2. Modelowanie podróży:

Podróż- przejazd, przejście ze źródła do celu, składa się z sekwencji przemieszczeń, w których początek jednego jest jednocześnie końcem drugiego

Przemieszczenie- etap podróży realizowany w sposób jednorodny

Czynniki przestrzenne:

• Ruch wewnętrzny-źródła i cele wewnątrz rozpatrywanego obszaru

• Tranzytowy-źródła i cele poza rozpatrywanym obszarem

• Źródłowy- źródła w rozpatrywanym obszarze a cele poza nim

• Docelowy- źródła poza rozpatrywanym obszarem a cele w nim

Modelowanie podróży- matematyczny opis zależności między środkami transportu i efektu ich funkcjonowania

Podział modeli ruchu:

• Modele eksploatacyjne

• Model bardzo prosty lecz o małej dokładności dla dużych obszarów

• Nie można stosować gdy występują duże zmiany w sieci lub zagospodarowaniu przestrzennym

• Stosowany do prognozowania wielkości ruchu poza miastami

• Modele syntetyczne- proces decyzyjny w podróżowaniu

1. Potencjały ruchotwórcze- potrzeba, w jakim celu?

2. Rozkład przestrzenny- dokąd?

3. Podział zadań przewozowych- czym jechać?

4. Rozkład ruchu w sieci- którędy?

Kształtowanie podróży dla miast

• Konieczność podziału miasta na mniejsze części

• Rejon komunikacyjny- obszar charakteryzujący się możliwie jednorodnymi zachowaniami komunikacyjnymi np. zespoły mieszkaniowe, przemysłowe

Potencjał ruchotwórczy

• Wytwarzający ruch – „produkcja”, liczba podróży rozpoczynających się na wybranym obszarze w jednostce czasu

• Absorbujący ruch- „atrakcja”, liczba podróży kończących się na wyodrębnionym obszarze w jednostce czasu

Metody wyznaczania potencjałów ruchotwórczych:

• Metoda regresji wieloczynnikowej

- zmienna objaśniana (zależna)

Wielkość produkcji lub atrakcji rejonu komunikacyjnego

- zmienne objaśniające (niezależne)

• Liczba mieszkańców

• Liczba miejsc pracy

• Liczba miejsc w szkołach

• Powierzchnia obiektów handlowo- usługowych

• Wielkość dochodu

• Położenie rejonu w stosunku do centrum

1. Potencjały ruchotwórcze - przykłady modeli cząstkowych dla podróży dom praca

P_D-P=0.7*liczba zawodowo czynnych

A_D-P=0.63*liczba miejsc pracy

1. Wieźba ruchu- przestrzenny rozkład ruchu obrazujący kad. i dokąd oraz ile i jak realizowanych jest podróży. Ma postać macierzy kwadratowej o liczbie wierszy i kolum odpowiadającej liczbie rejonów

T_ij- liczba podróży zaczynających się w rejonie i kończących się w rejonie

Wieźba ruchu- obliczanie elementów

Model grawitacyjny- analogia do prawa powszechnego ciążenia

T_ij=K*P_i*A_j*F_ij

K-wsp. Normujący

P- wielkość produkcji i-tego rejonu

A-wielkość atrakcji j- tego rejonu

F- wartość funkcji oporu
Siła F działająca między każdymi dwoma punktami materialnymi o masach M₁ i M₂ znajdującymi się w odległości R.

F=G(m₁*m₂)/R²

1. Podział zadań przewozowych

• określa jaki jest udział poszczególnych środków transportu w podróżach

• indywidualny dla każdego miasta

• znajomość wielkości udziału komunikacji zbiorowej w podróżach ma istotne znaczenie dla prowadzenia prawidłowej polityki transportowej w miastach

• ocenia się że efektywne zarządzanie podziałem zadań przewozowych pozwala zmniejszyć łącznie koszty transportu od 20-30%

1. Rozkład ruchu na sieć

• Określa trasy wybrane przez użytkowników związane z realizacją podróży od źródła do celu

• Wyznacza liczbę pojazdów/pasażerów obciążających na danym odcinku międzywęzłowym

Ze względu na liczbę dróg wykorzystywanych w przejeździe:

• Metoda jednościeżkowa- zawsze wybierane jest najkrótsze połączenie

• Metoda wielościeżkowa- w przyjmowaniu ruchu wykorzystywane są konkurencyjne połączenia(ścieżki)

Natężenie ruchu- liczba pojazdów przejeżdżających przez przekrój ulicy w jednostce czasu

Przepustowość- maksymalna liczba pojazdów która może przejechać przez przekrój ulicy w jednostce czasu

Prędkość w ruchu swobodnym- średnia prędkość pojazdu w warunkach braku oddziaływania innych pojazdów( możliwość swobodnego wybrania kierunku jazdy przez kierowcę)

Metody rozkładu ruchu:

• Z uwzględnieniem natężenia ruchu- czas przejazdu jest uwzględniany, zależy od natężenia ruchu

• Bez uwzględnienia natężenia ruchu- czas przejazdu jest stały, nie zależy od natężenia ruchu

Modele podróży:

• Każde ze stadium ujęcia cztero- stadiowego modelu ruchu- potencjały -wieźba -podział zadań –rozkład ruchu w sieć może być określony jako:

• Zbiór liczb

• Model matematyczny i wynikające z niego wartości

• Model ma zastosowanie do opisu stanu istniejącego oraz dla każdego poszukiwanego horyzontu czasowego