prawoministracyjne ćwiczenia zaliczenie

PODZIAŁ PRAWA ADMINISTRACYJNEGO :

Formalne- mówi kto gdzie kiedy i jak reguluje procedury jak postępować.
Materialne – definiuje karę za czyn.

DEFINICJA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO (w szerokim znaczeniu )

Prawo administracyjne to gałąź prawna regulująca działanie administracji publicznej oraz zachowanie innych podmiotów czyli osób fizycznych i prawnych będących w różnego rodzaju zależnościach z podmiotami administracji i tylko w takim zakresie w jakim te zależności nie są regulowane innymi dziedzinami prawa np.: prawo karne lub cywilne.

Jest to forma przyjęta przez państwo i realizowana przez jego organy w celu zaspokajania zbiorowych i indywidualnych potrzeb ludzkich wynikających ze współżycia w społeczeństwie.

DEFINICJA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO (w znaczeniu ścisłym)

to dziedzina prawa , która zawiera formy dwu stronnie związane , określające uprawnienia i obowiązki organów administracji publicznej, wszelki wewnątrz jej zależności oraz podmiotów niepodporządkowanych organizacyjnie administracji

3 CZĘŚCI PRAWA

CECHY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

STOSUNEK ADMINISTACYJNO PRAWNY

Jest to stosunek między (organami administracji publicznej) działającymi w jego imieniu podmiotom administracji publicznej , a obywatelami innych osób. Oparte są na normach prawa administracyjnego. Charakteryzuje się nierównością podmiotów, oznacza także organ administracji publicznej , jednostronnie rozstrzyga o prawach lub obowiązkach podmiotów stosunku.

Rodzaje stosunku administracyjno-prawnego

Kontrolne stosunki ustrojowe – stwierdzenie stanu faktycznego i porównanie ze stanem prawnym,, który powinien być

Kontrola jako :

  1. funkcja samoistna – wyłącznie wykonywana przez organ kontroli- zasad, że organ kontroli nie ma wpływu na decyzje kontrolowanego (choć są wyjątki)

Podział kontroli :

  1. Zewnętrzna i wewnętrzna

  2. Społeczna

  3. zawodowa

  1. funkcja nadzoru – obejmuje prawo kontroli oraz możliwość wpływania na organy nadzorowane przy pomocy środków prawem określonych np. RIO

  2. kierownictwo - ma prawo kontroli i używania wszelkich środków prawem niezabronionych do oddziaływania na działalność kierowanego

  3. system koordynacji – możliwość stałego oddziaływania przy użyciu różnych środków na organy i jednostki bezpośrednio niepodporządkowane w celu zharmonizowania działalności

PODZIAŁ ŹRÓDEL PRAWA ADMINISTRACYJNEGO

W systemie źródeł prawa można wyróżnić pewne grupy źródeł. I tak przyjmując jako kryterium podziału pozycje organu stanowiącego prawo można wyodrębnić:

  1. rada ministrów

  2. ministrowie i inne organy rządowej administracji ogólnej i specjalnej niezespolonej oraz organy jednostek samorządu terytorialnego.

Do źródeł prawa stanowione przez centralne organy państwa można zaliczyć :

Całość norm prawnych obowiązujących w danym państwie stanowi sy­stem prawa. Hierarchiczne usytuowanie źródeł prawa i w związku z tym rów­nież norm prawnych nadaje całemu zestawowi norm charakter systemu. Takie ukształtowanie systemu norm prawa zakłada istnienie konstytucji, pojmowa­nej jako zespół norm regulujących podstawowe zagadnienia ustroju państwa, w tym i tryb stanowienia prawa.

Od 17 października 1997 r. naczelne miejsce w systemie źródeł prawa zajmuje Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483) zwana dalej Konstytucją. Konstytucja jest najwyższym prawem RP, a jej przepisy stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi ina­czej (art. 8). Konstytucja określa, że ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale

i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej (art. 10 ust. l).

Dla prawa administracyjnego istotne znaczenie mają przepisy Konstytu­cji, zawarte w rozdziale

I zatytułowanym "Rzeczpospolita", poświęcone podsta­wowym zasadom ustroju państwa, w rozdziale

II "Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela", w rozdziale III "Źródła prawa", w rozdziale VI "Rada Ministrów i administracja rządowa", w rozdziale VII "Samorząd terytorialny" oraz w rozdziale IX "Organy kontroli państwowej i ochrony prawa."

Szczególne znaczenie ma art. 2 Konstytucji stanowiący, że "Rzeczpospoli­ta jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady spra­wiedliwości społecznej" oraz art. 7 według którego "Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa." Konstytucja określa kompetencje Prezydenta RP, Rady Ministrów (Rządu), Prezesa Rady Ministrów oraz ustala pozycję ministrów i innych członków rządu oraz wojewodów i samorządu terytorialnego w systemie organizacji państwa.

Konstytucja przesądza o istnieniu samorządu terytorialnego. Według art. 16 Konstytucji" Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową" (ust. l). Skoro według art. l ust. 2 ustawy z 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. Nr 96, poz. 603) jednostkami zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa są gminy, powiaty i województwa, to w konsekwencji uregulowań konstytucyjnych konieczne było wprowadzenie samorządu terytorialnego nie tylko w gminach, ale również w powiatach i województwach.

Art. 17 Konstytucji przewiduje, że: "W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania pu­blicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony" (ust. l). W drodze ustawy można tworzyć inne rodzaje samorządu. Rozdział III Konstytucji normuje interesujące nas zagadnienie źródeł prawa; świadczy o wadze problemu źródeł prawa.

Ustawa zajmuje szczególne miejsce w systemie źródeł prawa. W demokratycznym państwie prawnym ustawa stanowi formę i środek realizacji suwerennego rozstrzygania przez naród, za pośrednictwem swych przedstawicieli, spraw państwa. Zaś administracja publiczna może tylko wówczas legalnie działać, o ile jej działanie znajduje podstawy i uzasadnienie w obowiązujących ustawach.

Z powyższego założenia wynikają dwie ważne dla administracji zasady:

l) zasada nadrzędności ustawy w systemie prawa, zgodnie z którą wszystkie inne źródła prawa muszą, nie tylko formalnie, być zgodne z ustawami, lecz również materialnie powinny służyć ich wykonywaniu, nawet wówczas, gdy tylko konkretyzują przepisy ustawowe,

2) zasada wyłączności ustawy (wyłącznej materii ustawowej), zgodnie z którą najważniejsze dla funkcjonowania państwa i jego organów oraz dla życia obywateli sprawy powinny być rozstrzygane wyłącznie w drodze ustawowej, a nie w drodze innych aktów normatywnych.

Nie ulega żadnej wątpliwości, że hierarchiczna budowa porządku prawnego zakłada, iż akt niższej rangi nie może być sprzeczny z aktem wyższej rangi. jeśli taka sprzeczność wystąpi to należy ją usunąć. Wynika stąd potrzeba badania konstytucyjności ustaw oraz zgodności aktów niższej rangi z aktami wyższej rangi, a zwłaszcza z ustawą. Badanie takie to zadanie sądów konstytucyjnych (u nas Trybunału Konstytucyjnego).

Natomiast jeżeli chodzi o akty normatywne z mocą ustawy, to obecnie pod rządem Konstytucji z 1997r. instytucja rozporządzeń z mocą ustawy może pojawić się tylko w stanie nadzwyczajnym,

a mianowicie w czasie stanu wojennego. I tak według art. 234 Konstytucji, jeżeli w czasie stanu wojennego Sejm nie może zebrać się na posiedzenie, Prezydent RP na wniosek Rady Ministrów wydaje rozporządzenia z mocą ustawy. Rozporządzenia te mogą dotyczyć zasad działania organów władzy publicznej, ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela oraz podstaw, zakresu i trybu wyrównywania strat majątkowych wynikających z tych ograniczeń. Ograniczenia, o których mowa, muszą odpowiadać stopniowi zagrożenia. Rozporządzenia z mocą ustawy, wydawane przez Prezydenta RP mają charakter źródeł powszechnie obowiązującego prawa. Rozporządzenia te podlegają zatwierdzeniu przez Sejm na najbliższym posiedzeniu. Odmowa zatwierdzenia przez Sejm bądź też nie przedstawienie do zatwierdzenia na najbliższym posiedzeniu Sejmu pociągałaby za sobą utratę mocy obowiązującej tych aktów prawodawczych.

Konstytucja z 1997 r. jest pierwszą polską konstytucją., która reguluje zagadnienia skuteczności norm prawa międzynarodowego w polskim prawie wewnętrznym, a więc również w prawie administracyjnym. O tej kwestii przesądzają art. 2 Konstytucji stanowiący, że Polska jest demokratycznym państwem prawnym oraz art. 9 według którego "Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego". Szerzej zaś kwestia ta została uregulowana wart. 87-91 Konstytucji, w rozdziale III "Źródła prawa".

Art. 87 ust. l Konstytucji zalicza ratyfikowane umowy międzynarodowe do źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Według art. 91 ust. l ratyfikowana umowa międzynarodowa, po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP, stanowi część krajowego, a więc wewnętrznego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy.

Z rozdziału III Konstytucji wynika, że spośród norm praw międzynarodowych tylko umowy ratyfikowane są źródłami prawa wewnętrznego i częścią krajowego porządku prawnego. Ratyfikacja umów międzynarodowych należy do Prezydenta RP jako reprezentanta państwa w stosunkach zewnętrznych. Jednakże ratyfikacja niektórych umów międzynarodowych wymaga zgody wyrażonej w ustawie.

Ten wymóg odnosi się do umów międzynarodowych dotyczących:

Według art. 91 ust. 2 Konstytucji umowa międzynarodowa ratyfikowana za zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową. Istnieją umowy międzynarodowe zatwierdzane przez Radę Ministrów oraz umowy resortowe, które nie wymagają ratyfikacji (por. art. 146 ust. 4 pkt 10 Konstytucji). Konstytucja nie określa jednak stosunku umów nie ratyfikowanych do prawa wewnętrznego. Można przyjąć, że ustawa, o której mowa w art. 99 ust. 3, mająca określać zasady oraz tryb zawierania, ratyfikowania oraz wypowiadania umów międzynarodowych uzupełni w tym względzie przepisy konstytucyjne. Jak z powyższego wynika Konstytucja realizuje ideę transformacji generalnej ratyfikowanych umów międzynarodowych w prawo polskie.

Konstytucja w art. 90 ust. l dopuszcza przekazanie organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencji organów władzy państwowej w niektórych sprawach. Nastąpić to może na podstawie umowy międzynarodowej, której ratyfikacja wymaga szczególnego trybu określonego wart. 90 ust. 2-4. Dzięki temu można przystąpić do organizacji typu integracyjnego, takich jak Wspólnota Europejska i przyjąć prawo w niej stanowione. Potwierdza to art. 91 ust. 3 Konstytucji stanowiący: ,Jeżeli wynika to z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy konstytuującej organizację międzynarodową, prawo przez nią stanowione jest stosowane bezpośrednio, mając pierwszeństwo w przypadku kolizji z ustawami." Tak więc według Konstytucji prawo organizacji międzynarodowej uzyskuje szczególną rangę, która polega na zapewnieniu mu pierwszeństwa przed ustawami, które są z nim sprzeczne.

Jest źródłem prawa, będącym jednocześnie formą działania administracji. Im niższa jest pozycja organu stanowiącego ten akt w systemie organów administracji, tym bardziej bezpośrednio służy on wykonywaniu zadań administracyjnych. Rozporządzenie jest przydatne wówczas, gdy administracja w celu wykonania ustawy musi lub może regulować nie tylko indywidualne sprawy, ale większą, dokładnie nie określoną liczbę równorzędnych przypadków. Tą drogą wprowadza się regulację obowiązującą na dużym terytorium, wobec znacznej liczby podmiotów i przez pewien okres czasu. Rozporządzenia są aktami normatywnymi wydawanymi na podstawie upoważnień ustawowych przez organy władzy wykonawczej. Rozporządzenia jako źródła prawa stanowią przejaw prawodawstwa delegowanego, dekoncentracji prawotwórstwa. Rozporządzenia wydawane są na podstawie upoważnień ustawowych o charakterze specjalnym bądź generalnym. W hierarchii źródeł prawa rozporządzenia zajmują pozycję niższą niż ustawa, chociaż - podobnie jak ustawa ¬zawierają normy prawne powszechnie obowiązujące. Upoważnienie do wydawania rozporządzeń dla władzy wykonawczej ma na celu odciążenie ustawodawcy parlamentarnego. Według zasady podziału władz stanowienie prawa należy do ustawodawcy parlamentarnego. Mimo "powodzi" ustaw ustawodawca ten we współczesnym państwie nie jest w stanie zaspokoić zapotrzebowania na regulację prawną, tym bardziej nadzwyczaj trudno sprostać byłoby temu zadaniu w okresie transformacji ustrojowej. Dlatego konstytucja stwarza ustawodawcy możliwość przeniesienia w części władzy prawodawczej na organy władzy wykonawczej, które wykorzystują przyznane im uprawnienia do stanowienia prawa przez wydawanie rozporządzeń.

Rozporządzenie nie ma zastępować ustawy , lecz ją odciążyć od szczegółów technicznych, uregulowań zmiennych w czasie, postanowień ściśle fachowych o niewielkim znaczeniu politycznym. Z tych przyczyn rozporządzenie jest dla władzy wykonawczej niezbędne. Rozsądne zastosowanie instytucji rozporządzenia nie prowadzi do utraty władzy przez parlament; wręcz odwrotnie - przez jego odciążenie od politycznie nieistotnych szczegółów - pozwala mu poświęcić się z należytą uwagą istotnym rozstrzygnięciom o większej wadze politycznej.

Organy uprawnione do wydawania rozporządzeń mogą wydawać uchwały (Rząd) i zarządzenia (organy monokratyczne). Zachodzi pytanie, czym różnią się rozporządzenia od uchwał i zarządzeń normatywnych. Problem ten można ująć w ten sposób, że rozporządzenie jest właściwą formą stanowienia prawa powszechnie obowiązującego, a uchwała i zarządzenie normatywne - prawa wewnętrznego. Uchwały i zarządzenia adresowane są do podległych organów, innych podmiotów administracji i pracowników.

Rozporządzenie jest subsydiarną formą stanowienia prawa przez organy władzy wykonawczej w sferze, która jest zastrzeżona do regulacji ustawowej. Do tej sfery należą prawa i obowiązki obywateli, ograniczenia praw i wolności obywatelskich, organizacja i kompetencje organów państwowych. W tej sferze właściwą formą dla stanowienia przepisów wykonawczych do ustawy może być tylko rozporządzenie.

Rozporządzenie różni się od przepisów stanowionych przez organy samorządu terytorialnego tym, że pochodzi od podmiotów zorganizowanych według innej zasady organizacji aparatu państwowego. Przepisy samorządu występują w zdecentralizowanej strukturze wspólnoty społecznej, a mianowicie przy istniejącym podziale na wielość wspólnot terytorialnych, które jako podmioty samorządu samodzielnie regulują i porządkują swoje sprawy.

Obecnie do kręgu organów uprawnionych do wydawania rozporządzeń należą: Prezydent RP, Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów, ministrowie kierujący działami administracji rządowej, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji oraz przewodniczący komitetów - Badań Naukowych i Integracji Europejskiej.

Przez określenie akty prawa miejscowego rozumieć będziemy przepisy prawne powszechnie obowiązujące na oznaczonej części terytorium państwa, a nie na całym jego obszarze, i tylko wtedy, gdy wydawane są przez organy samorządu terytorialnego lub terenowe organy administracji rządowej.
Takie określenie wyklucza przepisy prawne wewnętrzne również wówczas, gdy są one wydawane przez organy terenowe, gdyż nie mają one charakteru powszechnie obowiązującego.

Pod pojęcie aktów prawa miejscowego w przyjętym wyżej znaczeniu nie podpadają przepisy wydawane przez organy samorządu specjalnego (zawodowego, gospodarczego) skierowane do członków organizacji (np. do członków izb: adwokackiej, lekarskiej, przemysłowej itd.), gdyż nie obowiązują one powszechnie.
Do aktów prawa miejscowego nie zaliczamy również przepisów prawnych wydawanych przez centralne organy państwowe, które obowiązują tylko na określonej części terytorium państwa, a nie w całym państwie.
Terenowe przepisy prawne powszechnie obowiązujące charakteryzują się takimi cechami, jak możliwość normowania postępowania (zachowania się) wszystkich kategorii adresatów, niezbędnością wyraźnego upoważnienia ustawowego do ich wydania (stanowienia) oraz obowiązkiem zgodnego z prawem ogłoszenia.
Przez powszechne obowiązywanie należy rozumieć prawną możliwość regulowania postępowania wszystkich kategorii adresatów: obywateli, organów państwowych, osób prawnych, organizacji społecznych. I tak np. rada gminy czy wojewoda może ustanowić pewne nakazy lub zakazy postępowania obowiązujące ogół adresatów na obszarze terytorialnej właściwości danego organu (gminy czy województwa), ale może też pewne n_ lub zakazy określonego postępowania skierować do niektórych kategorii adresatów: np. do właścicieli i użytkowników nieruchomości, właścicieli gospodarstw rolnych, lekarzy czy osób fizycznych w określonym wieku itd.

Dla terenowych przepisów charakterystyczny jest ich lokalny zasięg obowiązywania. Nie obowiązują one, oczywiście, poza obszarem danej gminy czy powiatu bądź województwa.

Wszystkie terenowe przepisy prawne są przepisami, które w hierarchii norm prawnych zajmują stanowisko niższe, zależne. Hierarchia norm prawnych polega na tym, że normy wyższego rzędu ograniczają warunki tworzenia norm niższego rzędu, określają ich przedmiot oraz zakres i sposób uregulowania.

Sam stosunek przepisu nadrzędnego do przepisu niższego rzędu może w zasadzie przybierać dwojaki charakter. Jeśli chodzi o treść przyznanej kompetencji, to przepis wyższego rzędu (ustawa) bądź reguluje sam treść danej materii, upoważniając organ wydający przepisy niższego rzędu do uregulowania samego trybu wykonania tej regulacji, bądź też - w określonym przedmiocie i określonych granicach - upoważnia organ niższy do samodzielnego regulowania stosunków w ramach tego upoważnienia.

Sposób upoważnienia może być też dwojaki:

może to być upoważnienie szczegółowe albo generalne (ogólna norma kompetencyjna).

W związku z powyższym nasuwają się następujące dwa podziały:

  1. przepisy wydawane przez organy samorządu terytorialnego,

  1. przepisy mające charakter samoistnych norm w ramach upoważnień ustawowych,

  2. przepisy wykonawcze.

Podziały te mogą się krzyżować. Mogą być samoistne przepisy prawne samorządu terytorialnego, jak i przepisy wykonawcze wydawane przez organy tego samorządu. Z kolei organy administracji rządowej mogą być upoważnione do wydawania przepisów samoistnych, jak i - zwłaszcza - przepisów wykonawczych.

Przyczyn wyposażenia organów terenowych w kompetencje prawotwórcze jest wiele.

  1. Po pierwsze, skoro do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów, to rozstrzyganie w tych sprawach musi następować w różnych formach działania, w tym również przez stanowienie norm prawnych.

  2. Po drugie, w działalności prawotwórczej istnieje konieczność uwzględniania również swoistych warunków terenowych, lokalnych. Uwzględnienie tych warunków przez organy centralne nie jest możliwe bądź bardzo utrudnione. Natomiast terenowe przepisy prawne warunki te mogą i powinny uwzględniać.

  3. Po trzecie, nie jest możliwe bądź też nie jest celowe regulowanie wszelkich zagadnień, wszelkich materii nadających się do regulacji prawnej przez organy centralne. Zagadnienia, które ze względu na swoją wagę nie wymagają uregulowania przez organy centralne, powinny być pozostawione do regulacji w drodze terenowych przepisów prawnych.

Wreszcie wspomnieć należy, że w razie zdarzeń losowych, nadzwyczajnych nie jest możliwe czekanie i występowanie o regulację przez organy centralne, lecz konieczne jest podjęcie uregulowania lokalnego. Organy terenowe powinny posiadać ku temu stosowne upoważnienia.

Obecnie obowiązująca Konstytucja zawiera przepisy dotyczące terenowych źródeł prawa, które Konstytucja nazywa aktami prawa miejscowego. Art. 87 ust. 2 Konstytucji zalicza akty prawa miejscowego do źródeł prawa powszechnie obowiązującego na obszarze działania organów, które je ustanowiły.

Według art. 94 Konstytucji organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów, zaś zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego określa ustawa. Według art. 88 ust. l Konstytucji warunkiem wejścia w życie aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie. O konieczności wyposażenia samorządu terytorialnego w kompetencje prawotwórcze, również w zakresie prawa powszechnie obowiązującego, przesądzają także inne przepisy konstytucyjne. Skoro według art. 16 ust. 2 Konstytucji samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej i przysługującą mu istotną część zadań publicznych wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, a w myśl art. 168 ,Jednostki samorządu terytorialnego mają prawo ustalania wysokości podatków i opłat lokalnych w zakresie określonym w ustawie", to konieczność wyposażenia organów samorządu terytorialnego w prawo stanowienia aktów prawa miejscowego, będących źródłami prawa powszechnie obowiązującego, jest niewątpliwa.

Rodzaje aktów prawa miejscowego

Na podstawie przepisów uprawniających terenowe organy administracji publicznej do stanowienia aktów prawa miejscowego można wyróżnić:

  1. akty zawierające statuty- Wśród statutów szczególną pozycję należy przypisać statutom województwa, powiatu i gminy, a więc statutom jednostek zasadniczego podziału terytorialnego kraju, jednostek, których mieszkańcy tworzą z mocy prawa wspólnoty samorządowe; w przypadku województwa jest to wspólnota regionalna, a w przypadku powiatu - lokalna wspólnota samorządowa, a w przypadku gminy - wspólnota samorządowa bez dalszego przymiotnika.
    Statut województwa określa ustrój województwa jako jednostki samorządu terytorialnego (art. 7 ust. l ustawy o samorządzie województwa). Uchwalenie statutu województwa należy do wyłącznej właściwości sejmiku województwa (art. 18 ustawy), ale wymaga on uzgodnienia z Prezesem Rady Ministrów. Ustawa nie określa, jaki organ jest właściwy do rozstrzygnięcia ewentualnego sporu między sejmikiem województwa a Prezesem Rady Ministrów co do treści statutu województwa
    Statut województwa i jego zmiany podlegają ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz w Dzienniku Urzędowym RP "Monitor Polski".
    W statucie województwa powinny się znaleźć przepisy dotyczące organizacji wewnętrznej oraz trybu pracy organów samorządu województwa, przepisy określające stosunek i województwa z innymi podmiotami, w tym z jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego z obszaru województwa. statut może zawierać uregulowania wprowadzające odrębności w stosunku do regulacji ustawowej, jeżeli ustawa wyraźnie na to zezwala (por. art. 57 ust. l i 2). Statut nie powinien natomiast powtarzać przepisów ustawy, o ile nie jest to konieczne dla układu rozwiązań statutowych (spójności i precyzji rozwiązań), aby nie stwarzać pozoru, że określone w nim kwestie są przedmiotem regulacji statutowej, a nie ustawowej. Statut powinien regulować sprawy zasadnicze dla ustroju województwa. W statucie województwa powinny się znaleźć przepisy dotyczące organizacji wewnętrznej oraz trybu pracy organów samorządu województwa, przepisy określające stosunek i województwa z innymi podmiotami, w tym z jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego z obszaru województwa. statut może zawierać uregulowania wprowadzające odrębności w stosunku do regulacji ustawowej, jeżeli ustawa wyraźnie na to zezwala (por. art. 57 ust. l i 2). Statut nie powinien natomiast powtarzać przepisów ustawy, o ile nie jest to konieczne dla układu rozwiązań statutowych (spójności i precyzji rozwiązań), aby nie stwarzać pozoru, że określone w nim kwestie są przedmiotem regulacji statutowej, a nie ustawowej. Statut powinien regulować sprawy zasadnicze dla ustroju województwa.

Statut powiatu stanowi o ustroju powiatu, Minister właściwy do spraw administracji określa w drodze rozporządzenia wzorcowy statut powiatu (art. 2 ust. 4 i 5 ustawy o samorządzie powiatowym). Statut wzorcowy jest tylko pomocą przy tworzeniu statutów powiatów, zaś niezgodność statutu powiatu ze statutem wzorcowym nie oznacza niezgodności z prawem, o ile statut powiatu nie narusza postanowień ustawy o samorządzie powiatowym bądź innej ustawy. Gdyby statut wzorcowy miał mieć inne znaczenie, to powinno to być wyraźnie określone w ustawie o samorządzie powiatowym.
Uchwalanie statutu powiatu należy do wyłącznej właściwości rady powiatu. Starosta jest zobowiązany uchwalony statut przekazać wojewodzie w ciągu 7 dni od dnia jego uchwalenia. Dzięki temu wojewoda może dokonać czynności nadzorczych według przepisów rozdziału 8 o nadzorze nad działalnością powiatu, zawartych w ustawie o samorządzie powiatowym.
Statut powiatu określa ustrój powiatu; jest najważniejszym aktem prawa miejscowego stanowionym przez radę powiatu. W statucie powiatu mogą się znaleźć postanowienia dotyczące realizacji zadań określonych w art. 4 ustawy, jak i w art. 12 ustalającym zakres spraw należących do wyłącznej właściwości rady powiatu. Przepisy dotyczące statutu powiatu mają zastosowanie do statutów miast na prawach powiatu, gdyż przepisy o powiecie stosuje się również do miasta na prawach powiatu.
Według art. 3 ust. l ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, statut stanowi o ustroju gminy. Przepisy ustawy zawierają liczne odesłania do postanowień statutu gminy. I tak np. art. 22 ustawy stanowi, że "organizację wewnętrzną oraz tryb pracy rady i jej organów określa statut gminy", a art. 5 ust. 3 przewiduje, że zasady tworzenia jednostek pomocniczych również określa statut gminy.
W statucie gminy mogą się znaleźć przepisy dotyczące:

l) wewnętrznego ustroju gminy oraz jednostek pomocniczych,

2) organizacji urzędów i instytucji gminnych,

3) zasad zarządu mieniem gminy,

4) zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej (z art. 40 ust. 2 ustawy)
Uchwalenie statutu gminy należy do wyłącznej właściwości rady gminy (art. 18 ust. 2 pkt l ustawy).

  1. akty zawierające przepisy wykonawcze, tj. akty wydawane na podstawie upoważnień szczegółowy- Jednostki samorządu terytorialnego, wojewodowie oraz organy rządowej administracji niezespolonej mogą wydawać akty prawa miejscowego na podstawie i w granicach uprawnień zawartych w ustawach. Stanowią o tym trzy ustawy z 5 czerwca 1998 r. (o samorządzie województwa i administracji rządowej w województwie i o samorządzie powiatowym) ,jak i ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
    W przypadku przepisów wykonawczych musi istnieć upoważnienie ustawowe do wydania przepisów prawa o takim charakterze. Inaczej mówiąc normy ustawowe określają przesłanki tworzenia norm niższego rzędu, ich przedmiot, zakres i sposób regulacji prawnej.
    Przykładem przepisów wykonawczych mogą być przepisy dotyczące podatków i opłat lokalnych, które są uchwalane odpowiednio przez sejmik województwa (ust. 18 pkt. l ustawy), radę powiatu (art. 12 pkt. 7 ustawy) i radę gminy (art. 18 ust. 2 pkt. 8 ustawy o samorządzie gminnym).
    Upoważnienie ustawowe do wydania wykonawczego aktu prawa miejscowego powinno określać organ właściwy do wydania aktu oraz zakres spraw przekazanych do uregulowania.

  2. przepisy porządkowe, wydawane na podstawie upoważnień generalnych-

Ogłaszanie aktów prawa miejscowego

Akty prawa miejscowego stanowione przez sejmik województwa, wojewodę i organy administracji niezespolonej, jak i przez organy powiatu i gminy podlegają ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym, który wydaje wojewoda.
Dzień wydania dziennika urzędowego jest dniem ogłoszenia aktu. Akty prawa miejscowego wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, chyba ze ustawa lub sam przepis prawa miejscowego przewiduje termin późniejszy.

Z INNEGO PUNKTU WIDZENIA ŹRÓDŁA PRAWA MOŻNA PODZIELIĆ NA :

  1. Źródła prawa powszechnie obowiązującego (art. 87 konstytucji)- do źródeł prawa powszechnie obowiązującego zaliczyć należy:

  1. Źródła prawa wewnętrznego (art.93 konstytucji)- tworzą odrębny układ norm prawnych, skierowanych nie do obywateli i osób prawnych, w ogóle ale regulujących tylko stosunki wewnętrzne samego aparatu administracji publicznej skierowanej do adresatów stanowiących ogniwa, części składowe tego aparatu jako takie i stad poddanych odrębnym sankcjom. O charakterze przepisu prawnego nie decyduje jednak jego nazwa lecz jego treść, charakter w jakim występuje adresat normy prawnej oraz charakter sankcji. Zdarzyło się i może się zdarzyć , że pod nazwą przewidzianą dla przepisów wewnętrznych (zarządzenie, pismo ogólne itp.) mieszczą się przepisy prawne zobowiązujące lub uprawniające obywateli, a więc prawa powszechnie obowiązujące

CECHY ŹRÓDEŁ PRAWA ADMINISTRACYJNEGO

Cechami charakterystycznymi , swoistymi źródeł prawa administracyjnego są:

AKTY PRAWA ADMINISTRACYJNEGO

To władcze działanie prawne organu administracji skierowane na wywołanie konkretnych indywidualnie oznaczonych skutków prawnych. Podstawą owego aktu jest przepis prawny. Przepis prawa decydują o tym , kto i w jakim zakresie może wydawać akty prawne , kiedy objaw woli jednostki czy kolegium należy uznać za objaw woli organu administracyjnego, za objaw woli osób reprezentujących organ, który spelna warunki wymagane przez przepisy prawne. Akt administracyjny musi pochodzić od organu uprawnionego do wydawania takich aktów, musi mieć podstawę prawną , a nadto musi spełniać inne warunki przewidziane przez prawo np. Co do formy czy wydania po przeprowadzeniu prawem przepisowego postępowania. Celem aktu administracyjnego jest wywołanie skutków prawnych. Skutek prawny aktu administracyjnego polega na tym , że ten akt tworzy, zmienia lub znosi prawa i obowiązki bądź ustala je w sposób wiążący albo uznaje stan prawny pewnej rzeczy. Do cech charakterystycznych aktu administracyjnego należy zaliczyć jego władczość, regulacje konkretnej sprawy i wywołanie skutków prawnych. Akt administracyjny jest szczególną form czynności prawnych organów administracyjnych, regulowaną przez przepisy prawa administracyjnego. Prawo administracyjne reguluje akty administracyjne jako działania jednostronne i władcze, a więc takie które posiadają wobec adresata moc obowiązującą i których wykonanie zapewnia szereg środków , którymi administracja dysponuje we władczym zakresie.

Stwierdza fakt zaistnienia pewnego stosunku pranego wynika z oceny przepisów, stwierdza , ze pewien stosunek prawny zaistniał , ustala że w danej sytuacji wynikają z mocy prawa dla adresata aktu, określone uprawnienia lub obowiązki od momentu w którym zaczęła obowiązywać dana norma ustawowa.

Tworzy, zmienia lub znosi stosunek prawny , przy czym stosunek prawny nie występuje tu z mocy prawa dla z mocy prawa aktu administracyjnego.

Skierowane do podmiotów niepodporządkowanych organizacyjnie organowi wydającemu akt.

Skierowane do podporządkowanych organów i innych jednostek organizacyjnych oraz do podległych pracowników.

W całości uwzględnia działania strony

To taki , który chociażby w części nie uwzględnia żądania strony lub nakłada na stronę obowiązek prawny

Wydany jest nie zależnie od woli adresata aktu

Jest wydany za zgodą adresata

WŁADZTWO- POJĘCIE

Pod tym pojęciem rozumieć należy prawo użycia przymusu bezpośredniego przez organy administracyjne dla zrealizowania ich jednostronnych zarządzeń.

RODZAJE AKTÓW ADMINISTRACYJNYCH (kartki ręcznie pisane sem I)

PRAWOMOCNOŚĆ AKTÓW ADMINISTRACYJNYCH

Prawomocność oznacza niemożliwość uchylenia lub zmiany aktu przez akty równorzędne, ale nie oznacza odporności na akty prawne wyższej rangi.
Prawomocność aktu administracyjnego nie chroni przed wywłaszczeniem prawa. Na podstawie art.161 k.p.a , naczelny organ administracji państwowej, a w pewnym zakresie również wojewoda, może uchylić lub zmienić w niezbędnym zakresie każdą decyzję ostateczną, jeżeli w inny sposób nie można usunąć stanu zagrażającego życiu, lub zdrowiu ludzkiemu, albo zapobiec poważnym szkodom dla gospodarki narodowej lub ważnych interesów państwa. Strona, która poniosła szkody na skutek uchylenia lub zmiany decyzji ma prawo do odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę od organu, który uchylił lub zmienił decyzję . Dlatego instytucję te można określić jako wywłaszczenie prawa nabytego na podstawie niewadliwej ostatecznej decyzji. Wywłaszczenie to dokonywane jest w interesie publicznym.

AKT ADMINISTRAYJNY A WYROK SĄDOWY

Akt administracyjny jest podobny jak wyrok sądowy, aktem stosowania prawa , ponieważ określa co w konkretnym przypadku jest prawem. Poza tym istnieje istotne różnice między aktem administracyjny a wyrokiem sądowym, które uwidoczniają się w sposób wyraźny, gdy porównuje się nie tylko same rozstrzygnięcia , lecz również rozstrzygające organy i postępowanie poprzedzające organy i postępowanie poprzedzające wydanie porównywalnych aktów.

  1. Wyrok rozstrzyga w sposób wiążący i ostateczny spór prawny w interesie porządku prawnego. Akt administracyjny jest natomiast przede wszystkim skierowany na przyszłość formą działania administracji publicznej.

  2. Sąd rozstrzyga jako bezstronny i neutralny organ spór prawny między dwiema stronami. Organ administracji publicznej rozstrzyga w drodze aktu administracyjnego o powierzonej mu sprawie administracyjnej i jest jednocześnie organem rozstrzygającym i jedną ze „stron”.

  3. Wyrok jest tylko rozstrzygnięciem prawnym. Natomiast akt administracyjny jest zdeterminowany- w ramach prawa- przez całość działania administracji, konieczność osiągnięcia założonych celów.

  4. Sąd działa tylko na wniosek, a organ administracji publicznej może również działać z urzędu.

  5. Postępowanie sądowe jest formalnie ukształtowane i wyposażone w wiele gwarancji procesowych, aby zagwarantować rzeczowo właściwe rozstrzygnięcie. Postępowanie administracyjne nie jest tak sformalizowane jak postępowanie sądowe, chodzi bowiem o zapewnienie szybkiej, sprawnej i celowej administracji.

PRZEPIS- najmniejszy element aktu normatywnego, stanowiący gramatyczną całość , wyodrębniony graficznie w postaci artykułu.

PRAWO PROCESOWE- kodeks postępowania karnego. Wszystko co jest związane z procesem.

NORMA- najmniejszy element prawa. Jednostka treściowa kategoria języka, prawniczego. Norma ma być realizowana w określonym czasie i na określonym terenie. Norma skalda się z HIPOTEZY , DYSPOZYCJI, SANKCJI.

UZNANIE ADMINISTRACYJNE

Administracja może działać tylko na podstawie ustawy. Swobodne uznanie przysługuje administracji o ile zostanie jej przyznane przez wyraźny przepis ustawy. Uznanie administracyjne istnieje wówczas, gdy administracja dla urzeczywistnienia stanu prawnego może wybierać między różnymi rozwiązaniami. Uznanie występuje wtedy, gdy norma prawna nie determinuje w sposób jednoznaczny skutku prawnego, lecz pozostawia w sposób wyraźny dokonanie takiego wyboru organowi administracji. Uznanie może polegać na tym, że administracja musi się zdecydować, czy dany środek można w ogóle zastosować albo też jaki ze środków wybrać. Uznanie zapewnia ustawodawca, ponieważ musi ono wynikać z normy prawnej (ustawowej). Technicznie upoważnienie do uznania przybiera formę wyraźnego wskazania na uznanie, przez wyrażenia organ „może”, „jest uprawniony”, bądź wynika z całokształtu uregulowania. Nie ma natomiast uznania, gdy ustawa stanowi, że organ „wyda”, „ustali”, „nakazuje” itd. Uznanie stwarza administracji możliwość działania na własną odpowiedzialność, jakkolwiek na podstawie upoważnienia udzielonego przez ustawę. Zawsze administracja jest zobowiązana mieć „na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli”. Uznanie administracyjne ma zastosowanie przede wszystkim przy załatwianiu spraw indywidualnych, ale nie tylko. Cel uznania i trafność rozstrzygnięcia konkretnego przypadku wymagają szczegółowego wyważenia wszelkich argumentów przemawiających za, jak i przeciw określonemu rozstrzygnięciu. Decyzje administracyjne oparte na uznaniu podlegają kontroli NSA.

DEFINICJA NEGATYWNA W ADMINISTRACJI

W istocie mówi o tym czym administracja nie jest , która w istocie mówi o tym czym administracja nie jest. Charakterystyczna w tym względzie jest klasyczna definicja administracji określona także jako definicja „wielkiej reszty” , w myśl której administrację stanowi ta część działalności państwa, która nie jest ani ustawodawstwem, ani sądownictwem.

DEFINICJA POZYTYWNA W ADMINISTRACJI

Najczęściej pojęcie administracji występuje w trzech znaczeniach:

PRAWNE FORMY DZIAŁANIA

To przewidziane w przepisach prawa typy czynności, za pomocą których organy administrujące wykonują swoje zadania. Poszczególne formy różnią się przede wszystkim takimi elementami jak:

Formy działania administracji dzieli się najogólniej na dwie grupy tj. czynności prawnych, ani faktyczne. Nie ma pełnego katalogu ani czynności prawnych, ani faktycznych. W oparciu o klasyfikację J.STAROŚCIAKA w doktrynie najczęściej wyodrębniane są następujące formy działania :

  1. W grupie czynności prawnych:

  1. W grupie czynności faktycznych


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Tytul, Semestr 2, GEODEZJA II, Cwiczenia, zaliczenie 1 sem operat
PRAWO NA ZALICZENIE (tego sie uczymy)
Prawo wspolnotowe ZALICZENIE, Politologia UMCS - materiały, Magisterka I semestr, Prawo UE
Metodologia?dan społecznych ćwiczenia zaliczenie WPA UAM
zaliczenie z PB, Budownictwo PK, Zarządzanie firmą i elementy prawa, Prawo budowlane, zaliczenie
prawo gospodarcze zaliczenie id Nieznany
Cwiczenia 1 zaliczenie id 12435 Nieznany
Prawo grospodarcze - zaliczenie ściąga
Prebieg ćwiczeń i zaliczeń z AI
PRAWO MORSKIE-ZALICZENIE- VI SEMESTR, Akademia Morska Szczecin Nawigacja, uczelnia, AM, AM, nie kaso
prawo gospodarcze zaliczenie 2 poprzedni rok, ZiIP Politechnika Poznańska, Prawo Gospodarcze
opracowanie, Niezbędnik leśnika, WYDZIAŁ LEŚNY, Zarządzanie, Cwiczenia, zaliczenie ćwiczeń
PYTANIA - pozwolenie na użytkowanie, Budownictwo PK, Zarządzanie firmą i elementy prawa, Prawo budow
prawo autorskie zaliczenie poziom
Cwiczenie zaliczeniowe, WSZOP BHP, Semestr IV, Zarządzanie produkcją i usługami
prawo gospodarcze zaliczenie, Polibuda, Semestr 5, Prawo Gospodarcze
Prawo morskie, zaliczenie ustne poprawione
Test z Prawa Bud lysy, Budownictwo PK, Zarządzanie firmą i elementy prawa, Prawo budowlane, zaliczen

więcej podobnych podstron