(1) ISTOTA PRZEDSIEBIORSTWA:
Przedsiębior jest to organizacja pod jednym zarządem wyodrębniona ekonomicznie i prawnie której celem jest działalność przynosząca zyski w wyniku sprzedaży własnych produktów i usług, mówi się że wyznacza swoją misję działalności. Na jej podstawie formułuje cele i zadania oraz środki ich realizacji.
Pokrywa swoje wydatki ze swoich dochodów i osiąga zyski a także samodzielnie wchodzi w porozumienia kooperacyjne z innymi przedsiębior i organizacjami.
Przyjęcie przez przedsiębiorstwa maksymalizowanie zysku jako podstawowego celu jego istnienia jest konieczne bo uzasadnia to wysiłki zmierzające do jak największej jego efektywności.
(2) Cechy przedsiębiorstwa jako podmiotu gospodarczego:
• przedsiębiorczość,samodzielność
• samo finansowanie,racjonalność działania
(3) Cechy (atrybuty) przedsiębiorstwa:
1.Powoływane do prowadzenia działalności gospodarczej w sposób trwały.
2.Zaspokajanie potrzeby innych podmiotów (klient.
3.Wymienia produkty i usługi z innymi jednostkami na zasadzie kupna sprzedaży.
4.Posiada (od właściciela) zasoby kapitałowe w postaci dóbr materialnych oraz wartości niematerial i prawnych w także nazwę i reputację firmy (goodwil).
5.Posiada samodziel decyzyjną, zasada autonomii przedsiębiorstwa.
6.Koszty pokrywa uzyskanymi przychodami, samodziel finans, bilans i rach wyników.
7.Instytucja zarobkująca nastawiona na zysk (różni się od organizacji nie nastawionych na zysk – non profit).
8.Prowadzi działal na własne ryzyko(możliwe straty).
(4) Cechy przedsiębiorstwa o charakterze ogólnym:
1.Przedsiębiorstwo – system otwarty pozostający w interakcji z otoczeniem.
2.Syst. dynamiczny, złożony system probabilistyczny.
3. Przedsiębiorstwo nastawione jest na nauczenie się, przyjmowanie i gromadzenie nowej wiedzy.
CELE I FUNKCJE PRZEDSIEBIORSTWA
Funkcje przedsiębiorstwa - wyodrębnione i powiązane ze sobą logiczne grupy czynności , których ciągłe wykonanie warunkuje wykonanie celów firmy:
- techniczne (produkcja)
- handlowe (kupno, sprzedaż, wymiana)
- finansowe (poszukiwanie kapitału i obrót nim)
- ubezpieczeniowe (ochrona majątku i osób)
- rachunkościowe (inwentaryz,bilanse,koszty, statysty)
- administracyjne
Funkcje przedsiębiorstw:
• funkcja ekonomiczna
• funkcja techniczna
• funkcja społeczna
* Ekonomiczna -dotyczy zapewniania osiągania jak najkorzystniejszych efektów gospodarowania.Istotą tej funkcji jest podejmowanie decyzji allokacyjnych czyli dokonywania wyboru tego co w danych warunkach ma być wytwarzane, ile? jak?
* Techniczna - obejmuje szeroko rozumiane przygotowanie oraz realizację procesów produkcyjnych(prace badawczo-rozwojowe, konstrukcyjne oraz technologiczne)W ramach tej funkcji są określane technicznie możliwe i efektywne warianty działania .
* Społeczna - jest spełniana w stosunku do własnej kadry pracowniczej oraz w stosunku do otoczenia. Wyraża się tym, iż pracownicy podejmują pracę w przedsiębiorstwie w celu zaspokojenia swoich potrzeb bytowych i potrzeb wyższego rzędu
• możliwość realizow własnych aspiracji zawodowych
• uzyskiwania pozytyw ocen, uznania dla swojej pracy
• uczestniczenie w społecznym działaniu
Celem jest założony rezultat dążeń, punkt dojścia, do którego osiągnięcia się zmierza, albo inaczej mówiąc - pożądany, przyszły stan rzeczy, który przedsiębiorstwo chciałoby osiągnąć. Cele są skutkiem oddziaływania interesów poszczególnych grup społeczn występujący z różną siłą w różnych typach jednostek gospodarcz Głównym celem każdej organizacji , bez względu na jej charakter i typ działalności jest przetrwanie (istnienie) na rynku. Warunkiem tego trwania jest:
- zapewnienie trwałej zyskowności firmy oraz uzyskiwanie przez nie płynności finansowej. Przetrwanie możemy zaklasyfikować do głównych celów w sytuacji kryzysowej , gdy grozi przedsiębiorstwu upadek. W normalnych warunkach jest uznawane za cel wstępny , umożliwiający realizację pozostałych celów.
- rozwój firmy, w dynamicznej i konkurencyjnej gospodarce może być on warunkiem przetrwania. Jednakże rozwój także możemy zaliczyć do celu wstępnego.
- wygospodarowanie zysku poprzez pozyskanie nadwyżki celów nad kosztami, stratami i obciążającymi je podatkami. Dążenie do zysku jest konstytutywną cechą przedsiębiorstwa. Jako cel wyrażane jest to powszechnie jako maksymalizacja zysku, do czego skłania otoczenie konkurencyjne.
Oprócz ww. celów firma:
- dąży do pozysk nowych klientów i utrzyman starych
- dąży do pozyskania nowych rynków zbytu , segment
- stwarza korzystne warunki dla swoich pracowników.
FUNKCJE ZARZADZANIA DZIALALNOSCIA
PROMOCJA wyrażaja znaczenie przypisane systemowi komunikowania się przedsiębiorstwa z rynkiem. Można mówić o 3 poziom funkcji komunikacji:
I: funkcja główna systemu (swoista „misja” promocji),
II: funkcje podstawowe, wspólne dal całego systemu komunikacji marketingowej, oraz
III: funkcje szczegółowe, wyrażające zadania, właściwości, przeznaczenie i sposób wykorzystania poszczególnych elementów kompozycji promocji.
ORGANIZOWANIE
Organizowanie oznacza, że kierownicy koordynują ludzkie i materialne zasoby organizacji. Po ustaleniu celów i opracowaniu planów czy programów ich realizacji kierownicy muszą zaprojektować i wdrożyć organizację, która zapewni skuteczne wykonanie tych programów. Do osiągnięcia różnych celów potrzebne będą różne rodzaje organizacji. Kierownicy muszą umieć ustalić potrzebny typ organizacji do zrealizowania danego zbioru celów oraz umieć wdrożyć (a następnie prowadzić) taką organizację.
MOTYWOWANIE
Motywowanie –proces regulacji psychologicznej nadajacy energie zachowaniu czlowieka i ukierunkowujacy je oraz stan gotowosci czlowieka do podjecia okreslonego dzialania.Jest wiec rozumiane jako odzialywanie na ludzi w celu wywarcia na nich okreslonych postaw i zachowan.Postawy i zachowania maja zasadnicze znaczenie w dzialalnosci gospodarczej przedsiebiorstwa, gdyz od pragnienia pracy , zdolnosci do wykonywania jej oraz oceny i uznania jej efektow zalezy skutecznosc i efektywnosc systemu zarzadzania przedsiebiorstwem.
PODEJSCIA:
-tradycyjne(bodzcowe syst.plac)
-od strony stosunkow miedzyludzkich(E.Mayo)
-od zasobow ludzkich
-od strony tresci
KONTROLA
Sprawdzenie i regulacja dzialalnosci przedsiebiorstwa tak,aby ulatwic osiaganie celow.Jest koncowa faza procesu zarzadzania.Kontrolowanie oznacza, że kierownicy starają się zapewnić to, by organizacja zmierzała do swoich celów. Kierownik musi zapewnić, by działania członków organizacji rzeczywiście prowadziły do osiągnięcia ustalonych przez nią celów. Jest to kontrolna funkcja,składająca się z 3 gł elementów:
• określenie mierników efektywności
• pomiaru bieżącej efektywności i porównaniu jej z wyznaczonymi miernikami
• podjęcie działań korygujących, jeśli efektywność nie odpowiada miernikom
Za pomocą funkcji kontrolnej kierownik może utrzymać organizację na właściwym torze nie pozwalając jej na nadmierne odchylenia od celów.
MODELE EKONOMICZNE
1. MODEL EKONOMICZNY (Teoria ekonomii)
•przedsiębiorstwo to byt ekonomiczny opisywany w kategoriach efektywności użycia zasobów - różnicy między efektami i nakładami
•różnice w podejściu do przedsiębiorstwa na gruncie poszczególnych kierunków i prądów w ekonomii - ekonomia klasyczna, ujęcie szumpeterowskie, (neo)instytucjonalne i in.
2. MODEL FINANSOWY(Analiza finansowa)
•przedsiębiorstwo to system zasobów o określonej wartości, przekształcanych w strumienie finansowe
•kapitał przdsieb traktowany jest jako wartość, a nie jako zestaw materialnych czynników produkcji
•cel firmy - maksymaliz jej wart w dłuższym okresie
3. MODEL PRODUKCYJNY -Technologiczny
•przedsięb to układ techniczny przetwarzający energię i materię w produkt o założon parametr użytkowych
•przedsiębiorstwo nie wytwarza wartości dodanej lecz musi najpierw wyprodukować dobra lub usługi
4. MODEL ORGANIZACYJNY
•przedsiębiorstwo to jednostka zorganizowana - szczególny przy-padek instytucji podlegającej zasadom racjonalnej organizacji
•występ PROCESY DECYZYJNE - podstawowa przesłanka uznania modelu organizacyjnego za wiodący w formułowaniu interdyscyplinarnej teorii przedsiębiorstwa
5. MODEL CYBERNETYCZNY
•przedsiębiorstwo to układ złożony, podobny do żywego organizmu, kierujący się kryterium najdłuższego zachowania przy życiu
•traktowane jako system względnie odosobniony w otoczeniu, posiadający szereg wewnętrznych, oddziaływujących na siebie podsystemów
6. MODEL SOCJOPSYCHOLOGICZNY - Behawioralny (Socjologia, psychologia)
•przedsiębiors to system społeczny - jednostki, grupy, ich zachowania, motywacje, wzajemne relacje itp.
•głównym aktywem przedsiębiorstwa są LUDZIE
7. MODEL PRAWNY
•przedsię to szczególny podmiot praw i obowiązków
•forma i ustrój przedsiębiorstwa są zawsze określone w danym systemie prawny
8. MODEL (ASPEKT) ETYCZNY
•analiza zachowań w przedsiębiorstwie pod kątem obowiązujących w społeczeństwie norm moralnych i wzorców akceptowanych zachowań