Decyzja- celowy nielosowy wybór jednego z co najmniej dwóch alternatywnych rozwiązań danego problemu

Znaczenie rezultatowe- akt wyboru lub sposobu działania pożądanego z punktu widzenia systemu w ramach którego wybór jest ten dokonywany. W tym rozumieniu istota decyzji związana jest z koncentracja uwagi na rezultatach określonego ciągu zdarzeń lub czynności doprowadzających do aktu wyboru przyszłego działania.

Znaczenia czynnościowe- poszukiwanie takich rozwiązań pojawiających się problemów, które mogą zapewnić realizacje zamierzonych celów systemu, istota jest koncentracja uwagi na czynnościach, które prowadzą do rozwiązania problemu decyzyjnego.

Klasyfikacja decyzji

Charakter decyzji:
kierownicze i niekierownicze

Stopień scentralizowania:
scentralizowane i zdecentralizowane

Czas okres
bieżące, średnio i długookresowe

Zasięg
strategiczne, operacyjne, taktyczne Rodzaj
wykonawcze, badawcze, alokacyjne, oceniające

Liczba decydentów
indywidualne i grupowe

Ryzyko
mniej lub bardziej ryzykowne

Sposób podejmowania
programowe nieprogramowe

Decyzje indywidualne czy grupowe (kolegialne)?
Kolegialność : sformalizowana, konsultacyjna

Decyzje Indywidualne:
Zalety:

Większe poczucie odpowiedzialności

Jedność uprawnień

Większa szybkość podejmowania decyzji

Mniejsze koszty

Większa możliwość podjęcia decyzji w kwestiach trudnych

Mniej „zgniłych” kompromisów

Wady:

Gorsze merytoryczne przygotowanie

Dezintegracja decyzyjna

Mniejsze zaangażowanie realizatorów

Większa możliwość samowoli i nadużyć decydentów

Decyzje kolegialne
Zalety:

Możliwość ujawnienia szeregu ciekawych pomysłów

Lepsze doinformowanie

Większe zaangażowanie w późniejszą pracę

Ukształtowanie się lepszych relacji miedzy grupą a liderem

Wady:

Niebezpieczeństwo pojawienia się „stadnego” myślenia

Skłonność do nadmiernego ryzyka

Wydłużenia czasu procesu decyzyjnego

Niebezpieczeństwo nadmiernej ekspozycji interesu grupowego „klikowość”

Reguły decyzyjne:

Dominacji - wybieramy taki wariant który jest lepszy od pozostałych przynajmniej pod względem jednego kryterium

Koniunkcyjna - wybór rozwiązania które spełnia minimalne oczekiwania

Dysjunkcyjna - polega na wyborze wariantu w którym przynajmniej jedna spośród ocenianych cech osiągnęła lub przekroczyła próg krytyczny

Leksykograficzna - polega na uporządkowaniu kryteriów według ważności i naste pnie wyborze wariantu który jest lepszy z punktu widzenia najważniejszego kryterium:

Eliminacji - odrzucenie wszystkich wariantów, które na skalach ocen dla określonych cech nie osiągnęły progu krytycznego

Maksymalizacji - wybieramy wariant lepszą pod względem liczby cech

Sumowania użyteczności - wymaga zastosowania równocześnie procedury ważenia kryteriów i obliczania stopnia w jakim każde z rozwiązań spełnia każde z listy kryteriów

Racjonalność decyzji kierowniczych

Rzeczowa - wybór takiego wariantu który doprowadza do osiągnięcia celu

Metodyczna - decyzja podjęta w dobrej wierze. zgodnie z zasadami i wykorzystaniem dostępnej informacji (nawet jeśli wynik jest negatywny)

Czynniki racjonalności decyzji:

Informacyjne podstawy decyzji

formy podejmowania decyzji

warunki wewnątrz-organizacyjne

kompetencje i motywacje uczestników

charakter sytuacji i problemu decyzyjnego

subiektywne:  wydolnościowe, motywacyjne

obiektywne, w tym bariery: informacyjna, zasobowa, biurokratyczna, społeczna

Dylematy  decyzyjne:

Konieczność wyboru miedzy dwiema równie atrakcyjnymi alternatywami (dylemat osiołka)

Konieczność wyboru miedzy dwiema niezadawalającymi alternatywami (dylemat więźnia)

Konieczność wyboru miedzy rozwiązaniami, z których każde wiąże sie równocześnie z osiągnięciami pożądanego celu i skutkami negatywnymi (decydent nie jest w stanie porównać ze sobą pozytywnych i negatywnych skutków każdego rozwiązania) u

Decyzje  optymalne i zadawalające

Warunki podjęcia decyzji optymalnej

Istnieje zespół kryteriów pozwalajacych na porownaniu wszystkich alternatyw wyboru

Dany wariant decyzyjny jest wedlug kryteriow najlepszy ze wszystkich

Warunki podjecia decyzji zadawalającej

Istnieje zespol kryteriow ustalajacych minimalne warunki wyboru wariantu

Dany wariant odpowiada tym kryteriom lub jest od nich lepszy

Bariery organizacyjne:

Hierarchiczne

Nienaruszalnosci (tabu)

Madrosci grupowej

Taktyczna

Pozornych kompetencji

Przyczyny powstawania błędów:

Budowa pamieci - pamiec trwala o duzej  pojemnosci i swieza o malej pojemnosci. Zapominanie istotnych informacji konieczna "zewnetrzna pamiec"

Serialna organizacja procesow - czlowiek nie jest w stanie rownoczesnie rozwiazywac kilku operacji myslowych, wykonuje je kolejno co wydluza czas

Centryzm systemowy - kazdy czlowiek kieruje sie typowymi dla swojego srodowiska wartosciami, normami i stereotypami co utrudnia obiektywna ocene faktow

Myslenie globalne (niezroznicowane) - uproszczone postrzeganie rzeczywistości

Krotkowzrocznosc poznawcza - ograniczenie zainteresowan do problemow bliskich w czasie i przestrzeni

Typowe bledy popelniane w procesach decyzyjnych:

Zwlekanie

Niezdecydowanie

Zrzucanie decyzji na inne osoby

Syndrom strusia

Racjonalizacji

Pospiech (presja czasu, lek przzed obnazeniem niewiedzy

Nadmierne zaufanie do siebie

Uprzedzenia

Obawa przed popelnieniem bledu

Obawa przed zmianą

Planowanie-

Etapy planowania:

A

Ocena sytuacji

Określenie celów

Ustalenie procedury

Ustalenie harmonogramu pracy

Przypisanie odpowiedzialności

Sprawdzanie wykonalności planu i kosztów jego realizacji

B

Ustalanie celów

Identyfikacja problemów

Poszukiwanie alternatyw

Ocenianie konsekwencji

Dokonywanie wyborów

Wdrażanie planów

Kontrola realizacji

Cechy dobrego planu:

Realność

Elastyczność

Operatywność

Zgodność wewnętrzna

Terminowość

Komplementarność

Konkretność

Perspektywiczność

Korzyści wynikające z procesu planowania:

Ułatwia pracownikom orientacje w celach organizacji

Sprzyja oszczędnemu gospodarowaniu

Umożliwia jasne określenie celów kierunków rozwoju

Pozwala organizacji wpływać na swoją przyszłość

Zasady planowania

Realność planu

Wariantowe rozwiązania

Koncentracja

Racjonalne gospodarowanie

Elastyczność planowania

Podstawowe ogniwo

Klasyfikacja planow

Kryterium	Plan
Podmiotowe	Jednostek organizacyjnych, zakładów, przedsiębiorstw
Pola planu	Wycinkowe, problemowe, kompleksowe
Charakter planu	Operacyjne, taktyczne, strategiczne
Horyzont czasu	Krótkookresowe, średniookresowe, długookresowe

Rodzaje planów operacyjnych

JEDNOZAROWE	CIAGŁE
Programy	Wytyczne polityki
Projekty	Procedury działania
Preliminarze	Przepisy i regulaminy

PLANY PROCESOW REALNYCH	PLANYPROCESÓW FINANSOWYCH
Zaopatrzenie	Krótkoterminowe plany finansowe
Produkcyjne	Planowanie bilansu
Zbytu	Plany nakładów i przychodów
Kadrowe	Kalkulacyjne

Przyczyny niepowodzeń w planowaniu

Izolacja planistów

Jednowariantowość

Brak synchronizacji planowania i wykonywania

Próby nadążania za zmiennością

Brak kontaktu planistów z realizatorami

Fetyszyzowanie zmiennych ilościowych

Cel-określony przedmiotowo i podmiotowo, przyszły pożądany stan rzeczy, możliwy i przewidziany do osiągnięcia w określonym przedziale czasu i terminie.

Cele stanowią wskazówkę i nadają jednolity kierunek działaniom ludzi pracującym w organizacji , pozwalają zrozumieć dokąd organizacja zmierza

Ustalania celów determinuje planowanie

Cele powinny być źródłem motywacji

Cele warunkują przeprowadzenie oceny i kontroli

Typologia celów:

Udatność działania

Główne

Uboczne

Hierarchia działania

Końcowe

Pośrednie

Możliwość realizacji działań

Realne

Nierealne

Stopień zgodności w działaniu

Współrzędne

Konkurencyjne

Szczebel organizacji

Misja

Strategiczne

Operacyjne

Taktyczne

Dziedzina

Produkcyjne

Finansowe

Kadrowe

Marketingowe

Sposób formułowania

Stopniowalne

Niestopniowalne

Podmiot

Indywidualne

Grupowe (kolegialn

Organizacja-jakakolwiek wyodrębniona z otoczenia całość ludzkiego działania, mająca określoną strukturę skierowana na osiągania jakiegoś celu lub celów

Organizacja- to pewien szczególny rodzaj stosunków części do siebie i do złożonej z nich całości stosunek ten polega na tm, że części współprzyczyniają się do powodzenia całości.

T. Kotabiński

Organizacja- to taka całość , która przyczynia się do powodzenia swych części.

1. Kożmiński

   Znaczenie terminu organizacja

   Czynnościowe- rozumiane jako proces tworzenia organizacji (organizowanie)

   Rzeczowe- rezultat procesu organizowanie

   Atrybutowe- stopniowalna cech przedmiotów złożonych zwana zorganizowaniem

   Organizacja w ujęciu rzeczowym może być rozpatrywana w ujęciu

   Przestrzennym- rozmieszczenie elementów organizacji w przestrzeni

   Czasowym- wynika ze statycznego i dynamicznego charakteru organizacji

   Statyczna część organizacji- elementy których cechy miejsce i rola nie są uwarunkowane następstwem zdarzeń

   Dynamiczna- elementy, których cechy, miejsce i rola uwarunkowane są stanem zaawansowania procesu , fazą cyklu działania realizowana procedurą działania.

	Organizacja całkowita
Potencjalny poziom organizacji	Organizacja poddająca się formalizacji
Pożądany poziom organizacji	Organizacja formalizowana
Rzeczywisty poziom organizacji	Organizacja nieformalna

Podstawowe cechy organizacji

Celowość istnienia- cel jest integratorem wokół którego zespala się elementy organizacji

Rozmyślny charakter- organizacja nie jest tworem ani naturalnym, ani przypadkowym pozwala w wyniku poznawczo ugruntowanego działania człowieka

Ulega wpływa otoczenia oraz jego kształtowaniu- co oznacza, że organizacja jest systemem otwartym

Organizacja jako systemy-

Są systemami otwartymi

Są ustruktualizowane

Celowo tworzone przez ludzi

Posiadają budowę hierarchiczną

Mają zdolność doskonalenia się i podnoszenia swojej sprawności

Osiągają dość stale stany równowagi dynamicznej

Różne typy struktury organizacyjnych zapewniają podobne efekty

Otoczenie organizacji- to wszystko co znajduje się na zewnątrz niej , poza jej granicami oddziałuje na nią. Otoczenie przenika organizacje. Organizacje współpracujące ze soba przenikają się.

Każda organizacja jest elementem wielu sieci powiązanych ze sobą, współpracujących i konkurujących organizacji.

Agencje rządowe

Klienci

Partnerzy

Otoczenie

Wewnętrzne ( zarząd, pracownicy kultura)

Zewnętrzne

Celowe (bliższe)- właściciele, konkurenci, klienci dostawcy, sojusznicy strategiczni, regulatorzy związki zawodowe.

Ogólne (dalsze)-
międzynarodowe( działanie poza krajem lub oddziaływanie gospodarek zagranicznych),
ekonomiczne (ogólna kondycja systemu gospodarczego)
technologiczne( metody i narzędzia pozwalające przekształcić zasoby)
socjokulturowe (zwyczaje nawyki wartości)

Kierowanie

Kierownik- zwierzchnik danego zespołu ludzkiego będącego organizacja formalną

Przełożony- pracownik hierarchiczno zorganizowanej instytucji mający bądż tylko bezpośrednich bądź bezpośrednich lub pośrednich podwładnychPrzywództwo

Jako proces- użycie wpływu bez sięgania po środki przymusu z zamiarem kształtowania celów organizacji

Jako właściwość osoby- cechy przypisywane jednostkom

Przywodca-

osoba zdolna do powodowania przez siebie zachowania kogos innego, kto ulega mu z powodu

Więzi jaka ich łączy

Społecznego stosunku jaki ich laczy

Osoba potrafiąca oddziaływać na innych zachowanie bez uciekania się do uzycia siły

Rola kierowników

Interpersonalna

Reprezentant organizacji

Łącznik

Przywódca

Rozjemca

Informacyjna

Nadawca informacji

Przekaźnik informacji

Rzecznik interesow

decyzyjna

Rozdzielanie zasobów,

Regulowanie przebiegu procesow

Rozwiązywanie krytycznych procesow

Kontakt z otoczeniem

Umiejętności kierownicze

Koncepcyjne

Analizowanie

Interpretowanie

Rozwiązywanie problemów

Personalne

Motywowanie

Rozwiązywanie konfliktow

Kształtowanie klimatu organizacyjnego

Techniczne

Organizowanie procesów

Działania operacyjne

Teoria cech osobowych

Kierownicy przewyższają pod względem

Inteligencji

Wiedzy

Odpowiedzialności za spełnianie swych odpowiedzialności

Aktywności i uczestnictwa w życiu społecznym

Pozycji ekonomicznej i społecznej

Towarzyskosć

Inicjatywa

Wytrwałości

Elokwencja

Pewności siebie

Popularność

Wrażliwość

Inicjatywa

Wady teorii

Niespecyficzność cech

Nadmierna szczegółowość

Idealizowanie

Uniwersalność cech

Antycechy

Nieopanowanie

Afektacja

Nieprzychylny stosunek do ludzi

Trudności w nawiązywaniu kontaktów

Pedanteria

Stawianie nadmiernych wymagań

Continuum stylów przywództwa

Całkowicie koncentrujący się na szefie

Menadżer posiada coraz większe uprawnienia Pracownicy posiadają coraz więcej swobód

Całkowicie koncentrujący się na pracownikach

Autokratyczny Demokratyczny Partycypacyjny

• Styl kierowania- ogólny charakter działań kierownika ze względu ja jego preferencje do stosowania określonych sposobow dzialania

Demokrata	Autokrata	Liberał
-Stwarza warunki do pracy zespołowej -Dąży do akceptacji pracowników jego działań -systematycznie informuje grupe -przedstawia swoje plany i zamiary -stwarza warunki by pracowani w taki sposób który ich zdaniem jest najefektowniejszy	-nie dopuszcza grupe do współdziałania -nie porozumiewa się z grupą -stwarza dystans -sam podejmuje wszystkie decyzje -jest bezkompromisowy	-zachowuje się w sposób bierny -nie jest zdolny do sprawowania kontroli -nie ocenia lecz komentuje -osobicie nie uczestniczy w pracach grupy

Sukces a osobowość

Kryteria sukcesu

Stanowisko kierownicze

Zarobki 3x srednia krajowa

Cechy silnie korelujące z sukcesem

Zdolność kierowanie ludzmi

Pewność siebie

Umiejętność podejmowania decyzji

Łatwość wypowiadania się i przekonywania innych

Cechy korelujące z sukcesem

Dążenie do samorealizacji

Niezależność i elastyczność w myśleniu

Aktywność

Energiczność

Punktualność

Poleganie tylko na sobie

Wewnętrzny spokój

Łatwość nawiązywania kontaktow

Zdolność organizowanie sobie pracy

Wytrwałość w dążeniu do celu

Staranność

Łatwośc pracy w zespole

Skłonność do kompromisów

Podejście behawioralne- Lidera można wyszkolić wzmacniać pożądane lub wytłumiając nieodpowiednie zachowania

Struktualizowanie- zespół zachowań skierowany na definiowaniu własnej roli jak i ról podwładnych w celu osiagniącia celów

Podejście sytuacyjne- Fiedler przyjął że efektywność grupy zależy od odpowiedniego zharmonizowania stylu przywódca i stopnia, w jakim sytuacji umożliwia kontrolę i wpływ społeczny

Czynniki sytuacyjne

Relacja lider uczestnik( stopień zaufania i szacunku )

Struktura zadań (stopień zrutynizowania lub innowacyjności wykonanych zadań)

Władza lidera( siła formalnego wpływu na grupę)