Podatek:
bezpośredni
zwyczajny
obligatoryjny
dochodowy
osobisty
Podatnikami os które uzyskują dochody ze źródeł przychodów objętych tym podatkiem
NIEOGRANICZONY OBOWIĄZEK PODATKOWY odnoszący się do całości dochodów
bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów, dotyczy osób fizycznych mających miejsce zamieszkania na terytorium RP
Miejsce zamieszkania w Polsce
-posiadanie na terytorium RP centrum interesów osobistych lub gospodarczych lub
-Przebywanie na terytorium RP dłużej niż 183 dni w roku podatkowym
METODY UNIKANIA PODWÓJNEGO OPODATKOWANIA
*proporcjonalnego rozliczenia:
w państwie będącym miejscem zamieszkania podatnika odlicza się od podatku od łącznych dochodów
podatek zagraniczny (Belgia, Dania, Finlandia, Holandia, USA)
PoSD*DZ
DC
*wyłączenia z progresją:
dochód zagraniczny zostaje zwolniony z opodatkowania w kraju zamieszkania z jednoczesnym uwzględnieniem go dla potrzeb ustalenia specjalnej stawki podatkowej(An ,Chor, Cypr, Cz, Es, Fr, Gr, Irl, Kan, Li, Ło, Ni, Sło, Wł)
PoSD*100%
DC
Razem:
małżonkowie [istnieje między nimi wspólność majątkowa,pozostawali w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy,żaden z małżonków nie korzystał z uproszczonej formy opodatkowania, wspólnie złożyli wniosek o łączne opodatkowanie,75% przychody na RP]
łączne opodatkowanie osób samotnie wychowujących dzieci wraz z dzieckiem
możliwość doliczania dochodów niepełnoletnich dzieci do dochodów rodziców
opodatkowanie dochodów od udziałów w spółce niebędącej osobą prawną
NIEOPODATKOWANE
działalność rolnicza
gospodarka leśna
spadki i darowizny
przychody wynikające z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy
przychody armatora opodatkowanych podatkiem tonażowym
świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny
Opodatkowanie przychodu
#)uzyskiwanie na terytoriumRP przychodów sporadycznych
#)uzyskiwanie na terytorium RP przychodów przez nierezydentów z praw autorskich, praw do znaków towarowych
Grupa 1. Przychody z pracy własnej podatnika:
Grupa 2. Przychody o charakterze subwencyjnym
Grupa 3. Przychody z kapitałów pieniężnych i ich zbycia
Grupa 4 przychody z majątku i praw majątkowych
Grupa 5 Inne źródła
Zwolnienia:
zwolnienia społeczne
zwolnienia przychodów niezwiązanych z uzyskiwaniem dochodu
zwolnienia stymulacyjne
zwolnienia szczególne
3 kryteria wydatku do KUP
wydatek ten poniesiony jest w celu uzyskania przychodu ,zabezpieczenia źródeł przychodu
nie może się mieścić w katalogu wydatków niezunawanych za KUP
wydatek musi być udokumentowany
SPOSOBY UWZGLĘDNIANIA KOSZTÓW UZYSKANIA PRZYCHODÓW:
metoda kosztów rzeczywistych –
na podstawie prowadzonej przez podatnika ewidencji
W metodzie kosztów rzeczywistych wydatki dzielimy na:
metoda kosztów zryczałtowanych –
ma zastosowanie wówczas, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie ponoszonych przez podatnika wydatków:Kwotowa Procentowa
metoda kosztów szacunkowych - ma zastosowanie m.in. w przypadku prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej
D=P-KUP – Straty z lat ubiegłych – ulgi podatkowe
Ulgi Odliczane mogą być:
od podstawy opodatkowania
od kwoty podatku
UPROSZCZONE FORMY PODATKU:
RYCZAŁT
rezygnuje się z określenia wielkości rzeczywistych lub szacunkowych dochodów podatnika, a podatek ustala się w stałych kwotach
przychodów opodatkowanych w tej formie nie łączy się z przychodami z innych źródeł opodatkowanych podatkiem PIT
ryczałtowy są zwolnieni z obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy
Zalety:
podatek ustala się w stałych kwotach, można jeszcze przed rozpoczęciem działalności określić jego wysokość
stawki ryczałtu określone zostały dla przeciętnych warunków gospodarowania, stąd też stymuluje on do zwiększania przychodów, bo nadwyżki nie są opodatkowane
większa prostota
Wady:
brak możliwości korzystania z większości ulg podatkowych
brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem
UPROSZCZONE FORMY PODATKU:
karta podatkowa
zryczałtowany podatek od dochodów osób duchownych
ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
19% liniowy podatek dochodowy –
podatek tonażowy-
Karta:
Działalność:
usługowa lub wytwórczo-usługowa
handel detaliczny żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami
handel detaliczny artykułami nieżywnościowymi
gastronomiczna
w zakresie usług transportowych, rozrywkowych
wolne zawody ze sfery ochrony zdrowia ludzkiego i usług weterynaryjnych
w zakresie opieki domowej nad dziećmi i osobami chorymi
w zakresie udzielania korepetycji
WYSOKOŚĆ PODATKU zależy
rodzaju prowadzonej działalności,
rozmiaru tej działalności
liczby mieszkańców miejscowości
Opodatkowanie 19% podatkiem liniowym
dotyczy pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym działów specjalnych
opodatkowaniu podlega dochód
nie ma możliwości
rozliczenia z małżonkiem ani dzieckiem
brak możliwości korzystania ze zwolnień
RYCZAŁT OD PRZYCHODÓW EWIDENCJONOWANYCH
osoby fizyczne które:
uzyskują dochody z działalności gospodarczej
uzyskują dochody z tytułu umowy najmu lub innych umów o podobnym charakterze
limit przychodów 150 000 euro
Stawki:
20 proc. - dla przychodów osiąganych m.in. w zakresie wolnych zawodów
17 proc. - dla przychodów ze świadczenia niektórych usług niematerialnych
8,5 proc. - dla przychodów osiąganych m.in. z działalności usługowej, w tym z działalności gastronomicznej, z najmu
5,5 proc. - dla przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych
3,0 proc. - dla przychodów osiąganych m.in. z działalności usługowej w zakresie handlu
Ogólna zasada: podatnicy wpłacają ryczałt do dnia 20 następnego miesiąca,
Podatek tonażowy: osoby fizyczne i prawne prowadzące działalność polegającą na świadczeniu usług w żegludze międzynarodowej w zakresie transportu ładunków lub pasażerów przy pomocy statków o pojemności przekraczającej 100 GT Stawka 19%
VAT
Harmonizacja-proces polegający na dostosowywaniu przepisów prawa podatkowego państw członkowskich do wymogów wspólnotowych
Harmonizacja dotyczy:
opodatkowania transferu kapitału pomiędzy spółkami „matkami” i „córkami”,
konsekwencji podatkowych łączenia się, fuzji, podziałów i likwidacji spółek oraz podwójnego opodatkowania dywidend.
ZASADY:
zasada braku podatków wspólnotowych
zasada wyłączności kompetencji państw członkowskich w kwestiach podatkowych
zasada jednomyślności
zasada proporcjonalności
zasada subsydiarności
SPOSOBY:
Cicha harmonizacja= konkurencja systemów podatkowych państw członkowskich, które samodzielnie eliminują te rozwiązania podatkowe, które zakłócają funkcjonowanie wspólnego rynku
2. Harmonizacja punktowa = wtedy, gdy cele Wspólnoty nie mogą być zrealizowane przez konkurencję systemów podatkowych, [polega na wykorzystywaniu aktów prawa wspólnotowego, ale tylko w takim zakresie, jaki jest niezbędny do realizacji celów]
Podatki obrotowe:
podatki, w których przedmiotem opodatkowania jest obrót
-motywu obrotu:
Profesjonalny (VAT akcyza od gier)
Nieprofesionalny (Podatek od czynności cywilnoprawnych)
-z punktu widzenia przedmiotu opodatkowania
Selektywny (niektóre dobra)
Ogólny :
liczby faz obrotu gospodarczego podlegającego opodatkowaniu :
PODATEK WSZECHFAZOWY VAT
PODATEK JEDNOFAZOWY Akcyza
sposobu ustalania podstawy opodatkowania
PODATEK
OD OBROTU BRUTTO Akcyza
PODATEK OD OBROTU NETTO Vat
Wady podatku obrotowego:
kaskadowe (piramidalne) narastanie ciężaru opodatkowania
zróżnicowanie obciążenia podatkowego wyrobu finalnego w zależności od liczby faz obrotu gospodarczego
pionowa koncentracja produkcji
brak neutralności z punktu widzenia mechanizmu rynkowego wymiany międzynarodowej
Cechy podatku od wartości dodanej:
RÓWNOŚĆ
POWSZECHNOŚĆ
TERYTORIALNOŚĆ
WIELOFAZOWOŚĆ
POTRĄCALNOŚĆ
NEUTRALNOŚĆ PROPORCJONALNOŚC
PRZERZUCALNOŚĆ
VAT:
państwowy,
powszechny,
pośredni,
obrotowy
konsumpcyjny
przychodowy
rzeczowy,
zwyczajny,
obligatoryjny
Podatnik:
Formalny- osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą
Rzeczywisty
Działaność gospodarcza:
obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.
Przedstawiciel podatkowy:
osoba prawna, osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, posiadające siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Polski będąca pełnomocnikiem podmiotów niebędących przedsiębiorcami krajowymi
Zwolnienie podmiotowe: dotyczy podmiotów u których wartość sprzedaży netto nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 zł
Nie stosuje się do
importu towarów i usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca,
podatników dokonujących dostaw:
wyrobów z metali szlachetnych
towarów akcyzowych,
nowych środków transportu
terenów budowlanych
świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa, a także usługi jubilerskie,
niemających siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju
ogólna zasada
powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi
z chwilą wystawienia faktury nie później niż w 7 dniu
OPODATKOWANIE MAŁYCH PRZEDSIĘBIORCÓW:
możliwa metoda kasowa rozliczania podatku VAT
polega na tym, że obowiązek podatkowy powstaje z dniem uregulowania przez kontrahenta całości lub części należności, nie później niż 90 dnia
ROLNIK RYCZAŁTOWY-
podatnik zwolniony przedmiotowo z podatku VAT, dokonujący dostawy nieprzetworzonych produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze
OPODATKOWANIE BIUR PODRÓŻY
podstawą opodatkowania jest jedynie kwota marży netto, a podatnikom nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego
Wewnątrzwspólnotową dostawą towarów
jest wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego ,jak sprzedaż do krajów spoza Unii, jest opodatkowana stawką 0%.
Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów,
ZWOLNIENIA PRZEDMIOTOWE:
dostawa towarów używanych
dostawa produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej oraz świadczenie usług, przez rolnika ryczałtowego
dostawa za cenę równą wartości nominalnej znaczków pocztowych, znaków skarbowych i innych znaków tego typu;
dostawa ludzkich organów i mleka kobiecego; dostawa krwi
ZWOLNIENIA PRZEDMIOTOWE
usługi zarządzania
udzielanie licencji
świadczenie usług przez techników dentystycznych
działalność w zakresie gier losowych
darowizny żywności przez producenta
Stawka podstawowa – UE nie może być niższa niż 15%
7%
towarów związanych z ochroną zdrowia
wyrobów sztuki ludowej i rękodzieła artystycznego
towarów związanych z ochrona przeciwpożarową
nawozów
towarów dla dzieci
owoców i warzyw
robót budowlano-
dostawy obiektów budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym
0%
uprawnia do zwrotu całego podatku, jaki był pobrany przez organ podatkowy. Jest ona stosowana przy opodatkowaniu eksportu i wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów
Zwrot podatku:
pośredniej – obniżenie podatku do zapłaty za kolejne okresy rozliczeniowe o nadwyżkę podatku naliczonego ponad kwotę podatku należnego, brak jest świadczenia pieniężnego od organu podatkowego
bezpośredniej – należna kwota zwrotu jest przelewana z rachunku bankowego US na rachunek bankowy podatnika
Zwrot bezpośredni odbywa się w terminach ustawowych:
w terminie 60 dni
w przypadku podatników, którzy nie dokonali w danym okresie rozliczeniowym żadnej czynności opodatkowanej termin zwrotu wydłużono do 180 dni
w razie konieczności przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego przez organ podatkowy termin zwrotu może zostać wydłużony
Zalety VAT
neutralny
wydajny fiskalnie
motywuje do zwiększania wydatków inwestycyjnych
powszechny z małą ilością stawek podatkowych, ograniczoną liczbą wyłączeń i zwolnień, co znacznie upraszcza system podatkowy
swoista samokontrola podatników, w związku ze sprzecznością ich interesów , co samoistnie uszczelnia system podatkowy i ułatwia pracę administracji skarbowej
posiada istotne znaczenie z punktu widzenia procesów integracyjnych z UE
Wady:
inflacjogenność
nie może odliczyć podatku naliczonego
wysokie koszty poboru podatku i kontroli podatkowej
rozbudowana ewidencja
możliwość nadużyć podatkowych
niesprawiedliwość podatkowa
Podział dochodów publicznych:
Ze wzgl na:
Podmioty:
pobierane od osób fizycznych
pobierane od osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej
Rodzaj budżetu:
dochody budżetu państwa
dochody budżetów samorządowych
Funkcji:
zasadnicze
uboczne
Dochody zasadnicze- głównym celem jest cel fiskalny. Podstawowe zadanie to dostarczanie państwu lub samorządom środków niezbędnych do zrealizowania ich zadań
Dochody uboczne- podstawowe zadanie to realizacja innych celów niż fiskalny
Ostateczne pobranie dochodu
bezzwrotnych
zwrotnych
Dochody bezzwrotne- raz uiszczone na rzecz państwa lub samorządu nie zostają zwrócone podmiotowi
Dochody zwrotne- są przejściowym zasileniem budżetu. Po ustalonym okresie winny być zwrócone podmiotowi
Wzajemne świadczenia
odpłatne
nieodpłatne
Możliwość egzekwowania
dochody przymusowe
dochody dobrowolne
Przymusowość
obligatoryjne
fakultatywne
Okoliczności pobierania
zwyczajne
nadzwyczajne
pobierane okresowo
pobierane sporadycznie
dochody własne
doch z zew
Lokalizacja źródła podobu
poch z kraju
poch z zagr
-na obsługe długu
Bieżące
Majątkowe
Podatek: podmiot czynny:
Podmiot, który pobiera na swoją rzecz pod
Podmiot bierny:
P. zobowiązany do uiszczenia podatku
Podatnik formalny: zobowiązany do zapłacenia pod i rozliczenia się z tego tyt z właściwym organem.
Podatnik rzeczywisty: formalnie zob do uiszczenia podatku
Podatnik pośredni: rozszczepienie podatnika formalnego i rzeczywistego-VAT akcyza
Zjawisko przerzusalności- rozszczepienie podatnika formalnego i rzeczywistego i przerzuceniu ciężaru ekon. podatku przez podatnika formalnego na inny podmiot, który staje się przez to podatnikiem rzeczywistym.
Płatnik-pośrednik między podmiotem czynnym a podatnikiem.
Ordynacja podatkowa(zawiera pozycja i obowiązki płatnika)
3 czynności:
obliczenie podatku
pobranie pod od podatnika
wpłacenie pod organowi pod we właściwym terminie
inkasent:pośrednik między podatnikiem a podmiotem czynnym. Nie odlicza on podatku gdyż dokonał tego właściwy organ.
Przedmiot pod- rzecz lub zjawisko które podlega opodatkowaniu.
Podstawa pod-konkretyzjacja przedmiotu podatku.
Stawka- relacja między wymierzonym podatkim a podstawą opodatkowania.
Kwotowa
Procentowa
Ułamkowa
Wielokrotność
Skala-zbiór stawek obowiązujących w danym podatku
Proporcjonalne-stała stawka pod.
Nieproporcjonalne
Degresywna (gdy maleje podstawa pod maleje też stawka
Regresywna (wraz ze wzrostem podstawy pod maleje stawka)
Progresywna
Postać globalna- stosowanie jednej skali
Postać szczeblowa-opodatkowanie dzieli się na odc i do każdego z nich stosuje się inna wynikająca ze skali stawka.
System pod-ogól pod pobieranych w danym państwie
Rodzaj podmiotu publicznego
Państwowe – pobierane do budżetu państwa
Samorządowe- podatki zasilające budżety gmin
Tożsamość osoby podat
Pośrednie- planowe rozszczepienie os pod formalnego i rzeczywistego przez państwo
Bezpośrednie- zakłada tożsamość os pod formalnego i rzeczywistego.
Okoliczności wprowadzania podatków:
Zwyczajne
Nadzwyczajne
Sposób wprowadzania
Obligatoryjny
Fakultatywny
Charakter:
Rzeczowe (najistotniejszy przedmiot podatku)
Osobiste (najistotniejszy podmiot podatku)
Źródła dochodu:
Od dochodu
Od majątku
-typu konsumpcyjnego- pobierane w toku wydatkowania dochodu.
-typu przychodowego- opodatkowanie w toku ich powstania gdy wlk dochodu jest już ostatecznie znana.
-typu dochodowego- opodatkowanie gdy znana jest ostateczna wlk dochodu.
-typu przychodowo-dochodowego- opodatkowanie dochodu w toku jego tworzenia
-majątkowe-podatki sięgające do majątku podatnika.
Zasady sys pod-
Równość (powszechność podatku), pewność (jawne i konkretne przepisy), taniość, dogodność (czas)
Wagner:
Fiskalne(wpływy do skarbu) Społeczne (równość podatkowa) Techniczne (4 zasady Smitha)
Funkcje sys pod:
Fiskalna-cel dostarczenie państwu niezbędnych środków do jego działalności
Redystrybucyjna- podział PKB
Stymulacyjna- wywołanie lub zwiększenie za pomocą konstrukcji pod zjawisk korzystnych dla społ i gospodarki nar i hamowania lub eliminowania zjawisk szkodliwych)
Informacyjno-kontrolna- dostarcza zjawisk o zachodzących zjawiskach społecznych i gospodarczych.
Dług-finansowe, ogólne zobowiązanie władz publicznych.Kosztowny sosób finansowania wydatków publ.
Przyczyna- zaciąganie pożyczek na pokrycie deficytu budżetowego.
Powstał w wyniku:
-zaciągania bezpośrednich pożyczek i kredytów
-emisja pap wart
-nieuregulowane przez j. sektora publ wymagalnych zobowiązań
Dobrowolność:
Dług dobrowolny
Dług przymusowy
Przyczyn i skutków
Globalny
Wewnętrzny
Zewnętrzny
Czas
Krótkoterminowy
Długoterminowy
Zasady ewidencji, rzeczywiste obciążanie gosp i społ długiem publ:
Brutto(zob władz publ wzg podmiotów krajowych i zagr znajdujących się poza sektorem publ)
Netto
Fundowany dług publ- pows z zaciągania pożyczek długoterminowych
-Nominalny (wartośc nominalna władz publ)
-Realny (znaczenie badawcze)
-rzeczywisty (zdefiniowane wyżej nominalne wymagalne zob bilansowe władz publ
-potencjalny (zob władz publ zw z udzielaniem przez wł publ poręczeń i gwarancji)
Struktura władz publ:
-centralny (państwowy)
-lokalny (samorządowy)
4 matody finansowania deficytu:
-za pomocą kredytu udzielanego prze inst. Emitującą pieniądz na skutek czego powst niepokryty dług skarbowy w inst emisyjnej.
-pożyczki u różnych podmiotów(GD i przeds niefinansowych)
-kredyty w bankach komercyjnych,pożyczki w inst finansowych
-powstawanie zob płatniczych w zw z transakcjami podmiotów publ, które przejściowo finansowane są przez dostawców i odbiorców.
Kredyt:
BC
B komercyjnych
Międzynarodowych instytucji finansowych.
Weksle- krótkoterminowe pap wart emitowane przez państwo w celu pokrycia bieżące potrzeby płatnicze.
Obligacje- pap wart który zawiera zob emitenta do zapłaty posiadaczowi obligacji jej nominalnej wart wraz z oprocentowaniem, za przedstawieniem kuponów odsetkowych na war podanych w obligacji lub w ogólnych zasadach subskrypcji.
-krótkoterminowa-do 5 lat
-średnio 6-15 lat
Długo powyżej 15 lat
Eminent:
-Ob. Skarbowe
-Ob. Municypalne- emitowane przez władze lokalne i przez ich agencje w celu finansowania infrastruktury lokalnej.
Cele zarządzanie długiem publ:- zarządzanie długiem ma zapewnić zaspokojenie pp na pieniądz
Ogólne
Dodatkowe
-zapewnienie stałego dostępu władz publ do rynków fin
-efektywne zarządzanie nowymi emisjami pap wart
-min kosztów pozyskania i obsługi długu publ
-koordynowanie bieżącej i przyszłej zapadalności instrumentów skarbu państwa z wymagalnością zobowiązań GD
-promowanie oszczędności-GD długoterminowych
-zapewnienie sprawnego funkcjonowania wtórnego runku skarbowego pap wart
-zapewnienie stałego dostępu państw do rynków finansowych
Równowaga budżetowa: wydatki znajdują pokrycie w dochodach
Uzwlędnienie by zrozumieć:
-rodzaj odchyleń od stanu równowagi między mom. Wyjściowym a badanym
-skali odchyleń od stanu równowagi
-kierunku ewolucji niezrównoważonego budżetu
-równowaga bieżącej i równowaga na koniec okresu fiskalnego
-przyczyn naruszania równowagi budżetowej
-relacje między równowagą całego sys finansów publ a równowagą budżetu
-poziom równowagi budżetowej
-źródeł finansowania deficytu
Budżet-
-narzędzie ograniczającym pp podmiotów gosp i GD
-narzędzie kreujące pp w związku z wyd publ o charakterze bezpośrednim
Niezrównoważony bp: wyraz nadmiernej ekspansji sektora publ w zużywaniu zasobów pracy żywej co musi prowadzić do nadmiernych wydatków budżetowych i w konsekwencji do nierównowagi w budżecie.
Czynniki kształtujące równowagi:
-ekonomiczne(kształtują rozmiary i strukture dochodów oraz wydatków budżetowych.
-ch realnym- rozmiary dział gosp i inne zj realne które powodują powst stosunku finansowego)
-ch. Systemowy-przesądzają o rodzajach i wlk dochodów budżetowych
-wynikające z bieżącej Pol gosp państwa- wyk przez państwo pozasystemowych sposobów oddziaływania na dochody budżetu.
-organizacyjne- ogólna budowa sys finansów wzgl. Zasady i tytuły przepływu dochodów oraz wydatków między poszczególnymi funduszami
-techniczne—
-techniki planowania dochodów budżetowych, wydatków, dochodów
-techniki rozdysponowywania wydatków
-możliwości monitorowania dochodów i wydatków
-polityczne- zespół zachowań państwa, które układają się w określoną strategię państwa.
Mnożnik AP=C+I+G ppglob=pp kons+pp inwest+pp rządowy
Dochód po opo: YD=Y-NT dochód do dysp-dochód nar-podatki netto
Krańcowa skłonnośc do konsumpcji-jaka część każdej dodatkowej j monetarnej dochodu do dyspozycji konsument jest skłonny przeznaczyć na wydatki konsumpcyjne.
Konsumpcja dochodu nar: MPC’=MPc*(1-t)
Teoria mnożnika zatrudnienia- jeżeli wyst bezrobocie należy zatrudniać przy robotach.
Ogólne- pokrywa się z kredytową konsumpcją salda budżetu państwo nie zaciąga nowych pożyczek
Krajowe-uzyskuje się je po skorygowaniu salda ogólnego o budżetowe rozliczenia zagraniczne.
Realne-+n wpływają na kształtowanie się dochodów i wydatków budżetowych.
Nominalne
Deficyt ekonomiczny- wlk rzeczywistego deficytu jest pomniejszony o przekazane z bp za pośrednictwem ZUS składki do prywatnych funduszy emerytalnych
Metody obliczania deficytu budżetowego:
GFS:
Ujęcie kasowe, udzielane przez władze pożyczki pomniejszone o ich spłaty traktuje się na równi z wydatkami. Dochody i wydatki kapitałowe mogą mieć różne źródła i mogą pochodzić z prywatyzacji majątku publicznego.Nie bierze się pod uwagę j komercyjnych. Dzieli sektor publ na szczebel centralny i lokalnyi federalnego.
ESA:
Ujęcie memoriałowe, wyróżnia się saldo budżetowe majątkowo-kredytowe obrazujące zmiany stanu majątku zob i nal sektora budżetowego. Obliguje na obliczaniu deficytu całego sektora finansów publ bez stosowania podziału na podsystemu.
Akumulacja-przeciwnośc długu publ.
Rodzaje deficytu:
Rzeczywisty- faktyczna różnica między wydatkami i dochodami w danym okresie
Strukturalny-wlk symulowaną powst w war gdy dochody i wydatki realizowane są przy pełnym wykorzystaniu zdolności wytwórczych gospodarki
Cykliczny-rezultat cyklu koniukturalnego wpływającego na dochody i wydatki budżetowe, a więc wyst w war gdy gosp nie funkcjonuje przy pełnym wykorzystaniu zdolności wytwórczych.
Przyczyny trudnego rozpoznania deficytu:
-rok to zbyt mało by ocenić przyczyna zjawiska
-rok nie przystaje do przebiegu cyklu Kon
-deficyt nie może ograniczać się do bp
-deficyt jest powiązany z polityką monetarną
-stan budżetu krajowego pozostaje pod wpływem otoczenia zewnętrznego
Cele polityki fiskalnej dziś:
Zrównoważony wzrost gospodarczy
Ograniczenie bezrobocia
Łagodzenie wahań cyklu koniukturalnego
W gosp rynkowj do minimum ogr SA metody bezp oddziaływania państwa na podmioty gosp
Budżet poza celami fiskalnymi jest także wykorzystywany w celach regulacyjnych w stosunku do podmiotów gosp.
Równowaga w budżecie nie pozostaje bez wpływu na ogólną równowagę gosp, zjawiska inflacyjne, poziom bezrobocia,
Zrównoważony budżet jest ważnym argumentem w grze sił politycznych wew państw i może być traktowany jako jedno z kryteriów oceny danego kraju.
Wzrastające zadłużenie państwa prowadzi do :
-wzrost stóp procentowych, aprecjacja waluty krajowej
-do spadku eksportu dług na kolejne pokolenia
Wydatki stałe:
Subwencje dla JST
Wydatki na obronę międzynar
Składki do budżetu UE
Koszty obsługi długu publ
Dotacje dla FUS i FER
Zasiłki i św przed i emerytalne
Wydatki elastyczne:
Dotacje dla JST
Wynagrodzenia i wydatki rzeczowe jb
Dotacje dla j sfp i nie zaliczanych do sjp
Dotacje dla podmiotów gosp
Wydatki majątkowe
Wydatki wg. Podst grup ekon:
-Dotacje i subwencje
-Wpłaty śr własnych UE
-Świdczenia na rzecz os. F.
- Wydatki bieżące jb
- Wydatki majątkowe
- wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa
Środki publ-śr fin którymi dysp inst publ służące finansowaniu zadań publ
Dochody publ
Przychody publ
Środki z budżetu UE
Inne śr ze źr zagr niepodl zw
Dochody publ:
Daniny publ: (bezzw,nieodpł, przymus, stały.Klas cieżar nakładany na GD i podG)
-podatki składki opłaty
-cła i wpływy z nal celnych
-wpłaty z zysku przeds publ
-inne obl św pien
Pozostałe dochody:
-wpływy ze sprz diu
-dochody z mienia
-spadki zapisy darowizny
-odszkodowania
-kwoty z tyt udz por, gwar
-doch ze sprz majątku
-inne dochody
Dochody publ:
Kryt ekonomiczne:
Rzeczywiste, rozliczeniowe(rezultat wtórnego podziału PKB)
-subwencje i dotacje JST
-dotacje z bp na rzecz szkół wyższych inst kultury, funduszy celowych
Kryt prawne
Publiczno- cywilno prawne
Umowne- Jednostronnie ustalone
Ogólne- Indywidualne
Zasadnicze- Uboczne
Zwrotne Bezzwrotne
Odpłatne- Nieodpłatne
Przymusowe- Dobrowolne
Obligatoryjne- Fakultatywne
Zwyczajne- Nadzwyczajne
Okresowe- Sporadyczna
Własne- Obce
Kryt organizacyjne
-budżetowe,(od os f) pozabudżetowe
Przychody:
BP i b JST:
-ze sprz pap wart i innych oper fin
-z pryw maj SP i JST
-ze spłat pożyczek udziel ze Śr. Publ
-z otrzymanych kredytów i pożyczek
Przych j sektora fp z dział i innych źr.
Przych a Dochód
Nadzwyczajny Zwyczajny
Zwrotny Bezzwrotny
Warunkowy Bezwarunkowy
Określony cel Swoboda wyd
Śr. Z budżetu UE:
-śr na realizację pr przedakcesyjnych
-śr poch z funduszy struktur i fun spójności WPR
Inne zagr:
Śr pozyskane w ramach pomocy udzielanej PL przez org międzynar, gr państw, lub państwa. Np. śr z pomocy EFTA
Cło:świadczenie pobierane przez uprawnione org w zw z przekroczeniem przez towar granicy celnej
Pieniężne oboziąz nieodpł, bezzwr ogólne
Funkce ceł:
Fiskalna
Cenotwórcza
Protekcjonistyczna
Przesłanki stosowania:
-ochrona ważnych strat dziedzin gosp
-ochrona nowych i słabych sektorów g
-ochrona rynku w czasie recesji
-ograniczenie deficytu bilansu płatniczego
Cło:
Cel: fiskalne, ochronne(ekspansywne, wychowawcze, prohibicyjne)
Różne trakt pod wzg celnym:
Preferencyjne, dyskryminacyjne (retorsyjne, wyrównawczem antydumpingowe)
Sp pod Dec o stawkach: autonom, konwencyjne=