1. Przedstaw stanowisko systematyczne gatunków

Gatunek	Tasiemiec nieuzbrojony	Motylica wątrobowa	Bruzdogłowiec szeroki	Wypławek czarny
Domena	eukarionty zwierzęta płazińce
Królwestwo
Typ
Gromada	tasiemce	przywry	tasiemce	wirki
Podgromada		przywry wnętrzniaki
Rząd	tasiemce przyssawkowe	Echinostomida	Pseudophyllidea
Podrząd		Echinostomata
Rodzina	Taenidae	Fasciolidae	Diphyllobothriidae	Dendrocoelidae
Rodzaj	Taenia	Fasciola	Diphyllobotrium	Dendrocoelum

1. Przeanalizuj plan budowy różnych grup płazińców i na tej podstawie wskaż

   1. Dwie cechy wspólne dla wszystkich przedstawionych gromad

-układ protonefrydialny z komórkami płomykowymi

-układ nerwowy ortogonalny

-symetria dwuboczna i spłaszczenie grzbietobrzuszne ciała

-pomiędzy jelitem a worem powłokowo mięśniowym jest schizocel wypełniony perenchymą

1. Jedną cechę charakterystyczna dla danej gromady

-wirki mają orzęsiony nabłonek

-tasiemce nie mają układu pokarmowego

1. Omów budowę morfologiczną i anatomiczną wybranego przedstawiciela wirków.

Wypławek biały – długość do 3cm. Ciało tworzy wór skórno-mięśniowy wypełniony narządami oraz komórkami parenchymatycznymi. Wór okrywają komórki nabłonkowe zaopatrzone w liczne gruczoły produkujące śluz. Na brzusznej i bocznej części ciała nabłonek zaopatrzony jest w rzęski. Przednie części ciała tworzy charakterystyczny trójkąt z parą prostych oczu. Łatwe rozmnażanie i duża zdolność regeneracji.

1. Przyjrzyj się rysunkowi tasiemca i opisz go.

U większości gatunków ciało składa się ze skoleksu (główki), szyjki i proglotydów tworzących tzw. strobilę (nazwaną tak ze względu na wiekowe ułożenie członów przypominające strobilizację u parzydełkowców). Na skoleksie występują narządy czepne w postaci bruzd przyssawkowych (u tasiemca bruzdogłowca) lub przyssawek (u tasiemców uzbrojonych i nieuzbrojonych) oraz kurczliwego ryjka opatrzonego hakami (u tasiemca uzbrojonego). Szyjka jest strefą wzrostową i na ogół w ciągu całego życia tasiemca odrastają od niej nowe człony.

1. Porównaj środowisko i tryb życia oraz budowę anatomiczną wybranych przedstawicieli wirków, przywr i tasiemców.

	Wirki Wypławek biały	Przywry Motylica wątrobowa	Tasiemce Tasiemiec uzbrojony
Środowisko	woda	Ciało kręgowców	Przewód pokarmowy kręgowców
Tryb życia	Wolnożyjące drapieżniki	pasożytniczy	pasożytniczy
Budowa anatomiczna	- max. 20 cm - ciało spłaszczone i wydłużone - nabłonek pokryty rzęskami -rabdita – pałeczki służące do ataku	-małe (2 - 50 mm) - listkowaty kształt, - ciało nieczłonowane	- taśmowate segmentowane ciało (strobila) - nie posiadają układu pokarmowego, oczu i narządów zmysłów - przed szyjką skopleks lub główka z bruzdami przylgowymi, wieńcem haczyków lub przyssawkami

1. Wymień przynajmniej 3 elementy budowy morfologicznej i/lub anatomicznej związane z pasożytniczym trybem życia przywr i tasiemców. Omów i oceń wartość przystosowawczą każdej wymienionej cechy.

Przystosowania do pasożytniczego trybu życia u
Przywr
a) dwie przyssawki: okołogębowa i brzuszna b)jelito rozgałęzione na dwa główne ramiona
e) obojnactwo i zdolność do samozapłodnienia - przystosowanie do rozmnażania w przewodzie pokarmowym żywiciela, gdzie może brakować partnera do rozrodu.

1. Przeanalizuj schematy przedstawiające cykle życiowe bruzdogłowca szerokiego oraz tasiemca nieuzbrojonego i na tej podstawie wskaż dwie różnice pomiędzy nimi. Omów każdą z nich.

Cykl życiowy
Bruzdogłowca szerokiego
1.Jaja wraz z kałem wydalane są z ciała żywiciela ostatecznego 2.Jaja dostają się do wody i zmieniają się w larwę – koracidium 3.Ślimak wodny zjada koracidium z którego w jego wnętrzu powstaje onkosfera a następnie procerkoid 4.Ryba zjada ślimaka(procerkoid w ciele ryby zmienia się w plerocerkoid) 5.Człowiek zjada rybę

1. Przebieg filogenezy płazińców pasożytniczych i ich żywicieli jest przykładem koewolucji. Wyjaśnij, na czym polega to zjawisko.

Koewolucja – współzależna ewolucja dwóch lub większej liczby gatunków, z których w każdym zachodzi stopniowe dostosowanie do pozostałych, na zasadzie pewnego rodzaju sprzężenia zwrotnego. Koewolucja może mieć miejsce np. w przypadku drapieżnika i jego ofiary albo owadów i roślin przez nie zapylanych.

Płazińce pasożytnicze wywodzą się z pierwotnych wirków. Przejście wolnożyjących zwierząt do pasożytniczego trybu życia przebiegało stopniowo. Etapem pośrednim był komensalizm (współbiesiadnictwo). Przodkowie pasożytów żyli w przewodach pokarmowych bądź jamach skrzelowych pierwotnych strunowców i mięczaków, żywiąc się resztkami jedzenia. Zaczęły ewoluować tworząc coraz ściślejsze związki z organizmem- żywicielem.