Transport z łacińskiego transportera – przenieść, przewieźć i oznacza przemieszczenie ludzi, ładunków (przedmiot transportu) w przestrzeni przy wykorzystaniu odpowiednich środków.
Transport w znaczeniu czynnościowym, proces technologiczny wszelkiego przenoszenia na odległość, czyli przenoszeniu osób, przedmiotów lub energii.
Transport w znaczeniu czynnościowym obejmuje świadczenie usług w celach zarobkowych przez przedsiębiorstwo transportowe oraz czynności przemieszczania osób i ładunków przez inne podmioty dla których jest to działalność pomocnicza.
Transport w znaczeniu podmiotowym to technicznie, organizacyjnie i ekonomicznie wydzielone z innych czynności celowe przemieszczanie wszelkich osób i ładunków.
Operacje ładunkowe:
Naładunek – umieszczanie ładunku na lub w środku przewozowym
Wyładunek – usunięcie ładunku
Przeładunek – przeniesienie ładunku z jednego środka przewozowego na Inny środek innych gałęzi lub tej samej gałęzi transportu.
System transportowy to logicznie uporządkowany i funkcjonalnie powiązane ze sobą podsystemy:
Techniczne – infrastruktura transportowa, środki transportu i urządzenia
Organizacyjne – organizacja transportu, podsystem informacyjny
Prawne – umowy, kontrakty, regulacje prawne
Ekonomiczne – taryfy, ceny, rozliczenia
Proces transportowy - to szereg złożonych czynności organizacyjnych wykonawczych oraz handlowych mających na celu przemieszczanie ładunków lub ludzi z jednego lub kilku punktów początkowych zwanych punktami nadania do jednego lub kilku punktów końcowych zwanych punktami odbioru przy pomocy odpowiednich środków transportu.
Transport spełnia trzy funkcje:
Konsumpcyjna – oznacza zaspokojenie potrzeb przewozowych przez świadczenie usług transportowych
Produkcyjna – oznacza zaspokojenie potrzeb produkcyjnych przez świadczenie usług transportowych
Integracyjna – pozwala zintegrować państwo i społeczeństwo poprzez usługi transportowe
Klasyfikacja transportu:
Układ poziomy
wg kryterium przedmiotu przewozu
- transport osób
- transport ładunków
wg kryterium formy własności
- transport prywatny
- tr. Spółdzielczy
- tr. Państwowy
wg kryterium statusu organizacyjno – prawnego
- tr. publiczny
- tr. branżowy
wg kryterium geograficznego
- tr. krajowy (bliskiego, średniego i dalekiego zasięgu)
- tr. międzynarodowy (kontynentalny i międzykontynentalny)
wg kryterium czasu realizacji
- tr. regularny
- tr. nieregularny
Układ pionowy
wg kryterium stosunku drogi przewozu do środka transportu
- tr. przewozowy
- tr. przesyłowy
wg kryterium środowiska transportowego
- tr. lądowy
-tr. wodny
-tr. powietrzny
wg kryterium gałęzi transportu
- tr. bezszynowy (samochodowy)
- tr. szynowy (kolej)
- tr. morski
- żegluga śródlądowa
- tr. lotniczy
- tr. kosmiczny
- tr. rurociągowy (tr. wywołany różnicą ciśnień)
- elektrotransport (do energii elektrycznej)
Proces produkcyjny w transporcie to celowa działalność różnych grup pracowniczych wyposażonych w sprawne technicznie środki przewozowe oraz maszyny i urządzenia ładunkowe zmierzające do przemieszczania z jednego miejsca na drugie ściśle określonego ładunku.
Technologia jako nauka zajmuje się ogólnymi i szczególnymi prawidłowościami towarzyszącymi procesom produkcyjnym.
Zadaniem technologii jest opracowanie zasad takiego postępowania, aby zamierzony efekt produkcyjny osiągnąć przy jak najmniejszych nakładach sił i środków nie obniżając jakości produkowanych dóbr.
Technologia w znaczeni u praktycznym jest pewną formą przepisu wykonania w sposób efektywny konkretnego procesu produkcyjnego, zwłaszcza z zasadniczej części – procesu technologicznego.
Proces technologiczny – jest strukturą złożoną z wielu czynności, które są wykonywane przez różne zespoły ludzkie za pomocą różnych maszyn i urządzeń, zachodzi zatem konieczność ich wyodrębnienia oraz doskonalenia.
Proces technologiczny stanowiący podstawowa część procesu produkcyjnego polega na obróbce, przetwarzaniu lub przemieszczaniu przedmiotów pracy z użyciem środków pracy i siły roboczej.
Proces technologiczny dzielimy na:
Liniowy – przekształcenie przedmiotów pracy w usystematyzowanym porządku
Rozdzielcze – powodują dezintegrację mechaniczną lub chemiczną obrabianego przedmiotu pracy
Scaleniowe – integrują różnorodne elementy w zwarty wyrób końcowy
Proces produkcyjny w transporcie to celowa działalność różnych grup pracowniczych wyposażonych w sprawne technicznie środki przewozowe oraz maszyny i urządzenia ładunkowe zmierzające do przemieszczania z jednego miejsca na drugie ściśle określonego ładunku.
Środki przewozowe dzielimy na :
środki transportu samochodowego,
kolejowego,
wodnego,
lotniczego.
Ze względu na źródło napędu środki transportu samochodowego dzielimy na:
silnikowe (pojazdy i ciągniki),
bezsilnikowe ( naczepy i przyczepy).
Do pojazdów silnikowych zalicza się samochody ciężarowe: uniwersalne, specjalizowane i specjalne, które różnią się między sobą ładowności , dopuszczalną masą całkowitą, mocą, pojemnością i specjalizacją.
Samochody ciężarowe uniwersalne- umożliwiające przewóz wszystkich ładunków, oprócz tych , które wymagają specjalistycznej dostawy.
Samochody ciężarowe specjalne – wyposażone są w specjalnie zamontowane urządzenia techniczne, takie jak dźwig, agregat, cysterna, które nie służą do transportu ładunków.
Samochody ciężarowe specjalizowane – umożliwiają przewóz ściśle wybranej grupy ładunków, związanych z konkretną dziedziną produkcji np. budownictwo, handel i przemysł przetwórczy.
Zespół pojazdów samochodowych – pojazdy złączone ze sobą w celu poruszenia się po drodze jako całości, z wyłączeniem pojazdów złączonych w celu holowania. Dzielą się na:
pojazdy silnikowe z przyczepą,
ciągniki siodłowe z naczepą.
Przyczepy ze względu na rodzaj przewożonego ładunku dzielimy na:
uniwersalne,
dłużycowe,
najazdowe,
niskopodłogowe,
platformy,
dźwigowe.
Naczepy ze względu na rodzaj przewożonego ładunku dzielimy na:
uniwersalne,
specjalizowane,
niskopodłogowe,
rożnym taborze.
Ze względu na zróżnicowany rodzaj przewożonego ładunków, jego przeznaczenia i rodzaj opakowania towaru, tabor bezsilnikowy dzielimy na:
opończa – plandeka, jumbo – do przewozu ładunków uniwersalnych,
termiczne – izoterma, chłodnia – do przewozu art. spożywczych,
wywrotka – do przewozu ładunków sypkich ( żwir, piasek),
cysterna- do przewozu ładunków płynnych ( paliwa, płyny),
kontenerowy – do przewozu kontenerów.
W transporcie kolejowym z uwagi na cechy i właściwości techniczno – eksploatacyjne stosowane są wagony towarowe:
węglarki do przewozu ładunków masowych luzem (węgiel),
platformy do przewozu rożnego rodzaju urządzeń, pojazdów i drewna,
wagony kryte do transportu ładunków drobnicowych (np. zboże w workach),
cysterny – umożliwiające przewóz ładunków płynnych,
wagony specjalne do przewozu towarów, które wymagają specjalnych warunków ( wagony chłodnie, do przewozu cementu, samowyładowcze, do przewozu żywych zwierząt),
Transport lotniczy odbywa się przy wykorzystaniu środków transportu powietrznego, które ze względu na przeznaczenie dzielimy na:
samoloty pasażerskie,
samoloty towarowe,
samoloty cywilno – osobiste,
samoloty wojskowe.
Z punktu widzenia konstrukcji:
konwencjonalne – wąskokadłubowe,
szerokokadłubowe ( ponad szerokości).
Transport morski oznacza przewóz statkami, w celach zarobkowych, pasażerów i ładunków, przez wody morskie.
Statki morskie są to wszystkie urządzenia pływające, przeznaczone lub używane do żeglugi na morzu i wodach połączonych z morzem.
Do przewozu towarów używa się wielu wyspecjalizowanych statków: masowców, drobnicowców, kontenerowców, tankowców, chemikaliowców i innych.
Pod względem przeznaczenia eksploatacyjnego:
uniwersalne ( do przewozu ładunków drobnicowych – drobnicowe, do przewozu ładunków masowych- masowce),
specjalizowane ( chłodniowce, owocowce – bananowce, pojemnikowce – kontenerowce, masowce ) przeznaczone do przewozu konkretnych ładunków np. rudy, ropy naftowej,
promy ( samochodowe, pasażersko – samochodowe, kolejowe, pasażerskie).
Urządzenia ładunkowe – specjalna konstrukcja pośrednicząca w procesie przeładunku umożliwiająca przyspieszenie lub wręcz wykonanie obsługi ładunkowej środka transportowego (np. estakada, mostek ładunkowy, rynna zsypowa itp.).
Maszyna ładunkowa – urządzenie ładunkowe z własnym napędem.
Klasyfikacja maszyn i urządzeń ładunkowych:
koparki:
- mechaniczne (gąsienicowe, samochodowe, samojezdne kołowe),
- hydrauliczne (gąsienicowe, samochodowe, samojezdne kołowe),
ładowarki,
suwnice (pomostowe, wspornikowe, belkowe, bramowe),
żurawie (stałe, samochodowe, pływające, torowe, gąsienicowe),
żurawiki na taborze samochodowym,
wciągarki,
wyciągi (pionowe, pochyłe),
przenośniki (taśmowe, członowe, kubełkowe, zbierakowe, wałkowe napędzane),
wózki:
- naładowcze ( elektryczne, spalinowe),
- unoszące,
- podnośnikowe.
wywrotnice: wagonowe, samochodowe.
wyładowarki,
ładowarki transportowe,
łopaty mechaniczne,
estakady wyładowcze,
silosy.
9. Środki pracy w transporcie – charakterystyka dróg poszczególnych gałęzi transportu
Drogi transportu samochodowego
Drogi publiczne eksploatowane w Polsce dzieli się ze względu na funkcje jakie spełniają w sieci drogowej oraz stopień dostępności i obsługi przyległego terenu:
krajowe
wojewódzkie
powiatowe
gminne
Podział wg klasyfikacji techniczno – użytkowej:
A – autostrady
S – ekspresowe
GP – drogi główne ruchu przyśpieszonego
G – drogi główne
Z – drogi zbiorcze
L – drogi lokalne
D – drogi dojazdowe
Drogi transportu kolejowego
Sieć linii kolejowych będąca pod zarządem PKP udostępniana przewoźnikom w liczbie 19 tys. km linii kolejowych. Z punktu widzenia gospodarczego i społecznego linie dzielimy na:
magistralne (obciążenie przewozowe powyżej 25mln ton rocznie, v>)
pierwszorzędne (od 10 do 25 mln, v=80-)
drugorzędne (od 3 do 10 mln ton, v=60-)
znaczenia miejscowego (poniżej 3 mln ton, v<)
Drogi transportu kolejowego dzielimy również na:
normalnotorowe (rozstaw szyn= 1435mm)
szerokotorowe ()
wąskotorowe (1000, 750 lub )
W Polsce mamy również linie znaczenia międzynarodowego i tranzytowego.
Do środków trwałych zalicza się kompletne i nadające się do użytku, w dniu przyjęcia do użytkowania, składniki majątkowe o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż 1 rok i przeznaczone na potrzeby jednostki. Do środków trwałych zalicza się również drogi publiczne, ulice, place łącznie z poboczami i podbudową, uzbrojenia terenu, budowle wodne, grunty.
W zależności od funkcji, jaka spełniają w przedsiębiorstwie, ŚRODKI TRWAŁE dzielą się na:
GRUNTY (łącznie z prawem do wieczystego użytkowania gruntu);
BUDYNKI, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej (w tym drogi,
place, mosty, magazyny);
URZĄDZENIA TECHNICZNE I MASZYNY (w tym dźwigi i
przenośniki, kontenery i nadwozia wymienne);
ŚRODKI TRANSPORTU (pojazdy – także specjalne oraz wózki
akumulatorowe);
INNE ŚRODKI trwałe.
ŚRODKI PRZEWOZOWE stanowią najliczniejszą grupę ŚRODKÓW TRWAŁYCH O dużej różnorodności ŚRODKÓW PRZEWOZOWYCH świadczy Systematyczny Wykaz Wyrobów (SWW) (stosowny do końca 2002r.), w części dotyczącej środków przewozowych różnych gałęzi transportu. Obecnie stosowana jest Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU) Wg PKWiU wyróżniamy:
środki transportu samochodowego;
środki transportu kolejowego;
środki transportu wodnego;
środki transportu lotniczego;
Podatność transportowa ładunku - jest to jego wrażliwość na czynności w transporcie przy jednoczesnej odporności na ujemne skutki tych czynności i warunki działania. Miarą podatności jest nakład pracy niezbędny do umożliwienia dokonania przewozu w sposób bezpieczny dla przedmiotu pracy.
Podatność transportowa ładunków obejmuje:
podatność do przewozu
podatność do czynności ładunkowych
podatność do okresowego składowania
Ponadto rozróżnia się trzy rodzaje podatności:
naturalna – określa odporność ładunku na warunki i skutki przemieszczania uwzględniając ich cechy, właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne
techniczna – wynika z cech zewnętrznych i właściwości, czyli stanu skupienia
ekonomiczna
Do ładunku o niskiej naturalnej podatności przewozowej zaliczamy ładunki niebezpieczne oraz ładunki wrażliwe na warunki i czas trwania procesu transportowego. Techniczna podatność przewozowa decyduje o technice i sposobie wykonywania poszczególnych czynności w transporcie oraz o warunkach w jakich powinny być dokonywane.
Technologia procesu transportowego - to pewien sposób działania, który obejmuje zakres i metodę wykonania wszystkich niezbędnych czynności umożliwiających realizację tego procesu a także jakość i rodzaj wykorzystywanych w nim maszyn i narzędzi.
Rozróżnia się trzy podstawowe technologie przewozowe:
Technologia zunifikowana – polega na przemieszczaniu ładunków w znormalizowanych kontenerach lub innych zbiorczych jednostkach ładunkowych wykorzystaniem środków przewozowych i maszyn ładunkowych dostosowanych do parametrów wspomnianych jednostek zarówno pod względem formy zewnętrznej jak i masy zawartych w nim ładunków. W transporcie samochodowym tabor służący do przewozu tą metoda to zestawy drogowe ( ciągnik siodłowy oraz naczepa kontenerowa lub samowyładowcza). Transport kolejowy – wagony platformy do przewozu kontenerów oraz ładownych pojazdów samochodowych; tabor morski – statki, statki kontenerowe i promy.
Technologia specjalizowana - polega na stosowaniu środków transportowych dostosowanych do wymogów technologicznych ładunków i należy do najbardziej rozpowszechnionych w transporcie samochodowym. Stosowana jest w przewozie masowych materiałów takich jak ziemia czy kruszywa budowlane. Tabor wykorzystywany w tej technologii to tabor samowyładowczy, zbiornikowy oraz cysterny.
Technologia uniwersalna – stosowana jest w procesach przewozowych o najniższym poziomie mechanizacji robót ładunkowych tj przy przewozie ładunków sztukowych i kawałkowych luzem gdzie znaczną część prac ładunkowych wykonuje się ręcznie. W tej technologii wykorzystuje się proste maszyny i urządzenia ładunkowe oraz uniwersalny tabor skrzyniowy.
Proces przewozowy - jest pojęciem węższym niż proces transportowy i w ujęciu technologicznym obejmuje tylko taki zakres czynności w nim wykonywanych, które wiążą się z czynnym i biernym zaangażowaniem taboru przewozowego określonej gałęzi.
Kolejowy proces przewozowy ładunków – jest to zespół uporządkowanych i wzajemnie ze sobą powiązanych czynności, które wiążą się z przemieszczeniem określonej partii ładunków (przesyłki) od stacji nadania do stacji przeznaczenia.
Fazy kolejowego procesu przewozowego:
Czynności początkowe
Czynności przemieszczania
Czynności pośrednie
Czynności końcowe
Technologia kolejowego procesu przewozowego jest złożona, do czynników decydujących o tym zaliczamy:
Wagony jako środki transportu są pozbawione własnego napędu i ich przemieszczanie odbywa się w zestawionych pociągach towarowych za pomocą lokomotyw
Relacje przewozu poszczególnych partii ładunków pomiędzy stacjami nadania i odbioru w znacznej mierze nie pokrywają się z relacjami kursujących pociągów.
Czynności podstawowe kolejowego procesu przewozowego:
Załadunek
Zabranie wagonu z pkt ładunkowego po zakończeniu jego załadunku
Włączenie wagonu z ładunkiem do pociągu
Przemieszczanie wagonu ładownego w pociągu
Przełączenie wagonu ładownego z jednego pociągu do drugiego na stacji pośredniej
Wylączenie wagonu ładownego z pociągu na stacji połączenia
Podstawienie wagonu ładownego z pociągu na punkt ładunkowy
Wyładunek wagonu
Do KPP zaliczamy również czynności przeładunku przesyłki z wagonu kolei normalnotorowych na szeroko lub wąskotorowe.
Czynności pomocnicze KPP:
Podstawianie wagonu próżnego na punkt ładunkowy
Kontrola stanu technicznego wagonu na stacji nadania przed wyprawieniem pociągu w drogę
Kontrola stanu technicznego wagonu na stacjach pośrednich oraz na stacjach na których wagon jest przełączany z jednego do drugiego pociągu
Zmiana lokomotywy przy pociągach w czasie przemieszczania
Kontrola stanu technicznego wagonu na stacji przeznaczenia
Ewentualne ważenie wagonu
Technologia kolejowego procesu przewozowego jest złożona, do czynników decydujących o tym zaliczamy:
Wagony jako środki transportu są pozbawione własnego napędu i ich przemieszczanie odbywa się w zestawionych pociągach towarowych za pomocą lokomotyw
Relacje przewozu poszczególnych partii ładunków pomiędzy stacjami nadania i odbioru w znacznej mierze nie pokrywają się z relacjami kursujących pociągów.
Transport intermodalny – przewóz towarów w jednej i tej samej jednostce ładunkowej lub pojeździe przy użyciu następująco po sobie różnych gałęzi transportu bez przeładunku samych ładunków.
Transport kombinowany – tr. intermodalny w którym główna część przewozu jest wykonywana przez kolej, żeglugę śródlądową lub transport morski a początkowy i końcowy odcinek przez transport drogowy.
Charakterystyka systemów transportu intermodalnego
- przewóz wagonami niskopodwoziowymi samochodów jednoczłonowych, samochodowych zespołów dwuczłonowych oraz pociągów drogowych w systemie ruchomej drogi
- przewóz wagonami samych naczep siodłowych i nadwozi wymiennych;
- system HCTS- kontenerowy system toczny-przewóz pojemników transportowych;
- przewóz przystosowanych naczep siodłowych na wózkach kolejowych(system bimodalny);
- kontenerowy system transportowy -KST- zespół środków technicznych do transportu ładunków w kontenerach wielkich;
W pierwszym wariancie (ruchoma droga) możliwy jest tylko przeładunek poziomy, dokonywany za pomocą przechylni lub rampy.
Wady ruchomej drogi:
- konieczność stosowania niskopodwoziowych wagonów kolejowych;
- konieczność wyłączenia z pracy ciągników wraz z kierowcą na czas przejazdu pociągiem
-duży ciężar brutto przesyłki
Zalety:
- prostota operacji załadunku i rozładunku
- najkrótszy czas załadunku i rozładunku pociągu.
Drugi sposób jest popularniejszy od ruchomej drogi. Polega na przewozie wagonami znormalizowanych nadwozi wymiennych i naczep siodłowych przystosowanych do transportu kombinowanego. Naczepa siodłowa jest tutaj dostarczana na stację przez ciągnik siodłowy a odbierana przez inny.
Operacje załadunku i rozładunku mogą odbywać się:
- poziomy –za pomocą ciągników
- pionowy- za pomocą dźwigów uzbrojonych w specjalne chwytaki.
Wady:
- konieczność dostosowania wagonów kolejowych do przewozu naczep;
- konieczność stosowania specjalnego sprzętu za- i wyładunkowego.
Zalety:
- zwiększenie ilości przewożonego pociągiem ładunku w porównaniu z ruchomą drogą;
- przewoźnicy nie muszą wyłączać ciągników kierowcami na kilka lub kilkanaście godzin z eksploatacji
- zmniejszają się koszty jednostkowe przewozu
Zintegrowane jednostki ładunkowe
Kontenery wielkie – urządzenie transportowe o charakterze stałym i odpowiednio mocnej konstrukcji, skonstruowana specjalnie dla ułatwiania przemieszczania ładunków za pomocą jednego lub kilku rodzajów transportu o pojemności nie mniejszej niż wyposażone w urządzenia ułatwiające jego przemieszczanie
Naczepy siodłowe – każdy pojazd, który może być sprzęgnięty z silnikowym pojazdem drogowym, najczęściej ciągnikiem siodłowym w taki sposób że częściowo się na nim opiera a znaczna część jego masy własnej i masy ładunku jest przejmowana przez ten pojazd
Nadwozia wymienne – wymienna część pojazdu służąca do transportu towarów zgodna z normami i mogąca łączyć się lub rozłączać bez użycia specjalnych technicznych środków pomocy. Głównie stosowane są do transportu kombinowanego kolejowo – drogowego.
Samochody jednoczłonowe
Zespoły dwuczłonowe
Pociągi drągowe
ZJŁ są formowane na podstawie:
Towarów jednostkowych lub pojedynczych ładunków luzem
Normowych pojemników i opakowań
Normowo uformowanych pakietowych i paletowych jednostek ładunkowych
Kontenerów małych i średnich
Transport wewnętrzny - jest to przemieszczanie, pakowanie i magazynowanie materiałów w każdej postaci w obszarze zakładu.
Technologia transportu wewnętrznego - to sposób realizacji programu transportu i magazynowania wynikającego z zadania logistycznego w zakładzie. Uwzględnia on relacje jakie zachodzą pomiędzy:
Strumieniami ładunków opisanymi ze względu na przedmiot, ilość, punkty nadania i odbioru, czas dysponowany i miejsca buforowania
Strumieniami informacji związanych z przepływem materiałów
Wydajnościami elementów układu transportowo-magazynowego wynikającymi z rodzajów i parametrów środków transportowych, urządzeń oraz wydajnością ludzi.
Jednostkowymi kosztami eksploatacyjnymi zastosowanych środków
Zakładem a otoczeniem.
Transport wewnętrzny ładunku uzyskał na znaczeniu ponieważ każdy materiał czy towar ma tylko wtedy określoną wartość gdy można nim dysponować z miejscu w którym jest on potrzebny i we właściwym czasie.
Ewolucja transportu wewnętrznego polega na przechodzeniu od czynności transportowej do procesu transportowego i dalej do systemu transportowego.
W każdej pracy fizycznej występują na ogół czynności zmierzające do zmiany właściwości fizycznych, chemicznych bądź kształtu przedmiotu pracy (tworzywa). Czynności te określa się mianem OPERACJI TECHNOLOGICZNYCH
Ponadto w tego rodzaju pracy ma się do czynienia z przemieszczaniem (ruchem) pracowników, materiałów, narzędzi itp., które w technice kartowania określa się jako TRANSPORT
Przemieszczanie materiału (i tylko materiału) na odległość w granicach 2 m, sprowadzające się najczęściej do zdjęcia materiału ze środka transportu, ustawienia go na stanowisku roboczym czy umieszczenia na środku transportu, nosi nazwę MANIPULACJI (OPERACJA ŁADUNKOWA)
KONTROLA, materiał sprawdzany w celu identyfikacji lub weryfikacji
W procesach pracy występują również stany bezczynności wykonawców, maszyn i urządzeń transportowych bądź też stany bezruchu materiałów, narzędzi itp. Wszystkie te stany są traktowane jako OCZEKIWANIE
SKŁADOWANIE ma miejsce wtedy, gdy materiał jest celowo przechowywany ze względów buforowych
TYMCZASOWE SKŁADOWANIE ma miejsce wtedy, gdy materiał jest zatrzymywany w planowanych miejscach na okres znacznie krótszy niż składowanie
SAMOCHÓD CIĘŻAROWY
WAGON KRYTY
W transporcie wewnątrzzakładowym są wykorzystywane środki transportu, które noszą nazwę nośników bliskich. Z punktu widzenia cech konstrukcyjnych wyodrębnia się następujące rodzaje środków transportu:
- Dźwignice,
- Przenośniki,
- Wózki i inne pojazdy kołowe.
Dźwignice wykonują następujące zadania w transporcie wewnętrznym przedsiębiorstwa:
- przeładunek nosiwa ze środków transportu dalekiego na składowiska lub odwrotnie,
- transport nosiwa w obrębie składowisk lub wewnątrz zakładu wytwórczego podczas procesu produkcyjnego.
Z kolei przenośnik jest urządzeniem transportowym z odpowiednio ukształtowaną trasą po której przemieszczany jest ładunek w sposób stały. Za pomocą przenośników mogą być transportowane pojedyncze przedmioty, jednostki ładunkowe oraz materiały sypkie przenoszone w postaci ciągłej strugi. Niezależnie od postaci każdy przenoszony materiał nazywamy nosiwem.
Cechą charakterystyczną wózków jezdniowych podnośnikowych jest ich zasięg pracy, ograniczony do terenu danego przedsiębiorstwa, placu budowy lub innego miejsca przeznaczenia. Specyfika składowania i przemieszczania ładunków w danym miejscu pracy często bywa bardzo zróżnicowana, stąd na rynku istnieje wiele rozwiązań konstrukcyjnych wózków, które są przeznaczone do wykonywania konkretnych zadań związanych z przenoszeniem, ciągnięciem, pchaniem, podnoszeniem, paletyzowaniem, spiętrzaniem lub układaniem w gniazdach regałowych określonych ładunków. Wózki jezdniowe podnośnikowe należą do urządzeń, które są poddawane znacznym obciążeniom, niejednokrotnie w krótkich okresach, w skrajnych warunkach środowiska i otoczenia. Intensywne warunki pracy wózków mogą być przyczyną wielu sytuacji potencjalnie niebezpiecznych. W takich przypadkach bardzo istotnym czynnikiem, który bezpośrednio decyduje o bezpiecznym użytkowaniu wózków, jest eksploatacja zgodnie z przeznaczeniem, jakie przewidział producent w instrukcji obsługi, przez osoby posiadające potwierdzone kwalifikacje, jak również przestrzeganie i dostosowanie się do uwarunkowań lokalnych, związanych z wykonaniem konkretnego zadania w danym zakładzie pracy.
SCHEMAT PROSTEGO (POJEDYNCZEGO) CYKLU TRANSPORTOWEGO:
Podjęcie ładunku
Przewóz ładunku
Odłożenie ładunku
Przejazd pustego środka transportowego do punktu wyjściowego
Czas cyklu prostego:
Czas podjęcia (odłożenia) ładunku – t01 (t02) – czasy stałe cyklu, potrzebne na manipulacje w punktach podjęcia i odłożenia ładunku Manipulacje te obejmują następujące czynności: przyspieszenie i hamowanie, prosty wjazd i prosty wyjazd, skręty z zatrzymaniem, przechył masztu, podnoszenie i opuszczanie, przekazywanie informacji, odczytywanie zleceń
Odległość na jaką przewożony jest ładunek z punktu podjęcia do punktu odłożenia – LL
Czas jazdy z ładunkiem na drodze równej 1 m – tvL
Czas jazdy bez ładunku na drodze równej 1 m – tvE
Czas skrętów (suma czasów skrętów w prawo, w lewo) – tT
Czas operacji dokonywanych na ładunku – to
Czas kontroli ładunku – tk
Czas przekazywania informacji – tiv
Na podstawie omówionej struktury cyklu transportowego oraz przyjmując oznaczenia jak wyżej, wzór na czas cyklu prostego ma postać:
tcp = t01+L(tvL+tvE)+(to+tk+tiv)+tT+t02
SCHEMAT KOMBINOWANEGO (PODWÓJNEGO) CYKLU
TRANSPORTOWEGO
1Podjęcie ładunku
Przewóz ładunku
Odłożenie ładunku
Przejazd luzem
Podjęcie ładunku
Przewóz ładunku
Odłożenie ładunku
Przy użyciu norm czasu pracy ludzkiej oraz wózków może być
analizowana i projektowana pracochłonność procesu, między innymi:
przemieszczania palet;
układania materiałów;
podawania części;
pakowania przemysłowego;
kontroli itp.
WYMIAROWANIE PROCESU transportowego w magazynie polega głównie na obliczeniu:
PRACOCHŁONNOŚCI procesu przepływu materiałów i informacji (w tym dokumentów) z uwzględnieniem URZĄDZEŃ i LUDZI;
LICZBY NIEZBĘDNYCH do realizacji procesu URZĄDZEŃ i LUDZI z uwzględnieniem harmonogramu poszczególnych cykli i operacji w procesie