierunku realizacji zobowiązań nałożonych na pracownika poddanego leczeniu odwykowemu
współdziałanie z zakładem lecznictwa odwykowego w kierunku osiągnięcia celów leczenia;
oddziaływanie w kierunku nawiązania przez osobę poddaną leczeniu kontaktów z odpowiednimi placówkami służby zdrowia oraz organizacjami samopomocy osób uzależnionych
utrzymywanie kontaktu z rodziną osoby poddanej leczeniu, z którą osoba ta pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym
oddziaływanie na środowisko, w którym osoba poddana leczeniu przebywa lub do którego ma powrócić, zwłaszcza kształtowanie właściwego stosunku do niej
składanie sądowi pisemnych sprawozdań
Z kodeksu postępowania cywilnego wynika, iż na skutek prowadzonego postępowania sądu zadaniem kuratora sądowego jest przeprowadzenie wywiadu środowiskowego:
w sprawach o których mowa w art. 5 par. 1 k.p.c. tj. w sprawach o zezwolenie na zawarcie małżeństwa (kobiecie niemającej ukończonych 18 lat, osobie dotkniętej chorobą psychiczną albo niedorozwojem umysłowym oraz osobom powinowatym w linii prostej) w celu ustalenia warunków, w jakich żyją osoby ubiegające się o udzielenia zezwolenia na zawarcie małżeństwa (art. 561 k.p.c.)
W sprawach, o których mowa w art. 565 k.p.c. tj. w sprawach o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach rodziny, o zezwolenie na dokonanie czynności, do której jest potrzebna zgoda drugiego z małżonków lub której drugi z małżonków sprzeciwił się, a także w sprawach o nakazie wypłacenia małżonkowi wynagrodzenia za pracę lub innych należności drugiego z małżonków oraz o rozstrzygnięcie o wyłączeniu odpowiedzialności jednego z małżonków za zobowiązania zaciągnięte przez drugiego z małżonków, w sprawach wynikających z zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny – w celu ustalenia warunków, w jakich żyją małżonkowie (art. 565 k.p.c.)
Przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w/w sprawach.
Poza tym przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w celu ustalenia warunków, w jakich żyją i wychowują się dzieci stron – może być zadaniem kuratora rodzinnego jako wyznaczonej osoby w sprawach o unieważnienie (…)
W postępowaniu wykonawczym przewidzianym w Kodeksie postępowania cywilnego zadaniem kuratora sądowego jest na zlecenie sądu przymusowe odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką (art. 598 k.p.c.). Szczegółowe zadania kuratora sądowego w tym względzie zostały oznaczone w art. 598-599 k.p.c. I tak:
w Internecie!