Wykład 3. Od ortodoksji do heterodoksji w naukach o wychowaniu; o dynamice przedmiotu pedagogiki i społecznym dyskursie o edukacji
1. Pedagogika: między nauką i sztuką
Rodzaje wiedzy o wychowaniu
Codzienność jako przedmiot pedagogiki ogólnej
Dynamika przedmiotu pedagogiki
Pedagogizacja w społeczeństwie wiedzy
Ad. 1. Pedagogika: między nauką i sztuką
a) Przedmiot sztuki: wytwór, dzieło twórcze, artystyczne
świat wykreowany, proces kreacji
b) Przedmiot nauki: wycinek rzeczywistości materialnej i/albo symbolicznej
świat istniejący, proces jego poznawania i przetwarzania, przemiany
Ad. 2. Rodzaje wiedzy o wychowaniu:
a) racjonalna - irracjonalna (od mitu do logosu)
b) systematyczna – niesystematyczna (kalejdoskopowa)
c) ogólna/specjalistyczna - potoczna , zdroworozsądkowa
d) komunikatywna i koniunktywna – intuicyjna, domyślna
(co widzę/słyszę) i (co to znaczy według działających) (co to znaczy według mnie)
| Dr hab. Dorota Gołębniak prof. DSW - Rozwijanie wiedzy - YouTube |
|---|
| ► 10:04► 10:04 |
| Dr hab. Dorota Gołębniak prof. DSW - Rozwijanie wiedzy - YouTube |
|---|
| ► 11:24► 11:24 |
Ad. 3. Codzienność jako przedmiot pedagogiki ogólnej
naturalnie istniejące warunki rozwoju człowieka i zmiany społecznej (potencjał wychowawczy tkwiący w codziennych warunkach życia i w codziennych doświadczeniach podmiotów wychowania)
intencjonalnie tworzone warunki rozwoju człowieka i zmiany społecznej (swoista „odświętność”, „niecodzienność”); codzienność szkolna/uczelniana
(czym przeniknięta jest współczesna codzienność instytucji edukacyjnej, czym żyją ludzie, co ich „kręci”, co zaprząta myśli?)
Ad. 4. Dynamika przedmiotu pedagogiki
a) uwikłanie intencjonalnych warunków rozwoju osoby i zmiany społecznej
· ideologiczne: napięcia między demokracją i (neo)liberalizmem
· antropologiczne, kulturowe: napięcia między indywidualizmem i wspólnotowością (komunitaryzmem)
· aksjologiczne: między systemem wartości i wartościami „szatniowymi” (por. Z. Baumana wspólnoty szatniowe)
b) udział pedagogiki jako nauki w społecznych dyskursach o edukacji;
· dyskursy ortodoksyjne: jest tylko jedna prawda, jedno dobro, jedno piękno, uniwersalna harmonia; jeden paradygmat
· dyskursy heterodoksyjne: żaden teoria, żaden paradygmat nie ma monopolu naprawdę (Roland Paulston)
** dwie fazy heterodoksji:
faza I. możliwość, dopuszczalność różnych dyskursów, o różnych orientacjach temporalnych, ideologicznych i aksjologicznych; wielość odmian myślenia o wychowaniu (łaskawość)
faza II. Równoległość, równoprawność dyskursów; wielość praktyk (praxis) wychowawczych (bez łaski);
Ad. 5. Pedagogizacja w społeczeństwie wiedzy; społeczna funkcja pedagoga
1.Pojęcie pedagogizacji: intencjonalne upowszechnianie wiedzy o wychowaniu; kształtowanie kultury pedagogicznej poszczególnych osób (wg ról społecznych i zawodowych). O potrzebie integracji wychowania
2.Struktura procesu pedagogizacji:
a) rozchwianie stereotypu, uświadomienie nieadekwatności wiedzy potocznej
b) przybliżanie wiedzy sprawdzonej i jej uzasadnień
c) Osobista/podmiotowa aplikacja i weryfikacja wiedzy sprawdzonej
3. Środki pedagogizacji; rola mediów (bez przesady - hiperteksty)
4. Prewencja (zapobieganie przed) – profilaktyka (ograniczanie siły/zakresu działania) – promocja (zachęcanie, popularyzacja).