Do czytającego:
Drogi kolego, koleżanko. Przeanalizowałem testy z poprzednich lat i muszę Cię zmartwić, daty lepiej znać – orientacyjnie – ale znać. Z systemów wybrałem tylko najważniejsze pojęcia i pociąłem opisy. Dzięki tym notatkom 3 powinno być ;)
1800 – Perforowane karty Jacquarda
1822 – Maszyna różniczkowa C. Babbage
1857 – Taśma papierowa do przechowywania danch (100 słów/min)
1879 – T. Edison lampa próżniowa, żarówka
1895 – Pierwsze sygnały radiowe
1927 – Pierwsza transmisja TV
1937 – Idea komputera z lampami i tranzystorami jako elementami przełączającymi
1939 - ABC – (1939) maszyna do rozwiązywania układów równań algebraicznych liniowych, z uwagi na zastosowanie przez konstruktorów lamp elektronowych uważana za pierwszy działający prototyp PC.
1941 – Z3 niemiecki, korzystał z systemu dwójkowego i liczyć na zmiennoprzecinkowych liczbach
1944 – IBM ASCC (Harvard Mark1) – automatyczny, sterowany sekwencyjnie kalkulator
1946 – ENIAC (wielki jak chuj)
1944-52 – EDVAC – pierwszy komputer przechowujący program
1947 – budowa pierwszego tranzystora
1949 – EDSAC – elektroniczny, automatyczny kalkulator z pamięcią opóźnioną
1952-57 – MANIAC I
1956 – nagroda Nobla w dziedzinie fizyki za tranzystor
1957 – komputer IBM 601 Auto-Point – pierwszy komputer osobisty firmy IBM
1960 – PDP1 (Programmed Data Processor-1) pierwszy komputer Digitala, pierwszy minikomputer wprowadzony na rynek, platforma jednej z pierwszych gier Spacewar!
1963 – układ scalony pod nazwą 907
1964 – ośmiobitowy bajt uznany jako standard
1967 – układ Micromosaic – zawierał kilkaset tranzystorów
1968 – Intel
1970 – Intel staje się znana jako producent pamięci półprzewodnikowych – układ 1kb, czyli DRAM
1971 – pierwszy mikroprocesor 4004
1973 – Scelbi-8H komputer oparty o układ 8008, pierwszy komputer do samodzielnego montażu, który zawierał mikroprocesor, wyposażony w RAM o pojemności 1KB
1972 – Kalkulator elektroniczny firmy HP z funkcjami arytmetycznymi
1972 – Intel 8008 – jeden z pierwszych mikroprocesorów
1975 – Altair 8800 komputer oparty na mikroprocesorze 8080, 256 bajtów pamięci RAM, programowanie poprzez wprowadzenie poleceń z panelu przełączników
Mikroprocesory firmy Intel: 4004, 4040, 8008, 8080, 8085, X86 8086, 80186, 80188, 80286, 80386, 80486, Pentium (…) Intel Core, Intel Core 2, Intel Core i7 itd.
1975 – Microsoft
1976 – Apple, komputer Apple 1 oparty o układ 6502
1976 – wprowadzenie napędu dyskietek 5,25 cala
1977 – Apple II, pierwszy komputer osobisty (mikroprocesor 6502) będący dostępny cenowo jak i użyteczny. 1300$, 16KB ROM, 4KB RAM, klawiatura, kolorowy monitor
1977 – Commadore PET oparty o mikroprocesor 6502, 14KB ROM, 4KB RAM, klawiatura, monitor, pamięć kasetowa
1978 – pierwsze programy
1979 – program arkusza kalkulacyjnego VisiCalc na Apple II
1979 – ST-506 pierwszy standard łączenia dysku twardego z komputerem osobistym (Shugart, dziś Segate Technology), w którym jako schematu kodowania danych (data encoding scheme) wykorzystano metodę zmodyfikowanej modulacji częstotliwości (MFM). Interfejs ST-506 ograniczał pojemność dysku do 127,5 MB i działał z szybkością 655KB/s. Zbudowano ulepszoną wersje ST-506 (RLL, 200MB, 800KB/s)
Lata 70’ – ARPANET – sieć komputerowa na zamówienie Departamentu Obrony USA, prototyp sieci pakietowej, na jej podstawie opracowano protokół Internet (IP) oraz powiązanych ze sobą protokołów TCP/IP. Uważana za poprzedniczkę Internetu.
1981 – dyskietka 3,5 cala
1981 – płyta CD (Philips, Sony)
1981 – IBM wprowadza pierwszego PC-ta w cenie 1365$
1985 – napęd CD-ROM
1988 – pierwszy robak komputerowy – sieć APRAnet została unieruchomiona – R. T. Morris
1990 – powstaje ogólnoświatowa sieć WWW (T. Bernersa-Lee) oraz HTML – hipertekstowy język znaczników
1996 – Deep Blue – komputer grający w szachy
Informatyka – nauka zajmująca się przetwarzaniem informacji
Informacja – obiektywny: oznacza pewną własność fizyczną lub strukturalną obiektów; subiektywny: jest to, co umysł jest w stanie przetworzyć i wykorzystać do własnych celów.
Wszystko co zmniejsza naszą niepewność (W. Turski).
Wiadomość – relacja między obiektem obserwowanym, a obserwującym
Dane – nie poddanie interpretacji obserwacje świata rzeczywistego
Komunikat – wystąpienie wiadomości określonej postaci fizycznej
Wiedza – relacje, fakty, założenia, heurystyka i modele otrzymane w wyniku analizy danych. Wiedza gromadzona jest w bazie wiedzy.
Baza wiedzy –
rodzaje: baza tekstów, baza modeli, baza wiedzy zdroworozsądkowej;
w systemach rodzaje: proceduralną (zbiór procedur z danej dziedziny), deklaratywną (wnioski, fakty, stwierdzenia, regułu)
Bit – jednostka binarna (tak/nie), za pomocą ciągu bitów (101010111010100) można przekazać dowolną wiadomość
Bajt – 8bitów (najmniejsza, adresowana jednostka informacji)
Kilobajt, Megabajt, Gigabajt, Terabajt
Dwójkowy system liczbowy – binarny, to pozycyjny system liczbowy, w którym podstawą jest liczba 2. Do zapisu liczb potrzebne są tylko 0 i 1.
Ósemkowy system liczbowy – pozycyjny system liczbowy o podstawie 8. Do zapisu używa się 0 do 7.
Szesnastkowy system liczbowy – podstawa 16, używa od 0 do 9 oraz A, B, C, D, E, F
Standardy reprezentowania znaków alfanumerycznych – ASCII, ANSI, Unicode
Unicode – komputerowy zestaw znaków mający w zamierzeniu obejmować wszystkie pisma używane na świecie. Rozwijany jest przez konsorcjum, w którego skład wchodzą ważne firmy komputerowe, producenci oprogramowania, instytuty naukowe, agencje międzynarodowe oraz grupy zainteresowanych użytkowników. Konsorcjum współpracuje z organizacją ISO.
FLOPS – jednostka szybkości komputera
FPS – liczba ramek na sekundę
Barwy – RGB, CMYK, HSV
Grafika rastrowa (bitmapa) – sposób zapisu obrazów w postaci prostokątnej tablicy wartości, opisujących kolory poszczególnych punktów obrazu. Jakość wynikowego obrazu zależy od ilości prostokątów, na które podzielony jest cały obraz.
Grafika wektorowa (obiektowa) – wszelkie obrazy tworzone są za pomocą figur geometrycznych. Jest to grafika generowana w całości komputerowo i nie ma ona bezpośrednio przełożenia na obrazowanie obiektów z natury obraz w tej grafice składa się za stosu elementów ułożonych w odpowiedniej kolejności ten rodzaj grafiki nadaje się idealnie do tworzenia ilustracji. Jest grafiką w pełni skalowaną, można powiększać bez straty jakości.
JPEG, MPEG, RealAudio, MP3 – kompresja stratna
TIFF – kompresja stratna, różne rodzaje kompresji
PNG, GIF – kompresja bezstratna
BMP – bez kompresji
SVG, PS, EPS – dla grafiki wektorowej
Kompresja – polega na zmianie sposobu zapisu informacji w taki sposób aby zmniejszyć redundancję i tym samym objętość zbioru, nie zmieniając przenoszonych informacji. Kompresja dzieli się na bezstratną – w której z postaci skompresowanej można odzyskać identyczną postać pierwotną; stratną – w której takie odzyskanie jest niemożliwe, jednak głównie właściwości które nas interesują zostają zachowane. Możemy kompresować: mowa, muzyka, wideo, tekst, pliku wykonywalne (instalacyjne), bazy danych.
System informatyczny – jest to zbiór powiązanych ze sobą elementów, którego funkcją jest przetwarzanie danych przy użyciu techniki komputerowej. Na systemy informatyczne składają się obecnie takie elementy jak: sprzęt, oprogramowanie, zaosoby osobowe, elementy informacyjne i organizacyjne.
Sprzęt – urządzenia, główne komputery oraz urządzenia służące do przechowywania danych; do komunikacji między sprzętowymi elementami systemu; do komunikacji między ludźmi, a komputerami; do odbierania danych ze świata zewnętrznego (nie od ludzi, np.: przujniki, kamery, skanery; do wywierania wpływu przez systemy informatyczne na świat zewnętrzny – elementy wykonawcze (silniki, roboty); do przetwarzania danych nie będące komputerami.
Tranzystor – trójelektrodowy półprzewodnikowy element elektroniczny posiadający zdolność wzmacniania sygnału elektrycznego.
MOSFET – technologia produkcji tranzystorów, NMOS
CMOS – technologia wytwarzania układów scalonych. Tracona w układach CMOS moc wzrasta wraz z częstotliwością przełączania.
Pamięć rdzeniowa – odmiana pamięci magnetycznej stosowana w komputerach jako pamięc operacyjna
Prawo Moore’a – ekonomicznie optymalna liczba tranzystorów w układzie scalonym podwaja się co 24 miesiące. Termin używany jako określenie postępu technologicznego.
Komputery PC dzielimy według typu obsługiwanego oprogramowania oraz wykorzystywanej płyty głównej lub typu procesora.
System operacyjny – jest programem, który zarządza sprzętem komputerowym. Tworzy on róznież bazę dla programów użytkowych i działa jako pośrednik między użytkownikiem komputera ze sprzętem komputerowym.
Zadania OS – OS komputerów głównych są zaprojektowane w celu optymalizacji wykorzystania sprzętu; OS komputerów osobistych (PC) wspierają skomplikowane gry, aplikacje handlowe i wszystko co mieści się między nimi; OS komputerów kieszonkowych projektuje się mając na uwadze dostarczenie środowiska, w którym ułatwia się użytkownikowi korzystanie z programów.
OS – pełni funkcje zarządcy: czasem procesora; obszarem pamięci operacyjnej; obszarem pamięci plików; urządzeniami wejścia/wyjścia, itd. OS musi rozstrzygać jak przydzielać poszczególne zasoby programom i użytkownikom – uwzględniając wydajne działanie całości systemu komputerowego.
Systemy wieloprocesorowe – zalety: zwiększona przepustowość – zwiększając liczbę procesorów możemy oczekiwać, że większą ilość pracy da się wykonać w krótszym czasie; ekonomika skali – pozwala zaoszczędzić pieniądze w porównaniu z wykorzystaniem wielu systemów jednoprocesorowych – wspólne zasilanie, urządzenia zewnętrzne, pamięć masowa; zwiększona niezawodność – rozdzielenie zadań między pewną liczbę procesorów powoduje, że awaria jednego procesora nie zatrzymuje systemu – jedynie go spowalnia.
Usługi systemu operacyjnego – wykonanie programu, operacje wejścia-wyjścia, manipulowanie systemem plików, komunikacja, wykrywanie błędów; usługi optymalizujące – przydzielanie zasobów, rozliczanie, ochrona.
Funkcje systemowe – nadzorowanie procesów, zarządzanie plikami, zarządzanie urządzeniami, utrzymywanie informacji, komunikacja.
Programy systemowe tworzą wygodne środowisko do opracowywania i wykonywania innych programów. Niektóre z nich są interfejsami użytkownika do funkcji systemowych – inne są bardziej zaawansowane. Można je podzielić na: zarządzanie plikami, informowanie o stanie systemu, tworzenie i zmienianie zawartości plików, translatory języków oprogramowania, ładowanie i wykonywanie programów, komunikacja.
Maszyna wirtualna – każde oprogramowanie tworzy z komputera maszynę wirtualną, udostępniając jego użytkownikom nowe, specyficzne środowisko.
1993 – Windows NT, Windows 3.1
1994 – Photon microGUI
1995 – Windows 95
1996 – Windows NT 4.0
1997 – Mac OS 8
1998 – Windows 98
2000 – Windows 2000 (aka Windows NT5)
2001 – Windows XP (NT 5.1)
2003 – Windows Server 2003 (NT 5.2)
Windows 98 – 32bitowy z graficznym interfejsem GUI firmy M$, obsługa FAT32 (już w wersji 95 OSR2), obsługa wielu monitorów, zintegrowanie z IE, Windows Update.
Windows NT – 32 i 64 bitowe, pod nazwami Windows 2000, XP, 2003, Vista; działa wielozadaniowo i z wywłaszczeniem, przenośność, bezpieczeństwo, częściowa zgodność ze standardem IEEE 1003 interfejsu przenośnego systemu operacyjnego, możliwość korzystania z wielu procesorów, rozszerzalność, adaptacje międzynarodowe, deklarowana zgodność z aplikacjami MS-DOS.
Windows XP – nagrywanie dysków CD, nowe menu start, łatwy interfejs, ClearType, Inteligentne oszczędzanie energii, przełączanie użytkownika.
BeOS – system operacyjny do multimedialnych zastosowań, oferuje bezpośredni dostęp do grafiki
Symbian – system operacyjny na urządzenia przenośne, routery, samochody, odtwarzacze dvd itd.
Palm OS – system operacyjny dla palmtopów
Klawiatura Dvoraka – opatentowany, alternatywny układ klawiatury