11 grudnia 2010r.
Opis do tabeli:
1. w wywiadzie wyciągamy co kto ma w głowie, np. można się dowiedzieć jaki stosunek ma jednostka do kary i
nagrody, ale nie wiemy czy to samo będzie stosował w życiu. Jednostka może mówić, że jest tolerancyjna w
stosunku do czarnoskórych, ale badacz nie może wiedzieć czy ta sama jednostka będzie tolerancyjna w życiu.
2. W społeczeństwie są jakieś kanwy, na których mogę się oprzeć – jeżeli używam w wywiadzie słowa miłość, to
w danym kręgu kultorowym miłość oznacza to samo, jeśli używam słowa agresja, to na wszystkich oznacza to
samo. Czyli najpierw trzeba sobie zrobić kategoryzację rzeczy, których używamy – słownictwa, zdefiniować
czy na pewno dla tej samej grupy dane słowo oznacza to samo.
3. Jak dane doświadczenie wpłynęło na moje życie. W jaki sposób to, co zaszło w moim życiu miało znaczenie w
późniejszym moim życiu.
4.
-
5. Robiąc wywiad analizuje się dany przypadek, ale porównuje się dane przypadki pomiędzy sobą.
6. Czyli generalizuje się w obrębie tych przypadków, które przeanalizowano.
7. /wg wykładowcy/ nie ma dobrych badań jakościowych prowadzonych metodą wywiadu jeżeli nie ma
obserwacji. Trzeba bowiem zaobserwować np. jak dana osoba reaguje na dane treści, bop zupełnie czymś
innym jest, jeśli badacz później prezentuje badania i mówi np. "dziesięciolatek uśmiechał się, gdy mówił, że
był bity przez swojego ojca", a "dziesięciolatek podczas rozmowy o biciu go przez ojca miał nieobecną twarz"
– pomiędzy jednym a drugim zachowaniem jest ogromna różnica. Z badaniami fokusowymi łaczy się po to, że
jeśli jest jakaś niespójność w wywiadzie i badacz ma wrażenie, że badany tylko tak mówi, a zupełnie inaczej
się zachowuje, to ma okazję sprawdzić swoje przypuszczenia w badaniach fokusowych. Natomiast badania
sondażowe dają możliwość porówniania jak na ten dany temat wypowiada sie społeczeństwo.
8. Badani kontrolują nas, ale my również kontrolujemy badanych / jeśli kobieta opowiada, ze mąż biję ją od 18
lat , a później okazuje się, że znają się od 13 – o pewne rzeczy nalezy się dopytać, nad pewnymi rzeczami
trzeba mieć cały czas kontrolę/.
9. Badacz tworzy grupę / tworzy jakąś interakcję/ i powoduje, że jednostki w tej grupie dyskutują na jakiś dany
temat / mobingu, wykorzystywania seksualnego w pracy, nierówności w pracy/. Badacz tworzy daną sytuację
po to, żeby grupa porozmawiała na temat, który interesuje badacza. O ile w wywiadach wychodzi pewna
część, to w tych wywiadach fokusowych może wyjść zupełnie coś innego – np. w wywiadzie jednostka mówi:
jestem tolerancyjna, w dyskusji w badaniach fokusowych: przychodzi osoba z AIDS, a jednostka która
wcześniej głosiła, że jest tolerancyjna – wybucha oburzeniem.
10. TEORIA DYSKURSU – mówi o tym w jaki sposób stworzyć sytuację taką, żeby jednostki chciały się
otworzyć, a jednocześnie jak zanalizować dyskusję, która się wydarzy.
11. Dopóki nie wejdzie się w środowisko nie wiadomo jaki temat jest tematem drażliwym np. wydawało by się, że
tematem drażliwym dla dzieci z domów dziecka jest życie seksualne, tym czasem okazuje się, że tematem
drażliwym jest kwestia: mama – tata.
12.
-
13. Można stworzyć dwie grupy i porównać w jaką stronę pójdą, ale można również poznać opinie i te rzeczy,
które sa w obrębie tej grupy.
14. Wywiad stosuje się jako uzupełnienie albo jako drugą metodę.
15. MODERACJA – badacz moderuje dyskuscję,która zachodzi czyli kiedy dyskusja nie idzie w takim kierunku
jak chce badacz /grupa zaczyna uciekać od tematu ponieważ jest on dla niej niewygodny/, to badacz moderując
rozmowę jest w stanie wrócić do tematu, który go interesuje.
16. Zanim przystąpi się do analizy etnograficznej, trzeba dobrze poznać sytuację społeczną, ale jednocześnie
uwarunkowania kulturowe i historyczne danej sytuacji społecznej.
17. POSTMODERNIZM – dlatego, ponieważ mówi, ze świat ciągle się zmienia, że należy go na nowo odkrywać,
że za każdym razem trzeba patrzeć na świat z nowej perspektywy / wystarczy, ze coś się zdarzy w
społeczeństwie i ten sam temat będzie inaczej odbierany/. Czyli za każdym razem trzeba dokonywać
oddzielnej analizy kulturowej, społecznej i historycznej.
18.
-
19. Dobór próby zależy od tego, co chcemy badać. /probram – "TAŃCZĄCY CHŁOPCY" – dokument o
problemie wykorzystywania seksualnego chłopców w Afganistanie. W kraju tym kobiety są niedostępne –
córek się bardzo mocno pilnuje, żon również – mężczyźni znaleźli sobie substytut w postaci chłoców, którzy
są ogólniedostępni, a ponadto posiadają takie walory jak: nie sprawdza się im dziewictwa i nie zachodzą w
ciążę. Bogaci mężczyźni wykupują sobie 10 letnich chłopców od rodziców, uczą ich tańczyć, przebierają za
kobiety. Następnie ci chłopcy tańczą przed około 40 mężczyznami, a po takim tańcu erotycznym udaje się na
zaplecze lub do samochodu i jest gwałcone przez tych mężczyzn. - ten dokument jest badaniem
etnograficznym:
•
pokazuje uwarunkowania historyczne /dlaczego tak się stało?/, uwarunkowania ekonomiczne, a
jednoczesnie bada dlaczego ta kultura poszła w taką a nie inną stronę. Pokazuje rownież bardzo dużo
problemów:wiadomo, że ofiary przemocy seksulanej będą sprawcami przemocy, więc 1 chłopiec
zgwałcony to następnych 10 w przyszłym pokoleniu;
•
40 mężczyzn w ciągu kilu godzin wykorzystuje seksualnie małego chłopca – rozszerzanie chorób
wenerycznych i HIV /później wracają do swoich domów i współżyją ze swoimi żonami/.
Badania etnograficzne pokazują dlaczego ten precedens jest tam kulturowo akceptowany /bo jest on
akceptowany – posiadanie takiego chłopca jest tak samo normalne jak posiadanie dobrego samochodu i czy
innej rzeczy. Żony o tym wiedzą i tolerują to/. W Polsce takich badań się raczej nie prowadzi, ponieważ mamy
zbyt słabo rozwiniętą etnografię w szkołach i na studiach.
20. Ludzi – np. 40 latka, ojca w Polsce i 40 latka ,ojca w Afganistanie;
21. Łaczenie niejawne – badacz nie mówi, ze będzie korzystał jeszcze z jakiś źródeł, czyli grupa badanych nie
musi wiedziec o tym, ze zamim ja /jako badacz/ pojechałam do Afganistanu zbadać tych tańczących
chłopców / o których mowa w 19 punkcie/ najpierw przeczytałam raport UNICEFu o tym, że tam jest takie
zjawisko.
22.
-
23. Tutaj jest kwesia tego co chemy badać i za pomocą jakich technik – to będzie wyznaczać tą perspektywę
badawczą. Metody wizualne, to JA oglądam, albo JA tworzę obrazy, czyli to może być pokazanie komuś
zdjęcia, pokazanie komuś filmu, ale to może być danie komuś kamery i powiedzenie nakręć swój film, albo
danie aparatu i powiedzenie pokaż swoje dzieciństwo – czyli to jest kwestia wykorzystania danej techniki, ale
głównie bazuje się na obrazie.
24.
-
25. Były prowadzone badania, które wykazały, że jeśli dzieci od któregoś roku życia pracują, to później lepiej
radzą sobie w życiu . Ciekawe badania były prowadzone w Anglii w latach '90, gdzie dzieciom pracującym
dano aparaty i kazano pokazać swój świat. Wcześniej przechodziły różne badania /bez wizualizacji/ gdzie
wyniki pokazywały, że dzieci czują się bardziej odpowiedzialne, ogólnie wychodziły optymistyczne.
Natomiast kiedy dzieci dostały zadanie pokazania swojego świata, to okazało się, że w ich zyciu nie ma
zabawy i rówieśników – czyli tak naprawdę mamy dorosłych.
26. Albo może my badać same obrazy, albo ich twórców – kwestia tego na co się decydujemy w doborze próby.
27. Publiczność – bada się sposób reakcji na dane rzeczy / na drastyczne zdjęcia itp./. Ważny jest również kontekst
użycia – gdzie używam danego przedmiotu, danego obrazu, w jakim konteksie dany obraz czy folm jest
umiejscowiony.
28. Badacz musi badać więź z kontekstem – nie może badać obrazu czy wizualizacji bez kontekstu. Zawsze trzeba
podać kontekst, bo to zupełnie co innego jeśli np. pokaże się zdjęcie dziecka wyjętego podczas aborcji
osobom, którym od 10 lat starają się o dziecko, a zupełnie co innego osobom, ktore tej aborcji dokonały –
reakcje jednych i drugich będą zupełnie odmienne.
29.
-
30.
-
31.
-
32.
-
33.
-
34.
-
35. Wchodzi się w dany przypadek w danej kategorii i analizuje się go w ich obrębie.
36. Np. badacz bierze wszystkie blogi, które są na onecie i tam analizuje daną próbę, albo np. analizuje dany
problem w obrębie danej grupy, np. 15 latków.
37. Zależy od podstawy teoretycznej badacza – od tego co u mnie, w jakiej dziedzinie się specjalizuje.
38. Najczęściej w tych badaniach jest tak, że nie dokonuje ich jeden badacz, a wielu badaczy i wtdy sprawdzają
oni swoją rzetelność.
39. Przy czym procesy komunikacji nie należy mylić tylko i wyłacznie z komunikacją werbalną. To mogą być
również programy telewizyjne, polemika w gazecie, seria atykułów nt. jakiegoś problemu społecznego.
40.
41. Czyli w jaki sposób dana grupa prezentuje dane treści, w jaki sposób komunikuje je.
42. Kwestia tego, że my analizując dyskurs, to sami tworzymy jakby swoje archiwum analizu danego dyskursu.
43. Badacz wchodzi do budowania pewnych modeli, schematów rozmowy, prowadzenia dyskursu czy analizy
danego dyskursu.
WAŻNE!!! Gdy ktoś zadaje pytanie: Jakie mamy metody badań? odpowiedź brzmi:
Metody mamy ILOŚCIOWY i JAKOŚCIOWE. Metody ilościowe są stałe, natomiast aby podać metody
JAKOŚCIOWE należy spojrzeć do literatury. Czyli jeśli ktoś zada pytanie: Jakie mamy wpółcześnie metody
badań społecznych? Należy odpowiedzieć: ILOŚCIOWE czy JAKOŚCIOWE? Za jakim autorem? Tak więc
pytanie o metody, sformułowane jak wyżej, jest pytaniem sformułowanym niepoprawnie.
Jak będziemy pisali pracę / będziemy diagnozować na podstawie badań jakościowych/, to zawsze nalezy zadaćsobie
pytanie: Co ja chcę zrobić? Jeśli już będziemy wiedzieli, to wtedy będzie wiadomo jaką metodą będzie się
prowadzić badania. Metoda /też/ jest istotna - jesli chcemy sie dowiedzieć, co badana jednostka ma w głowie, a
zajdzie się w etnografię, to nie dowiem się co jednostka ma w głowie, bo w etnografi bada się jak się zmienia
stuacja społeczna i kulturowa, czy też wzorce społeczno-kulturowe. Jak chcemy wiedziec co ma w głowie stosuje
się wywiad.
Badania jakościowe powinny:
1. badać, odkrywać i demaskować ukryte zaznaczenia i interpretacje – badacz wchodzi w badania
jakościowe, po to, żeby zobaczyć jakie są ukryte znaczenia takich a nie innych zachowań ;
2. wspierać zmiany społeczne, budować warunki społeczno-kulturowe służące racjonalizacji procesów
edukacyjnych i podniszeniu jakości życia – co z tego, że wiemy, że w Polsce są tysiące osób chorych na
HIV? Ale jak w badaniach jakościowych przytoczymy odczucia jednostki, że czuje się dyskryminowana, że
czuje się tak a nie inaczej, przedstawi się perspektywę poszczególnych osób /zbada się ich tylko 5-10, ale
zaprezentuje się ich odczucia/ to wpływa na świadomość, na zmianę perspektywy i spojrzenia społeczeństwa
na pewne aspekty. Badania jakościowe są pożyteczne w spieraniu świadomości społecznej pod kontem innej
perspektywy – dopóki badacz nie przeczytał rapostu z badań nt. mężczyzn maltretujących swoje żony, dopóki
nie dowiedział się jak wyglądało ich dzieciństwo, że zamykano go w komórce, że ojciec go głodził, że kazał
szczekać pod stołem itd., dopóty nie wychodził z założenia "niech gnije w tym więzeiniu". Badania
jakościowe mimo, iż nie budują teroi mogą wpłynąć na to, że ktoś zacznie tak a nie inaczej potrzegać daną
rzeczywistość /dany problem, który dotychczas był np. niedostatecznie zauważany lub inaczej postrzegany/;
3. występować w obronie praw i godności jednostek oraz grup społecznych zmarginalizowanych,
naznaczonych i wykluczonych;
Sformułowanie pytań badawczych:
•
wyraźne definiowanie i precyzowanie celu badań, następnie dążenie przez wszystkie etapy badań, by na końcu
znaleźć odpowiedź na postawione pytanie;
•
rozpoczęcie od ogólnych obserwacji, następnie stopniowe dookreślanie pytania badawczego – nie wskazane
dla niedoświadczonych badaczy;
W badaniach ilościowych, inaczej niż w badaniach jakościowych, pytania badawcze formułuje się dopiero
będąc w danych środowiskach /nie przed, ale w trakcie/. Badacz wie, co chce badać, ale konkretnie co chce badać bada,
kiedy już jest w środku grupy.
Dobór próby – można wyróżnić 7 metod doboru celowego za M. Pattonem:
1. Połączenie w próbie celowej przypadków ekstremalnych.
2. Poszukiwanie przypadków bardzo typowych.
3. Zapewnienie maksymalnej zmienności w grupie, zbieramy kilka przypadków, ale takich, które są najbardziej
różnorodne.
4. Dobieranie wg stopnia intensywaności (np. tylko największa intensywność).
5. Przypadki kluczowe, w których badane procesy czy doświadczenia ujawniają się w sposób szczególnie
przejrzysty.
6. Przypadki obrazowe, które najlepiej obrazują rezultaty badań.
7. Przypadki dostępne (te, które są najłatwiej dostępne).