Slajd nr 1 wstęp
Jako ostatnim z poruszanych dzisiaj przez nas zagadnień będzie
Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego.
jak już wcześniej koleżanka wspominała może to być jedna z form pozyskiwania dochodów przez gminę, powiat, i województwo.
W przeważającej liczbie przypadków prowadzenia działalności gospodarczej przez j. s. t. nie jest ukierunkowane na osiąganie zysku – czyli przynoszenie dochodów. Skoro taka działalność gospodarcza nie przynosi dochodów to po co ją tak naprawde jednostki samorządu terytorialne prowadzą?
Odpowiedz na to pytanie odnajdujemy głównie w 4 aktach prawnych.
Slajd nr 2 – akty prawne
Onaleźc tu możemy 3 akty dobrze wam znane czyli:
- ust o samorządzie gminnym
- ust o samorządzie powiatowym
- ust o samorządzie województwa
Oraz nowy akt prawny jakim jest ustawa o gospodarce komunalnej.
Slajd nr 3 – Wyjaśnij pojęcie gospodarka komunalna.
Przede wszystkim czym jest gospodarka komunalna?
Zgodnie z art.1 ustawy o gospodarce komunalnej – istotą takiej działalności jest wykonywanie przez jednostki samorządu terytorialnego zadań własnych, w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej.
Slajd nr 4 – cechy działalności gospodarczej dwie sfery
W jakich sferach jednostka samorządu terytorialnego może prowadzić działalność gospodarczą.
Istnieją dwie sfery działalności komunalnej/gospodarczej:
działalność gospodarcza mająca na celu realizację zadań o charakterze użyteczności publicznej – brak nastawienia na osiągnięcie zysku
działalność wykraczająca poza zakres tych zadań – równolegle z zaspokajaniem potrzeb wspólnoty celem będzie osiągnięcie zysku.
Slajd nr 5 – róznice
Ciągłość działalności gospodarczej o charakterze użyteczności publicznej bez względu na osiągane rezultaty ekonomiczne
Podmiotem prowadzącym taką działalność może być gmina, powiat i województwo
Prowadzenie działalności komunalnej stanowi realizację przez jednostkę samorządu terytorialnego zadań własnych, a finansowanie tych zadań odbywa się na zasadach przewidzianych w ustawie o finansach publicznych
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej
Przedmiotem działalności komunalnej jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych
Slajd nr 6– zakres użyteczności publicznej
Wiemy czym jest działalność komunalna teoretycznie.
Jak wiec ma się to do naszych J.S.T.? Spróbuje wyjaśnić to na przykładzie gminy.
Gospodarka komunalna polega na wykonywaniu przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.
Oto kilka przykładów:
Zagospodarowanie przestrzenne
Gminne drogi
Cmentarze
Zaopatrzenia w energie, wodę, gaz
wysypiska
Slajd nr 7 – formy gospodarki
Formy wykonywania działalności gospodarczej
Jednostki sektora finansów publicznych
Jednostki budżetowe
Gospodarstwa pomocnicze
Zakłady budżetowe
Spółki prawa handlowego
Powierzanie zadań na zasadach ogólnych
Slajd nr 8 i 9 - co przede wszystkim.
KOMUNALNY ZAKŁAD BUDŻETOWY
Rada gminy może powoływać, likwidować lub przekształcać komunalne zakłady budżetowe w drodze uchwały. Działalność wykraczająca poza zadania o charakterze użyteczności publicznej nie może być prowadzona w formie zakładu budżetowego. Zakład prowadzi działalność na zasadzie odpłatności i pokrywa swoje koszty z własnych przychodów, może korzystać z dotacji podmiotowych, celowych, a nadwyżki środków obrotowych wpłaca do budżetu
SPÓŁKI PRAWA HANDLOWEGO
Ustawa o gosp. komunalnej w szerokim zakresie sięga do instytucji spółek prawa handlowego:
1). Przewiduje, ze w tej formie gmina może prowadzić gospodarkę komunalną
2.) Stanowi, ze gmina może tworzyć spółki z.o.o. lub akcyjne a także przystępować do nich
3.) Stanowi, ze gmina może tworzyć spółki prawa handlowego a także przystępować do nich poza sferą użyteczności publicznej
4). Przewiduje możliwość posiadania przez gminę akcji lub udziałów spółek, które zajmują się czynnościami bankowymi, ubezpieczeniowymi lub inną działalnością na rzecz jednostki samorządu terytorialnego, a także innych spółek ważnych dla rozwoju gminy
Slajd nr 10
Zakres działalności wykraczającej poza zadania o charakterze użyteczności publicznej
Slajd nr 11 – działalność gminy poza użytecznością
Działalność taka podlega jednak daleko idącym ograniczeniom.
Może jej dokonywać jedynie gmina. Ustawa stanowi, że gmina może prowadzić zarobkową działalność gospodarczą jedynie wtedy, gdy na jej terenie istnieją niezaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej, występujące bezrobocie w znacznym stopniu wpływa ujemnie na poziom życia wspólnoty, a zastosowanie innych działań lub środków prawnych nie doprowadziło do zwiększenia aktywności gospodarczej, a w szczególności do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego ograniczenia bezrobocia.
Gmina musi wykazać zatem, że na jej terenie występują problemy, których nie można inaczej rozwiązać niż poprzez przejęcie inicjatywy gospodarczej przez gminę.
Ograniczenia te nie mają jednak zastosowania, gdy gmina chce nabyć akcje lub udziały spółek zajmujących się czynnościami bankowymi, ubezpieczeniowymi oraz działalnością doradczą, promocyjną, edukacyjną i wydawniczą na rzecz samorządu terytorialnego.
Tego rodzaju działalność bardzo mocno związana jest ze środkami finansowymi, a przez to ma ogromne znaczenie dla rozwoju gminy. Między innymi z tych powodów ustawodawca polski zdecydował, że w tym obszarze działalności samorządy terytorialne nie powinny być ograniczane
Slajd nr 11 - Jak przedstawia się dopuszczalność tworzenia lub przystępowania do spółek handlowych przez województwa i powiaty.
Województwo w sferze użyteczności publicznej może tworzyć spółki z.o.o lub spółki akcyjne, a także przystępować do nich. Poza sferą użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki z.o.o i akcyjne oraz przystępować do nich, jeśli działalność spółek polega na wykonywaniu czynności promocyjnych, edukacyjnych i wydawniczych służących rozwojowi województwa.
Powiat natomiast nie może prowadzić działalności gospodarczej poza zadania o charakterze użyteczności publicznej, a więc powiat w ogóle nie może tworzyć poza tą sferą spółek prawa handlowego lub przystępować do nich. Działalność ta może być wykonywana jedynie w formie zakładu budżetowego.