Bakterie
1. Budowa bakterii:
* Episom - Jest to plazmid, który ma zdolność do
wbudowywania się do chromosomu i
ulegania wraz z nim replikacji.
2. Fizjologia:
Odżywianie | Oddychanie |
---|---|
Autotroficzne | Heterotroficzne |
Fotosynteza - dzięki światłu pochłanianemu przez bakteriochlorofil. Chemosynteza - dzięki energii chemicznej uwalnianej ze związków utlenianych (bakterie siarkowe, nitryfikacyjne, żelazowe). |
Saprofity Pasożyty |
3. Rozmnażanie:
Bezpłciowe: podział bezpośredni - amitoza, pączkowanie, fragmentacja (formy nitkowate) lub przez przetrwalniki:
Cysty - formy spoczynkowe, gdzie cytoplazma jest znacznie odwodniona, a komórka pokryta jest grubą ścianą.
Endospory - wokół nukleoidu wytwarzana jest gruba błona komórkowa, wewnątrz której znajduje się genofor, rybosomy i trochę cytoplazmy.
Procesy płciowe (paraseksualne):
Transdukcja - przekazywanie fragmentów DNA za pośrednictwem bakteriofagów.
Transformacja - jest to proces pobierania fragmentów DNA ze środowiska.
Koniugacja - jest to jednostronny proces przekazywania części materiału genetycznego (np. plazmidu) za pośrednictwem pilli.
3. Bakterie mają zdolność wiązania azotu z atmosfery. Jest to możliwe dzięki nitrogenazie (enzym odpowiedzialny za przyswajanie azotu). Wyróżniamy bakterie:
Rhizobium (bakterie brodawkowe)- które żyją w symbiozie z roślinami motylkowymi w brodawkach ich korzeni.
Azotobacter
Clostridium
Niektóre sinice (np. Nostoc) - wykształciły heterocysty (specjalne komórki w koloniach zawierające nitrogenezę).
4. Formy morfologiczne bakterii:
Formy kuliste:
Ziarniaki
Dwoinki - rzeżączka, zapalenie płuc
Paciorkowce - angina szkarlatyna
Gronkowce - czyrak, zapalenie gronkowcem złocistym
Pakietowce
Formy wydłużone:
Pałeczki - dżuma, czerwonka, krztusiec, dur brzuszny, tyfus plamisty, salmonelloza
Laseczki - tężec, wąglik
Maczugowce - błonica
Formy skręcone i spiralne:
Śrubowiec
Krętek - borelioza, kiła
Przecinkowiec
Formy rozgałęzione:
Prątki - trąd, gruźlica
Promieniowce
Ściana komórkowa bakterii jest zbudowana z peptydoglikanu - mureiny. Ze względu na odmienną budowę wyróżniamy bakterie Gram dodatnie oraz Gram ujemne. Te pierwsze w swojej ścianie posiadają dodatkowo kwasy: tejchojowy i tejchuronowy. Ściana bakteri Gram - jest cienka, lecz jest otoczona 2 warstwami błony. Na zewnętrznej błonie obecny jest lipopolisacharyd (LPS), który odpowiada za funkcje ochronne i nadaje błonie wytrzymałość. Decyduje również o toksyczności komórki i po oderwaniu od komórki może wywołać w organizmie wstrząs septyczny.
Bakterie te można rozróżnić za pomocą Metody Gramma:
Na początku bakterie należy utrwalić na szkiełku.
Dodajemy fioletu krystalicznego, a następnie płynu Lugola.
Później odbarwiamy roztworem alkoholu.
Na końcu dodajemy fuksyny zasadowej.
Obserwujemy zmianę koloru: (Gram ujemne, Gram dodatnie)
Dzięki tej metodzie jesteśmy w stanie przewidzieć na jaki antybiotyk bakteria jest wrażliwa.
4. Sinice - oddzielna grupa bakterii, potrafiąca przeprowadzać fotosyntezę. Sinice mogą tworzyć kolonie i łączyć się z sobą przez plazmodesmy. Ich materiałem zapasowym jest skrobia sinicowa.