Metody pracy

Metody pracy

kuratora

kuratora

sądowego

sądowego

Ćwiczenia – 2014 rok

Ćwiczenia – 2014 rok

Historia

Kurator sądowy – celem jest readaptacja wobec osób nad którymi sprawuje opiekę

Historia probacji:

X wiek – edykt zawierający informację, iż dzieci poniżej 15 roku życia nie można

skazywać na karę śmierci. Taką nieletnią osobę oddawano w opiece biskupowi.

Nowożytna (XIX wiek) – forma kurateli narodziła się spontanicznie. Nie wiadomo

dokładnie skąd pochodzi – albo z USA albo z Anglii;

W USA żył szewc (pierwowzór kuratora) opiekował się około 2 tys. ludzi. W 1878 roku

wprowadzono w stanie Massachusetts zawód kuratora.

W Wielkiej Brytanii – 1907 – instytucja kuratora trafiła do ustawodawstwa. Dalszy

rozwój przebiegał dwutorowo – dla dorosłych i nieletnich.

Polska – 1919 – dekret o utworzeniu sądów dla nieletnich Piłsudskiego. Była w nim

mowa o opiekunach sądowych. Sprawowali opiekę pod dozorem rodzicielskim lub gdy
dozór wymagał dodatkowej opieki. Pobierali opłaty.

Nazwa „kurator sądowy” – 1929 – w sprawie przekształcenia instytucji opiekunów

społecznych w kuratorów dla nieletnich przy sądach dla nieletnich.

W okresie wojennym nie doszło do powstania sądowej kurateli mimo, że kodeks karny z

1932 roku stwarzał ku temu warunki. Nie pojawiły się akty wykonawcze – czyli jak ma
być realizowana ta kuratela sądowa.

Zmiana zaszła w 1957 roku. Uchwalono ustawę o warunkowym zwolnieniu. W 1958

roku wydano Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie nadzoru nad osobami
warunkowo zwolnionymi.

W latach 80 następuje modyfikacja ustrojów rządów. Ustalono kuratora dla dorosłych i

nieletnich. Model społeczno-środowiskowy kuratora środowisko naukowe przekształciło
na kuratelę zawodową.

Prace nad nowelizacją ustawy rozpoczęły się w 1993 roku. Pierwsza polska ustawa

została uchwalona 27 lipca 2001 roku.

Diagnoza w pracy kuratora

 Diagnozę najczęściej określa się jako rozpoznanie na

podstawie analizy oznak diagnostycznych i
symptomów opisanych przez chorego;

 Szerzej oznacza to poznanie zjawisk patologicznych

wraz z ich uwarunkowaniami egzogennymi i
endrogennymi;

 „diagnosis” – rozpoznanie czegoś przez kogoś;
 Diagnozę można ująć jako proces uczenia się


S. Ziemski

– diagnoza to rozpoznanie jakiegoś stanu

rzeczy i jego tendencji rozwojowej na podstawie jego
objawów i w oparciu o znajomość ogólnych
prawidłowości;



Pszczółkowski

– diagnoza jest indywidualna.

Rozpoznanie wyróżnionego zdania ze względu na
planowane działanie. Elementy: 1) opis rzeczywistości,
2) przekształcenie tejże rzeczywistości;



M. Mazur

– dwie kategorie (poznawcza i decyzyjna).

Wg niego diagnozowanie to rozwiązywanie problemów
decyzyjnych.

Diagnostyka – nauka, której przedmiotem jest
rozpoznawanie zjawisk, metodologia postępowania
diagnostycznego, etyczności postępowania
diagnostycznego;

Diagnozowanie – czynność procesu poznawania. Określa
charakter i formy zmierzających do rozpoznania czynności
zbierania danych oraz ich ocena i interpretacja;

Diagnoza – stan dokonany, czyli efekt końcowy
postepowania diagnostycznego. Zawarta jest ocena
(konkluzja) i na tej podstawie podejmowane są dalsze
działania interwencyjne. W ujęciu diagnozy ujmuje się
aspekt czynnościowy jak rezultat i samo rozpoznanie.

Modele diagnozy

1)

Model w ujęciu S. Ziemskiego

– ogólny model

diagnozy lokowany w koncepcjach
prakseologicznych, mający złożoną strukturę
obejmującą wszystkie aspekty diagnozy rozwiniętej,
czyli kompleksowo ujmującej rzeczywistość.

Dane z doświadczenia

(cechy dot. określonego stanu rzeczy – zbieranie informacji)

Intuicja (heureza)

(poznanie bezpośrednie, przeczucie)

Pojęcie typów i gatunków

(tzw. wiedza zimna)

Procesy myślowe

(uzasadnienie, rozumowanie różnicowanie i wyłączające – przetwarzanie

informacji)

Model zakłada łączność wszystkich
procesów pozwalających poznać
rzeczywistość kompleksowo. Muszą być
zaangażowane działania do:

Eksploracji problemu na poziomie zbierania
informacji;
Posługiwaniu się mechanizmami wewnętrznymi;
Wykorzystania istniejącej wiedzy na poznawany
temat;
Opracowanie i interpretacja wszystkich danych;
Trzy procesy: obserwacja, intuicja, wiedza.

Elementy diagnozy

rozwiniętej

diagnoza identyfikacyjna

diagnoza genetyczna

diagnoza znaczenia diagnoza fazy

diagnoza prognostyczna

1) DIAGNOZA IDENTYFIKACYJNA – identyfikacja badanego stanu
rzeczy. Odpowiedz na pytanie jaki jest dany stan lub zjawisko na
podstawie zidentyfikowanych objawów.
Przykład: niedostosowanie społeczne, zaburzenia typu
eksterminacyjnego, aspołeczność, neurotyzm, lękliwość, agresja
2) DIAGNOZA GENETYCZNA – kwestia uwarunkowań badanego stanu
rzeczy. Przyczyny niedostosowania społecznego, odpowiedź na pytanie
dlaczego doszło do pojawienia się danego zjawiska.
Przykład: mechanizmy psychologiczne , społeczne, zła atmosfera,
niewłasciwe metody wychowawcze, wadliwe wzory zachowań.

3) DIAGNOZA ZNACZENIA – określenia jakie znaczenie ma
zjawisko dla kontekstu szerszego. Odpowiedź na pytanie jakie
konsekwencje spowodował stan rzeczy dla funkcjonowania
jednostki w innych sferach.
Przykład: niepowodzenia w szkole, zaburzenia obrazu siebie;
4) DIAGNOZA FAZY (poziomu progresji) – określa etap
rozwoju rozpoznawczego stanu rzeczy, określa poziom jego
rozwoju i pośrednio nasilenie zaburzeń.
Przykład: I faza lub stadium niedostosowania, manifestacje w
postaci bezpośredniej reakcji na zmianę warunków
funkcjonowania, niepowodzenia szkolne;
5) DIAGNOZA PROGNOSTYCZNA – pozwala przewidzieć w
jakim kierunku dane zjawisko powinno się rozwijać.
Przykład: II faza lub stadium niedostosowania, agresywność,
kłamstwo, kradzież, apatia;

TYP DIAGNOZY

OPIS DIAGNOZY

PRZYKLADY

DIAGNOZA

IDENTYFIKACYJ

NA

modyfikacja badanego stanu

rzeczy przez przyporządkowanie

go do pewnego gatunku lub typu

zjawiska, określenia z czym

mamy do czynienia, nazwanie

danego stanu rzeczy, problemu,

zaburzenia, odp na pytanie czym

jest dany stan lub zjawisko na

podstawie zidentyfikowanych

objawów

kategoria

ogólna:

niedostosowan

ie społeczne

DIAGNOZA

GENETYCZNA

Model diagnozy

humanistycznej w ujęciu A.

Kępińskiego

Elementy poznania humanistycznego:
1)Trzy perspektywy – źródła informacji, otoczenie
społeczne, podmiot poznający, podmiot poznawczy;
2)Trzy płaszczyzny – jakość i zakres treściowy,
socjologiczna, biologiczna, psychologiczna;
3)Dwa przekroje – obszar poznania poprzeczny – ocena
sytuacji stanu obecnego; podłużny – historia jednostki;

Wszystkie elementy są ze sobą powiązane, gdyż dokonując analizy
treściowej poszczególnych płaszczyzn funkcjonowania jednostki
wykorzystujemy dane ze wszystkich dostępnych źródeł informacji
oraz lokujemy to w całej perspektywie biografii i obecnej sytuacji
jednostki, co oznacza uwzględnienie trzech perspektyw czasowych:
przeszłości, teraźniejszości, wyznaczających sposób widzenia
przyszłości, czyli możliwości i warunków dalszego rozwoju.

Model diagnozy w ujęciu

Obuchowskiej

Wykazuje, że dla przeprowadzenia dobrej diagnozy konieczne jest
zadanie sobie niezbywalnych pytań porządkujących
konceptualizację i organizację owego procesu.
oCzy jest problem? Jak jest usytuowany? Jednostkowy czy w
otoczeniu – to pytanie determinuje zakres diagnozy

(

(

pełna, ogólna,

pełna, ogólna,

szczegółowa, wybiórcza czy różnicowa

szczegółowa, wybiórcza czy różnicowa

)

)

oKogo dotyczy diagnoza i jakie dodatkowe cechy pośrednio
związane z problemem posiada?
oJaki jest cel diagnozy? – to pytanie powoduje przyjęcie
określonego typu diagnozy, który determinuje przebieg i charakter
diagnozy;
oJakie są cechy osobowe podmiotu badającego, jakie kompetencje
kognitywne, emocjonalne, społeczne?
oJakie są szczegółowe metody, techniki i narzędzia diagnostyczne?
–

metody testowe, kliniczne;

metody testowe, kliniczne;

oJaki jest czas i miejsce przeprowadzenia diagnozy;

Etapy diagnozy rozwojowej:

DIAGNOZA NEGATYWNA

DIAGNOZA POZYTYWNA

o postawienie problemu i pytań

bazowych

o zbieranie informacji

o postawienie hipotezy

diagnostycznej

o refleksja teoretyczna

o przyjęcia i wstępne

postawienie diagnozy

o poszukiwanie informacji dot.

mocnych stron osoby badanej;

o postawienie hipotezy

diagnostycznej dot. lokalizacji

pozytywnych cech osoby

badanej

o refleksja teoretyczna pod

kątem działania;

o przyjęcie i wstępne

postawienie diagnozy;

DIAGNOZA PEŁNA = DIAGNOZA NEGATYWNA + DIAGNOZA

DIAGNOZA PEŁNA = DIAGNOZA NEGATYWNA + DIAGNOZA

POZYTYWNA

POZYTYWNA

Etiologia metody casework

o jest metodą pracy kuratora sądowego, która umożliwia w

najpełniejszym wymiarze zastosowanie idei podmiotowości w
stosunku do osoby podopiecznego;

o dąży do objęcia całości problemów nieletniego oraz dostarcza

mu możliwości indywidualnych kontaktów wychowawczych;

o jest klasyczną metodą powstałą na początku XX wieku w USA

(case – przypadek, work – praca);

o największy wpływ na tworzenie caseworku wywarły

Towarzystwa Organizacji Dobroczynności;

o działaczy tych Towarzystw w miarę systematyzowania zadań

ich pracy i stopniowo zastępowania ochotników płatnymi
pracownikami zaczęto nazywać social caseworkers;

o rzeczywisty kształt metody casework nadała Mary Richmond

wydając książkę „What is social diagnosis?” i „Social
diagnosis”;

W swoim pierwotnym kształcie casework
znalazł zastosowanie w:

o

ochotniczych i profesjonalnych agencjach

rozwijających w miarę potrzeb i zakresu
swojego działania typowy dla siebie zbiór
metod i środków oddziaływania;

o

w ośrodkach pracy kuratorów sądowych;

o

w instytucjach niosących pomoc dzieciom o

zaburzonej sferze osobowości i ich rodzicom.

Richmond określa casework jako:
a)sztukę rozwiązywania różnych problemów różnych ludzi
przez zgodną współpracę z innymi w celu zgodnego i
równoczesnego osiągnięcia ich własnego dobra i dobra
społeczeństwa;
b)wyróżnia czynności składające się na casework, które
przyjmują dwie formy:

wglądu i czynu;

wglądu i czynu;

o

we wglądzie dwa elementy:

-

zrozumienie indywidualności;

-

zrozumienie środowiska;

o

na czyn składają się:

-

czyny bezpośrednie, obejmujące relacje osobiste z
podopiecznym;

-

czyny pośrednie, zmierzające do użycia zorganizowanych sił
społecznych sąsiedztwa i społeczności;

W związku z poprzednim casework to:
1)wgląd w indywidualną i osobistą
charakterystykę podopiecznego;
2)wgląd w źródła niebezpieczne i wpływy
środowiska społecznego;
3)bezpośrednie działania na umysł;
4)pośrednie działania poprzez środowisko
społeczne;

Obecnie casework jest skierowany do
trzech kategorii osób:
1)

tych, którzy wyczerpali swoje zasoby sił i

możliwości rozwiązywania problemu. Jedyną
drogą jest pomoc caseworkera, który pomógłby
znaleźć rozwiązanie;
2)

tych, którzy nie potrafią skorzystać z oferty

socjalnej z powodu ograniczonych możliwości
umysłowych bądź fizycznych;
3)

tych, którzy pozostają w długotrwałym

stresie, przez co nie potrafią rozwiązać nawet
najprostszych problemów;

Zwolenniczką metody casework na gruncie polskim była H.
Radlińska (dwudziestolecie międzywojenne), wg której
przyczyn ludzkich trudności należy upatrywać w środowisku.
W latach 60. XX wieku casework został poddany krytyce.
Głównym zarzutem było to, że metoda ta poprzez pracę z
jednostką wpływa na jej przystosowanie się do istniejącego
systemu, a nie do jej zmian.
Sieńko pisze: „powszechnie zaczęto sobie uświadamiać, że
problemy w skali społecznej nie mogą być rozwiązane
bezpośrednio przez zindywidualizowane podejście. Skutkiem
tego w nauczaniu pracy socjalnej zaczęto integrować nową
wiedzę o strukturze społecznej i teorię organizacji zapożyczoną
z nauk społecznych. Zmieniły się główne tendencje rozwoju
pracy socjalnej w kierunku nadania większego znaczenia
ujęciom akcentującym ogólnospołeczne podłoże problemów.

Definicja caseworku S.

Bowersa

„Metoda indywidualnych przypadków jest
sztuką, w której wiedza życiowa i nauka o
człowieku oraz środowisku, a także
umiejętność obcowania z ludźmi – są użyte w
celu zmobilizowania sił w jednostce i
odpowiedniej pomocy w społeczeństwie dla
ulepszenia wzajemnego przystosowania się
jednostki i jej środowiska”.

Z definicji wynika, że:
oczłowiek posługujący się tą metoda powinien posiadać
umiejętność obcowania z ludźmi (np. umiejętność
intuicyjnego odczuwania drugiego człowieka i jego
relacji);
oprowadzący przypadek powinien dysponować wiedzą
życiową (nie może być to osoba wchodząca w życie);
ocaseworker to osoba znająca podstawy nauk o
człowieku i środowisku;
owszystkie umiejętności mają służyć mobilizowaniu sił
jednostek tzn. temu, aby jednostka wzięła sprawy w
swoje ręce;
opowinno mieć miejsce uruchomienie aktywności społ,
odpowiednich instytucji ratowniczych;

Modele caseworku

1)

1)

PODEJŚCIE FUNKCJONALNE

PODEJŚCIE FUNKCJONALNE

W latach 30. XX wieku w University of Pensylwania pojawił się

kierunek teoretyczny w metodzie casework, tzw. szkoła
funkcjonalna. Za jego twórczynie uważa się J. Taft i V.P.
Robinson. Kierunek ten wywodził się z nauk Otto Ranka, u
którego kluczowym pojęciem była „wola”.

Podstawowe założenia tego kierunku są następujące:
-

ludzka natura jest rozumiana w taki sposób, jak widzi to
psychologia rozwojowa, tzn. podkreśla się rolę jednostki, jaką
pełni ona we własnym rozwoju i dokonywaniu wyborów. Relacje
z otoczeniem, w tym także z ceseworkiem służą nieustającemu
kierowaniu samego siebie.

-

metoda indywidualnego przypadku ma służyć takiemu
proponowaniu usług społecznych, aby zostały one w jak
najlepszy sposób zastosowane dla dobra jednostki i
społeczeństwa (do tej pory casework był traktowany jako
psychologia terapii jednostek i rodzin);

Casework jest procesem w trakcie którego zasoby i świadczenia społeczne są
udostępniane jednostce. Zadania pracownika socjalnego sprowadza się w tym
przypadku do kontroli tego procesu.
-podejście funkcjonalne podkreślało szczególne znaczenie instytucji pomocy
społecznej w procesie zaspokajania potrzeb jednostki;
-zgodnie z tym, rozwiązywaniu problemów jednostki miało służyć powołanie
ściśle wyspecjalizowanych agencji o jasno sprecyzowanych i określonych
zadaniach, funkcjach i środkach, których zadaniem powinno być skupianie się na
określonej klasie zjawisk;
-pracownik tego typu agencji miał wychodzić naprzeciw problemom osób
potrzebujących, zdając sobie jednak sprawę z tego, że realizowane przez niego
funkcje mają określone granice;
-teoria ta wskazuje na kierunek ewolucji casework: o ile początki pracy socjalnej
były skoncentrowane na jednostce i jej indywidualnych potrzebach, o tyle
późniejsze koncepcje zwracały uwagę na cały społeczny kontekst jej bytowania;
-podstawowe wartości podejścia funkcjonalnego Encyklopedia of Social Works
określa jako: „respektowanie godności i wartości każdej jednostki, dbałość o to,
aby każdy miał możliwość samorealizacji jako osobowość pełna i wnosząca swój
wkład w społeczeństwie (sprzyjanie i popieranie takich możliwości poprzez
politykę i instytucje);

2) PODEJŚCIE PSYCHOSPOŁECZNE
-jego twórcą był G. Hamilton z nowojorskiej szkoły pracy
socjalnej;
-punktem wyjścia powstania tego podejścia była krytyka szkoły
funkcjonalnej i powrót do tradycyjnego myślenia o casework w
prostej linii nawiązującej do M. Richmond;
-Hamilton skrytykował dążenie do wyodrębnienia funkcji pracy
socjalnej na podstawie różnych klas klientów (weterani,
niezamężne matki) dowodząc, że takie poczynania doprowadzą
do dehumanizacji pracy społecznej. Dlatego zamiast
dookreślać funkcje i obszary działania poszczególnych
instytucji winno się znaleźć i promować niekonwencjonalne,
nowe rozwiązania i możliwość działań instytucji pomocowych;
-powrót do teorii M. Richmond wyrażają tu w promowaniu
postaci pracownika socjalnego o dużych możliwościach
działania, nieograniczonego przypisanymi mu określonymi
funkcjami, dlatego do rozwiązania całej gamy problemów w
jakie jest uwikłany jego podopieczny;

3) PODEJŚCIE ZORIENTOWANE NA ROZWIĄZYWANIE
PROBLEMÓW

-

prekursorka tego podejścia była H. Perlman; traktowała

casework jako proces rozwiązywania problemów;
Koncentracja na tym procesie wynikała z dwóch powodów:

1)

po pierwsze, sama adaptacja człowieka do otoczenia była

postrzegana jako proces rozwiązywania problemów;

2)

po drugie, jest wysoce prawdopodobne, że sposoby i

zdolności rozwiązywania problemów u ludzi, którzy
korzystają z caseworku są ograniczone lub załamane;

-

techniki interwencyjne w tym podejściu skierowane były na

motywowaniu podopiecznego do rozwiązywania problemów
oraz rozwijanie jego zdolności do podejmowania tego typu
działań;

-

duży nacisk położono na rzeczywistość otaczającą człowieka,

jego konkretne problemy oraz podtrzymujące relacje z
innymi ludźmi;

4) PODEJŚCIE ZORIENTOWANE NA ZADANIA
-twórcami są Reid i Epstein;
-istnieje tu wyraźny związek z dorobkiem Perlman, który
przejawia się w procesie wybierania i wykorzystywania zadań,
postrzeganych jako jeden ze sposobów rozwiązywania
problemów;
- istotny wkład Redit’a i Epsteina polega na opracowaniu zbioru
dobrze opisanych procedur postępowania
-interwencja zorientowana zadaniowo rozpoczyna się od
sterowanego określenia problemu podopiecznego (wyboru
dokonuje on w sposób autonomiczny);
-po określeniu problemu caseworker pomaga podopiecznemu w
identyfikacji celów, do których zamierza on dążyć poprzez
realizacje zada jakie wybiera;
-zadania ma także caseworker, ale polegają one na angażowaniu
się w działania podejmowane dla dobra podopiecznego. Z
podejściem zorientowanym na zadania związana jest metoda
kontrataku;

5)

PODEJŚCIE BEHAWIORYSTYCZNE

PODEJŚCIE BEHAWIORYSTYCZNE

-ważnym terminem jest tu modyfikacja zachowania jako
planowe i systematyczne stosowanie eksperymentalne
ustalonych zasad uczenia się do modyfikowania zachowań
nieprzystosowanych szczególnie do eliminowania zachowań
niepożądanych i nasilania pożądanych;
-Uczenie się można podzielić na trzy podstawowe rodzaje:
1)uczenie sprawcze – zachowanie występuje w odniesieniu do
istniejących okoliczności, a jego ponowne wystąpienie jest
mniej lub bardziej prawdopodobne w zależności od
konsekwencji mających miejsce przy akcie zachowania)
2)uczenie reaktywne – kiedy akt zachowania następuje
odruchowo pod wpływem określonego bodźca, wówczas także
inne bodźce mogą zostać skojarzone z bodźcem początkowym i
wywołać taką samą jak on reakcję)
3)uczenie się naśladowcze – w szczególnych okolicznościach
ludzie przejawiają duże prawdopodobieństwo naśladowania
innych;

6) PODEJŚCIE KOMPENSACYJNO-EKOLOGICZNE
-punktem wyjścia jest założenie, że działalność w caseworku ma
pomagać ludziom we wzbogacaniu sposobów interakcji ze
środowiskiem wiodących do zaspokojenia ich potrzeb;
-duże znaczenie w podejściu kompetencyjno-ekologicznym przyznaje
się sprawności w radzeniu sobie przez człowieka z wymaganiami i
szansami stwarzanymi przez jego środowisko;
A.Mallucio – jeden ze współtwórców tego podejścia, kładzie
szczególny nacisk na następujące elementy:
1)zdolności i umiejętności (obejmują działania człowieka w
sytuacjach interpersonalnych oraz aspekty poznawcze i percepcyjne
tych działań);
2)aspekt motywacyjny (dotyczy aspiracji oraz spraw najistotniejszych
dla danej jednostki);
3)jakościowe cechy środowiska (obejmują sieć kontaktów
społecznych człowieka i inne zasoby otoczenia potrzebne do
wytworzenia kompetencji

Wokół tych właśnie elementów powinna koncentrować się diagnoza.

Metoda pracy z indywidualnym przypadkiem
posiada swoją odrębną procedurę. D.E.F.
Tillbury w tej metodzie wyróżnia cztery fazy:
1)faza orientacji (wywiad);
2)faza próby (czynienie pierwszych prób
rozwiązania problemu);
3)faza pracy nad rozwiązaniem problemu;
4)faza zakończenia (ocena wyników
wspólnych działań);

A. Kamiński w procedurze metody casework wyróżnia:
1)

diagnoza społeczna (środowiskowa) – jest to postepowanie polegające na

rozpoznaniu przyczyn niepokojącego stanu określonej jednostki oraz sił jednostki
i jej najbliższego środowiska, na których można oprzeć postępowanie zmierzające
do wprowadzenia zmian w życiu jednostki;
2)

opracowanie metody postepowania – plan jest wynikiem diagnozy, określa

co, kiedy i jak ma czynić caseworker w stosunku do podopiecznego i jego rodziny.
Plan może być ukierunkowany w dwojaki sposób:
-praktyczne ukierunkowanie środowiska;
-postępowanie wychowawcze kształtujące korzystniejsze zachowania i postawy
podopiecznych;
Plan musi być otwarty na ewentualne poprawki, gdyż ustalenia diagnozy są
hipotezami. Diagnoza jest zawsze hipotezą!!
3) prowadzenie przypadku – to najdłuższy etap pracy. Na tym etapie Skidmore i
Thackeray wymieniają pewne zasady postępowania:
1)

podopieczny ma prawo do własnych działań w granicach jego możliwości –

nawet jeśli te możliwości będą niewielkie, należy je uszanować, gdyż będą
stanowiły punkt wyjścia do poszanowania zdolności;
2)

dążenie do zrozumienia podopiecznego i przyczyn jego zachowania oraz

uznanie jego możliwości do dokonywania zmian;
3)

punktem wyjścia powinno być bazowanie na mocnych stronach podopiecznego,

nie zaś na jego ułomnościach (siła informacji zwrotnych o własnym działaniu);

Podstawowe założenia

caseworku

Casework jest metodą, która umożliwia
kuratorom podmiotowe podejście do
wychowanka. Podmiotowość w pracy z
indywidualnym przypadkiem jest osiągana
dzięki stosowaniu przez caseworkera
podstawowych założeń tej metody:

Podstawowe założenia:
1) indywidualizacja w postepowaniu - kurator powinien
cały czas pamiętać o tym, że każdy człowiek jest inny. A to
wymaga stosowania indywidualnego podejścia do
każdego podopiecznego ( nie ma jednej uniwersalnej
reguły postępowania, którą można by odnieść do
wszystkich osób). Każdy bowiem ma prawo do tego by
być sobą i do bronienia swojej osobowości. System
wychowawczy caseworku ma wiec za zadanie ułatwienie
wychowankowi odnalezienia takie linii postępowania,
która jest zgodna z jego osobowością.
2) rozwijanie z podopiecznym poczucia odpowiedzialności
za swoje postępowanie
3) Powściągliwość w wyciąganiu wniosków wiążących,
opartych na zasadzie „nie sądzimy” – prowadzący
powinien powstrzymywać się od wydawania ostatecznych
sądów;

Zasady caseworku – C.

Czapówna

1)

zasada akceptowania – wymaga od caseworkera obiektywnego spojrzenia
na podopiecznego i zaakceptowaniu go takim jakim jest. Prowadzący
przypadek powinien być przyjacielem, a nie sędzią wydającym wyroki,
powinien szanować podopiecznego jako kogoś, kto nawet w najbardziej
upokarzającej i trudnej sytuacji nie przestał być człowiekiem;

2)

zasada respektowania – wymaga od caseworkera liczenia się z
podopiecznym jako osobą, która musi odegrać zasadnicza role w procesie
zmiany swojego życia. Zadaniem kuratora powinno być zainspirowanie
nieletniego do realizacji świadomie i dobrowolnie przyjętego planu
życiowego – ma temu służyć wspólne przeanalizowanie sytuacji
podopiecznego a następnie przystąpienie do działania;

3)

zasada współuczestnictwa – wymaga od kuratora czynnej pomocy w
poczynaniach wychowanka zmierzających do poprawy własnej sytuacji
życiowej (poczynania te powinny być również czynne i aktywne). Poza czynną
pomocą kuratora obowiązuje zachowanie lojalności wobec wychowanka i
dyskrecji wobec jego osobistych spraw.

4)

zasada indywidualizowania każdego przypadku – prowadzący przydpadek
powinien przyjąć postawę, że każdy z jego podopiecznych jest w pewnym
sensie niepowtarzalny, ma specyficzna osobowość, której nie da się do końca
określić w ramach istniejącej kategorii klasyfikacji

A. Kamiński mówi o zasadach caseworku:
1) trzeba mieć wiarę w jednostkę i jej zdolności

pozytywnego rozwoju. Praca nad przypadkiem
traci swój sens, gdy nie ma doświadczenia, ze
każda jednostka, której da się odpowiednią szansę
może w znaczącym stopniu zmienić swoje życie,
„dać szansę to dopomóc jednostce w dostrzeżeniu
tego, co dobre i wartościowe w niej i w bliskich”;

2) rozeznanie osoby specjalizującej się w

prowadzeniu indywidualnych przypadków we
własnej świadomości. Człowiek, który ma
świadomość własnych postaw, systemu wartości,
obiektywizuje oceny zachowań innych.

Zasady L. Mikuły w

caseworku:

1) zasada własnej decyzji – polega na tym,

że należy doprowadzić do tego, aby
podopieczny sam przemyślał swoją
sytuację, sam podjął decyzje wobec
propozycji mu postawionych;

2) zasada niepotępiania - osoba stosująca

metody caseworku nie może oceniać
przeszłości podopiecznego, wydawać
sądów na temat jego postepowania;

Zasady D. Lalak

1) komunikacji – wychodzi z założenia, że spotkanie dwóch

osób, nawet takich, które się ze sobą nie zgadzają, winno
się charakteryzować wzajemnym zrozumieniem swoich
intencji, stąd jasne i precyzyjne wypowiedzi, które
umożliwiają jednoznaczną interpretację;

2) uczestnictwa – polega na zaangażowaniu podopiecznego w

działania korygujące i naprawcze od samego początku. W
ten sposób zyska on poczucie, że praca nad zmianą jego
życia jest jego własnym świadomym wyborem;

3) zaufania i poszanowania prywatności – daje

podopiecznemu poczucie bezpieczeństwa, że wszelkie
rozmowy prowadzone z caseworkerem i problemy w nich
poruszane służą tylko i wyłącznie zmianie istniejącej
sytuacji i tylko w tym celu będą wykorzystane;

4) obiektywizm – jest powiązany ściśle z powstrzymywaniem

się od oceniania;

Kontratak

Kontratak jest umową zawartą w formie pisemnej
lub werbalnej między kuratorem a podopiecznym

NEGOCJACJA

(RENEGOCJACJA)

OCENA EFEKTYWNOŚCI

ZASTOSOWANIE

WYNEGOCJOWANYCH CZYNNIKÓW

Rodzaje kontrataków:
-umowy pierwotne – pomiędzy sadem a skazanym;
-umowy wtórne – pomiędzy pracownikiem sądu a osobą , której się pomaga;
-umowy trzeciorzędowe – kurator, podopieczny, rodzice podopiecznego;
W każdej umowie należy uwzględnić:
1)każdy powinien się spodziewać, że dzięki ich zawarciu osiągnie jakis zysk;
2)umowy powinny być spisywane w kategoriach pozytywnych;
3)umowa powinna być sformułowana w taki sposób, by uniemożliwić stronom
posuwanie się niewielkich sukcesów;

Zasady formułowania kontrataków:
1)skoncentruj się na czynnościach i zachowaniach, nie na postawach i
uczuciach;
2)wybierz początkowo jedno czy dwa zachowania; unikaj zajmowania się
wieloma problemami naraz; zacznij od bliskiego celu;
3)jak najdokładniej opisz to, czym chcesz się zająć. Może się wydawać, że
brak precyzji ułatwia negocjację;
4)zapisz umowę w sposób zrozumiały;
5)umowa musi przynosić obopólne korzyści;
6)umowę należy spisać w kategoriach pozytywnych – wymienić rzeczy, które
należy zrobić, a nie te których robić nie wolno;
7)zbieraj dane – czy sytuacja się poprawia czy nie;
8)negocjuj umowy;
9)zwróć uwagę na sztuczność i krótkoterminowość;
10)zwróć uwagę na karę i niewywiązywanie się z umowy;
11)wszyscy powinni podpisać umowę;
12)należy wycofać umowę z biegiem czasu, po tym jak przyniesie korzyści;

Thank You

Kingsoft Office

published by

www.

Kingsoftstore.com

@Kingsoft_Office

kingsoftstore