1.Przygotowanie Placu Budowy Do Prowadzenia Robót Budowlanych
Przed rozpoczęciem prac budowlanych inwestor musi odpowiednio przygotować teren budowy. Zgodnie z prawem budowlanym rozpoczęcie budowy domu następuje w momencie podjęcia prac przygotowawczych na placu budowy. Prace przygotowawcze to między innymi projekty geodezyjne, niwelacje terenu, wykonanie przyłączy do mediów, zagospodarowanie placu wraz z budową obiektów tymczasowych (pomieszczenia gospodarcze na narzędzia itd.) Wszelkie powyższe prace przygotowawcze muszą być wykonywane bezpośrednio na terenie objętym pozwoleniem na budowę.
Przed przystąpieniem do wykonywania robot budowlanych należy przygotować plac budowy. Zakres tych prac zależy od konkretnego placu budowy i wielkości, zadań i rodzaju prac budowlanych. Teren, na którym ma być realizowany obiekt, lub obiekty, oraz miejsce przeznaczone na składowanie materiałów budowlanych należy wcześniej uporządkować, oczyścić z krzaków, ze starych budynków mających podlegać rozbiórce. Dobre przygotowanie placu budowy ma bardzo duże znaczenie.
1.1. Harmonogram robót budowlanych:
Aby uniknąć chaosu i niepotrzebnych nieporozumień przed wprowadzeniem ekipy na teren budowy warto dokładnie zaplanować jej przebieg. Pomoże w tym rozmowa z wykonawcą i kierownikiem budowy. Dzięki ich wiedzy będzie możliwe zaplanowanie ram czasowych prowadzonych prac. Pozwoli to również przygotować się do wydatków, czyli – zaplanowania, jakie kwoty, kiedy i na co trzeba będzie przeznaczyć. Dobry harmonogram to też nieoceniona pomoc przy planowaniu dostaw materiałów.
Trzeba pamiętać, że niektóre prace wymagają przerw technologicznych - czyli innymi słowy po prostu przestojów. Dlatego sporządzenie harmonogramu pomaga również wykonawcy - który w trakcie takich przerw w pracy ma możliwość np. przesunięcia ekipy wykonawczej na teren innej budowy.
Jeśli harmonogram jest gotowy, to można już spokojnie przejść do kwestii podpisania umowy. Harmonogram to najczęściej - po prostu jej integralna część. Najlepiej skorzystać z gotowych wzorów umów i przystosować ją do swoich wymagań.
1.2. Zagospodarowanie terenu budowy:
Niezabezpieczony plac budowy może szybko stać się łakomym kąskiem dla lokalnych złodziejaszków. Aby ustrzec się przed stratami warto już na samym początku budowy pomyśleć o elementach i czynnościach zwiększających bezpieczeństwo materiałów budowlanych pozostawionych na placu budowy.
Na samym początku warto ogrodzić plac solidnym ogrodzeniem. Płot powinien być wysoki, mocny oraz nie powinien zawierać poziomych prętów umożliwiających łatwe przedostanie się przez ogrodzenie. Jeśli działka znajduje się w bliskim sąsiedztwie innych zabudowań można również zamontować alarm oraz oświetlenie (sąsiedzi bardzo często odruchowo reagują na podejrzane odgłosy w pobliżu swoich domostw, zaś samo oświetlenie placu może skutecznie odstraszyć złodziei).
Dobrą metodą zwiększającą bezpieczeństwo placu budowy jest kupowanie materiałów budowlanych etapami - zgodnie z zasadą "potrzebuję - kupuję". Oczywiście nie wszystkie materiały można tak kupować (szczególnie, jeśli sprzedawane są w określonym czasie po promocyjnych cenach). Ale jednak warto starać się nie tworzyć na działce magazynu.
Wskazane jest jednak postawienie małego budynku gospodarczego, w którym można przechowywać narzędzia oraz ekwipunek ekip budowlanych.
Sporo się również słyszy o kradzieżach dokonywanych przez same ekipy budowlane. Stąd bardzo ważną rzeczą jest znalezienie takiej ekipy, do której ma się pełne zaufanie. Bogatsi inwestorzy w celu zwiększenia bezpieczeństwa na budowie mogą również zatrudnić ochroniarza lub zlecić pilnowanie posesji firmie ochroniarskiej.
1.2.1. Oczyszczenie placu budowy:
Najczęściej by wyciąć niechciane drzewa lub krzewy wymagane są pozwolenia wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Jeżeli drzewa rosną na nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków o pozwolenie należy się starć u wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Standardowo w przypadku drzew, których wiek przekracza 5 lat wniosek należy składać do gminy w wydziale ochrony środowiska lub gospodarki komunalnej. Może się zdarzyć tak, że urząd wyda zgodę pod warunkiem przeniesienia drzewa w inne wskazane miejsce lub zażądać zasadzenie w miejsce wyciętego drzewa inną roślinność.
Bez zezwolenia można usuwać drzewa owocowe i drzewa, których wiek nie przekracza 5 lat. Ta reguła nie dotyczy drzew leżących na nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków. Warto pamiętać, że kary za nielegalne usunięcie drzew mogą sięgać nawet kilku tysięcy złotych.
Niektóre roboty przygotowawcze na dużych budowach należy wykonywać sposobem zmechanizowanym. Mechanizacja robót przygotowawczych na placu budowy polegać będzie na:
-zwalaniu drzew z korzeniami np. przy pomocy spycharki
-karczowaniu pni np. za pomocą zrywaków wielozębnych, rozluźnianiu gruntów zwartych za pomocą zrywaków lub materiałów wybuchowych
-wyrównaniu terenu np. przy pomocy spycharek lub równiarek
-odwodnieniu terenu budowy np. przy pomocy wykonanych rowów otwartych, studni i pomp
Zwraca się uwagę, aby przed rozpoczęciem robót rozpatrzyć możliwość zdjęcia i złożenia w hałdy ziemi urodzajnej /humusu/ z górnej warstwy terenu. Ziemia ta będzie bardzo przydatna po wykonaniu wszystkich robót budowlanych dla zagospodarowania terenu. Składowanie ziemi roślinnej w hałdy odbywa się na budowach najczęściej przy użyciu spycharek.
1.2.2. Drogi dojazdowe zewnętrzne i wewnętrzne:
W przypadku słabej nośności podłoża musimy utwardzić drogę dojazdową (np. płyty betonowe, kruszywo). Unikniemy wówczas problemów w momencie dojazdu ciężkiego sprzętu budowlanego.
W przypadku dróg komunikacyjnych na placu budowy np. dla taczek i wózków, nachylenie tych dróg nie powinno być większe niż: dla wózków – 5%, dla taczek – 10%. Przejścia dla pracowników znajdujące się na pochyłościach o pochyleniu nie większym niż 15% należy zaopatrzyć w listwy umocowane poprzecznie w odstępach nie mniejszych niż 0,4m lub schody o szerokości nie mniejszej niż 0,75m z jednostronnym zabezpieczeniem balustrada. Pochylnie, po których dokonuje się ręcznego przenoszenia ciężarów, nie powinny mieć spadków większych niż 10%.
1.2.3. Składowanie materiałów budowlanych:
Przed sprowadzeniem materiałów na plac budowy należy zastanowić się gdzie materiały będą składowane. Składowiska i całe zagospodarowanie placu budowy powinno się organizować w oparciu o wcześniej wykonany projekt organizacji i technologii robót, którego częścią składową jest plan zagospodarowania placu budowy. Niektóre materiały, takie jak cement, gips, wapno hydratyzowane, stolarka okienna , drzwiowa , papa, blacha, rury, grzejniki, gwoździe, parkiet itp. należy umieścić w pomieszczeniach zamkniętych, tak aby były zabezpieczone zarówno przed działaniem wilgoci jak i przed możliwością kradzieży.
Większość materiałów budowlanych można składować na powietrzu. Nie można jednak przywiezionych materiałów składać dowolnie, lecz należy porządnie ustawić je w stosy, pryzmy lub w kozły, pamiętając ze materiały budowlane nie powinny się niszczyć w czasie składowania. Materiały budowlane należy składać możliwie najbliżej miejsca wbudowania, tak jednak, by nie utrudniało to wykonywania robót budowlanych.
Przy rozmieszczaniu materiałów budowlanych na placu budowy należy kierować się następującymi zasadami:
- miejsca składowania powinny być rozmieszczone w takiej kolejności, w jakich materiały będą używane do budowy, im materiały są cięższe i występują masowo, tym bardziej należy składać je jak najbliżej miejsca wbudowania
- piasek i żwir, czyli materiały stanowiące największe ilościowo składniki mieszanek betonowych i zapraw, należy umieścić jak najbliżej punktu produkcji mieszanki betonowej i zapraw oraz w bliskości poboru wody
-składowiska na materiały należy wybierać przy drodze wewnętrznej, od strony bliżej budowanego obiektu.
Ponadto należy pamiętać, że takie materiały jak piasek, żwir, żużel nie wymagają żadnego zadaszenia i mogą być składowane na otwartym powietrzu w odpowiednio uformowanych pryzmach. Przyjmuje się, że na złożenie 1m^3 piasku lub żwiru potrzeba 0,8m^2 powierzchni. Cegłe ceramiczną ustawia się w kozły po 250 sztuk, a na składowanie 1000sztuk cegły potrzeba 0,7-1,00 m^2 powierzchni.
Bloki betonu komórkowego należy układać warstwami do wysokości 2 metrów i zabezpieczyć je przed działaniem opadów atmosferycznych np. przy pomocy dachu na słupkach. Na 1m^2 powierzchni można umieścić do 2m^3 bloczków. Również pod zadaszeniem musi być składowana cegła dziurawka. Ochrona od opadów jest konieczna ze względu na zawilgocenie i zniszczenie przez mróz. Istotne też jest wykonanie pod bloczki z betonu komórkowego i cegłe takiego podłoża, aby nie następowało zawilgocenie materiałów od dołu.
Należy tak przewidzieć trasy dróg na placu budowy, aby zapewnić swobodny dowóz materiałów do określonych miejsc ich składowania. Szerokość drogi wewnętrznej zależy od rodzaju używanych środków transportowych oraz od rodzaju i poziomu zalegania wody w gruncie na działce budowlanej. W przypadku konieczności użycia żurawi samojezdnych, np. do montażu płyt stropowych, należy wykonać drogę odpowiednio utwardzona.
Szczególnej dbałości wymaga składowanie cementu i gipsu, gdyż są to materiały, które wchłaniają wilgoć i tracą swe własności wiążące należy je składać w suchych pomieszczeniach o zapewnionym przewiewie. Wapno palone powinno być jak najszybciej lasowane i spuszczane do dołu w postaci mleka wapiennego dla jego sezonowania i określenia się w postaci ciasta wapiennego. Tarcica może być składana na dworze, ale powinna być ułożona w miejscu dobrego przewiewu i na wysokich podkładach, oddzielających od ziemi. Pomiędzy deskami powinny być położone podkładki o jednakowej grubości. Nad składowanym stosem należy wykonać lekkie zadaszenie.
Przykładowy kontener magazynowy firmy CONTAINEX
Budowa kontenera magazynowego: ściany ze stali karbowanej, rama ze stali profilowanej, drewniana lub stalowa podłoga na stalowych poprzecznicach
Zalety:
-mogą być dostarczone z podłogą drewnianą lub stalową
-możliwość trzykrotnego piętrowania
-przenoszenie dźwigiem lub wózkiem widłowym
-możliwość magazynowania do 10 ton
-elektryka i pakiet bezpieczeństwa (opcjonalnie)
-ocynkowane pręty ryglujące
| Wymiar wewnętrzny |
|---|
| Długość |
| 2831 mm |
| Wymiar zewnętrzny |
| Długość |
| 2991 mm |
1.2.4. Ogrodzenie działki:
Prawo budowlane i przepisy BHP jasno określają zasady zagospodarowania terenu budowy. Oczywiste jest, że w przypadku budowy domu jednorodzinnego, trzeba spełnić mniejsze wymagania niż w przypadku dużego obiektu mieszkalnego. Niezbędne jest jednak dostosowanie się do pewnego minimum.
Plac budowy powinien być w miarę możliwości ogrodzony. Ogrodzenie należy wykonać tak, aby nie stwarzało zagrożenia dla ludzi. Jego wysokość powinna wynosić co najmniej 1,50 m. Ogradzając teren, chronimy się nie tylko przed potencjalnymi amatorami cudzej własności, ale przede wszystkim przed ryzykiem przypadkowego zdarzenia losowego na budowie.
Nikt przecież nie chciałby, aby do wykopu wpadło dziecko sąsiadów, lub też, by wspięło się na rusztowanie, z którego w każdej chwili może spaść. Jeżeli ogrodzenie obszaru robót nie jest możliwe, należy oznakować granice terenu za pomocą tablic ostrzegawczych, a w razie potrzeby zapewnić stały nadzór.
Jeśli jest to konieczne, powinniśmy wyznaczyć strefy niebezpieczne. Przygotowujemy wówczas ostrzeżenia - np.: "Uwaga głębokie wykopy", "Uwaga roboty na wysokości").
Przykładowe ogrodzenie tymczasowe działki firmy ALTRAD
Konstrukcja ogrodzenia pozwala na zabezpieczeniu placu budowy. Ogrodzenie pozwala na skuteczną ochronę placu budowy oraz maszyn i materiałów budowlanych. Zaleta takiego ogrodzenia niewątpliwie jest wysoka jakość i trwałość, łatwy i szybki montaż oraz skuteczne zabezpieczenie placu budowy.
1.2.5. Tablica informacyjna:
Żółta tablica informacyjna powinna zawierać takie informacje jak: nazwa inwestora, rodzaj budowanego obiektu wraz z adresem, wykonawcę, numer zezwolenia na budowę, kierownik budowy, projektant, podmiot nadzoru oraz inspektor. Czasami umieszcza się termin zakończenia prac.
1.2.6. Oświetlenie:
Oświetlenie stanowisk pracy oraz pomieszczeń powinno być światłem dziennym. W porze nocnej należy stosować oświetlenia sztuczne z wieży oświetleniowej umieszczonej maksymalnie na wysokości 9m od powierzchni ziemi. Umieścić przy bramie wjazdowej oraz w miejscu składowania materiałów budowlanych oraz tam gdzie zachodzi konieczność stosowania sztucznego oświetlenia.
Przykładowe oświetlenie firmy INGERSOLL-RAND:
Cechy charakterystyczne:
-pojedyncza wewnętrzna wciągarka elektryczna
-umożliwia obsługę wieży jednemu pracownikowi
-zabezpieczenie przed wyciekami - integralny z obudową zbiornik bezpieczeństwa o poj. 110% płynów eksploatacyjnych z możliwością łatwego opróżniania
-reflektory szerokostrumieniowe
-nastawienie uchwytu reflektora bez pomocy narzędzi
-wciągany kabel zasilający
-lampy metalohalogenkowe 4x1000 W
-obrotowy maszt (360 stopni) - łatwość oświetlenia całego obszaru wokół wieży
-maszt wyposażony w automatyczną blokadę zabezpieczającą
-odporność na wiatr o prędkości do 100 km/h
-maszt z wbudowaną poziomicą
-czytelny, łatwy w obsłudze pulpit sterowniczy
-obudowa odporna na wpływ pogody
-jeden wyłącznik do podnoszenia masztu
-indywidualne wyłączniki dla poszczególnych lamp
-licznik motogodzin
| Model | European Lightsource |
|---|---|
| Silnik | Kubota D1105 3 cyl. chłodzony wodą |
| Objętość zbiornika paliwa | 100 l |
| Zużycie paliwa przy pełnym obciążeniu | 1.7 l/h |
| Czas pracy | 59 h |
| Poziom mocy akustycznej | 88 LwA |
| Poziom głośności dB(A) w odl. 7 m | 60 dB(A) |
| Generator | Leroy Somer |
| Moc | 7 kW |
| Wymiary | |
| Długość całkowita | 3,8 m |
| Szerokość całkowita | 1,6 m |
| Wysokość całkowita | 1,5 m |
| Wysokość wieży wysuniętej | 9 m |
| Masa z płynami eksploatacyjnymi | 1050 kg |
| Masa bez płynów eksploatacyjnych | 960 kg |
| Rozmiar opon | 155R13 |
| Dodatkowe cechy | |
| Zabezpieczenie przed wyciekami | Std |
| Lampy metahalogenkowe 4x1000 W | Std |
| Pojedyncza wciągarka elektryczna | Std |
| Pręt i kabel uziemiający | Std |
| Punkty podnoszenia(wózek widłowy i centralny) | Std |
| Nastawne podpory | Std |
| Koło łańcuchowe napinające | Std |
| Wyłącznik bezpieczeństwa (temperatura wody i ciśnienia oleju w silniku) | Std |
| Drzwiczki zamykane na kluczyk | Std |
| Autostart | Std |
| Gniazdo 220/240 V | Std |
1.3. Budowa obiektów tymczasowych:
Nie wolno zapomnieć o obiektach tymczasowych, niezbędnych do przechowywania materiałów wrażliwych na wilgoć, narzędzi, ubrań robotników i stanowiącej schronienie w trakcie niekorzystnej pogody. Znakomicie w tym charakterze sprawdzają się kontenery. Po zakończonej budowie można go sprzedać lub dalej użytkować. I na koniec rzecz z pozoru mała, ale bardzo ważna na placu budowy - ubikacja. Zazwyczaj jest to drewniana "sławojka" ustawiana w najmniej widocznym narożniku działki, lub też, coraz częściej spotykana na budowach w miastach, kompaktowa toaleta z tworzywa sztucznego, opróżniana regularnie przez specjalistyczną firmę.
Jak widać jest wiele rzeczy, o których musimy pamiętać, przygotowując plac budowy. Najważniejsza jest zatem dobra organizacja.
Przykładowe kontenery biurowo-socjalne oraz sanitarne firmy CONTAINEX
Zalety:
-masywna rama z profili stalowych z narożnikami kontenerowymi i kieszeniami na wózek widłowy
-zagłębiona zewnętrzna wtyczka CEE
-możliwość różnorodnego ustawienia paneli: łatwo wymienne elementy ścienne, wyłożone z zewnątrz ocynkowaną blachą profilowaną
optymalna izolacja cieplna i akustyczna
możliwość różnorodnego wyposażenia dodatkowego
Wymiary:
| Wymiar wewnętrzny |
|---|
| Długość |
| 2795 mm |
| Wymiar zewnętrzny |
| Długość |
| 2989 mm |
Niezwykle długą eksploatację zapewniają:- ściany wykonane z ocynkowanej, pokrytej farbą blachy stalowej, ocieplone głuszącą i izolującą pianką poliuretanową- podłoga wykonana z płyty cementowo-wiórowej Kompletnie wyposażone i gotowe do używania. Na życzenie dostępne są także kontenery prysznicowe i WC w różnych wielkościach.
Zalety:
-masywna rama z profili stalowych z narożnikami kontenerowymi i kieszeniami na wózek widłowy
-zagłębiona zewnętrzna wtyczka CEE
-optymalna izolacja cieplna i akustyczna
-możliwość różnorodnego wyposażenia dodatkowego
Wymiary:
| Wymiar wewnętrzny |
|---|
| Długość |
| 5880 mm |
| Wymiar zewnętrzny |
| Długość |
| 6055 mm |
1.4. Wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy:
Prace powyższe mogą być wykonywane jedynie na terenie objętym pozwoleniem na budowę. A to z kolei można uzyskać tylko wtedy, kiedy dystrybutorzy mediów zapewnili (w formie wydania warunków podłączenia), że nowy dom będzie zaopatrzony w prąd, wodę, gaz i kanalizację.
Dziś, kiedy na rynku dostępne są najnowocześniejsze materiały i technologie, podstawową trudność dla inwestora nie stanowi budowa domu pod klucz, lecz uzbrojenie go w media - wodę, gaz, prąd i kanalizację. Problem ten praktycznie nie istnieje, gdy wszystkie wymienione media znajdują się na działce lub w jej bezpośrednim sąsiedztwie. Taka sytuacja nie jest jednak powszechna. Kłopoty i trudności wydłużające budowę, zaczynają się wówczas, gdy instalacje trzeba do parceli doprowadzić z zewnątrz, a tzw. "życzliwi" utrudniają jak mogą.
Sprawy zezwoleń i uzgodnień najlepiej załatwiać w tzw. martwym sezonie budowlanym,
a więc zimą. Należy wiedzieć, że nawet przy najsprawniejszym załatwianiu tych spraw (chodzeniu do wydziału architektury co parę dni, dostarczaniu niezwłocznie żądanych dokumentów) mija niekiedy nawet kilka miesięcy. Należy wykazać przy tym dużą odporność psychiczną. Nie warto wchodzić w konflikt z urzędnikami. Mają oni setki przepisów, upływ czasu nie ma dla nich żadnego znaczenia, a wszelkie koszty, wydłużające okres inwestycji, obciążają budującego dom.
Inwestor musi przede wszystkim zamówić tzw. mapę do projektu. Na niej trzeba dokładnie zaznaczyć wszystkie podziemne i nadziemne instalacje, znajdujące się na działce i na trasie przebiegu projektowanej sieci. Dane te trzeba uzyskać od firm zarządzających mediami. Zdarza się, że niekiedy trzeba sięgnąć również po dane archiwalne.
Nawet najdokładniej wyrysowana mapa zawiera adnotację geodety, że na terenie mogą znajdować się nieoznaczone i ukryte podziemne urządzenia (np. stare kable lub rury różnych instalacji), które nie zostały w przeszłości zinwentaryzowane na żadnych mapach geodezyjnych.
Dysponując mapą do projektu i wytycznymi od inwestora określającymi parametry sieci, projektant umieszcza obiekt, określa jego miejsce i dokładny przebieg poszczególnych przyłączy. Taka propozycja jest składana do Zakładu Uzgodnień Dokumentacji Projektowej (ZUDP), który wydaje opinię, dotyczącą doprowadzenia mediów zgodnie z przedłożonym projektem.
Zdarza się dość często, że właścicielem terenu, przez który trzeba prowadzić przyłącze jest miasto, gmina, firma, bądź osoba prywatna. W takim przypadku konieczne jest uzyskanie pisemnej zgody właściciela na przeprowadzenie przez jego działkę rury, czy kabla.
Zgoda taka powinna być zrównoważona zobowiązaniem inwestora do naprawy wszelkich szkód wynikłych z prowadzonych prac i doprowadzenia np. ogrodzenia, drogi, czy też ogródka do stanu, w jakim były te miejsca przed wykonaniem prac przyłączeniowych. Trzeba się jednak liczyć z pewnymi trudnościami i kosztami dodatkowymi np. uzyskanie zgody od Zarządu Dróg Miejskich na czasowe zajęcie jezdni trwa długo, a zdarza się i tak (w wyjątkowych wypadkach), że takiej zgody wcale się nie uzyskuje. Z kolei, kiedy mamy wejść na teren prywatny, po prostu trzeba się dogadać z właścicielem. Niekiedy wystarczy dobre słowo, czasem jednak trzeba ponieść część kosztów, jakie poniósł sąsiad, doprowadzając na swoją posesję media, na których nam zależy.
Przyłączanie mediów może pociągać za sobą dość duże wydatki, których inwestor wcześniej nie przewidział (w takiej wysokości). Instytucje dysponujące mediami niejednokrotnie żądają wykonania wielu kosztownych dla inwestora urządzeń, które następnie przejmują nieodpłatnie na własność, zwiększając w ten sposób swój majątek. Sytuację pogarsza fakt, że są to monopoliści. Mogą np. zażądać wymiany na koszt inwestora kilku słupów energetycznych, co jest bardzo drogie, lub też podciągnięcia instalacji wodnej o kilkaset metrów rurą o dużej średnicy, do której później będą mogli przyłączyć się inni inwestorzy, Tymczasem instalację tę, w myśl obowiązujących przepisów, trzeba bezpłatnie przekazać lokalnemu dysponentowi wody. Omówiona praktyka dotyczy niestety wszystkich mediów.
Sytuacja wygląda inaczej w przypadku, gdy jedno lub kilka mediów przyłączamy bez korzystania z sieci komunalnych. W niektórych rejonach bardziej opłaca się zainwestować w studnię z instalacją hydroforową, własną przydomową oczyszczalnię ścieków i własną "gazownię" w postaci zbiornika na gaz płynny zlokalizowany w ogródku. Jest to dużo bardziej komfortowe pod jednym warunkiem - że nasza działka jest na tyle duża by zlokalizować poszczególne instalacje w odpowiednich odległościach od siebie oraz od domu, garażu, ogrodzenia i drogi.
Koszty przyłączenia mediów na działce:
Prąd
Koszt przyłączenia domu do sieci elektroenergetycznej jest jednorazowy. Średnio wynosi on (dla standardowego przyłącza o mocy 15 kW):
Przyłącze napowietrzne (nad ziemią): 1700 - 1900 zł
Przyłącze kablowe (podziemne): 2100 - 2300 zł
Koszt przyłącza ustala zakład energetyczny.
Woda i kanalizacja
Koszty przyłączenia wody i kanalizacji jest uzależniony od kilku czynników: warunków przyłącza, odległości działki od sieci, od tego, czy wodociąg lub kanalizacja leżą na drodze gminnej czy prywatnej, od liczby sąsiednich domów, chcących również się podłączyć do sieci itd.). Niema jednej ustalonej kwoty za podłączenie się. Może się on kształtować od kilku aż po kilkadziesiąt tysięcy złotych. Warto przed zakupem działki dokładnie poznać warunki i możliwości przyłączenia działki do wodociągu i kanalizacji. Przy wysokich kosztach warto również przemyśleć kwestię opłacalności wykopania własnej studni i wybudowania własnego szamba lub przydomowej oczyszczalni ścieków.
Gaz
Podobnie jak w przypadku wody i kanalizacji koszt przyłączenia gazu do domu może być różny. Nie ulega jednak wątpliwości, iż koszt przyłącza gazowego jest najwyższy (w porównaniu z wodą i kanalizacją). Alternatywą dla sieci gazowej jest zakup zbiornika np. na gaz płynny.
Wszystkim inwestorom planującym zakup działki poleca się wybór działki uzbrojonej. Choć jest znacznie droższa od działek bez mediów to jednak suma kosztów zakupu działki wraz z kosztami przyłączeń może być wyższa niż zakup działki uzbrojonej (nie licząc czasu potrzebnego na wykonanie przyłączeń oraz utraconych nerwów w urzędach i zakładach). Warto tę kwestię bardzo dobrze przemyśleć.
2.Przygotowanie
Frontu Robót
oraz
Wytyczenie Budynku
Wytyczanie budynku:
Aby rozpocząć roboty budowlane uprawniony geodeta musi wytyczyć budynek w terenie zgodnie z zatwierdzonym projektem zagospodarowania działki.
Geodeta może przy pierwotnym wytyczaniu budynku wykonać tak zwane "ławy drutowe". Polegają one na wykonaniu drewnianych ławic ( 2 paliki połączone poziomą deską) z wbitym do deski gwoździem, określającym oś przebiegu poszczególnych ścian. Wtedy pomiędzy wbitymi gwoździami prowadzimy druty ( stąd nazwa - ławy drutowe) wyznaczające linie przebiegu ścian. Takie wytyczenie budynku jest trwałe aż do zakończenia budowy. Na przecięciu rozciągniętych drutów przywiązujemy pion, który określi nam dokładne położenie naroża budynku. Drut zwijamy podczas wykonywania robót ziemnych i rozciągamy ponownie po zakończeniu robót ziemnych.
Geodeta musi dokonać potwierdzenia w dzienniku budowy wytyczenia budynku w terenie. Po zakończeniu budowy geodeta musi namierzyć wykonany budynek, nanieść go na mapy zasobu geodezyjnego i sporządzić mapy z naniesionym budynkiem, wymagane dla przekazania budynku do użytkowania. Przy namierzaniu budynku geodeta powinien również nanieść na mapy wykonane przyłącza do budynku: wodne, kanalizacyjne, gazowe i energetyczne. Wymienione sieci mogą zostać namierzone podczas wykonywania poszczególnych przyłączy do budynku. Wszelkie pomiary na budowie uprawniony geodeta potwierdza wpisem w dzienniku budowy.
3.Roboty Ziemne:
Wykonanie Wykopów
Wpływ rodzaju gruntu na budowę domu:
Rodzaj gruntu na działce ma dość istotne znaczenie dla
budujących dom. Ma on wpływ przede wszystkim na koszty i czasochłonność robót fundamentowych. Najlepsze gleby to grunty zagęszczone (np. piasek lub żwir). Na takim gruncie można posadowić dom zaledwie 0,5 metra poniżej poziomu terenu. Oznacza to mniejsze wykopy a tym samym oszczędność czasu i pieniędzy.
Taki też grunt znajduje się na mojej działce.
Zależnie od stosunków wodno-gruntowych w konkretnym przypadku, jak również na zasadzie ekonomiczności, lecz zawsze w zgodzie z przepisami bezpieczeństwa pracy, wykopy budowlane wolno wykonywać o ścianach pionowych bez obudowy, najwyżej do głębokości 1,25 m; powyżej tego muszą być zeskarpowane, częściowo lub całkowicie obudowane.
Przy ukształtowaniu wykopów i rowów, jak również koniecznych szerokości przestrzeni pracy, w wykonywaniu wykopów i rowów obowiązują przepisy bezpieczeństwa pracy oraz właściwe normy dotyczące budowlanych robót ziemnych.
Kąty nachylenia skarp są zasadniczo zależne od rodzaju gruntu. Z uwagi na bezpieczeństwo pracujących i bezbłędne wykonanie budowy, przestrzeń pracy musi mieć szerokość co najmniej 50 cm.
Wykonanie wykopu:
Zasady zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót ziemnych reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. z 2003 r., Nr 47, poz. 401)
Do robót ziemnych związanych ze wznoszeniem budynku należą między innymi: wykopy wykonywane w celu budowy fundamentów i podziemia, wykopy dla różnego rodzaju instalacji.
Występujące najczęściej zagrożenia to:
- zasypanie pracowników w wyniku zawalenia się ścian wykopu (notowano ciężkie wypadki nawet w wykopach o głębokości do 1 m - w pochyłym terenie)
- wpadnięcie do wykopu np. na skutek uderzenia przez ruchomą część maszyny budowlanej (np. łyżkę koparki), obsunięcia się ziemi z krawędzi wykopu, poślizgnięcia się
- spadanie na pracujących w wykopie brył ziemi, kamieni itp.
Jednym z podstawowych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy jest obowiązkowe zabezpieczenie ścian wykopu począwszy od 1 m głębokości.
Zabezpieczenie ścian wykopu o głębokości powyżej 1 m (z wyjątkiem wykopu w skałach zwartych) zapewnia się przez:
- wykonanie wykopu ze ścianami (skarpami) pochylonymi
- wykonanie umocnienia pionowych ścian
Wykop ze skarpami wykonuje się w celu zabezpieczenia ścian przed osuwaniem się gruntu. Pochylenie skarpy zależy od rodzaju gruntu, warunków atmosferycznych i czasu utrzymania wykopu. Można przyjąć, że bezpieczny kąt nachylenia skarpy dla gruntów średniospoistych wynosi ok. 45°. W gruntach piaszczystych nasypowych kąt nachylenia skarpy powinien być nie większy niż kąt stoku naturalnego. Przyjąłem kąt nachylenia 45°-55°.
Ponadto należy przestrzegać następujących wymagań:
- w pasie terenu przylegającego do górnej krawędzi skarpy, na szerokości równej trzykrotnej głębokości wykopu należy wykonać spadki umożliwiające odpływ wód deszczowych od wykopu
- sprawdzać skarpy i obudowę po każdym deszczu i po długiej przerwie w pracy oraz przed każdym rozpoczęciem robót
- likwidować naruszenie struktury gruntu skarpy przez usunięcie tego gruntu z zachowaniem bezpiecznego nachylenia wykonać bezpieczne zejścia i wejścia do wykopów
- nie składować materiałów i urobku w odległości mniejszej niż 1 m od krawędzi wykopu, jeżeli ściany są obudowane; przy skarpach bez umocnień składować można poza klinem odłamu gruntu
- zachować bezpieczne odległości wykopów od istniejących budowli
- każdorazowe rozpoczęcie robót w wykopie wymaga sprawdzenia stanu jego obudowy lub skarp
Przy wykonywaniu wykopów sprzętem mechanicznym należy wyznaczyć strefę niebezpieczną związaną z pracą tych maszyn. Przed rozpoczęciem robót ziemnych należy zapoznać się z dokumentacją techniczną tych robót.
Na małych budowach, np. budownictwa jednorodzinnego, występuje jedynie dokumentacja ograniczona do projektu technicznego budynku i mapy sytuacyjno-wysokościowej stanowiącej projekt zagospodarowania działki.
Wykonawca robót ziemnych powinien zapoznać się z mapą, na której jest oznaczona cała sieć uzbrojenia technicznego, i z decyzją o pozwoleniu na budowę.
W razie prowadzenia robót w bezpośrednim sąsiedztwie instalacji elektrycznej, gazowej itp., należy określić bezpieczną odległość, w jakiej mogą być prowadzone roboty - w porozumieniu z gestorem tych urządzeń (np. zakładem energetycznym).
Prace w wykopach i wyrobiskach o głębokości większej od 2 m i prace ziemne prowadzone metodą bezodkrywkową muszą być wykonywane przez co najmniej dwie osoby.
4.Roboty Fundamentowe
Co to są fundamenty i jak się je buduje:
Podstawowym celem istnienia fundamentów jest bezpieczne przeniesienie ciężaru budynku na grunt. Głębokość i szerokość fundamentów głównie zależy od wielkości budynku a także od rodzaju podłoża. Ta część budynku jest najbardziej narażona na oddziaływanie wilgoci, wód gruntowych a także zmiany temperatury podłoża (zamarzanie i odmarzanie). Dlatego warto zbudować fundamenty domu z solidnych i trwałych materiałów.
Głębokość posadowienia budynku zależy od tego czy buduje się dom z piwnicą czy bez. Przyjmuje się zasadę, że fundamenty stawia się poniżej głębokości przemarzania (w Polsce głębokość ta wynosi średnio 1 m; natomiast w zachodniopomorskim strefa ta znajduje się na poziomie 0,8m , jest to I strefa). Problem pojawia się przy budowie fundamentów dla domów podpiwniczonych. Jeżeli chce się uniknąć późniejszych problemów z przemarzaniem należy wynieść piwnice ponad poziom terenu.
W budownictwie jednorodzinnym stosuje się fundament w formie ławy z betonu, lub żelbetonu. Wylewa się je pod ścianami nośnymi, kominami i słupami. Po wykopach przygotowuje się szalunek ław fundamentowych, następnie układa się w nich zbrojenie z prętów stalowych a na końcu całość wypełnia się betonem. Po wylaniu betonu należy starannie zadbać o wypoziomowanie górnej powierzchni fundamentu (ułatwi to układanie bloków ściennych). Trzeba również uważać na nadmierne nasłonecznienie - podczas upałów warto przykryć fundament folią i polewać wodą.
Budowa fundamentów - krok po kroku:
Wszystkie roboty fundamentowe powinny być wykonane zgodnie z projektem i to dopiero po odbiorze podłoża gruntowego, czyli formalnym stwierdzeniu jego przygotowania i przydatności do prowadzenia robót betonowych (potwierdzonym wpisem w dzienniku budowy).
Zalecenie to szczególnie dotyczy budynków podpiwniczonych lub wymagających zastosowania drenażu. Wtedy ławy i stopy najlepiej zrobić w tradycyjny sposób, czyli w deskowaniu (dawniej zwanym szalunkiem).
Wytyczenie ław fundamentowych oznacza, że w odległości min. 50 cm poza krawędziami skarp przyszłych wykopów wbija się paliki, przybija do nich wypoziomowane deski, a następnie wyznacza osie za pomocą mocno napiętego stalowego drutu (np. wiązałkowego).
Wykonanie ław drutowych - można je robić również po wykonaniu wykopów
Zdjęcie humusu – czyli warstwy ziemi uprawnej zwykle grubości 15-30 cm. To prosta czynność, którą można wykonać ręcznie lub mechanicznie – najczęściej koparko-spycharką. Istotne jest, żeby ziemia była składowana w pryzmach o wysokości nie większej niż 1,5 m, jak najdalej od krawędzi wykopu i jednocześnie jak najbliżej miejsca przyszłego zagospodarowania (najczęściej na terenie przyszłego ogrodu).
Usuwanie warstwy humusu
Warstwy podkładowe w fundamentach oszczędnościowych to folia budowlana grubości co najmniej 0,2 mm (im grubsza, tym lepiej) ułożona w wykopie i wywinięta z jego obu stron (po około 20-30 cm). Folia ta powinna być ułożona bardzo starannie, ponieważ spełnia kilka zadań. Przede wszystkim podczas układania betonu chroni mieszankę przed zanieczyszczeniem gruntem.
Nie pozwala na odpłynięcie wody zarobowej z betonu w suchy grunt. Wreszcie stanowi całkiem skuteczną izolację przeciwwilgociową fundamentów. W tradycyjnej metodzie fundamentowania warstwy podkładowe pełnią nieco inną rolę. Wykonane z warstwy chudego betonu grubości 5-10 cm lub zgęszczonego mechanicznie żwiru, piasku albo piasku stabilizowanego cementem (15-30 cm) przede wszystkim wyrównują i wzmacniają powierzchnię podłoża gruntowego.
Również chronią mieszankę betonową przed zanieczyszczeniem i mogą stanowić podłoże pod izolację przeciwwilgociową (z folii, papy lub mas bitumicznych). Poza tym dzięki równej powierzchni wykonanie szalunków, zarówno drewnianych jak i systemowych, jest pracą wygodną, łatwą i szybką.
Ławy fundamentowe domu podpiwniczonego w sąsiedztwie istniejącego budynku
Zbrojenie to najczęściej szkielet przestrzenny złożony z 4 prętów średnicy 12 mm połączonych 6-mm strzemionami. W projektach domów jednorodzinnych bardzo rzadko się zdarza, żeby wszystkie potrzebne pręty były dokładnie rozrysowane. Najczęściej podana jest tylko długość lub ciężar prętów głównych i strzemion. Architekci zakładają bowiem, że wykonawcy znają zasady prawidłowego łączenia zbrojenia. Może to i słuszne, jednak zbyt łatwo można wmówić inwestorowi, że robota jest wykonana poprawnie. Trzeba zaś zwrócić uwagę przynajmniej na dwa aspekty:
łączenie prętów na długości – powinno być wykonywane na zakład o długości co najmniej 50 cm dla stali gładkiej oraz 40 cm dla stali żebrowanej;
łączenie prętów w narożach – może być wykonywane na dwa sposoby. Pierwszy polega na tym, że proste pręty główne (gładkie zakończone hakami) łączy się za pomocą dodatkowych prętów wygiętych w kształcie litery L, zwykle o ramionach długości 1 m. W drugim wszystkie pręty główne występujące w połączeniu zagięte są pod kątem prostym na odległość co najmniej 20 cm.
Trzeba również zwrócić uwagę, aby pręty były oczyszczone z ziemi, smarów, farb olejnych i łuszczącej się rdzy. W tym celu zwykle używa się szczotek drucianych lub lamp benzynowych (do wypalenia zanieczyszczeń chemicznych).
Następnie poszczególne pręty łączy się w szkielety zbrojeniowe za pomocą zgrzewania lub wiązania wyżarzonym drutem wiązałkowym średnicy 1 mm. W celu zapewnienia wymaganej grubości otuliny, na dolne pręty zakłada się krążki dystansowe wykonane z tworzywa sztucznego, ewentualnie zbrojenie układa się w wykopie lub przygotowanym szalunku na specjalnych podkładkach betonowych bądź cegłach.
Po zakończeniu prac montażowych dokonuje się odbioru robót, czyli sprawdza jakość wykonania deskowań oraz poprawność ułożenia zbrojenia. Przygotowanie fundamentów do betonowania musi być potwierdzone wpisem w dzienniku budowy.
Montaż zbrojenia
Betonowanie fundamentów domu jednorodzinnego wymaga zwykle użycia kilku, a czasami nawet kilkunastu metrów sześciennych betonu. Jednocześnie zaleca się wykonywać tę pracę bez przerw technologicznych, czyli w ciągu kilku godzin – najwyżej jednego dnia. Warunki te właściwie narzucają sposób przygotowania mieszanki betonowej – powinno się ją zakupić w betoniarni, a nie przygotowywać na placu budowy. W ten sposób osiągnie się jeszcze jedną korzyść, klasa betonu będzie gwarantowana, co nie jest takie oczywiste, gdy mieszankę wytwarza się na budowie.
Przed samym betonowaniem deskowanie powinno się obficie zlać wodą, a szalunki systemowe posmarować preparatem adhezyjnym, który umożliwi łatwe ich zdemontowanie bez uszkodzenia powierzchni betonu. Samo betonowanie jest czynnością prostą i właściwie jedynym problemem jest niedopuszczenie do rozdzielenia jej składników.
Duże znaczenie ma w tym przypadku konsystencja betonu – np. jeśli mieszanka jest ciekła, to wolno ją zrzucać z wysokości nie większej niż 0,5 m, a jeśli gęstoplastyczna, to nawet z wysokości 3,0 m. Drugą ważną czynnością jest odpowiednie zagęszczenie ułożonej mieszanki. Beton o konsystencji ciekłej lub półciekłej można zagęszczać za pomocą sztychowania (nakłuwania prętem stalowym, a często po prostu szpadlem) oraz lekkiego opukiwania szalunku. Jednak przy konsystencji plastycznej lub gęstoplastycznej należy użyć wibratorów. Najbardziej dostępny i najłatwiejszy w użyciu jest wibrator wgłębny.
Stosując go trzeba jednak uważać, aby buława wibracyjna zanurzana w mieszance betonowej nie dotykała zbrojenia, ani szalunku. Wibrowanie lub sztychowanie należy prowadzić do momentu, w którym z betonu zostanie usunięte powietrze, czyli do czasu, aż cała powierzchnia mieszanki pokryje się zaczynem cementowym. Po lekkim związaniu betonu jego powierzchnię należy wyrównać, a jeszcze lepiej zatrzeć na gładko.
Betonowanie ław fundamentowych
Pielęgnacja betonu polega na ochronie odsłoniętych powierzchni fundamentów przed nadmiernym wysuszeniem przez wiatr i słońce. Sprowadza się do utrzymywania stałej wilgotności betonu w okresie przynajmniej 7-14 dni od momentu wykonania ław fundamentowych (głównie zależy to od rodzaju zastosowanego cementu). Polewanie wodą należy rozpocząć 24 godziny od chwili ułożenia mieszanki i czynność tę powtarzać co 3 godziny w dzień i przynajmniej jeden raz w nocy przez kolejne 3 dni.
W następnych dniach co najmniej 3 razy na dobę, oczywiście przy założeniu, że temperatura powietrza w dzień oscyluje około +15°C (np. jeśli jest niższa niż +5°C to betonu nie polewa się). Teoretycznie deskowanie można usunąć już po 2-3 dniach od chwili zakończenia betonowania, jednak w praktyce nie zdejmuje się go przynajmniej przez tydzień
Pielęgnacja betonu
Izolacja przeciwwilgociowa nadal często sprowadza się do dwukrotnego posmarowania wierzchu ław lepikiem asfaltowym. Jednak to rozwiązanie jest wystarczające tylko w domach niepodpiwniczonych, posadowionych na gruntach przepuszczalnych. Przy gruntach spoistych, wysoko występującej wodzie gruntowej lub w domach podpiwniczonych należy stosować bardziej skuteczne materiały, np. papę asfaltową (najlepiej termozgrzewalną) bądź odpowiednio grubą folię hydroizolacyjną.
Niektóre z tych materiałów można układać na jeszcze wilgotnym betonie, czyli około 2 tygodnie po wykonaniu fundamentów, jednak najlepiej byłoby poczekać, aż beton całkowicie zwiąże (min. 28 dni). W oszczędnościowej metodzie fundamentowania wystarczającą izolacją może być wywinięta na ławy folia budowlana, oczywiście pod warunkiem, że nie została wcześniej uszkodzona.
Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowej
Zasypywanie fundamentów powinno się przeprowadzić niezwłocznie po zakończeniu prac budowlanych, czyli po usunięciu deskowania oraz wykonaniu izolacji przeciwwilgociowej (odrębne zagadnienie stanowi drenaż opaskowy). Do zasypania ław fundamentowych zwykle można stosować ziemię z wykopów (pozostawioną na odkład). Należy jednak pamiętać, że nie wolno używać gruntów zawierających zanieczyszczenia organiczne, bo mogą spowodować korozję betonu i zbrojenia. Poza tym trzeba zadbać, aby grunt był zagęszczany mechanicznie, warstwami o grubości nie większej niż 20 cm.
Zasypywanie wykopów
5.Izolacje Przeciwwilgociowe
Izolacja fundamentów:
Ściany piwniczne i fundamentowe muszą być ocieplane i izolowane przed wilgocią. Ściany zagłębione w gruncie powinno się izolować od strony zewnętrznej murów.
Wykorzystywane w izolacji materiały muszą nie tylko zabezpieczać dom przed wilgocią i niską temperaturą ale powinny również stanowić skuteczną ochronę przed działaniem pleśni i grzybów. Muszą być też odpowiednio wytrzymałe na działania mechaniczne (np. podczas zasypywania wykopów).
Izolacja przeciwwilgociowa (np. w postaci folii) - pionowa musi być wyciągnięta na wierzch ściany fundamentowej na ok. 30 cm ponad poziom gruntu. Pozioma zaś musi być ułożona na całej szerokości ławy fundamentowej.
Izolacja termiczna (najczęściej w postaci styropianu) - w przypadku, gdy ocieplamy piwnice izolacja termiczna poniżej gruntu powinna być dodatkowo chroniona siatką z włókna szklanego. W przypadku braku konieczności ocieplania pomieszczeń piwnicznych stosuje się izolacje termiczną ok. 50 cm poniżej poziomu wieńca stropowego.
Materiały hydroizolacyjne:
Ściany znajdujące się poniżej poziomu terenu trzeba zabezpieczyć przed wilgocią i wodą znajdującą się w gruncie. W tym celu stosuje się dwa rodzaje izolacji:
- izolację poziomą układaną na ławach fundamentowych, na wierzchu ścian fundamentowych oraz piwnicznych (pod wieńcem stropowym), w miejscu połączenia z izolacją poziomą podłogi piwnicy, a także 20-30 cm nad poziomem terenu (w piwnicach płytko zagłębionych);
- izolację pionową, którą zabezpiecza się zewnętrzne powierzchnie ścian znajdujące się poniżej poziomu terenu.
Zadaniem izolacji poziomej jest ochrona kolejnych, wyżej usytuowanych elementów konstrukcyjnych budynku przed wilgocią powstałą na skutek podciągania kapilarnego. Izolacja pionowa ma zatrzymywać wilgoć oraz nie dopuszczać do wniknięcia wód opadowych i gruntowych w ścianę. Trzeba sobie przy tym zdawać sprawę, że wykonywanie hydroizolacji ma sens tylko wtedy, gdy będzie ona szczelna. Zapewnią to różne materiały. Ważne, aby stanowiły ciągłą barierę dla wody i wilgoci. W zależności od warunków gruntowo-wodnych stosuje się następujące typy izolacji pionowych:
- izolacje przeciwwilgociowe (typu lekkiego) – wykonywane w gruntach przepuszczalnych, czyli piaskach i żwirach, gdy zwierciadło wody gruntowej znajduje się poniżej poziomu posadowienia. Chronią ściany przed naturalną wilgocią gruntu, a także przed wodą opadową i podciąganą kapilarnie, która może się podnieść na wysokość 1 m ponad poziom wody gruntowej;
- izolacje przeciwwodne typu średniego – wykonywane głównie w gruntach nieprzepuszczalnych, gdy woda gruntowa znajduje się poniżej fundamentów oraz w gruntach przepuszczalnych, jeśli występuje niebezpieczeństwo okresowego podnoszenia się zwierciadła wody gruntowej powyżej poziomu posadowienia budynku. Zabezpieczają ściany przed wodą opadową przesączającą się w kierunku przegrody i zbierającą się na dnie wcześniej wykonanego wykopu (zjawisko bardzo częste w gruntach nieprzepuszczalnych)
[Typ izolacji przewidziany dla projektu];
- izolacje przeciwwodne typu ciężkiego – wykonywane przede wszystkim w budynkach podpiwniczonych, gdy zwierciadło wody gruntowej znajduje się powyżej poziomu podłogi piwnicy (niezależnie od rodzaju gruntu). Mają chronić budynek przed wodą naporową, czyli wywierającą parcie hydrostatyczne.
Znając rzeczywiste warunki gruntowo-wodne można zaprojektować najodpowiedniejszy (skuteczny i ekonomiczny) rodzaj hydroizolacji ścian fundamentowych oraz piwnicznych.
Swisspor - system do izolacji fundamentów:
Obok stabilnej konstrukcji fundamentów szczególną uwagę należy zwrócić na ich izolację: pionową i poziomą.
Należy przy tym też pamiętać, że jakakolwiek naprawa izolacji fundamentów po zrealizowaniu obiektu będzie utrudniona lub wręcz niemożliwa z powodu prostego faktu – fundamenty są jednym z etapów budowy szybko znikających pod ziemią. Popełnienie błędu w tym miejscu konstrukcji jest bardzo trudne do zlokalizowania i naprawienia w późniejszym czasie.
Należy przy tym przypomnieć, że:
- Izolacja pionowa zabezpiecza przed przenikaniem wilgoci i wody poprzez pionowe powierzchnie.
- Izolacja pozioma zabezpiecza poziome powierzchnie ścian i fundamentów przed podciąganiem kapilarnym na wyższe części budynku. Izolacje poziome zabezpieczają również posadzki leżące na gruncie, czyli podłogi piwnic lub parteru, przed działaniem wilgoci. Hydroizolacja musi tworzyć na powierzchni kontaktujących się z gruntem elementów budynku ciągłość. W przypadku braku izolacji poziomej lub pionowej jakiegokolwiek elementu może doprowadzić do uszkodzeń, które nie będą łatwe do usunięcia.
Co może spowodować oszczędzanie na izolacji fundamentów?
- na izolacji pionowej i poziomej – wilgoć i pleśń, której nikt z nas nie lubi.
- na izolacji cieplnej pod podłogą na gruncie – ucieczkę ciepła, które dziś nie jest tanie.
Korzystając z doświadczeń zdobytych w dziedzinie izolacji termicznej (produkcja styropianu) oraz hydroizolacji (produkcja pap zgrzewalnych) firma Swisspor stworzyła specjalny system do izolacji fundamentów, który ułatwia pionowe i poziome izolowanie fundamentów. W skład systemu wchodzą dwa produkty:
- papa asfaltowa zgrzewalna CZARNA MAMBA SBS MAX PYE PV200 S40
- płyty styropianowe HYDRO EPS 035 FUNDAMENT DACH.
Papa asfaltowa zgrzewalna CZARNA MAMBA SBS MAX PYE PV200 S40 jest papą modyfikowana elastomerem SBS. Przeznaczona jest do wykonywania izolacji przeciwwodnych fundamentów, ścian fundamentowych, płyt fundamentowych itp. Jej wysoka jakość i odporność mechaniczna sprawia, że już przy zastosowaniu jednej warstwy tej papy uzyskujemy szczelną i trwałą izolację.
Płyty styropianowe SWISSPOR HYDRO EPS 035 FUNDAMENT DACH produkowane są ze specjalnego hydrofobizowanego surowca, który minimalizuje jego nasiąkliwość wodą. Dzięki temu jest idealnym materiałem do izolacji termicznej fundamentów, które są narażone na stały kontakt z wodą.
Na rysunku przedstawiony został przykładowo system izolacji fundamentów budynku podpiwniczonego.
Wykonując izolację fundamentów należy stosować kilka zasad:
- dobierając odpowiedni system izolacji fundamentów należy wziąć pod uwagę między innymi: poziom wód gruntowych oraz rodzaj podpiwniczenia budynku;
- grubość warstwy izolacji z płyt styropianowych SWISSPOR HYDRO EPS 035 FUNDAMENT DACH powinna być dobrana zgodnie z wymaganiami cieplnymi założonymi przez projektanta oraz powinna spełniać obowiązujące przepisy;
- warstwę hydroizolacji oraz izolacji cieplnej należy wypuścić co najmniej 30 cm powyżej poziomu gruntu;
- należy zwrócić szczególną uwagę na to aby izolacje pionowa i pozioma były ze sobą połączone;
- płyty styropianowe SWISSPOR HYDRO EPS 035 FUNDAMENT DACH mocujemy przy pomocy klejenia, jedynie część nad poziomem gruntu możemy dodatkowo mocować mechanicznie;
- przed ułożeniem papy asfaltowej zgrzewalnej CZARNA MAMBA SBS MAX PYE PV200 S40 podłoże należy oczyścić i zagruntować preparatem gruntującym;
- układanie papy możne rozpocząć dopiero po całkowitym przeschnięciu preparatu gruntującego.
- maksymalna wilgotność podłoża przed ułożeniem papy nie może być większa niż 6%.
Przedstawione rozwiązanie nie wyczerpuje wszystkich zagadnień związanych z izolacją fundamentów w tym systemie. Szczegółowe informacje dotyczące rozwiązań technicznych stosowanych podczas prac izolacyjnych, można uzyskać u Regionalnych Doradców Technicznych Swisspor Polska.
6.Roboty Murowe
Ściany działowe
Przy połączeniach ściany zewnętrznej z wewnętrzną, zwłaszcza jeśli jest to ściana konstrukcyjna z innego materiału można zastosować połączenie na styk z zastosowaniem kotew stalowych z płaskowników.
Ścianę wewnętrzną można połączyć z zewnętrzną przez wprowadzenie do przegrody zewnętrznej bloczków ściany wewnętrznej na głębokość około 150 mm.
7.Technologia Wykonania Stropów
Wybór właściwego stropu:
Rola stropu w całej konstrukcji domu jest bardzo ważna. Przenosi on ciężar wszystkiego, co na nim się znajduje na ściany boczne lub belki i słupy. Strop dzieli budynek na kondygnacje.
Stropy gęstożebrowe:
Elementami nośnymi stropu gęstożebrowego są belki (żebra) o rozstawie osiowym nie przekraczającym 90 cm (najczęściej rozstaw ten wynosi 40 - 60 cm). Belki układane są w kierunku mniejszej rozpiętości między podporami. Opierają się na ścianach domu i podciągach. Górną część stropu stanowi betonowa płyta wylewana na budowie. Płyta ta usztywnia całą konstrukcję oraz stanowi podkład pod podłogę.
Stropy gęstożeborwe mogą być wykonywane na budowie lub dostarczone przez producentów w postaci gotowych prefabrykatów (belki żelbetowe, kratownicowe belki stalowe zabetonowane w stopkach betonowych, belki ceramiczno-betonowe).
Zaletami stosowania stropów gęstożebrowych są: łatwy transport, składowanie oraz montaż nie wymagający używania ciężkiego sprzętu. Na niekorzyść przemawia niska izolacyjność akustyczna oraz możliwość "klawiszowania" (nierównomierne uginanie się żeber).
Wybór deskowania:
Obecnie w budownictwie wyróżnia się dwa rodzaje deskowania: deskowanie z drewna iglastego lub gotowe szalunki systemowe. Pierwszy sposób polega na wykonaniu całego deskowania na budowie przez ekipę. Ze względu na konieczność precyzyjnego przygotowania poszczególnych elementów jest to dość czasochłonna metoda deskowania, choć tańsza od wynajęcia gotowych szalunków. Koszt wynajęcia kompletnego deskowania waha się od 0,80 zł - 1,00 zł za 1 m2 przy czym trzeba pamiętać że minimalny czas trzymania deskowania na budynku wynosi ok. 15-20 dni.
Pomimo tego, iż własne deskowanie wymaga większego nakładu czasu na jego przygotowanie zaletą tego rodzaju prac jest możliwość późniejszego wykorzystania zużytego deskowania do innych prac budowlanych (np. na rusztowanie do tynkowania ścian lub do wykonania podbitki na dachu).
Co trzeba sprawdzić przed zalaniem stropu betonem:
Strop jest bardzo ważnym elementem konstrukcyjnym budynku. Jakiekolwiek wady budowlane stropu mogą nie tylko narazić budynek na trwałe uszkodzenia ale także zagrozić bezpieczeństwu domowników. Dlatego po zakończeniu prac konstrukcyjnych a przed zalaniem betonem stropu koniecznie trzeba sprawdzić jakość wykonania stropu.
Kierownik budowy musi dopilnować, zaś inspektor budowlany sprawdzić czy konstrukcja stropu jest wykonana zgodnie z projektem. Trzeba sprawdzić poprawność zakotwienia stropu w murze, deskowanie i podparcie. Równie ważne jest sprawdzenie poprawności wykonania zbrojenia oraz wysokość stropu od podłogi (generalnie sprawdzenie równości stropu).
Fakt poprawnego odbioru konstrukcji stropu powinien być odnotowany w dzienniku budowy (wpis do dziennika budowy przez inspektora budowlanego zezwala na zalanie betonem stropu).
Konstrukcja stropu gęsto żebrowego:
Do wykonania stropu gęstożebrowego nie jest potrzebne pełne deskowanie – wystarczy podeprzeć belki stropowe. Na podpory wykorzystuje się drewniane stemple i belki lub regulowane stojaki szalunkowe wielokrotnego użytku. Po ułożeniu belek poziomuje się podpory. Jeśli strop ma rozpiętość większą niż 5 m, belki stropowe podpiera się na środku o 1 cm wyżej w stosunku do poziomu muru.
Pozwala to uzyskać tzw. ujemną strzałkę ugięcia, dzięki czemu belka wygięta do góry, po obciążeniu nie ugnie się nadmiernie. Po ułożeniu belek stropowych (na ścianach rozkłada się pod nimi cienką warstwę rzadkiej zaprawy) umieszcza się między nimi pustaki stropowe. Skrajne pustaki powinny mieć jednostronnie zakryte otwory (cienką warstwą betonu), by mieszanka betonowa nie wlewała się do wnętrza.
Po ułożeniu wszystkich pustaków wykonuje się zbrojenie wieńca i żebra rozdzielczego – dodatkowego wzmocnienia stropu o dużej rozpiętości. Umieszczone prostopadle do belek stropowych, zmniejsza ugięcie stropu i chroni przed klawiszowaniem belek, które mogłoby doprowadzić do powstawania podłużnych rys na stropie. Jeśli to konieczne, odeskowuje się wieniec, można do tego użyć cienkich pustaków wieńcowych. Jest to tzw. deskowanie tracone – po zabetonowaniu stropu pozostają w ścianie.
Przygotowaną konstrukcję dokładnie polewa się wodą – pustaki powinny być mokre, by nie odciągały wody z mieszanki betonowej. Po ułożeniu na pustakach listew dystansowych (łat drewnianych) w odstępach około 1,5 m, można rozpocząć betonowanie.
Mieszankę rozkłada się pasami prostopadle do belek, a jej nadmiar ściąga łatami prowadzonymi po listwach dystansowych, co zapewni zachowanie ustalonej w projekcie wysokości nadbetonu (warstwy betonu nad pustakami). Mieszankę betonową można układać ręcznie, rozwożąc ją taczkami, ale wygodniej i szybciej jest zamówić beton towarowy układany pompą. Po lekkim stwardnieniu betonu usuwa się listwy dystansowe, wypełnia powstałe szczeliny mieszanką betonową i zaciera jej powierzchnię.
Stropy gęstożebrowowe - uwagi wykonawcze:
Współcześnie w budownictwie jednorodzinnym stosuje się głównie stropy gęstożebrowe oraz płytowe. Natomiast stropy belkowe lub prefabrykowane wykonuje się znacznie rzadziej.
Schemat realizacji opuszczonego wieńca.
Układanie belek – najkorzystniejszym sposobem oparcia belek stropowych jest metoda opuszczonego wieńca. Po prostu do ścian przymocowuje się wypoziomowane deski wystające 4 cm ponad ich wierzch.
Dzięki temu dolne zbrojenie wieńca można umieścić pod belkami. Wtedy powierzchnia muru, na której rozkładają się obciążenia jest większa o ponad 70% od podstaw belek opartych na ścianie.
Oczywiście najtrudniejsza do poprawnego ułożenia jest pierwsza belka, bo właściwe odstępy pomiędzy pozostałymi wyznaczają pustaki wstawione pomiędzy końcami belek.
Precyzyjne ustawienie podpór pośrednich to gwarancja równego stropu.
Podpory montażowe – w stropach z żebrami kratownicowymi belki muszą być podparte podczas montażu i betonowania:
jedną podporą przy rozstawie ścian do 4,5 m,
dwiema podporami przy rozstawie ścian 4,5 - 6,0 m,
trzema podporami przy rozstawie ścian powyżej 6,0 m.
Odstępy pomiędzy podporami montażowymi nie mogą przekraczać 2 m. Dodatkowo w stropach o rozpiętości powyżej 4,8 m należy stosować wstępną strzałkę ugięcia. Dzięki temu po zabetonowaniu stropu i usunięciu podpór ugięcie stropu będzie minimalne. Przy rozstawie ścian do 6 m stosuje się 1 cm wstępnego ugięcia belek, a powyżej 6 m – 1,5-2 cm.
Pustaki stropowe to najlepszy szablon do równego ułożenia belek.
Układanie pustaków – przeprowadza się w kierunku prostopadłym do belek stropowych, bo gwarantuje to ich równomierne obciążenie i ugięcie.
Wszystkie skrajne pustaki (przy wieńcach, żebrach, podciągach, wymianach) muszą być zadeklowane.
Jedno żebro rozdzielcze szerokości 7-10 cm stosuje się w stropach o rozpiętości powyżej 4,2 m, a dwa żebra przy rozpiętości przekraczającej 6 m.
Dzięki temu zapewniona jest właściwa współpraca belek stropowych oraz zwiększona sztywność stropu.
Zdjęcie 1. W zbrojeniu wieńca stropowego najważniejsze jest właściwe zakotwienie prętów głównych.
Zdjęcie 2. Deklowanie skrajnych pustaków to oszczędność betonu i mniejszy ciężar stropu.
Zbrojenie – we współczesnych rozwiązaniach może być ograniczone tylko do żeber rozdzielczych (2 pręty główne średnicy 10 lub 12 mm oraz strzemiona w kształcie litery S z prętów grubości 4,5-6 mm) oraz wieńców stropowych (4 pręty główne średnicy 10-12 mm i strzemiona w rozstawie co około 30 cm). Zbrojenie wymianów, podciągów, czy wzmocnień przy schodach musi być wykonane zgodnie z projektem.
Żebro rozdzielcze konieczne w prawie każdym stropie. Dodatkowe zbrojenie podporowe tylko w stropach o rozpiętości powyżej 6 m.
Betonowanie – strop przed zabetonowaniem musi zostać oczyszczony z liści, kawałków drewna, pustaków itp., a następnie obficie zwilżony wodą. Dzięki temu możliwe będzie prawidłowe wiązanie betonu, ponieważ woda znajdująca się w mieszance nie zostanie wchłonięta przez suche pustaki. Beton należy równomiernie rozprowadzać po stropie (w kierunku prostopadłym do belek stropowych) i nie wolno gromadzić go w jednym
miejscu.
Grubość warstwy nadbetonu w stropach gęstożebrowych to 3-6 cm
Pielęgnacja betonu – głównie polega na ochronie świeżo zabetonowanego stropu przed nadmiernym wysuszeniem. W tym celu warto przykryć go folią (w pierwszej dobie), a co najmniej przez tydzień musi być polewany wodą przynajmniej 2 razy na dobę. Wtedy mamy gwarancję, że strop nie popęka i osiągnie zakładaną wytrzymałość. Podpory montażowe oraz wszelkie deskowanie można zdemontować najwcześniej po 2 tygodniach od momentu betonowania.
Teriva:
Prefabrykowane żebra mają postać belek kratownicowych o rozpiętości 1,2-8 m. Ich zbrojenie jest zabetonowane w stopkach betonowych. Można zamówić belki o dowolnej długości i zbrojeniu zgodnym z indywidualnym projektem technicznym. Wypełnieniem tego rodzaju stropu są pustaki z betonu zwykłego lub lekkiego (np. komórkowego).
Wymiary:
| Rodzaj stropu | Osiowy rozstaw belek | Wysokość konstr. stropu (cm) | Grubość płyty nadbetonu (cm) | Wymiary pustaków | Rozpiętość modularna stropu (m) |
|---|---|---|---|---|---|
| wys. (cm) | szer. (cm) | ||||
| TERIVA-I | 60 | 24 | 3-4 | 21 | 52 |
| TERIVA NOVA | 60 | 24 | 3-4 | 21 | 52 |
8.Roboty Ciesielskie
Wybór drewna na więźbę:
Drewno - jako materiał stworzony przez naturę nie podlega certyfikacji i atestom. Dlatego osoba budująca dom sama musi sprawdzić jakość i wytrzymałość materiału u sprzedawcy. W celu sprawdzenia wiarygodności tartaku inwestor może zażądać od sprzedawcy tzw. deklaracji zgodności - czyli potwierdzenie, że dany produkt jest zgodny z normą (zgodnie z klasyfikacją drewna budowlanego).
Warto na wstępie dowiedzieć się skąd pochodzi sprzedawane przez tartak drewno. Najlepsze drewno pochodzi z Lasów Państwowych, gdyż administracja lasów dba o dobrą jakość swoich drzew. Trzeba również sprawdzić czy sprzedawane drewno nie pochodzi z obalonych przez wiatr drzew lub z drzew wysuszonych, zniszczonych przez choroby i owady. Drzewa zniszczone łatwo dostrzec gołym okiem, zaś drzewa obalone mogące posiadać w swojej konstrukcji niewidoczne pęknięcia można rozpoznać po podejrzanie niskiej cenie sprzedaży.
Dobre drewno to drewno klasy wytrzymałości K 27 (C 30). Drewno musi być pozbawione zgnilizny (murszu) i sinizny (grzybnia). Nie powinno też posiadać wypadających sęków. Drewno konstrukcyjne nie może posiadać zaokrągleń zaś wilgotność drewna powinna wynosić od 13% do 22%. Najlepszym drewnem konstrukcyjnym jest sosna lub świerk.
Elementy konstrukcyjne więźby:
Więźba składa się z różnych, połączonych ze sobą elementów konstrukcyjnych. Elementy te najczęściej wykonane są z drewna sosnowego lub świerkowego.
Krokwie - opierające się na ścianach zewnętrznych lub na płatwiach belki biegnące równolegle do kierunku nachylenia połaci dachowej. Krokwie dźwigają obciążenie z połaci.
Płatwie - stanowiące podporę dla krokwi poziome belki biegnące równolegle do kalenicy dachu.
Murłaty - leżące na murze belki poziome. To za ich pośrednictwem opiera się krokwie na ścianach zewnętrznych.
Słupki - belki pionowe przenoszące obciążenie od płatwi na strop.
Łaty - elementy konstrukcyjne ułatwiające montaż pokrycia dachowego. Łaty przybija się do kontrłat lub bezpośrednio do krokwi, prostopadle do nich, a równolegle do okapu.
Kontrłaty - elementy pomocnicze umożliwiające stworzenie pustki wentylacyjnej w dachu. Kontrłaty mocowane są równolegle do krokwi.
Gwoździe:
Gwoździe są najpopularniejszymi łącznikami elementów drewnianych. Najczęściej wykorzystuje się gwoździe okrągłe, gdyż nie rozczepiają drewna i dobrze do niego przylegają. Gwoździe okrągłe idealnie nadają się do montażu więźby. Z kolei do deskowań można stosować gwoździe kwadratowe.
Wymiary gwoździ dobiera się w zależności od wymiarów drewna, które należy połączyć. Najczęściej stosuje się zasadę, iż średnica gwoździa powinna wynosić 1/11 - 1/6 grubości najcieńszego łączonego drewna. Można wbijać bezpośrednio w drewno gwoździe, których średnica nie przekracza 6 mm. Jeżeli średnica gwoździa jest większa należy wcześniej nawiercić w drewnie otwór o średnicy równej 0,95 średnicy gwoździa. Otwory należy również nawiercić w drewnie twardym, mokrym lub przemarzniętym.
Zawsze należy stosować zasadę, aby to cieńsze drewno przybijać do drewna grubszego. Montując konstrukcję ciesielskie gwoździe należy przybijać z obu stron elementu drewnianego.
Prace ciesielskie na budowie:
Ciesielstwo polega na ręcznej obróbce drewna na budowie. W ciesielstwie wykorzystuje się takie narzędzia jak ręczne piły, wyrzynarki, siekiery i topory a także wiertarki, wkrętaki i szlifierki. Coraz częściej na budowie wykorzystywane są również specjalistyczne narzędzia elektryczne (np. piły grzbietnice do precyzyjnego cięcia listew).
Drewno przed obróbką (bale drewniane) składuje się w stosach z kolei tarcicę układa się warstwami na dobrze wysuszonych listwach podkładowych, prostopadle do kierunku przewiewu. Odstępy miedzy deskami powinny wynosić od 5 do 15 cm, zaś odległość między poszczególnym stosami od 1,5 do 2 metrów. Każda ciesielnia powinna być wyposażona w specjalny stół do montażu elementów drewnianych.
Więźba to najważniejszy element konstrukcji każdego dachu. Jej zadaniem jest bezpieczne przenoszenie ciężaru własnego dachu, pokrycia oraz obciążeń spowodowanych opadami śniegu oraz siłą wiatru. Więźba musi być wykonana bardzo starannie, warto więc wiedzieć, na co zwrócić szczególną uwagę.
Do budowy domów jednorodzinnych z dachami spadzistymi najczęściej stosuje się tradycyjną więźbę drewnianą. Jest to jedno z najstarszych i najprostrzych rozwiązań w budownictwie. Drewniana konstrukcja składa się z belek (w przypadku więźby tradycyjnej) lub prefabrykowanych, gotowych elementów (wiązary z belek lub desek).
Najważniejsze dla prawidłowego funkcjonowania dachu jest odpowiednie zaprojektowanie - czyli obliczenie koniecznej wytrzymałości więźby. Przekroje poszczególnych elementów dobiera się na podstawie obliczeń statyczno-wytrzymałościowych.
Istotne są następujące parametry:
- odległość między ścianami zewnętrznymi domu oraz ich układ,
- sposób zagospodarowania poddasza (czy będzie użytkowe, czy nie),
- kąt nachylenia połaci dachu,
- rodzaj zastosowanego pokrycia dachowego,
- warunki klimatyczne w danym regionie (jakie występują opady śniegu
i jak silne wieją wiatry).
Te wszystkie parametry wpływają na konstrukcję więźby, a więc i na zużycie drewna. Najczęściej sugerujemy się głównie ciężarem pokrycia dachowego, sądząc, że tzw. lekkie pokrycia (jak blacha czy papa) potrzebują dużo lżejszej konstrukcji.
W rzeczywistości na konstrukcję więźby pokrycie wpływa w niewielkim stopniu - znacznie ważniejsza jest tu suma obciążeń własnych dachu, ocieplenia i wykończenia oraz warunki atmosferyczne. Więźba musi wytrzymać nawet silne podmuchy wiatru oraz ciężar zalegającego w zimie śniegu (w polskich warunkach ciężar śniegu wynosi ok. 100 - 150 kg na metr kwadratowy, a w okolicach podgórskich nawet powyżej 200 kg na metr kwadratowy). Dlatego standardowo projektuje się więźby, na których można położyć dowolne pokrycie - od blachy do estetycznych dachówek ceramicznych i cementowych. O rodzaju więźby w dużym stopniu decyduje też to, czy chcemy mieć użytkowe poddasze. Zupełnie inaczej wygląda konstrukcja więźby i stropu w domu parterowym oraz w domu z poddaszem użytkowym.
Konstrukcja dachu:
W przypadku domów, gdzie rozpiętość dachu przekracza 11 metrów, stosuje się więźbę płatwiowo-kleszczową. Konstrukcja tego typu różni się bardzo zarówno od krokwiowej jak i krokwiowo-jętkowej. Krokwie posiadają dodatkowe podparcie mniej więcej w połowie rozpiętości, składające się z płatwi i słupów. Całość konstrukcji więźby dachowej usztywniają poziomo kleszcze - podwójne belki wiążące końce słupów z opartymi na nich krokwiami. W dachach o konstrukcji płatwiowo-krokwiowej większe obciążenia przekazywane są na strop ostatniej kondygnacji, a nie na ściany zewnętrzne. Takie rozwiązanie konstrukcji więźby dachowej wpływa korzystnie na stabilność i wytrzymałość dachu, ale wymaga zaprojektowania odpowiednio wytrzymałego stropu.
Wznosząc więźbę dachową należy przestrzegać następujących zasad:
- murłatę, na której opierają się krokwie, trzeba zakotwić w ściance kolankowej za pomocą specjalnych śrub w odstępach co ok. 1,5-2,5 m; punkty mocowania śrub nie mogą przy tym kolidować z miejscami oparcia krokwi.
- kotwy te osadza się w wieńcu stropowym – jeśli dach „schodzi do zera” (opiera się bezpośrednio na stropie parteru, bez ścianki kolankowej), albo w wieńcu na ściance kolankowej (w ścianach warstwowych zamiast takiego wieńca stawia się w przekroju ściany nośnej słupki żelbetowe, zakotwione w wieńcu stropowym). Przy wysokości ścianki kolankowej powyżej 1,5 m warto wykonać na słupkach wzmacniających dodatkowy wieniec żelbetowy pod murłaty.
- pod murłatą trzeba ułożyć papę podkładową, zapobiegającą przenikaniu wilgoci z muru.
- złącza ciesielskie muszą przylegać do siebie całymi płaszczyznami; można je uznać za prawidłowe, jeśli w żadnym miejscu nie da się wcisnąć zapałki.
- łączniki stalowe należy przybijać w taki sposób, aby obciążenie nie powodowało wyciągania gwoździ
9.Roboty podłogowe i posadzkarskie
Podłoga w domu:
Podłogi są bardzo ważnym elementem każdego domu. Materiał, którego są wykonane nie tylko widocznie podkreślają charakter pomieszczeń, ale również zapewniają właściwą izolację przed zimnem i wilgocią.
Dobrze wykończone podłogi zmniejszą ryzyko późniejszych zmian i demontażu ułożonej posadzki (np. wymiana skrzypiących parkietów ułożonych na nierównym podłożu).
Wykończenie podłogi polega jej wyrównaniu, zapewnieniu właściwiej izolacji termicznej, przeciwwilgociowej i akustycznej, ułożeniu podkładu oraz posadzki.
Obecnie w budownictwie najczęściej stosuje się podkład gipsowy lub cementowy. Posadzki to nic innego jak parkiet, panele podłogowe, płytki ceramiczne itd.
Podłogowa wylewka samopoziomująca M-20:
Zastosowanie:
Podłogowa wylewka samopoziomująca przeznaczona jest do
ręcznego lub maszynowego wykonywania podkładu podłogowego
wewnątrz pomieszczeń mieszkalnych i użyteczności publicznej.
Umożliwia prawidłowe układanie wszelkich posadzek na nierównych
podkładach cementowych, na zniszczonych powierzchniach z płytek ceramicznych, na podłogach drewnianych itd. Na gotową wylewkę można układać terakotę, płytki, wykładziny dywanowe i z PCV, parkiety, panele itp. Dzięki dobrej przewodności cieplnej wylewka znajduje znakomite zastosowanie w systemach ogrzewania podłogowego.
Właściwości:
Jest gotową mieszanką mineralną w postaci suchego proszku, produkowaną na bazie mączki anhydrytowej z dodatkiem wypełniaczy oraz dodatków modyfikujących. Po dodaniu wody zaprawę charakteryzuje doskonała płynność i własność samopoziomowania się. Wyrób niepalny o dobrych parametrach wytrzymałościowych, a wchodzące w skład mieszanki składniki są nieszkodliwe dla zdrowia.
Sposób stosowania:
Czynności przygotowawcze polegają na oczyszczeniu powierzchni z gruzu, śmieci, olejów, tłuszczów, itp., oraz uszczelnienia wszelkich otworów celem uniknięcia przecieków zaprawy. N natęży zniwelować pomieszczenie z zaznaczeniem górnych punktów na ścianach i ościeżnicach drzwiowych. Elementy stalowe powinny zostać antykorozyjnie zabezpieczone. Konieczne jest również oddzielenie wylewki od ścian taśma izolacyjna lub paskiem styropianu (tzw. izolacja pionowa) Dylatacje nie są konieczne przy powierzchniach do 50 m2. Suchą mieszankę rozmieszać z wodą w określonym stosunku w ilości, która będzie mogła być zużyta w ciągu około pół godziny. Rozlewać w sposób ciągły, ręcznie lub mechanicznie przy użyciu agregatu do ustalonej wysokości. W czasie wylewania odpowietrzać zaprawę przy użyciu specjalnego wałka lub szczotki z długim, sztywnym włosiem. Prawidłowo wykonana wylewka powinna charakteryzować się gładką, optycznie jednorodną powierzchnią. Po przecięciu rylcem na grubości 2 mm brzegi zaprawy powinny zlać się ponownie bez widocznego śladu połączenia. Świeżą powierzchnię chronić przed przeciągami i bezpośrednim nasłonecznieniem. Wylewkę cechuje duża uniwersalność w zastosowaniu. W zależności od rodzaju podłoża oraz założeń projektowych możliwe są następujące rozwiązania:
Przy wylewaniu bezpośrednio na twarde podłoże (np. beton), grubość warstwy wylewki powinna wynosić 10-15 mm.
Przy podłożach chłonnych lub bardzo zabrudzonych zastosować należy izolację wodoszczelną (w postaci papy, folii). Grubość wylewki od 15 do 30 mm.
Wylewka może być wykonana na warstwie izolacji cieplnej (styropian, wełna mineralna twarda, płyty porowate). Zalecana grubość minimalna 35 mm.
Wylewka doskonale nadaje się do stosowania w systemie ogrzewania podłogowego, zarówno wodnego jak i elektrycznego. W przypadku ogrzewania wodnego, przed wylaniem posadzki przewody należy wypełnić wodą. Wylewać dwuetapowo; pierwsza warstwa powinna sięgać do górnej powierzchni przewodów grzewczych, drugą warstwę wylewać po zastygnięciu pierwszej.Minimalna, łączność grubość wylewki powinna wynosić 40 mm.
Dane techniczne:
| Początek czasu wiązania | min. 1 godz. |
|---|---|
| Ilość wody na 1 kg proszku | 0,25 - 0,3 l |
| Wytrzymałość na zginanie | min. 4 MPa |
| Wytrzymałość na ściskanie | min. 20 MPa |
| Skurcz | max 0,5 mm/m |
| Temperatura stosowania | + 5 do + 20 st. C |
| Używanie podkładu (ruch pieszy) | po 24 godz.C |
| Całkowity czas wyschnięcia | 14 - 28 dni |
| Zużycie | ok. 1,8 kg / 1 m2 / 1 mm grubości wylewki |
Opakowania i przechowywanie:
PODŁOGOWA WYLEWKA SAMOPOZIOMUJĄCA M-20 dostępna jest w opakowaniach:
- worki papierowe 30kg ( opakowanie zbiorcze - paleta 1200kg ).
Składować w pomieszczeniach suchych, w sposób odizolowany od podłoża. Okres przydatności do użycia w oryginalnych, nie uszkodzonych opakowaniach wynosi 6 miesięcy od daty produkcji.
10.Technologia robót malarskich
Technologia malarska:
Wybór farby na elewację budynku to decyzja, którą warto podejmować z rozwagą. Od rodzaju, jakości i odcienia powłoki malarskiej zależy nie tylko wygląd świeżo ukończonego domu; cechy te decydują również o trwałości elewacji, czyli o tym, jak nasza siedziba będzie się prezentowała za 10, 15, a nawet 20 lat.
Bogata oferta rynkowa pozwala nam dziś wybierać spośród wielu rodzajów farb elewacyjnych. Do najczęściej stosowanych należą powłoki: akrylowe, silikonowe, mineralne i silikatowe (krzemianowe). Każda z nich, za sprawą zróżnicowanych właściwości, chroni elewację budynku w nieco inny sposób. Ponieważ jednak wszystkie mają spełniać funkcję dekoracyjno-ochronnej powłoki ścian zewnętrznych, muszą zatem wykazywać dużą odporność na oddziaływanie warunków atmosferycznych, zachowywać trwałość barw i umożliwiać utrzymanie elewacji w czystości.
Malowanie elewacji domu jednorodzinnego nie należy do prac szczególnie skomplikowanych. Dobierając odpowiedni rodzaj powłoki i przestrzegając kilku „żelaznych” zasad, czynność tę z powodzeniem możemy wykonać samodzielnie, co pozwoli nam obniżyć całkowity koszt budowy.
Warunkiem owego powodzenia jest jednak dobry stan podłoża pod farbę; w przeciwnej sytuacji najlepiej zlecić prace specjalistom. Stan ten ocenimy, dokładnie oglądając powierzchnię tynku (powinna być gładka, równa, bez wykwitów), a także opukując ją - zróżnicowany, zależnie od miejsca, odgłos wskazuje na odspajanie się tynku od podłoża.
Dokładny opis metody malowania zawiera instrukcja użycia wydrukowana na każdym opakowaniu farby, niezależnie od jej rodzaju i pochodzenia. Należy dokładnie jej przestrzegać, gdyż samodzielna modyfikacja zaleceń może negatywnie wpłynąć na jakość i trwałość powłoki.
Kolorystyka domu:
Jakkolwiek kolorystykę budynku wybieramy zawsze podług własnych upodobań, warto byśmy podejmując decyzję wzięli pod uwagę kilka niepisanych reguł i wskazówek technicznych. Pomogą nam one uzyskać pożądany efekt estetyczny, jakże ważny - wszak nasz dom jest naszą wizytówką.
Kolor ścian powinien harmonizować lub nawiązywać poprzez udany kontrast do barwy pozostałych elementów budynku: pokrycia dachu, stolarki okiennej i drzwiowej, cokołu, parapetów, rynien itp. Przyjrzyjmy się budynkom sąsiadów; z pewnością wprowadzenie krzykliwego kontrastu w postaci jaskrawej, mocnej barwy elewacji nie posłuży otoczeniu i nie podniesie wartości naszej „lokaty kapitału”.
Pamiętajmy też, że ostre kolory szybciej się nudzą, a przemalowywanie domu w zagospodarowanym już ogrodzie jest kłopotliwe. Dobierzmy taki kolor ścian, który ma szanse dłużej pozostać „optycznie” czysty. Jeśli jesteśmy szczególnie przywiązani do wyobrażenia śnieżno białego domku, pokryjmy elewacje farbą mającą zdolność samooczyszczania.
Niewielkie próbki koloru, na podstawie których dobieramy odcień, potrafią być bardzo mylące. Barwa w „kieszonkowym” formacie sprawia np. wrażenie znacznie jaśniejszej. Najlepiej pożyczyć od producenta wzornik kolorów (mają je też często firmy wykonawcze) i nie szczędząc czasu, znaleźć w okolicy dom, którego kolor chwyci nas za serce. Następnie (za zgodą mieszkańców) znaleźć w próbniku odpowiedni odcień, przykładając próbkę bezpośrednio do ściany nasłonecznionej i zacienionej.
Uwaga! Ta sama ocena dokonana zza płotu może dać całkiem inny efekt.
Jeśli wybraliśmy już kolor, a nie jest on dostępny jako farba gotowa, nie mieszajmy pigmentu z bazą samodzielnie. Będziemy potrzebowali dużej ilości farby, przy jej barwieniu niezbędna jest zatem powtarzalność i precyzja, a te zapewni tylko „przemysłowe” przygotowanie mieszanki przez producenta.
Przygotowanie podłoża:
Pierwszym etapem prac jest zawsze staranne przygotowanie podłoża. Polega ono na usunięciu zanieczyszczeń metodą zmywania bądź szczotkowania powierzchni oraz na jej odpyleniu. Jeśli brud lub stara, słabo przylegająca farba, nie dają się w ten sposób usunąć, trzeba poddać powierzchnię ściany piaskowaniu.
Skutecznym sposobem na oczyszczenie podłoża jest zmycie powierzchni przy pomocy myjki wysokociśnieniowej. Należy jednak pamiętać, że w przypadku elewacji ocieplonych systemem BSO, aby nie uszkodzić tynku, trzeba użyć końcówki dającej delikatniejszy strumień wachlarzowy. Wszelkie uszkodzenia powierzchni tynku najlepiej naprawiać przy użyciu gotowych zapraw renowacyjnych.
Istotne jest, by powierzchni w miejscu uzupełnienia nadać fakturę zbliżoną do pozostałej części elewacji; pozwoli to uzyskać jednolity odcień ściany po jej pomalowaniu. Jeśli znajdziemy na otynkowanej ścianie wykwity lub zacieki, które po zamalowaniu mogą przebijać przez warstwę farby elewacyjnej, należy je wyszorować lub - jeżeli to nie poskutkuje - zamalować specjalną farbą izolującą.
Zabieg ten jest absolutnie konieczny, gdy zaciek powstał w wyniku korozji stali, a do malowania planujemy użyć wodorozcieńczalnej farby akrylowej.
Z malowaniem nie należy się spieszyć. Farby nie wolno nakładać na mokre, niecałkowicie utwardzone podłoże. Zależnie od rodzaju tynku i nakładanej powłoki, czas dojrzewania podłoża może wynosić od 7 do 30 dni. Równie istotne, jak stopień owej dojrzałości, są warunki atmosferyczne, w jakich wykonujemy prace. Najbardziej sprzyjające występują przy pochmurnej ale bezdeszczowej pogodzie, gdy temperatura powietrza przekracza 15°C.
Niedopuszczalne jest - choć to nie dla wszystkich oczywiste - wykonywanie prac malarskich podczas mrozu. Prace utrudnia również bezpośrednie nasłonecznienie malowanej elewacji. Przyspiesza ono wprawdzie jej wysychanie, ale jednocześnie komplikuje nakładanie farby, która w silnym słońcu często po prostu „schnie pod pędzlem”. Przy takiej pogodzie, w efekcie intensywnego parowania wilgotnego podłoża, pokrywanego szybko twardniejącą powłoką malarską, na malowanej powierzchni mogą pojawiać się również trudne do usunięcia pęcherze.
Większość farb, zwłaszcza stosowanych na surowe, dotychczas nie malowane podłoża, wymaga nałożenia warstwy gruntującej. Wykorzystuje się w tym celu rozcieńczoną farbę lub specjalne gruntowniki. Zagruntowanie zapewnia lepsze przyleganie powłoki do podłoża, a także wyrównuje jego chłonność, co zapobiega powstawaniu różnic w zabarwieniu, spowodowanych nierównomiernym wchłanianiem farby.
Technika malowania:
Ściany można pokrywać farbą za pomocą pędzla, wałka lub metodą natrysku hydrodynamicznego (natrysk pneumatyczny nie jest tu wskazany ze względu na duży stopień rozpylenia farby i wrażliwość na podmuchy wiatru). Przy nakładaniu warstwy gruntującej oraz impregnatów lepiej skorzystać z pędzla, który - w porównaniu z innymi technikami - zapewni skuteczniejsze wtarcie preparatu w powierzchnię podłoża.
Farbę przed użyciem należy dokładnie wymieszać - najwygodniej wiertarką z dołączonym mieszadłem - a następnie, dodając zalecany rozcieńczalnik, nadać jej pożądaną gęstość.
Malowanie elewacji rozpoczynamy od góry. Najskuteczniejszą techniką jest metoda krzyżowa, polegająca na prowadzeniu pędzla lub wałka najpierw poziomo, a następnie pionowo. Jeśli wykorzystujemy więcej niż jeden kolor, powinniśmy szczególnie zadbać o estetykę na połączeniu powierzchni o różnych barwach.
Równą granicę pomiędzy nimi uzyskamy naklejając wzdłuż wyznaczonej linii taśmę malarską, którą oderwiemy po wyschnięciu farby, by pozostały fragment ściany pokryć innym kolorem. Malowania nie należy przerywać w połowie. Jednorazowo pokrywajmy całe fragmenty ścian, ograniczone załomami. Ściana pomalowana „na dwa etapy” może mieć po wyschnięciu niejednolity odcień, mimo że farba pochodziła z jednej dostawy, a nawet jednego... kubełka.
By uniknąć przykrych niespodzianek, przed rozpoczęciem prac malarskich z pewnością warto zapoznać się z prognozą pogody na najbliższe kilka dni (najlepiej z kilku źródeł). Świeżo pomalowane ściany trzeba bowiem chronić przed deszczem i nadmiernym nasłonecznieniem, a także przed zapyleniem grożącym podczas silnych wiatrów.
Farby do ścian, elewacji i sufitów:
Farbami tymi można pokrywać podłoża wapienne, cementowe, betonowe, gipsowe oraz inne podłoża mineralne. Farby te są odporne na ścieranie, szorowanie i zmywanie a także dzięki paroprzepuszczalności pozwalają ścianom "oddychać".
Farby emulsyjne można stosować do wszystkich podłoży. Mają dobrą paroprzepuszczalność, dobrze też trzymają się podłoża. Są elastyczne, trwałe oraz odporne na ścieranie. Farby emulsyjne są odporne na wilgoć zaś na samym podłożu tworzą gładką powierzchnię, którą można zmywać wodą z dodatkiem detergentów. Do malowania ścian w łazience i kuchni warto stosować specjalną odmianę farb emulsyjnych (farby lateksowe i akrylowo-lateksowe). Farby te wyróżnia szczególna odporność na wilgoć i zmywanie. Pomimo tego, iż farby emulsyjne występują w kilku podstawowych barwach można w niektórych sklepach skorzystać z tzw. tintingu, czyli dobrania odpowiednich pigmentów (dodatków powodujących zmianę koloru) tak, by uzyskać docelowy kolor.
Farby wapienne można stosować jedynie do podłoża mineralnego (beton, tynki wapienne, cementowo-wapienne). Farby wapienne nie można stosować do pokrywania elewacji (są mało odporne na zabrudzenia). Ze względu na ograniczenia stosowania pigmentów barwiących mieszaninę (max 10% masy spoiwa) farby wapienne mają tylko jasne, pastelowe barwy. Farby wapienne obecnie ze względu na ich niewielką trwałość, pylenie i pękanie rzadko stosuje się w budownictwie. Zastosowanie mają głównie w pomieszczeniach sanitarnych (mają wysoki współczynnik pH hamujący rozwój bakterii).
Farby klejowe są trwałe i paroprzepuszczalne. Niestety ze względu na niską odporność na zabrudzenia i wilgoć nie można ich stosować do elewacji. Farbami tymi można malować tynki wapienne i cementowo-wapienne. Farby klejowe są coraz rzadziej używane w budownictwie.
Farby silikatowe (krzemianowe) doskonale nadają się do pokrywania elewacji i ścian pomieszczeń szczególnie narażonych na zawilgocenie. Są odporne na wilgoć, uszkodzenia mechaniczne oraz ogień. Podczas malowania farbami silikatowymi koniecznie należy zabezpieczyć okna i płytki ceramiczne (działają niszcząco na materiały szklane).
Farby silikonowe charakteryzują się największą trwałością i odpornością na działanie czynników atmosferycznych. Idealnie nadają się do pokrywania elewacji budynków. Nie wchłaniają wilgoci i cechują się wysokim wskaźnikiem paroprzepuszczalności.
Farby oraz emalie do drewna i metalu:
Farby i emalie nie tylko barwią drewno lub metal ale bardzo często chronią materiał przed wilgocią, ogniem i korozją. Najczęściej stosowane mieszaniny to: farby i emalie olejowe, emalie akrylowe, farby chlorokauczukowe i winylowe.
Farby i emalie olejowe najczęściej stosuje do malowania stolarki okiennej i drzwiowej a także innych materiałów drewnianych i metalowych. Nie można ich jednak stosować do malowania świeżych tynków lub powierzchni ocynkowanych. Są odporne na czynniki atmosferyczne lecz po kilku latach ulegają matowieniu i kredowaniu. Nie są odporne na chemikalia (np. rozpuszczalniki).
Emalie akrylowe służą do malowania elementów drewnianych (ramy okienne), mebli a także pokrytych podkładem elementów metalowych. Farby te są odporne na czynniki atmosferyczne dlatego można je stosować zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz domu. Nałożona powłoka farby nie pęka i nie żółknie pod wpływem światła słonecznego.
Farby chlorokauczukowe są odporne na wilgoć i działanie związków chemicznych. Idealnie nadają się na podłoża betonowe i metalowe (stal, aluminium, żeliwo, miedź, stal ocynkowana). Farby te głownie wykorzystywane są jako powłoka antykorozyjna (malowanie ogrodzenia metalowego, schodów itd.).
Farby winylowe podobnie jak farby chlorokauczukowe są odporne na wodę i związki chemiczne. Najczęściej farby te stosuje się do pokrywania elementów ze stali ocynkowanej umiejscowionych na zewnątrz domu (rynny, parapety, pokrycia dachowe)
11.Technologia Robót Tynkarskich
Tynkowanie:
Tynki i farby, czyli to czym wykończymy ściany zewnętrzne w domu zależy od technologii i materiałów z jakich został zbudowany, architekta projektującego dom oraz od naszego gustu.
To najpowszechniejszy sposób na wykończanie elewacji. Tynki nie tylko chronią ściany domu przed słońcem, wiatrem, mrozem i deszczem, ale dzięki swej grubości i fakturze niwelują wszelkie nierówności ścian. Dobry tynk zapobiega również zawilgoceniu ścian i poprawia ich właściwości termoizolacyjne. W zależności od technologii w jakiej budowany był nasz dom, do wyboru mamy tynki grubowarstwowe (tradycyjne) i cienkowarstwowe.
Tynk będzie pięknie wyglądał przez wiele lat, jak zostanie dobrze położony.
Ciemne tynki nie tylko „przyciągają” ciepło, ale także szybciej tracą intensywność koloru.
Tynki narzuca się pacą, ale potem trzeba go wyrównać.
Tynki tradycyjne. Stosuje się na ścianach jednowarstwowych zbudowanych z betonu komórkowego, ceramiki poryzowanej lub keramzytobetonu, oraz na ścianach trójwarstwowych, w których warstwa osłonowa nie została wykonana jako gotowa elewacja (np. z cegieł klinkierowych lub silikatów).
Zaprawę tynkarską można przygotować na budowie lub kupić gotową. Przygotowując ją na budowie należy pamiętać o zachowaniu właściwych proporcji oraz dokładnym wymieszaniu wszystkich składników.
Taki tynk jest niewiele tańszy od gotowego. Należy się zastanowić, czy aby na pewno samodzielne przygotowanie zaprawy się opłaca. W warunkach polowych trudno zachować precyzję w dozowaniu składników, trudne też je dokładnie wymieszać.
Poza tym raczej nie uda się nam na placu budowy uzyskać tynku o właściwościach porównywalnych z tynkami gotowymi. A to od jego jakości w dużej mierze zależy trwałość elewacji i ochrona murów.
Tynki gotowe sprzedawane są workach 25 lub 30 kg, w postaci suchych mieszanek, które należy jedynie rozrobić z wodą.
Ich jakość jest kontrolowana laboratoryjnie, więc mamy pewność, że jakość tynku z różnych worków jest taka sama. Często tynki fabryczne wzbogacone są dodatkowo o domieszki poprawiające ich właściwości, np. przyczepność i urabialność. Dużą ich zaletą jest to, ze można je nakładać za pomocą agregatu, co znacznie ułatwia i przyspiesza pracę.
Samodzielne wykonanie tynku nie jest czynnością trudną. Wymaga jedynie uwagi i skupienia. Ważne jest też przestrzeganie pewnych podstawowych zasad. Nie należy też zniechęcać się niepowodzeniami. Źle wykonaną prace zawsze można poprawić. Praktyka czyni mistrza.
Tynki o fakturze kornikowej są bardzo atrakcyjne, ale łatwiej na nich osiada brud.
Decydując się na tynki grubowarstwowe mamy do wyboru:
- tynki cementowo-wapienne – polecane na wszystkiego rodzaju ściany murowane, paroprzepuszczalne, odporne na uszkodzenia mechaniczne, najpopularniejsze i najtańsze, ale trudne na nakładania, wymagają od tynkarza dużej wprawy. Niestety szybko się brudzą. Tradycyjne tynki cementowo-wapienne są białe, jeśli chcemy nadać elewacji kolor, musimy je pomalować farbami do fasad.
- tynki cementowe – stosowane głównie na cokołach i fragmentach ścian szczególnie narażonych na uszkodzenia, wokół wejść i przy schodach. Można z nich wykonać warstwę podkładową pod tynk cementowo-wapienny lub izolację pionową ścian piwnic i fundamentów. Są bardziej odporna na uszkodzenia i wilgoć niż tynki cementowo-wapienne, ale mogą pękać.
- tynki wapienne – rzadko stosowane do wykańczania elewacji. Te z dodatkiem trasu są bardziej odporna na wodę i stosowane głownie do renowacji starych domów. Wolno wiążą i są mniej odporne na uszkodzenia.
Wykonanie:
Tynki tradycyjne można próbować położyć samemu, ale jeśli nie ma się wprawy, lepiej zlecić to fachowcom. Układanie tynków tradycyjnych na elewacji jest pracochłonne: są one najczęściej trójwarstwowe. Na podłoże nakłada się najpierw obrzutkę – gr. 3-4 mm, której zadaniem jest zapewnienie dobrej przyczepności tynku. Gdy obrzutka stwardnieje, nakłada się na nią drugą warstwę – narzut – gr. 8-15 mm, a potem gładź – gr. 3 mm, którą wykańcza się tak, by uzyskać wybraną fakturę tynku.
Po zakończeniu tynkowania powierzchnia ściany powinna być równa i pionowa. Elewacje z tynku tradycyjnego są zazwyczaj białe. Żeby nadać im kolor, wystarczy pomalować tynk farbą do malowania ścian zewnętrznych.
Innym sposobem na uzyskanie kolorowego tynku jest użycie do zaprawy piasku – zamiast zwykłego – kolorowego (naturalnego barwionego polimerami). Można też dodać do cementu odpowiedni barwnik, ale wtedy lepiej powierzyć malowanie fachowcowi, bo uzyskanie równomiernego odcienia barwy na całej ścianie nie jest proste.
Stosując odpowiednie narzędzia oraz techniki nakładania i wykańczania tynku, można uzyskać różne faktury. Oprócz zwykłych – gładkich, układa się tynki nakrapiane, odciskane lub ciągnione. Wymaga to jednak sporych umiejętności, ze względu na dość grubą warstwę tynku.
Nakładanie tynku cienkowarstwowego.
Tynki cienkowarstwowe. To gotowe mieszanki, które kupuje się
w hurtowni lub składzie budowlanym. Mają bogatszą kolorystykę i różnorodność faktur dużo większą niż tynki grubowarstwowe. Stosuje się je głównie do tynkowania ścian domów ocieplonych metodą lekką mokrą lub gładkich i równych ścian, np. z betonu komórkowego. Do wyboru mamy:
- tynki mineralne – paroprzepuszczalne i elastyczne, mało odporna na czynniki atmosferyczne, najtańsze tynki cienkowarstwowe, ich spoiwem jest cement z dodatkami polimerów. Sprzedawane w postaci kolorowej suche mieszanki, gotowej do użycia po zmieszaniu z wodą.
- tynki akrylowe – produkowane w oparciu o żywice akrylowe, czasem z dodatkiem innych polimerów, odporne na czynniki atmosferyczne, ale mają niską paroprzepuszczalność. Sprzedawane w postaci gotowej masy w dowolnych kolorach.
- tynki silikonowe – odporne na zabrudzenia i płowienie koloru, czynniki atmosferyczne, elastyczne, wysoce paroprzepuszczalne, ale stosunkowo drogie. Sprzedawane w postaci gotowej masy w dowolnych kolorach.
- tynki silikatowe (krzemianowe) – odporne na zabrudzenia, czynniki atmosferyczne i płowienie koloru, wysoce paroprzepuszczalne, tańsze od silikonowych. Sprzedawane w postaci gotowej masy w dowolnych kolorach.
Różne faktury tynku uzyskuje się poprzez zacieranie ich pacą w odpowiednich kierunkach.
Wykonanie:
Suche mieszanki rozrabia się z wodą i miesza wolnoobrotowym mieszadłem do uzyskania jednolitej konsystencji i barwy. Następnie tynk nakłada się równą warstwą gr. 2-6 mm, za pomocą nierdzewnej pacy. Nakładanie tynku zaczyna się od góry ściany.
Po kilku minutach, gdy tynk wstępnie stwardnieje, za pomocą pacek, wałków, bądź pędzli nadaje się mu fakturę. Gotowe masy tynkarskie nakłada się podobnie lub za pomocą agregatu tynkarskiego. Ważne by tynkowanie jednej ściany wykonywała jedna osoba, by uniknąć pojawienie się nierównych faktur, nakładanych przed inną osobę.
Tynki mozaikowe. Ich spoiwem są przezroczyste żywice, a wypełniaczami kolorowe żwirki. Są odporne na zmywanie, czyszczenie i ścieranie. Ściana jest łatwa do utrzymania w czystości. Jeśli się zabrudzi wystarczy ją umyć wodą i szczotką. Najczęściej taki tynk stosowany jest na powierzchniach narażonych na zabrudzenie np. na cokołach, podmurówkach, balustradach, ścianach balkonowych czy ościeżach drzwi i okien.
Można go nakładać na beton, tynk cementowo-wapienny, cementowy, płyty gipsowo-kartonowe, stare powłoki malarskie (jeśli mocno się trzymają) oraz na warstwy zbrojone w systemach ocieplania budynków. Jest dostępny w formie gotowej masy, w kilkudziesięciu kolorach, może być drobno- lub gruboziarnisty. Tynki mozaikowe nakłada się podobnie jak tynki cienkowarstwowe, ale bez wykonywania faktur.
Elewacja zgodnie z prawem:
Kolor i rodzaj elewacji jest integralną częścią projektu. By ją drastycznie zmienić potrzebna jest zgoda architekta i władz, które wydały pozwolenie na budowę. Odnawiając elewację domu, znajdującego się w zabytkowej okolicy, warto upewnić się w wydziale architektury Urzędu Gminy, czy aby lokalne zarządzenia nie nakazują dostosowania rodzaju i koloru elewacji do architektury sąsiednich budynków.
Najlepszy czas na elewację:
W naszym klimacie najlepiej malować i tynkować dom wiosną i jesienią. Zimą świeże tynki może uszkodzić mróz, a latem – intensywne słońce i wysoka temperatura mogą je zbyt szybko wysuszyć. Trzeba je wówczas zwilżać wodą w czasie wiązania. Tynkować należy przy bezwietrznej temperaturze, umiarkowanym zachmurzeniu i temperaturze powyżej 5°C (najlepiej 15-20°C).
Poza odpowiednimi warunkami atmosferycznymi konieczne jest odczekanie kilku miesięcy od wymurowania ścian i przykrycia dachu. Po tym czasie budynek nie powinien już osiadać, a tynk pękać. Z tynkowaniem należy również zaczekać do zakończenia wszystkich prac mokrych prowadzonych wewnątrz domu, ściany wewnętrzne powinny być już otynkowane, a na dachu zamontowane rynny.
Tynkowanie – krok po kroku:
Aby zachować stałą grubość tynku, na ścianach o dużych powierzchniach można zamocować odpowiednie listwy prowadzące. Profile te należy rozmieszczać co ok. 1 m. Należy jednak pamiętać, że po stwardnieniu tynku profile mogą być widoczne.
W zależności od wymagań, na tynkowanych elementach wykonuje się obrzutkę warstwą o grubości do 5 mm na ścianach i do 4 mm na sufitach.
Następnie należy wykonać narzut - tynk nawierzchniowy, warstwą o grubości 8-25 mm.
Kolejnym etapem pracy jest wyrównywanie narzutu pacą lub łatą tynkarską.
Na koniec następuje zatarcie tynku od
11.Roboty Izolacyjne i Pokryciowe Dachu
Izolacja dachu:
Dach to „trudna” część budynku. Tędy ucieka z domu najwięcej ciepła. Ograniczamy tę ucieczkę, izolując dach termicznie. Wtedy jednak konieczna jest też izolacja przeciwwilgociowa. Jeśli zostanie ułożona niestarannie, ryzykujemy zawilgocenie termoizolacji, a zatem nawet uszkodzenie drewnianej więźby. Dlatego na prawidłowe ocieplenie, izolowanie i wentylowanie dachu musimy zwrócić szczególną uwagę.
Prawidłowo izolowany i wentylowany dach starczy na wiele lat. Trzeba tylko sięgnąć po odpowiednie materiały i dopilnować starannego ich ułożenia.
Izolacja cieplna i akustyczna na poddaszu:
Poddasza wymagają izolacji cieplnej i akustycznej. Wprawdzie do spełnienia wymagań normowych wystarczy warstwa wełny mineralnej grubości zaledwie 12 cm, ale jeśli na poddaszu ma być wystarczająco ciepło, a latem nie zbyt gorąco, trzeba zastosować grubszą warstwę ocieplenia.
Najczęściej układa się 2–3 warstwy wełny o łącznej grubości 20, a nawet 30 cm, co gwarantuje oszczędność energii cieplnej, a zatem i wydatków na ogrzewanie.
W ten sposób spełnione zostaną kryteria domów energooszczędnych, a nawet pasywnych. Warto to zrobić dla własnego komfortu, a także dla oszczędności energii cieplnej – w rezultacie pieniędzy wydawanych na ogrzewanie.
Skuteczne ocieplenie poddasza polega nie tylko na ułożeniu odpowiedniej warstwy wełny mineralnej, ale też innych izolacji, których zadaniem jest ochrona dachu przed wilgocią, a także zapewnieniu jego konstrukcji należytej wentylacji. Szczególną uwagę należy zwrócić na:
-właściwe dobranie i poprawne ułożenie folii paroprzepuszczalnej,
-staranne, ścisłe ułożenie wełny mineralnej,
-wyeliminowanie wszystkich mostków termicznych.
Prawidłowo ocieplona połać dachu powinna zawierać następujące warstwy:
-pokrycie dachu, np. dachówka lub blachodachówka,
-szczelina wentylacyjna szerokości 2,5–5 cm,
-folia paroprzepuszczalna,
-wełna mineralna układana we wzajemnie prostopadłych warstwach,
-folia paroizolacyjna,
-podsufitka z np. płyt gipsowo-kartonowych na odrębnym ruszcie
Właściwy układ warstw ocieplonego poddasza wykończonego płytami gipsowo-kartonowymi:
Grubość ocieplenia może się równać wysokości krokwi tylko wtedy, jeśli pod pokryciem ułożono folię wysokoparoprzepuszczalną. Jeżeli zastosowano folię niskoparoprzepuszczalną lub na dachu jest szczelne pokrycie (np. dachówka bitumiczna), między poszyciem dachu a górną płaszczyzną izolacji termicznej należy zostawić szczelinę wentylacyjną.
Jej szerokość powinna wynosić 2,5–5 cm – tym więcej, im dłuższa jest połać dachowa, im mniejsze jest jej nachylenie i im więcej jest załamań na długości połaci. Aby szczelina wentylacyjna umożliwiała usuwanie z izolacji pary wodnej, trzeba zostawić otwory wlotowe w podsufitce okapu oraz otwory wylotowe w górnej części połaci w pobliżu kalenicy.
Wełna układana między krokwiami powinna być przycięta na szerokość około dwóch centymetrów większą niż wynosi ich rozstaw, aby upchnięta między nimi rozprężyła się i dokładnie wypełniła przestrzeń. Układanie wełny rozpoczyna się od okapu, a każdy następny fragment dokładnie dociska do wcześniej zamontowanego, dzięki czemu na połączeniach nie powstają mostki termiczne. Pozostawienie między płytami izolacyjnymi przerw może doprowadzić do zawilgocenia płyt gipsowo-kartonowych podczas mrozów.
Izolacja cieplna musi być zabezpieczona nie tylko folią paroprzepuszczalną przed przeciekami od góry, lecz także paroizolacją – przed napływem pary wodnej od dołu, z wnętrza domu.
Wentylacja dachu:
Konieczne jest wentylowanie połaci dachowej. Ma ono na celu wspomożenie usuwania wilgoci z izolacji termicznej oraz ochronę spodu pokrycia dachu przed zawilgoceniem.
Należy pozostawiać pustkę wentylacyjną pod warstwami źle przepuszczającymi wilgoć, takimi jak np. pełne poszycie z desek czy papa. Jedynie obecność folii lub włókniny o bardzo wysokiej paroprzepuszczalności zwalnia nas z tego obowiązku.
Swobodny przepływ powietrza w pozostawionej pod pokryciem dachowym przestrzeni zapewniają szczeliny wentylacyjne pod okapem oraz w kalenicy, albo otwory w ścianach szczytowych. Szczeliny wentylacyjne powinny mieć wysokość ok. 2-3 cm.
Trzeba pamiętać o zabezpieczeniu szczelin i otworów siatkami przeciw owadom. Chyba, że skorzystamy ze specjalnych elementów uszczelniających.
Są jednak sytuacje, w których wspomniane szczeliny nie gwarantują dostatecznej wentylacji. Dzieje się tak chociażby w przypadku dachów o małym kącie nachylenia (poniżej 30°) lub długich krokwiach (ponad 10 m).
Przeszkodą mogą być też kominy a także liczne okna połaciowe. Konieczne jest wtedy zamontowanie dodatkowej wentylacji w postaci dachówek lub kominków wentylacyjnych. Ich liczbę oraz rozmieszczenie powinien określić projektant. Producenci dachówek oferują dachówki wentylacyjne o kształtach takich samych, jak dachówek podstawowych. Również do blach dachowych oraz gontów bitumicznych oferowane są wywietrzniki połaciowe.
Dzięki uszczelkom wentylacyjnym nie trzeba pamiętać o montowaniu siatek przeciwko owadom.
Wentylacja pomieszczeń – rekuperator:
Zgodnie z obowiązującymi przepisami wszystkie pomieszczenia na poddaszu muszą być wentylowane – nie tylko łazienki i kuchnie, ale także pokoje. Trudno ten wymóg zrealizować przy pomocy wentylacji grawitacyjnej.
Przede wszystkim w istniejących kominach najczęściej brakuje rezerwowych przewodów wentylacyjnych, a budowa nowych stanowi poważny kłopot. Poza tym, żeby wentylacja grawitacyjna mogła działać długość przewodów nie może być mniejsza niż 2 m (od wlotu do wylotu).
W wielu domach zwłaszcza z dachami o niewielkim kącie nachylenia warunek ten może być bardzo trudny do spełnienia. Adaptując poddasze na mieszkanie warto zatem zainwestować w instalację wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, czyli z rekuperatorem. Jest to szczególnie zalecane, gdy w modernizowanym domu wymieniono okna.
Po prostu nowoczesna stolarka jest bardzo szczelna i najczęściej ilość świeżego powietrza napływającego do budynku jest niewystarczająca. A wtedy wentylacja mechaniczna jest najlepszym rozwiązaniem. Zastosowanie rekuperatora – najlepiej o sprawności powyżej 75% – umożliwia zmniejszenie wydatków na ogrzewanie nawet o 30%. To na tyle dużo, że zwrot nakładów inwestycyjnych następuje po kilku latach, czyli – to się opłaca.
Przestrzeń ponad jętkami to bardzo dobre miejsce dla rekuperatora. Gruba warstwa wełny mineralnej w stropie zapewnia bowiem nie tylko dobra izolacje termiczna, ale i akustyczna. Trzeba jedynie pamiętać, żeby przewody wentylacyjne również były ocieplone.
Wybór pokrycia dachu:
Zostało wybrane do projektu pokrycie bitumiczne dachu.
Zalety stosowania gontów bitumicznych:
Gonty bitumiczne należą do najlżejszych materiałów stosowanych jako pokrycie dachowe. Łatwo się je montuje i można je również stosować na starych pokryciach (np. na papie). Dach pokryty dachówką bitumiczną może mieć najróżniejsze kolory, kształty i stopnie nachylenia.
Przy montażu dachówki bitumicznej nie trzeba używać specjalistycznych narzędzi i elementów montażowych (gąsiory, krawędziówki itd.) Poszczególne segmenty w razie uszkodzenia łatwo się wymienia.
Gonty bitumiczne są odporne na działanie warunków atmosferycznych (opady, zmiany temperatur). Powłoki bitumiczne są trwałe i nie wymagają specjalnych zabiegów konserwacyjnych.
Zakup dachówek bitumicznych:
Przy wyborze danej oferty warto zwrócić szczególną uwagę na:
-Jakość wykonania pokrycia, czy pokrycie jest wielowarstwowe, czy osnowa wykonana jest z tkaniny szklanej (większa odporność na uszkodzenia mechaniczne w tym na rozrywanie)
-Sposób montażu wraz z instrukcją od producenta (ułatwieniem przy montażu może być stosowanie gontów bitumicznych zawierających warstwę folii samoprzylepnej).
-Stopień odporności na ogień i temperaturę
-Warunki i okres gwarancji
-Renoma producenta potwierdzona certyfikatami i aprobatami
Pokrycia bitumiczne:
Główne zalety dachowych pokryć bitumicznych to niewielki ciężar, dobra hydroizolacyjność oraz elastyczność sprawiająca, że materiały te łatwo dopasowują się do wszelkich nierówności podłoża. Ich atrakcyjność podnosi również stosunkowo niewysoka cena, a także minimalna ilość odpadów, zapewniająca wysoką efektywność krycia.
Ofertę pokryć o rodowodzie papowym wzbogacają nowoczesne dachówki i gonty bitumiczne, dostępne w rozmaitych kształtach i bogatej gamie kolorystycznej.
Do bitumicznych pokryć dachowych zaliczamy różne odmiany pap, dachówki i gonty papowe oraz faliste płyty bitumiczne. Papy wykorzystywane są głównie do krycia dachów płaskich i o niewielkim spadku, natomiast pozostałe materiały znajdują zastosowanie jako wierzchnia warstwa dachów o nachyleniu powyżej 12-15°.
Dachówki i gonty bitumiczne stanowią zmodyfikowaną odmianę pap termozgrzewalnych. Produkowane są w postaci pasów z nacięciami o różnych kształtach, nadającymi pokryciu wygląd zbliżony do dachówki karpiówki, gontu lub płytki z naturalnego łupka. Powierzchnia pasów pokrywana jest posypkami mineralnymi w bogatej gamie kolorów, pozwalającej nawet na uzyskanie efektu cieniowania
Pasy dachówek bitumicznych nacinane są w różne kształty; dzięki temu można dobrać rodzaj pokrycia do architektury budynku.
Ciężar pokrycia wynosi 8-11 kg/m² (łącznie z warstwami podkładowymi może sięgać 30 kg/m²), a jego trwałość oceniana jest – w zależności od producenta i pod warunkiem poprawnego ułożenia – na okres od 10 do 40 lat. Jest ono całkowicie szczelne, gdyż poszczególne jego pasy mocuje się na zakład gwoździami do podłoża.
Podłoża pod pokrycia bitumiczne:
Pokrycia z papy wymagają sztywnego i równego podkładu. Może to być podłoże z twardego materiału izolacyjnego (jak w przypadku dachu płaskiego wentylowanego), betonowe (stropodach niewentylowany) lub w postaci pełnego deskowania połaci dachowej. Papy można układać również na starych pokryciach papowych, pod warunkiem, że nie są to powłoki smołowe, a w przypadku pap termozgrzewalnych – nieodporne na wysoką temperaturę papy asfaltowe.
Licowe warstwy dachówek bitumicznych są barwione na różne kolory, mogą też mieć naturalną barwę kruszywa posypki.
Jako warstwę podkładową pod papy, dachówki i gonty bitumiczne na dachach stromych coraz częściej wykorzystuje się obecnie płyty OSB lub ze sklejki wodoodpornej, grubości 18-25 mm (należy stosować płyty odmiany 3 lub 4, o podwyższonej wodoodporności). Płyty nie mogą być narażone na działanie deszczu – natychmiast po ułożeniu należy pokryć je papą, pasami dachówki lub gontu. Podobne własności charakteryzują sklejkę wodoodporną.
Ma ona przy tym większą wytrzymałość na zginanie, co pozwala na zastosowanie jej cieńszej odmiany, jest jednak przy tym znacznie droższa. Tradycyjnym podkładem pod papy i gonty, wykorzystywanym również przy tymczasowym kryciu dachów, jest pełne deskowanie.
Deski powinny mieć grubość 22-25 mm i szerokość nie większą niż 15 cm – takie wymiary zapobiegają ich wichrowaniu. Przed ułożeniem muszą zostać dobrze wysuszone (ich wilgotność nie może przekraczać 16%) oraz zaimpregnowane preparatami grzybo- i owadobójczymi. Pod pokrycia docelowe, np. z gontów bitumicznych, należy wybierać deski jednostronnie ostrugane, łączone na pióro i wpust – ograniczy to ich klawiszowanie, pozwalając na uzyskanie idealnie równej powierzchni pokrycia.
Zasady układania:
Pełne pokrycie papowe powinno składać się z dwóch warstw papy: podkładowej i nawierzchniowej.
Papę podkładową przyklejamy do niego na całej powierzchni lepikiem (w przypadku pap asfaltowych) lub przy użyciu palnika gazowego (papy termozgrzewalne). Zakłady poszczególnych pasów powinny mieć szerokość co najmniej 10 cm. W trakcie układania nie można dopuścić do powstawania załamań czy pęcherzy powietrza.
Drugą warstwę pokrycia bitumicznego kładziemy w ten sam sposób, przesuwając złącza o ok. połowę szerokości rolki. Na podłożach drewnianych stosujemy mocowanie mechaniczne za pomocą ocynkowanych gwoździ (papiaków) z podkładkami, a sklejamy jedynie złącza poszczególnych pasów. Na dachach stromych prace rozpoczynamy od okapu, układając kolejne pasy papy w kierunku kalenicy.
Pokrycia bitumiczne stosowane na dachach płaskich, układane bezpośrednio na warstwie ocieplenia (polistyren ekstrudowany, sprasowana wełna mineralna) wymagają użycia specjalnych łączników mocujących papę do podłoża. Miejsca mocowania dodatkowo uszczelniamy przyklejając specjalne nakładki.
Różne sposoby wyklejania kosza dachowego: a – z widocznym podkładem bitumicznym, b – z równo przyciętymi pasami dachówek, pokrywającymi warstwę podkładów.
Dachówki i gonty bitumiczne na dachach o nachyleniu powyżej 20° można mocować bezpośrednio do podkładu. Przy mniejszym spadku trzeba ułożyć najpierw warstwę papy podkładowej. Niezależnie od stopnia nachylenia połaci wstępny podkład z papy należy zastosować wszędzie tam, gdzie może gromadzić się woda opadowa lub śnieg – np. w koszach i nad lukarnami.
Prace rozpoczynamy od dolnego pasa dachówek, pierwszy element mocując po środku długości dachu. Pas okapowy jako jedyny układamy nacięciami do góry – dzięki temu dolna krawędź pokrycia bitumicznego będzie równa.
Kolejne poziome pasy układamy przesuwając je w stosunku do już ułożonych w ten sposób, by rysunek wzoru ułożył się „w cegiełkę”, a także – by wierzchnia warstwa przykryła miejsca mocowania gwoździami warstwy spodniej. Równe układanie poszczególnych pasów dachówek ułatwiają naniesione zwykle przez producenta oznaczenia, umożliwiające zachowanie powtarzalnych zakładów. Pokrycie z dachówek i gontów bitumicznych układa się niemal bezodpadowo – odcięte nożem fragmenty można zwykle wykorzystać w innym miejscu.
Bitumiczne płyty faliste zalecane są do krycia dachów o nachyleniu powyżej 10°. Montuje się je na drewnianych łatach, mocowanych bezpośrednio do krokwi w rozstawie ok. 50 cm, lub do istniejącego podłoża (np. papowego) za pomocą gwoździ z plastikowymi nakładkami. Poszczególne arkusze układa się zachowując wzdłuż i w poprzek nich odpowiednie zakłady. Do wykonania obróbek wokół kominów, wywietrzników i w kalenicy stosuje się blachę powlekaną, kształtowaną na budowie.
Rynny - odwodnienie dachu:
Aby skutecznie odprowadzać wodę z dachu stosuje się systemy rynnowe. Bez tego systemu elewacja budynku narażona jest na zalanie co w konsekwencji może doprowadzić do zawilgocenia wnętrza domu.
Ilość i kształt rynien wyznacza architekt na etapie projektowania domu. Projektant określa odpowiednie parametry na podstawie informacji o wielkości i konstrukcji dachu.
Kompletny system odwodnienia dachu składa się z rynien, rur spustowych, kształtek, siatek ochronnych, rewizji oraz uchwytów to mocowania całego systemu.
Rynny mają średnicę od 100 do 125 mm, zaś rury spustowe od 70 do 100 mm. Półokrągły kształt rynny jest najpopularniejszym rozwiązaniem stosowanym w budownictwie. Rynny mogą mieć również kształt trapezowy, półeliptyczny i skrzynkowy. Półeliptyczne rynny ze względu na swoją dużą przepustowość idealnie nadają się na dachy o dużej powierzchni.
Systemy rynnowe mogą być wykonane z tworzyw sztucznych (PCV), z blachy aluminiowej, ze stali (systemy najtańsze) i miedzi. Rzadziej występują rynny cynkowo-tytanowe.
Aby prawidłowo zamontować system rynnowy należy ściśle postępować z instrukcją producenta. Haki rynnowe powinny być zamontowane w odstępie 40 - 70 cm (w zależności od materiału rynien) zaś same rynny powinny być umocowane z 0,5 - 2% spadkiem w kierunku rury spustowej.
Dobór orynnowania:
W skład systemu odwodnienia dachu wchodzą rynny montowane na krawędzi okapu oraz połączone z nimi rury spustowe. Dobór sposobu odwodnienia uzależniony jest przede wszystkim od kształtu dachu, kąta nachylenia jego połaci oraz możliwości odprowadzenia wody.
Najczęściej montowane są zewnętrzne systemy odwodnienia w postaci rynien umieszczonych wzdłuż krawędzi okapowej połaci oraz rur spustowych mocowanych do elewacji.
Takie rozwiązanie znajduje zastosowanie zarówno na dachach stromych, jak i na płaskich. Jego zaletą jest łatwość montażu i konserwacji, wadą zaś to, że elementy rynnowe są narażone na zanieczyszczenia, a także uszkodzenia w wyniku obciążenia zalegającym śniegiem czy lodem; zdarza się również, że spływająca nimi woda zamarza.
Mankamentów tych pozbawiony jest wewnętrzny system odwodnienia, który można jednak stosować jedynie na dachach płaskich, ze spadkiem ukształtowanym do wewnątrz powierzchni dachowej.
Ważnym parametrem systemu rynnowego jest przepustowość jego elementów - musi być wystarczająca nawet przy intensywnych opadach deszczu. Trudno oczywiście przewidzieć wystąpienie katastrofalnych nawałnic, podczas których wielkość opadu znacznie przekracza przeciętny dla danego obszaru wskaźnik - wtedy żaden system rynnowy nie poradzi sobie z nadmiarem wody, która będzie się przelewać przez brzegi rynien.
Przy projektowaniu systemu odwodnienia dachu bierze się pod uwagę przewidywalną wielkość opadów występujących w danym rejonie oraz tzw. efektywną powierzchnię dachu (EPD). W przypadku dachu płaskiego odpowiada ona powierzchni połaci dachowej, dla dachu stromego natomiast wylicza się ją za pomocą wzoru: EPD = d x (s +1/2 h), gdzie:
d - oznacza długość połaci
s - szerokość jej rzutu poziomego
h - zaś to wysokość połaci w kalenicy
Przy dachach o rozrzeźbionej formie, z kilkoma lukarnami, przy wyznaczaniu EPD należy wziąć również pod uwagę powierzchnie zadaszenia tych lukarn.
Czynnikiem istotnym dla wydajności odprowadzania wody jest rozmieszczenie rur spustowych. Najwyższą wydajność zapewnia usytuowanie ich pośrodku szerokości dachu. Umieszczenie ich na skraju orynnowania poziomego obniża efektywność odwodnienia o połowę.
W praktyce dobór wielkości rynien i rur spustowych określa się w oparciu o tabele, udostępniane przez producentów, na podstawie wyliczonej EPD oraz rozmieszczenia rur spustowych.
Systemy rynnowe:
Elementy systemu orynnowania.
Producenci oferują z reguły kompletne systemy rynnowe, w skład których wchodzą wszystkie niezbędne do ich montażu elementy i materiały.
Surowce najczęściej wykorzystywane do produkcji systemów orynnowania, to stal powlekana oraz nieplastyfikowane PVC. Dostępne są również rynny i rury spustowe z aluminium, miedzi, a także cynkowo-tytanowe; wykorzystywane są jednak stosunkowo rzadko - głównie ze względu na wysoką cenę.
Oba najpopularniejsze rodzaje orynnowania - stalowy i z PVC - wykazują porównywalną trwałość; łączy je także podobny wygląd i sposób montażu. Z tego powodu o wyborze systemu często decyduje kształt i kolorystyka elementów, rzadziej zaś materiał, z jakiego został wykonany.
Ważne jest przy tym, by system ten był jednorodny dla całego budynku - ułatwi to znacznie ewentualne naprawy, wymagające wymiany elementów, bowiem części o jednakowych wymiarach nominalnych zwykle nie pasują do wyrobów innego producenta.
Oto kilka sposobów mocowania rynien:
-uchwytami przykręconymi do krokwi
-uchwytami mocowanymi do deski okapowej
-jako tzw. rynny leżące, umieszczone na gzymsie ściany
Orynnowanie z blachy cynkowo-tytanowej.
Sposób mocowania uzależniony jest od rodzaju konstrukcji dachowej, a także od tego, na jakim etapie zaawansowania budowy chcemy zainstalować orynnowanie.
Uchwyty mocowane do krokwi należy zamontować przed ułożeniem pokrycia dachowego; w pozostałych przypadkach można to zrobić później. Należy montować uchwyty w taki sposób, aby po ułożeniu w nich rynien uzyskać niewielki spadek w kierunku odpływu.
Przy prostej formie dachu rozmieszczenie uchwytów, rynien i rur spustowych nie przysparza większych problemów, jednak na dachach o skomplikowanym kształcie mogą pojawić się trudności. Częstym zjawiskiem bywa tu kaskadowy spływ wody - gdy opady z wyższej partii orynnowania kierowane są do rynien na niżej położonej połaci dachu.
Skumulowanie w tych miejscach spływu wody może powodować przelewanie się jej przez krawędź rynny. Konieczne jest wtedy zamontowanie bezpośrednio połączonego z rurą spustową kosza spustowego.
Zdarza się również, że rurę spustową trudno podłączyć do orynnowania. Ma to miejsce, gdy np. pod odwadnianą połacią znajduje się duże okno. Wówczas montuje się tzw. rzygacze, kierujące strumień wody z dala od ściany.
W przypadku większości systemów odwodnienia dachu ich montaż jest stosunkowo prosty i nie wymaga użycia specjalistycznych narzędzi. W ten sposób mocuje się złączki zatrzaskowe, łączące poszczególne odcinki rynien, rury spustowe zaś łączy się na wcisk.
12.Technologia Wybranej Metody Docieplenia Budynków
Na co zwrócić uwagę:
1. Podłoże przed przyklejeniem ocieplenia musi być dokładnie odkurzone i zmyte wodą pod ciśnieniem, a uszkodzenia powierzchni wyrównane zaprawą.
2. Do ocieplania styropianem należy używać odmiany EPS 70-040 Fasada (dawniej FS 15). Musi być sezonowany przez co najmniej dwa miesiące od daty produkcji. Przez ten czas odparują z niego resztki wody pozostałej po procesie produkcyjnym. Lepiej używać styropianu z frezowanymi krawędziami, gdyż uzyska się równiejszą powierzchnię tynku i uniknie szczelin na złączach.
3. Zaprawę klejową należy nakładać wąskim, ciągłym pasem przy krawędziach i sześcioma plackami w środku. Uwaga! Zwiększenie liczby placów spowoduje spadek izolacyjności akustycznej.
4. Bezpieczniej jest przyklejone płyty termoizolacji dodatkowo zamocować mechaniczne kotwami (z talerzykami dociskowymi).
5. Zaprawy, kleje, impregnaty i tynki powinny pochodzić od jednego producenta. Używanie materiałów różnego pochodzenia może nie gwarantować prawidłowego połączenia kolejnych warstw.
6. Siatka zbrojąca musi być zawsze wtapiana w warstwę wcześniej nałożonej zaprawy klejowej. Układanie na sucho a następnie nanoszenie kleju nie zapewni właściwego jej zamocowania.
7. W narożach i przy ościeżach należy stosować wzmacniające listwy krawędziowe. W narożnikach okien należy również wkleić skośnie dodatkowe kawałki siatki zbrojącej, co zapobiegnie powstawaniu pęknięć w tych miejscach.
8. Przed nałożeniem tynku podłoże należy zagruntować preparatem z dodatkiem barwnika w kolorze tynku. Zapobiegnie to przebijaniu barwy podłoża, zwłaszcza przy tynkach w niektórych miejscach cieńszych – zwłaszcza o fakturze kornikowej.
Metoda lekka mokra - krok po kroku:
Ściany dwuwarstwowe ocieplane metodą lekką mokrą są jednymi z najbardziej popularnych zarówno wśród projektantów jak i inwestorów.
Precyzyjne wypoziomowanie listwy startowej to jedna z najważniejszych czynności przy ocieplaniu ścian metodą lekką mokrą
Krok 1. Listwa startowa
Zanim przystąpi się do właściwych robót ociepleniowych należy bardzo dokładnie wyznaczyć dolny poziom izolacji termicznej (chyba, że wcześniej zostały ocieplone ściany fundamentowe). Najczęściej jest to linia pokrywająca się z cokołem budynku (wyznacza ją izolacja przeciwwilgociowa ułożona na ścianach fundamentowych lub piwnicznych).
W tym miejscu mocuje się tzw. listwę startową, czyli odpowiednio wyprofilowany kształtownik z blachy ocynkowanej szerszy o 5 mm od grubości materiału izolacyjnego. Do muru przykręca się go śrubami z kołkami (najlepiej nylonowymi) rozstawionymi co około 30 cm. W narożach listwy startowe przycina się pod odpowiednim kątem (najczęściej 45°), ale tak, aby pomiędzy nimi powstała szczelina szerokości 3-5 mm.
Dzięki temu stalowe profile będą mogły się swobodnie odkształcać pod wpływem okresowo zmieniającej się temperatury. Nawet wtedy, gdy naroże zostanie usztywnione specjalną spinką z tworzywa zapobiegającą klawiszowaniu profili.
Do oparcia płyt izolacyjnych można także wykorzystać równe drewniane listwy np. o przekroju 5x5 cm, które odkręca się po ułożeniu ocieplenia.
Krok 2. Izolacja termiczna
W metodzie lekkiej mokrej najlepiej wykonać ją z frezowanych płyt styropianowych o ciężarze objętościowym 15 lub 20 kg/m3. Grubość izolacji powinna być obliczona przez architekta i podana w projekcie – zwykle wynosi 10-15 cm. Płyty o wymiarach 50x100 lub 60x120 cm przykleja się do ściany na zaprawę klejową. Jeśli mur jest równy i wykonany z lekkich materiałów (np. betonu komórkowego) to zaprawą klejową powinno się pokrywać całą powierzchnię płyty.
Do tego celu używa się pacy zębatej o wymiarach zębów 10-12 mm. Dzięki temu uzyskuje się nieco lepszą izolacyjność akustyczną przegrody. Płyty styropianu trzeba układać bardzo starannie i ciasno na tzw. „mijankę”, czyli z przesunięciem o pół długości płyty. Nie wolno dopuścić by pomiędzy nimi pozostała zaprawa klejowa, ponieważ jest to równoznaczne z powstaniem mostka termicznego.
W budynkach o wysokości nieprzekraczającej 8 m, styropian można tylko przyklejać do ściany. Jednak zwykle zaleca się dodatkowe kotwienie płyt w miejscach narażonych na większe ssanie wiatru, czyli w narożach budynku oraz w pobliżu otworów okiennych i drzwiowych (pasy o szerokości 1 m). Do tego celu używa się kołków rozprężnych z tworzywa sztucznego.
Jeśli płyty mają frezowane krawędzie, to wystarczą 4 szt./m2, a jeśli proste to potrzebne jest 6 szt./m2. W mocnych ścianach z cegły pełnej lub silikatowej kołki powinny być zakotwione na głębokość min. 5 cm, a w mniej wytrzymałych ścianach z pustaków ceramicznych lub betonu komórkowego na co najmniej 9 cm. Trzeba też dopilnować, aby talerzyki dociskowe kołków były osadzone równo z powierzchnią płyt izolacyjnych.
Krok 3. Siatka zbrojąca
W metodzie lekkiej mokrej przyklejony do ścian styropian musi być pokryty warstwą wzmacniającą, ponieważ jest zbyt miękki i przez to mało odporny na wszelkie uderzenia oraz wgniecenia. Do usztywnienia jego powierzchni najczęściej używa się siatki z włókna szklanego (czasami jeszcze polipropylenowej lub stalowej) o oczkach 3-5 mm i gramaturze 140-190 g/m2 (zwykle 160g/m2).
Siatka musi być wtopiona pomiędzy dwie warstwy zaprawy klejowej. W tym celu płyty styropianu pokrywa się warstwą zaprawy i przeciąga ząbkowaną pacą. Następnie przykłada się siatkę i wciska ją w zaprawę klejową, lekko przeciągając pacą o gładkiej krawędzi. Kolejne pasy, zwykle pionowo układanej siatki, łączy się na zakłady szerokości 10-20 cm. Naroża otworów wzmacniamy przyklejając ukośnie (pod kątem 45°) dodatkowe pasy siatki o wymiarach min. 30x30 cm.
Dookoła okien mocujemy profil przyokienny z fabrycznie wtopionym pasem siatki. Krawędzie płyt izolacyjnych wokół otworów (także naroży budynku) zabezpieczamy profilami narożnikowymi z włókna szklanego lub blachy stalowej z zamocowaną siatką. Wszystkie dodatkowe warstwy siatki lub profile każdorazowo muszą być wtapiane pomiędzy dwie warstwy zaprawy klejowej.
W przypadku nieużywania gotowych profili powinno się stosować zasadę podwójnego układania siatki na wszelkich narożach i odsłoniętych szczytach płyt izolacyjnych. W tym celu najlepiej jest przykleić najpierw do muru dodatkowy pas siatki, następnie owinąć krawędzie płyt styropianowych (na kształt litery C) i dopiero zamocować właściwą siatkę wzmacniającą całą powierzchnię izolacji termicznej.
Krok 4. Tynk cienkowarstwowy
Po związaniu i wyschnięciu nośnej warstwy podkładowej można przystąpić do nakładania tynku cienkowarstwowego:
- tynki akrylowe mające postać gotowej do użycia masy wykonanej na bazie spoiwa polimerowego; nie są paroprzepuszczalne i dlatego doskonale nadają się do pokrywania styropianu;
Grubość warstwy tynku w dużej mierze zależy od średnicy zastosowanego kruszywa (1-5 mm) oraz założonej faktury (gładka, drapana, kornik, baranek). Jednak należy przestrzegać, aby warstwa tynku mineralnego wynosiła 2-5 mm, a pozostałych rodzajów 1,5-3,5 mm. W przeciwnym razie tynk może popękać lub nie uzyska oczekiwanego, dekoracyjnego wyglądu. Z tego względu równie ważne jest właściwe prowadzenie robót tynkarskich.
Masa powinna być nakładana równomiernie na całej powierzchni ściany, ponieważ tylko wtedy nie będą widoczne ślady połączeń. W tym celu ścianę należy podzielić na poziome pasy szerokości 1-1,5 m. Ekipa składająca się co najmniej z trzech pracowników będzie mogła tak zorganizować sobie pracę, żeby żaden pas tynku nie zdążył wyschnąć przed połączeniem go z innym i przed nadaniem mu ostatecznej faktury.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
TRB projekt część 2, Budownictwo AGH 1, Tchnologia robót budowlanych, Nowy folder, TRB, nowe TRB
TRB Projekt
Projekt TRB trb projekt
TRB projekt
TRB projekt
TRB Projekt Sylwia na4
PROJEKT Z TRB NATALII
Cwiczenie projektowe nr 1 z TRB masy ziemne
PROJEKT TRB
projekt trb
PROJEKT TRB
projekt trb
Projekt organizacji budowy v03, Projekty, hala TRB
projekt z trb Marcin T, Studia, Sem 5, SEM 5 (wersja 1), Technologia Robót Budowlanych, Technologia
trb pulpeta- juz moje, Projekty, hala TRB
projekt trb 2
więcej podobnych podstron