BHP, wykład 1 2011.12.17
HAŁAS SŁYSZALNY JEST OCENIANY WEDŁUG NASTĘPUJĄCYCH KRYTERIÓW:
- dokuczliwości;
- uciążliwości;
- rozumienia mowy;
- ochrony słuchu;
- szkodliwości.
15 - 16.000 Hz zakres słyszalności ludzkiego ucha
60 – 65 dB – poziom natężenia mowy ludzkiej (poziom bezpieczny), żeby mowa była zrozumiała, to poziom natężenia (hałasu, tła, np. w biurze) musi być o 10 dB mniej, czyli jeśli mowa 60 – 65 dB, to tło 50 – 55 dB.
Skutki działania hałasu na organizm rozpatruje się w aspekcie słuchowym i poza słuchowym. Jego działanie na narząd słuchu zależy od następujących czynników:
Parametrów fizycznych opisujących warunki w jakich przebywa człowiek , tzn:
poziomu ciśnienia akustycznego bodźce o poziomie L < 75 dB nie mają negatywnego wpływu nawet po długim okresie działania, w miarę wzrostu poziomów emitowanego dźwięku wzrasta jego negatywne działanie 9najpierw w postaci czasowego podwyższenia progu słyszenia , który później przeradza się w stały dla dużych poziomów lub nagłych zmian może nastąpić uszkodzenie struktur anatomicznych ucha (perforacja błony)
najbardziej niebezpieczne są dźwięki o średniej i wysokiej częstotliwości, gdyż dla nich największa jest czułość ucha,
hałas impulsowy jest szczególnie szkodliwy ze względu na dużą bezwładność mechanizmów ochronnych narządum które w tak krótkim czasie nie mogą być uruchomione.
czasu narażenia na hałas
- ekspozycja ciągła na hałas jest bardziej szkodliwa niż przerywana, wiąże się to z regeneracja słuchu
- czasu przerw. Największa regeneracja słuchu występuje w pierwszych minutach przerwy gdyż taka jest dynamika pracy
Wieku, płci narażonego:
Wraz z upływem lat życia występuje tzw. Fizjologiczny ubytek słuchu na skutek sztywnienia błon i połączeń kostnych,
Wraz z upływem lat życia zmniejsza się górny zakres częstotliwości słyszalnych,
Kobiety gorzej reagują na dźwięki niskie, a mężczyźni na wysokie, jest to uwarunkowane fizjologicznie.
Psychofizycznych odporności i wrażliwości człowieka,
Uwarunkowań genetycznych i stanu zdrowia.
Przy 70 – 90 dB występuje odruch strzemiączkowy – usztywnienie mięśni – ograniczenie drgań kosteczek słuchowych.
SKUTKI WPŁYWU HAŁASU NA ORGAN SŁUCHU DZIELI SIĘ NA:
uszkodzenia struktur anatomicznych narządu słuchu (130 – 140 dB),
upośledzenie sprawności słuchu w postaci podwyższenia progu słyszenia, w wyniku długotrwałego narażenia na hałas (przekracza 80 dB)
Podwyższenie progu może być odwracalne lub trwałe (stały ubytek słuchu).
POZASŁUCHOWE SKUTKI DZIAŁANIA HAŁASU (powyżej 75 dB):
a) Zaburzenia układu nerwowego.
Wpływ na układ krwionośny( zwężenie naczyń krwionośnych, zaburzenie pracy serca, wzrost ciśnienia tętniczego krwi, choroba wieńcowa)
W czynnościach wydzielniczych gruczołów ( zaburzenia poziomu cukru, przyspieszenie przemiany materii
Narządu równowagi,
Wpływ na układ trawienny, choroby wrzodowe,
Zmniejszenie i spowolnienie ruchu narządów zbudowanych z mięśni gładkich,
Spadek sprawności pamięci, spostrzegania, stopnia uwagi, zdolności orientacji w przestrzeni oraz wzrost czasu reakcji (55 – 75 dB),
Wystąpienie reakcji alarmowych, tj, marszczenie, mrużenie powiek, drgania ciała, spadek ostrości wzroku.
Wzrost podatności na zachorowania
Gospodarcze
Szybsze zużywanie się środków produkcji
Zmniejszony eksport
Zmniejszenie przydatności terenów zagrożonych hałasem pod budownictwo specjalne, szpitalne, sanatoria, przedszkola, szkoły, mieszkania.
Wśród pozasłuchowych skutków działania hałasu należy jeszcze wymienić jego wpływ na zrozumiałość i maskowanie mowy czy dźwiękowych sygnałów bezpieczeństwa. Utrudnione porozumiewanie się ustne w hałasie (80 – 90 dB), maskowanie sygnałów ostrzegawczych zwiększa uciążliwość warunków pracy i zmniejsza jej wydajność, może być też przyczyną wypadków w pracy. Kryterium zrozumiałości mowy stanowi jedno z ważniejszych kryteriów oceny hałasu w środowisku.
HAŁAS MOŻE BYĆ:
Umiarkowany – do 60 dB w dzień, do 50 dB w nocy,
Znośny – do 70 dB w dzień, do 60 dB w nocy,
Dokuczliwy – do 80 dB w dzień, do 70 dB w nocy,
Nieznośny – do 90 dB w dzień, do 80 dB w nocy.
Współcześnie coraz częściej praca staje się skrajnie nienaturalna, bo pozbawioną różnorodnej aktywności i zmiennego wysiłku. Wykonywane czynności narzucają zatrudnionym długotrwałą, statyczną pracę mięśniową, która jest niezbędna do stabilizacji i zrównoważenia postawy ciała oraz wykonywania precyzyjnych zadań. Większe jest także obciążenie narządu wzroku. Konsekwencją tych obciążeń są problemy zdrowotne które powodują najczęściej dolegliwości mięśniowo szkieletowe i astenopię czyli subiektywne objawy dyskomfortu lub dolegliwości wzroku
Na zmęczenie, bóle, kurcze i stany chorobowe układu Rychu uskarża się coraz więcej pracowników. Dolegliwości te występują najczęściej w okolicy szyi i barków oraz lędźwiowo – krzyżowym odcinku kręgosłupa.
Główne czynniki ryzyka związane ze sposobem wykonywania pracy sa nienaturalne pozycje, pozycje statyczne, nieprzystosowanie ruchów do naturalnych rytmów, uciski mechaniczne na tkanke miekka.
Ekspozycja pracownika na te czynniki zmniejsza skuteczność jego działania, zwiększa zagrożenie i może powodować problemy zdrowotne. Zapewnienie ergonomicznego rozwiązania stanowiska pracy i właściwej organizacji pracy, które spełniają wszystkie wymagania bezpieczeństwa pracy może zmniejszyć lub wyeliminować występujące zagrożenia i zapobiegać problemom zdrowotnym pracowników. Pracodawca ma obowiązek zapewnienia BHP oraz wyznaczenia w formie regulaminów zasad BHP ustalonych dla danego przedsiębiorstwa. Po stronie pracownika leży przestrzeganie zasad BHP.
Aktualnie podstawowym sposobem aktywnego monitorowania środowiska pracy, który pozwala wyeliminować bądź ograniczyć zagrożenia zanim jeszcze wystąpią ich negatywne następstwa jest ocena ryzyka zawodowego.
Nowe podejście di BHP (głównie w małych zakładach)i w podejściu systemowym (w dużych zakładach) opiera się na ograniczeniu zagrożeń na wejściu, tzn. przed pojawieniem się niebezpiecznego zdarzenia. Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku pracy zakłada, że skuteczne zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy polega głównie na umiejętności przewidywania i zapobiegania pojawieniu się problemów, a nie działaniu dopiero wtedy, gdy one wystąpiły i spowodowały niekorzystne skutki.
RYZYKO ZAWODOWE – prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności niekorzystnych skutków zdrowotnych u pracowników w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub wynikających ze sposobu wykonywania pracy.
SPOSÓB WYKONYWAINA PRACY (metoda pracy) – to rzeczywisty sposób postępowania konkretnego człowieka podczas ciągu czynności wykonywanych na stanowisku pracy zdeterminowanych parametrami wyposażenia stanowiska, organizacją pracy i warunkami materialnymi środowiska pracy.
Optymalna metoda pracy powinna zapewniać bezpieczna pracę i ekonomicznie opłacalną. Nie przestrzeganie warunków BHP powoduje ryzyko powstawania wypadków, urazów i chorób zawodowych i stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia pracownika.
Obecnie najpełniej zagrożenia BHP sa sprecyzowane w obszarze wymagań higienicznych określają je miedzy innymi wartości największych dopuszczalnych stężeń ( NDS ) i natężeń ( NDN ) ustalonych normatywnie dla człowieka. Należy także pamiętać , że celem oceniania zagrożeń znajdujących się w srodowisku pracy i ryzyka zawodowego jest nie tylko wskazanie zagrożeń, ich poziomu lecz także określenie środków umożliwiających jego ograniczenie.
TAK WIĘC OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO ODBYWA SIĘ W TRZECH ETAPACH I OBEJMUJE KOLEJNO:
1.identyfikację zagrożeń i ich wielkości,
2.ocenę poziomu zagrożeń,
3.opracowanie planu poprawy warunków pracy.
Obowiązek oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach został zapisany w kodeksie pracy i spoczywa on na wszystkich pracodawcach.
Pracodawca zgodnie z art. 226 Kodeksu Pracy powinien informować pracowników o ryzyku zawodowym jakie wiąże się z wykonywana pracą. Jest to obowiązek o charakterze ciągłym , aktualizuje się zawsze wtedy gdy pracodawca uzyska nowa wiedzę na temat ryzyka zawodowego wykonywanych u niego prac.
Pracodawcy dużych przedsiębiorstw przeważnie wprowadzili system zarządzania BHP, który ułatwia monitorowanie wdrożonego systemu i pozwala na jego doskonalenie, a pracodawcy małych zakładów liczących po kilka, czy kilkanaście stanowisk pracy, którym łatwiej ogarnąć problemy BHP pozostali przy ocenie ryzyka zawodowego stanowisk mając na uwadze, że jest to proces ciągły i musi podlegać doskonaleniu.
28 KWIECIEŃ – Międzynarodowa Organizacja Pracy proklamowała ŚWIATOWY DZIEŃ BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA W PRACY.
KAMPANIE W KAŻDYM ROKU MAJĄ INNĄ TEMATYKĘ:
Bezpieczne budowanie (2004 r.)
Stop hałasowi (2005 r.)
Młodzi pracownicy – bezpieczny start (2006 r)
Mniej dźwigaj (2007 r.)
Zarządzanie ryzykiem w środowisku pracy (2008 r.)
Dzień 28 kwietnia uchwała Sejmu RP z 2003r. (Mon, pol 37, poz 513) został ustanowiony Dniem Bezpieczeństwa i Ochrony Pracy