Patologia społeczna – wykłady
Przestrzeń historii Polski : ( nie ma to jak trochę historii na początek )
966 r. – chrzest Polski
1370 r. – śmierć Kazimierza Wielkiego
1410 r. – Bitwa pod Grunwaldem
1570 r. – śmierć Zygmunta Augusta
1610 r. – Bitwa pod Kłuszynem
1683 r. – Bitwa pod Wiedniem
1772 r. – I rozbiór Polski
1793 r. – II rozbiór Polski
1795 r. – III rozbiór Polski
1831 r. – powstanie listopadowe
1863 r. – powstanie styczniowe
1888 r. – Ogniem i mieczem wydawane odcinkowo
1914 – 1918 r. – I Wojna Światowa
27.12.1919 r. – powstanie wielkopolski
15.08.1920 r. – Cud nad Wisłą
23.08.1939 r. – pakt Ribbentrop-Mołotow
kwiecień 1940 r. – zbrodnia katyńska
czerwiec 1941 r. – atak Hitlera na Rosję
01.08.1944 r. – powstanie warszawskie
czerwiec 1956 r. – powstanie poznańskie
1970 r. – powstanie na wybrzeżu
sierpień 1980 r. – Solidarność
13.12.1981 r. – wprowadzenie stanu wojennego
Patologia społeczna – nazwa patologia łączy dwa greckie słowa patos - cierpienie i logos- nauka, co oznacza naukę o cierpieniu – należy do grupy nauk praktycznych
Nauki formalne – logika, matematyka – podstawą dochodzenia do wiedzy jest wychodzenie od aksjomatów.
Nauki empiryczne – podstawą wiedzy jest doświadczenie ujmowane w spostrzeżeniach (obserwacje, spostrzeżenia, indukcje, hipotezy, weryfikacja hipotez) Etapy:
- gromadzimy zdania spostrzeżeniowe
- uogólniamy je poprzez indukcje
- stawiamy hipotezy
- weryfikujemy relacje zmienne gdy się sprawdzają to jest weryfikacja a gdy nie to falsyfikacja;
Podział tych nauk:
humanistyczne– przedmiotem badań jest świat społeczny, wytwory naszego umysłu, nauka o kulturze, wiedza się gromadzi przez absorbcje ( wchłanianie nowe teorie wchłaniają stare) postawa badacza – wiele badaczy preferuje rzucanie się na tematy, które procentują a wiele ciekawych tematów jest odrzucana
diagnostyczne – poszukiwanie odp na pytanie - jak jest?
praktyczne – wiedza rozkłada się w trzech poziomach :
poziom diagnostyczny : jak jest?
poziom aksjologiczny : jak powinno być?
poziom dyrektywy prakseologiczne : co zrobić by było tak, jak powinno być?
Przyrodnicze – fizyka, chemia; przedmiotem naszego umysłu jest świat, który już istniej; wiedzę gromadzimy przez proces eliminacji ( nowe teorie wypierają stare, i do nich się już nie wraca) Postawa badacza – uczciwość, im więcej badacz wie tym więcej może zaproponować.
Jak powinno być? Tak, aby chronione były wartości cywilizacji łacińskiej ( zmieniła ona świat, dlatego należy chronić jej dorobku )
Cywilizację def jako metodę organizacji życia społecznego. Cywilizację łacińską budują trzy systemy wartości :
greckie podejście do formy i prawdy – podstawowym elementem jest greckie rozumienie prawdy. prawda ma charakter absolutny, definiowane przez zgodność z rzeczywistością, prawda jest tylko jedna i to wyzwala poszukiwania do zdobywania narzędzi do jej poznania; piękno ma miarę ludzką. Grecja przekazała nam archetypy zachowań społecznych :
- małżeństwo monogamiczne,
- miłość silniejsza od śmierci,
- waga wierności w małżeństwie,
- bycie wiernym Bogu a nie ludziom,
- ateński ideał – wszechstronny rozwój, ideał młodego wojownika.
Systemy- demokratyczny – demokracja ateńska i despotyczny, militarystyczny – Sparta
W Grecji występowało przekonanie o wielkiej roli muzyki. Grecja upadła ale poprzez Rzym przekazała swój system wartości czasom współczesnym.
rzymskie podejście do prawa – V pne do V ne ok. 1000 lat. Od strony kultury nie wnosi nic nowego: religia, kultura, widzenie świata podobnie jak w Grecji natomiast nowe wprowadzone przez Rzym – prawo. Prawo jako model dwa aspekty:
- model starszy – prawo jest wyrazem woli silniejszego i to on tworzy prawo, nie liczy się on z innymi, posłuszeństwo i dokładność wykonywania rozkazów to się dla niego liczy. Od osobowości władcy zależy prawo – obowiązywał przed Rzymem
- model prawa jako umowy pomiędzy stronami – Rzym wprowadził ten model, gdy umowa została zawarta a któraś ze stron nie chciała jej dotrzymać to wtedy wkraczało państwo i ta osoba musiała się wywiązać.
Prawo – pośrednik między stronami prawo jest po to aby silniejszy nie mógł wszystkiego. Z Rzymu wywodzi się rozumienie pojęcia sprawiedliwości - to niezłomna wola oddawania każdemu tego, co mu się należy. Prawo ma być realizacją idei sprawiedliwości
Rzymianin sam wie co mu się należy, ponieważ zawarł umowę. Rzymianie dla prawa wymyślili zasady prawne:
Pacta sunt servanda – umowa musi być dotrzymana – kto tego nie robił tracił honor był tchórzem,
Do ut des – daję abyś dał – zawierając umowę nie można zakładać, że ktoś nas oszuka,
Dura lex sed lex – twarde ( wilcze) prawo, ale prawo,
Lex retro non agit – prawo nie obowiązuje wstecz,
Nullum crimen sine lege – nie ma przestępstwa bez ustawy,
Testis unus testis nullus – jeden świadek żaden świadek,
Realizują one rzymskie rozróżnienie praw naturalnych ( chroniących sprawiedliwość) określane są mianem JUS od praw niższej rangi określanych mianem LEX. Prawa naturalne chronią 3 sfery wartości
- wolność
JUS - własność – umowę zawieram na zasadzie tego co jest moim majątkiem
- życie jako wartość
Na żądanie cesarza Justyniana 528 – 534 spisano, poprawiono i skodyfikowano całe prawo. Chociaż Rzym upadł jego prawo zostało do dziś – zostało wchłonięte przez prawo kanoniczne i tworzące się chrześcijaństwo.
chrześcijańskie podejście do religii – najważniejszymi sprawami, które wniosło chrześcijaństwo są:
zakwestionowanie niewolnictwa- wszyscy jesteśmy dziećmi Boga
element indywidualnej odpowiedzialności każdej osoby – nie odpowiada się jako zbiorowość, każdy przed Bogiem stanie sam i odpowie za swoje winy
zakazuje odpowiedzi przemocą na przemoc – przerwanie łacińskiej nienawiści
docenienie roli prac umysłowych – oczekuje się żeby większa część społeczeństwa umiała czytać i pisać powstanie Uniwersytetów. 1088r powstaje pierwszy Uniwersytet w Bolonii. Rozpowszechniła się umiejętność czytania wzrokiem – wkład żeńskich klasztorów. Przekształcono techniczną formę książki – kartki a wcześniej – zwoje
wyrównanie roli kobiety i mężczyzny – jesteśmy dziećmi jednego Boga. Ideał kobiety mającej własne zadania do spełnienia- nie jest ona poddana mężczyźnie.
Docenienie pracy fizycznej – wcześniej praca fizyczna była dla niewolnika wolny mężczyzna się tym nie zajmował.
Myślenie średniowieczne jest to rozwój nauk, 7 sztuk wyzwolonych, medycyna, teologia, praw, nie rozwijały się mocno nauki przyrodnicze.
Preferowanie tych 3 systemów wartości : greckiego, rzymskiego i chrześcijaństwa przyczynia się do tego, że nie występuje patologia społeczna, podważanie tych wartości jest nierozważne.
Ewolucja zakresu badań – zakres patologii społecznej w obrębie historycznym:
Pierwsze pole badawcze koncentrowało się na odchyleniach seksualnych : przemoc seksualna ( pedofilia, zoofilia, homoseksualizm)
Patologia rodziny
Środowisko lokalne, prostytucja, korupcja – nie są zgodne z normami
Patologia instytucji jako sfera badań po eksperymentach Zimbardo ( przemoc nad więźniami)
Najnowsze pole badawcze – badanie zjawiska terroryzmu
Adam Podgórecki – do badań zjawisk patologii zaproponował trójpłaszczyznową hipotezę badania normy. Zjawiska są bardzo skomplikowane i wyrastają z trzech płaszczyzn:
osobowościowa – wiek, płeć, stan cywilny, system wartości, stratyfikacja, itp., wszystko to co się wiąże z osobnikiem.
podkulturowa – łączą się z problemem grup , w których jednostka uczestniczy. Zjawiska dewiacji można podzielić na 3 typy teorii
a). etiologiczne – odp. na pytanie dlaczego oni to robią. Zalicza się tutaj takich badaczy dewiacji jak : Merton, Coen, Miller, Selin, Solertent, Sylies, Matza.
b). reakcji – formułuje pytanie dlaczego dane jednostki zostały uznane za takie, które coś robią Badacze : Lemert, Erikson, Goffman.
c) teorie kontroli – wychodzą z pesymistycznego oglądu społeczeństwa. Człowiek jest z natury zły i skłonny do złego. Dlaczego więc ludzie czegoś nie robią? – nie robią bo chroni ich kontrola społeczna.
ustrojowa – zbudowana przez 4 typy cech:
pierwsza grupa cech – ideologie – to istniejący w danej kulturze społecznej system przekonań mówiący nam o tym co jest dobre a co złe, co jest społecznym celem systemu i w jaki sposób do tego dążyć. Dwa główne bloki ideologiczne: ( obie te ideologie tkwią w głowach społeczeństwa błędnie zafałszowane) :
- ideologia socjalizmu
Socjalizm – na sztandarach jako cel wypisuje się równość. Ludzie mają być równi. Źródłem zła społecznego jest własność prywatna. Ludzie, którzy posiadają własność są wyzyskiwaczami. Własność = źródło wyzysku. Żeby zlikwidować wyzysk trzeba zlikwidować własność. Po jej likwidacji nastanie równość społeczna. Państwo odgrywa ogromną role – jest ono organizatorem życia społecznego. Ma budować drogi, szkoły, fabryki, strasznie rozrasta się biurokracja. Ogólna myśl, że różne rzeczy powinno zapewnić nam państwo. Zabroniona jest ideowa różnorodność myślenia – jednolitość myślenia. Źródła myśli przeciwnych państwu są likwidowane, tłumione.
- ideologia kapitalizmu
Kapitalizm – wypisywaną wartością jest wolność. Źródłem szczęścia społecznego, dobrobytu jest inicjatywa prywatnej jednostki – własność prywatna – motor rozwoju społecznego. Rozszerzają się różne nurty myślenia niejednokrotnie wzajemne sprzeczne. Pomniejsza się role państwa. W dojrzałej ideologii państwo jako stróż nocny – obrona ( armia ), wymiar sprawiedliwości, podatki – tym właśnie powinno zajmować się państwo. Ideą przodującą jest chrześcijaństwo – kapitalizm wyrósł głównie na pogańskich odłamach chrześcijaństwa np. Módl się i pracuj. Wymaga się od ludzi moralności – oparty jest na umowie „ ja daję by tyś dał” Aby dobrze handlować należy ufać klientowi – moralność. Brak bogactwa jest objawem braku moralności. Nowa wartość wprowadzona przez chrześcijaństwo – tolerancja.
- nowa ideologia – islam
Porównanie |
---|
Ideologia socjalizmu |
|
druga grupa cech – stratyfikacja – informuje nas o tym jakie są w społeczeństwie proporcje między ludźmi biednymi, bogatymi klasą rządzącą. Wyróżnia się 3 typy stratyfikacji:
- tradycyjna stratyfikacja - Ameryka Łacińska
Podstawowe rodzaje patologii, które się poj pojawiają to czyny oparte o przemoc,
prostytucja, handel ludźmi, pornografia
Ogromną rolę odgrywa tutaj mafia -
droga poprzez gangi jest najlepszą drogą do sukcesu. A nad tym wszystkim
rozprzestrzenia się korupcja. Źródłem kłopotu, który wprowadza tutaj patologie
jest bezrobocie.
- demokratyczny kapitalizm - Europa, USA, Kanada
Dominuje tutaj klasa średnia. Dużą wagę
przykłada ona do wychowania młodego
pokolenia. W tej strukturze są niewielkie
marginesy biedy i klasy rządzącej. Kraje bogateg bogatego kapitalizmu wydzielają wysokie
zasiłki rodzinne. Patologia - przestępczość
białych kołnierzyków, przestępstwa bankow bankowo – urzędowe, terroryzm.
- kraje komunistyczne
Cechą charakterystyczną jest to, że nie ma
klasy średniej, jest ona likwidowane ze
względów ideowych. System ten zapada
się gospodarczo.
trzecia grupa cech – zmienna rynkowa/ gospodarki – każde społeczeństwo musi ajkoś gospodarować aby się utrzymać. Wymiana barterowa – towar za towar. Egipcjanie wymyślili pieniądze – miarę wymiany, ustaliło się żę pieniądzem jest złoto, srebro, ale nie zawsze tak było dawniej były różne miary wymiany. Rynek przyjął potrójną konstrukcje/ warstwy:
- rynek pracy – ktoś wymyślił, sporządził, zrobił
- rynek towarów i usług – sprzedaż towarów. Rynkiem rządzi prawo popytu i podażu. Gdy czegoś jest dużo cena maleje. Gdy czegoś jest mało to cena rośnie. Rynek – bez niego społeczeństwo nie rozwijałoby się gospodarczo, działa tylko w warunkach konkurencji. Zagrażają mu dwie formy patologii, które likwidują konkurencje
monopol – 1 lub 2 podmioty; podmiot umocowany gospodarczo kupuje przepisy prawne umacniające jego monopol
mafia – przemoc, która likwiduje przedsiębiorczość
Warunkiem zapobiegania monopolowi i mafii może być silne państwo, które ukróci ich działania.
czwarta grupa cech – forma rządu – wyróżniamy dwie jego formy
- demokracja – prawem są normy stanowione przez przedstawicieli rządzących. Reprezentant sprawuje władzę tworząc przepisy prawa. Demokracja wypracowała swój model – model Monteskiusza, oparty na trójpodziale władzy:
ustawodawcza – parlamentarzyści
wykonawcza – rząd, rada ministrów
sądownicza – sędziowie
Każda władza rozszerza się kosztem obywateli, dlatego powinny się one wzajemnie ograniczać. Dobór ludzi do parlamentu zależy od typu ordynacji:
większościowa – dzieli kraj na jednomandatowe okręgi i do sejmu wchodzi ten, kto wygrał na swoim terenie
proporcjonalna – okręgi wielomandatowe, do sejmu wchodzą reprezentanci
w takich proporcjach, w jakich ludzie głosowali na partię. Nie ma bezpośredniego związku miedzy wyborcom, a parlamentarzystą; miejsce na liście uzależnione jest od decyzji szefa partii
- dyktatura – prawem jest wola dyktatora
Przestępczość
Przestępczość – ogromna dziedzina wiedzy; generalnie wiąże się z prawem.
Prawo jest systemem norm.
Normą nazywamy wypowiedź sformułowaną w danym języku narzucająca pewne obowiązki w pewnych okolicznościach. Normy dzielimy na:
normy moralne – mówią co jest dobre, a co złe; w kręgu cywilizacji łacińskiej jest o dekalog
normy obyczajowe – dla swojego obowiązywania nie mają innego wytłumaczenia jak tylko „tak się robi” lub „tak się nie robi”; w strukturze wytworzyło je doświadczenie pokoleń. Ogromną rolę odgrywa tutaj tradycja.
normy prawne – sterowane przez państwo; w interesie tych norm państwo może stosować zinstytucjonalizowany przymus, tzw. sankcja skupiona; różni się od sankcji rozsianej, którą dysponują normy moralne i obyczajowe (wyrzuty sumienia, doświadczenie). Twórcą norm prawnych jest państwo.
Różnią się one rodzajem sankcji
- wyrzuty sumienia – normy moralne
- ośmieszenie – normy obyczajowe nie wiemy jak się zachować
- wymierzone przez państwo – normy prawne
Ustawodawca stara się, aby normy prawne były zgodne z normami moralnymi
i obyczajowymi. Załamanie związku między normą prawną, a moralną skutkuje deprecjacją jednej i drugiej normy. Jeżeli norma prawna odbiega od regulacji moralnej, to rodzi się współczucie dla sprawcy. Jeżeli prawo zbyt brutalnie wkracza w sferę moralną, to może pojawić się zjawisko upaństwowienia moralności – ludzie czują się zwolnieni z realizacji pewnych zachowań, jeśli te nie są regulowane przez prawo.
Prawo buduje sprawiedliwość – stan niezłomnej woli oddawania każdemu tego, co mu się należy. Prawo jest po to aby zaistniała sprawiedliwość. Podstawą porządku społecznego jest umowa. Stała się ona też podstawą porządku normatywnego, prowadząc do konsekwencji w postaci zasad postępowania karnego. Podejście do prawa jako zagwarantowanych przez państwo umów wydzieliło nowoczesny porządek prawny, którego źródłem w naszej cywilizacji jest starożytny Rzym. Prawo rzymskie rozdziela rzeczywistość prawną na modele:
model starszy – źródłem prawa jest rola panującego, struktura promuje cechy obywatelskie tj. posłuszeństwo, podporządkowanie, łatwa zmiana orientacji
w sferze wartości wraz ze zmianą sytuacji społecznej, skrupulatność
model młodszy – źródłem prawa jest wola stron zaangażowanych w umowę, władza jako mediator zmusza do wykonania umowy, wpływa na rozwój prawa tj. gdy ktoś nie chciał się wywiązać z umowy wkraczało państwo.
Prawa naturalne to takie prawa, które wynikają z samych właściwości natury ludzkiej np. umiejętności dokonywania wyborów wyróżniamy:
prawo do życia
prawo do wolności - jeżeli nie mogę dokonać wyboru nie jestem wolny
prawo do własności – posiadanie tego co się wytworzyło – posiadanie dóbr
Z rzymskiego rozumienia prawa również wypływa rozumienia przestępstwa
Przestępstwo popełniamy wtedy, gdy nie przestrzegamy norm prawa karnego. Jest to centralne pojęcie prawa karnego. Cechy czynu nazywanego przestępstwem:
społecznie szkodliwy
zawiniony
zabroniony przez ustawę obowiązującą w chwili jego popełnienia
Winą nazywamy psychiczny stosunek oprawcy do czynu. Można wyróżnić:
winę umyślną – „chcę i robię” może przybrać postać winy kwalifikowanej świadomie ze szczególnym okrucieństwem, ze szczególnych pobudek. Atakowanie człowieka pomimo tego, że jego opór został pokonany.
winę nieumyślną – lekkomyślność, niedbalstwo, które może wyrażać Lekkomyślność - „wiem, że może stać się coś złego ale myślę, że tego uniknę.
Niedbalstwo – nie mam świadomości ale wiem, że powinienem mieć.
Czyn zabroniony przez ustawę – czyn, który może być ścigany i został zapisany w ustawie
Okoliczności wyłączające winę : (nie ma wtedy przestępstwa)
nieletniość – poniżej 17 lat, w wyjątkowych wypadkach po ukończeniu 15 lat może odpowiadać jak dorosły
niepoczytalność – osoba, która nie może pokierować swoim postępowaniem, ani rozpoznać znaczenia czynu np. upośledzenie psychiczne, choroba psychiczna
błąd – np. człowiek na polowaniu myśląc, że zabija dzika, zabija człowieka
rozkaz – uwalnia od odpowiedzialności, gdyż inaczej wojsko nie mogłoby funkcjonować.
Okoliczności wyłączające bezprawność :
obrona konieczna – siłą odpiera się zamach na swoje dobro lub dobro publiczne; atak musi być bezpośredni i rzeczywisty; środki ataku i obrony powinny być proporcjonalne do siebie
stan wyższej konieczności – sytuacja, kiedy ratując jedno dobro poświęcamy dobro drugie; dobro poświęcane i ratowane muszą być w pewnej proporcji np. koc który używam do gaszenia pożaru
zgoda pokrzywdzonego – „chcącemu nie dzieje się krzywda”; jak sama osoba chciała, to nie może składać skarg
ryzyko naukowe i naukowo-techniczne – uczony, który dokonuje ryzykownych eksperymentów nie będzie karany, gdy działał zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą i w ramach eksperymentu
czynności lecznicze – lekarz działający w ramach leczenia i zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą działanie w którym ratuje się człowieka
Nowe przestępczości
- świadome zarażenie kogoś wirusem HIV
- przestępstwa internetowe ( częściej młodzi)
- przestępstwa przeciwko środowisku
Kary :
- pozbawienie wolności
- kara pozbawienia wolności 25 lat
- kara dożywotniego pozbawienia wolności
Wg kodeksu karnego kary dzielimy na :
- zbrodnie – granica zagrożenia karą 3 lata i wzwyż np. gwałt zbiorowy ze szczególnym okrucieństwem
- występki – czyny za które przysługuje kara poniżej 3 lat np. gwałt normalny
Czynniki przestępczości nieletnich :
endogenne – można sprowadzić do następujących:
nieco obniżony poziom umysłowy
budowa ciała – mało atrakcyjni fizycznie
mikrouszkodzenia OUN
uszkodzenia chromosomalne
własna aktywność jednostki
egzogenne – zewnętrzne czynniki sytuacyjne:
czynniki kryjące się w rodzinach o skumulowanych elementach negatywnych – brak więzi emocjonalnych lub więzi bardzo chłodne
wzory przestępcze
Rodzaje przestępstw :
złodziejstwo, kradzieże
kradzieże z włamaniem
ataki przeciwko życiu i zdrowiu
handel narkotykami
prostytucja
paserstwo
przestępstwa komputerowe
Przemoc
Siła
Przemoc – siła przeważająca, fizyczna, przewaga wykorzystywana do panowania nad kimś, bezprawnie narzucana władza, czyny dokonane z użyciem siły fizycznej – np. gwałt. Użycie siły aby zrobić komuś krzywdę.
Teorie przemocy bazujące na teoriach agresji:
Nurt biologiczny :
Teoria Dollarda
Podstawą agresywnego zaatakowania przeciwnika jest frustracja; przez frustrację nie możemy osiągnąć celu, agresja może mieć charakter przemocy lub charakter przeniesiony; im silniejsza frustracja, tym silniejsza agresja.
Teoria Berkowitza i Brontenbermera
Nie kwestionują łuku „frustracja – agresja”, jednak potrzebny jest dodatkowy czynnik – gniew. Zjawisko patologiczne, gdy gniew przerodzi się w nawyk.
Frustracja Agresja
Gniew
Teoretyczny nurt socjologiczno-prawny :
Teoria Fromma
Świat można podzielić na dwa skrzydła :
nekrofilne – zwłoki, gnicie, zabijanie, sadyzm, stała tendencja do przekształcania ludzi w zwłoki, służy temu przemoc; wewnętrzne podmioty dzielą się na ofiary
i katów; jest to świat niesprawiedliwości, ustawicznych braków sztywnych przepisów, nieskończona pogarda dla słabości
biofilne – świat dzieli się na kobiety i mężczyzn; jest to świat twórczości, miłości, rozwoju, nie ma lęku, potępiana jest wszelka przemoc; to świat sprawiedliwości
i obfitości
Typy przemocy :
Fizyczna
Uczynienie komuś krzywdy, wykorzystywanie fizycznej przewagi. Zamieszki, rozróby, wojny, pacyfikacje, terroryzm.
Psychiczna
Zasadza się na groźbie zastosowania wobec ofiary ataku fizycznego, ale zwłaszcza przeciw wartościom uważanym za cenne.
Strukturalna
Siła jest przeważająca, obiektywnie zagrażająca ludziom; nie ma wyraźnego sprawcy.
Medialna
Narzucanie znaczeń i interpretacji symboli pewnej kultury lub podkultury; legalne prawo narzucania i wpajania tego co służy interesom klasy panującej, selekcjonowanie znaczeń dla pewnych warstw.
Gorąca
Napięcie, które stopniowo narasta; jej wyrazem jest agresja słowna; pękają emocje i dochodzi do rękoczynu; żal dla ofiary, występuje poprawa
Chłodna
Silne emocje, jednak są one tłumaczone i kontrolowane. Sprawca uzasadnia swoje czyny poprzez wzniosłe cele; społeczne izolowanie ofiary, krytyka i poniżanie, wymuszanie posłuszeństwa, demonstrowanie przemocy
Przemoc medialna wg Davida Grossmanna : występuje agresja naśladownicza
Brutalizacja – banalizowanie przemocy, czyniąc ją mało groźną
Warunkowanie klasyczne – drastyczne obrazy oglądamy w przyjemnych warunkach
Warunkowanie instrumentalne – gry komputerowe
Wzory osobowe – bezpośredni dowódca – młodociany bandyta
Przemoc wielkich struktur
Eksperyment Zimbadro, Badania Milgrama
Zimbardo – jak zmusić normalnych ludzi do robienia czegoś czego nie zamierzał 6 kroków prowadzących :
My i oni aby coś zaczęło funkcjonować w starciu – aby zantagonizować grupę trzeba ją podzielić. My jesteśmy lepsi a oni gorsi – rywalizacja. „ Dziel i rządź” – rzymska zasada. Strony należy od siebie oddalać a temu służy stygmatyzacja – opatrywanie przeciwnika etykietami , przewagę mają Ci co funkcjonują w mediach.
Rola autorytetów – Aby stygmatyzacja nie była chwilowa, autorytet informuje, że tamta strona jest gorsza, dostarcza on argumentów w języku, który jest zrozumiały dla tłumu. Wskazuje co należy robić i dostarcza ideologie jest ona niezmiernie ważna ponieważ nadaje sens działaniu.
Poczucie bezkarności – dostarcza nam motywacji do działań i ataku, przejawiania przemocy
Dehumanizacja ofiar - pozbawienie ofiar cech ludzkich daje poczucie bezkarności i popycha do użycia przemocy
Bierność widowni – bierność innych powoduje, że rozpoczynają się ataki, potwierdza się zatem to, że tak nam wolno
Eliminacja fizyczna czasem ze śmiercią włącznie – te wszystkie czynniki przyczyniają się do ataku fizycznej przemocy mogącej się zakończyć śmiercią dla ofiary
AIDS
Pierwsza wzmianka o AIDS pojawiła się w 1981 roku wtedy pojawiła się informacja w czasopiśmie amerykańskim o chorych 5 homoseksualistach. A następnie doniesiono już o 101 chorych. Pierwotną nazwą było GRID, w 1982 roku zmieniono ją na AIDS (jako zespołu nabytego braku odporności). Pierwotna miała charakter naznaczający. W 1983 roku Gallo
i Montagnur niezależnie od siebie znaleźli oni wirusa HIV w węzłach chłonnych; od tej pory przyjmuje się, że choroba ma charakter wirusowy; należy on do grupy retrowirusów i lentiwirusów (wolnodziałające). Wirus wywołuje dwa typy choroby:
klasyczny – stopniowo maleje odporność na choroby
mózgowo-rdzeniowy – młodzi ludzie umierają na demencję starczą
Działanie wirusa w organizmie:
Każdy normalny wirus jest cząsteczka informacji genetycznej po wniknięciu do komórki wykorzystuje system replikacyjny aby się samemu namnażać i po objawach można rozpoznać jaki wirus nas zaatakował. Okres wylęgania wirusów jest bardzo krótki. Linfocyty T – białe ciałka krwi orientują się jaki wirus wtargnął do organizmu i na zasadzie tej informacji organizują odpowiednie siły odpornościowe.
Sprawa zupełnie inaczej wygląda w przypadku wirusa HIV. Wirus ten atakuje Linfocyty T i dlatego organizm nie wie że jest chory i dzięki temu wirus HIV ma bardzo długi okres inkubacji ( nic mu nie przeszkadza) – lentiwirusy. Działa on bardzo powoli. Jest on retrowirusem – oparty na kwasie rybonukleinowym jego odkrywczość polega na tym, że do cząsteczki białkowej zostały przyłączone enzymy odwrotnej transkrypcji.
Przecina DNA komórki
i DNA zaczyna Wirus wkracza do komórki
produkować RNA
wirusa. Komórka się
rozpada i powstają kolejne
wirusy, które wydostają się z
jej wnętrza.
Okresy choroby w typie klasycznym – długookresowe działanie wirusa ma 3 stadia:
stadium - nosicielstwo bezobjawowe – człowiek, który jest zarażony poprzez kontakty seksualne zaraża kolejne osoby. Czuje się on dobrze jest to różne u różnych osób zależy od płci, warunków życia, pogody, organizmu.
Stadium - objawy wstępne – gorączka, obfite nocne poty, złe samopoczucie, wysypka, silne zmęczenie lekkie powiększenie węzłów chłonnych, które nie zanika pomimo cofnięcia się rzutu gdy objawy się cofają, następnie jest rewersja
stadium zakażeń oportunistycznych – choruje na to z czym się zetknie + objawy towarzyszące. Objawy chorób są bardzo ciężkie, zwykle są to nowotwory lub gruźlice towarzyszy temu biegunka i silne zmęczenie a także zmiany skórne.
W stadium 2 HIV staje się już chorobą AIDS!!!
Hipotezy pojawianie się AIDS :
wirus ma charakter odzwierzęcy i przeniósł się na ludzi poprzez zoofilie i kontakty homoseksualne ( Dumas – homoseksualista)
Zauważono, że w Afryce środkowej i na Haity podobne sa objawy choroby. W latach 70 – czasy podczas których w Afryce zatrudniano Haiteńczyków. Szczepiono ich wszystkich szczepionką przeciwko czarnej ospie – jest ona robiona z pożywki dla owiec i krów. A wirusy potrzebne do jej wytworzenia są podobne do HIV.
łączy chorobę z rozpowszechnieniem się przeszczepów – okazało się, że enzym transkryptazy jest niestabilny pojawia się w różnych miejscach w organizmie. Aby dokonać przeszczepu i żeby się on przyjął należy obniżyć odporność biorcy do 0 – ludzie w ten sposób sami stworzyli HIV ( ten enzym transkryptazy, który przyczyna się do powielania tego wirusa) Przed erą przeszczepów nie słyszano o AIDS.
Grupy ryzyka :
homoseksualiści – większej ilości mężczyźni, którzy preferują kontakty odbytnicze- wszelkie ataki zewnętrzne powodują uszkodzenia a w nich rozwijają się wirusy. Duża różnorodność partnerów przyczynia się do przenoszenia choroby. Bardzo powszechna jest również prostytucja homoseksualna – stary mężczyzna kupuje sobie stosunki seksualne od mężczyzny młodego.
osoby prowadzące swobodny tryb życia, głównie prostytutki i narkomanii ( seks bez zabezpieczeń )
dzieci matek chorych na AIDS – najliczniej występuje to w Afryce
hemofilia – osoba na nią chora – otrzymanie krwi która jest zakażona.
Statystyki :
Liczba chorych – nie wiemy dokładnie ile osób jest chorych. Z danych, które się posiada wynika że jest 43 mln chorych i nosicieli ( praktycznie jest ich o wiele więcej). Co druga osoba chora jest to mieszkaniec Afryki, kolejnym kontynentem jest Azja południowo - wschodnia a w niej ok. 6 – 8 mln, w Ameryce Południowej jest 3- 4 mln natomiast w Stanach Zjednoczonych ok. 0,5 do 2 mln osób chorych. W Europie zachodniej jest 600 – 700 tyś osób
Największa dynamika zachorowań występuje w Rosji.
Śladowe ilości AIDS – Nowa Zelandia, Australia – 12 tyś, Szwecja – 5 tyś ( chorych się tam odizolowuje, żyją oni w swoich enklawach, nie mają styczności z ludźmi zdrowymi)
Zabezpieczenia przed AIDS – brak zabezpieczeń