Powstanie faszyzmu we W艂oszech
Faszyzm powsta艂 na podstawie og贸lnego kryzysu kapitalizmu, kiedy wzrost fali rewolucyjnej zagrozi艂 bezpo艣rednio panowaniu bur偶uazji, w艣r贸d kt贸rej zarysowa艂a si臋 tendencja do przej艣cia od form ustrojowych demokracji parlamentarnej do jawnej dyktatury terrorystycznej. Przybiera艂 specyficzne formy, wynikaj膮ce ze spo艂eczno-gospodarczej struktury danego kraju. We W艂oszech zwi膮zany g艂贸wnie z kapita艂em finansowym, w Niemczech z przedstawicielami przemys艂u ci臋偶kiego, w Hiszpanii ze sferami feudalno-obszarniczymi.
Pocz膮tkowo terminem tym okre艣lano wy艂膮cznie ruch rozwijaj膮cy si臋 we W艂oszech pod przyw贸dztwem B. Mussoliniego, kt贸rego podstaw膮 sta艂y si臋 stowarzyszenia 偶o艂nierzy frontowych (Fasci di Combattimento), za艂o偶one w marcu 1919. W tym samym roku B. Mussolini og艂osi艂 manifest faszystowski. Organizacja zdominowana przez elementy syndykalistyczno-rewolucyjne g艂osi艂a walk臋 o utworzenie Zgromadzenia Ustawodawczego, g艂osowanie powszechne od 21 roku 偶ycia, ustanowienie prawa do g艂osowania dla kobiet, reprezentacj臋 proporcjonaln膮, autonomi臋 lokaln膮, referendum z inicjatywy ludu, zniesienie policji politycznej, tajnej dyplomacji, armi臋 wy艂膮cznie obronn膮, konfiskat臋 d贸br kongregacji, zakaz spekulacji na gie艂dzie, emerytur臋 od 55 roku 偶ycia, o艣miogodzinny dzie艅 pracy, prawne zagwarantowanie minimum p艂ac, podatku od kapita艂u utworzonego z zysk贸w wojennych, dochodz膮cego do 85% itp.
We wrze艣niu 1921 na 偶膮danie B. Mussoliniego ruch faszystowski we W艂oszech przeobrazi艂 si臋 w Narodow膮 Parti臋 Faszystowsk膮 (Partito Nazionale Fascista), kt贸rej od 28 pa藕dziernika 1922 przewodzi艂 B. Mussolini jako Duce.