Niepełnosprawność- „stan, w którym z powodu braków wrodzonych, nabytych fizycznie lub umysłowych zdolności, osoba jest całkowicie lub częściowa niezdolna do zaspokojenia swoich potrzeb niezbędnych do prowadzenia normalnego na poziomie osobistym i społecznym”.
(definicja ONZ)
Podziały niepełnosprawności:
1)
a) wrodzona- pojawia się w okresie płodowym
b) nabyta- pojawia się w okresie życia
2)
a) umysłowa
b) fizyczna( endoproteza)
3)
a) okresowa- zmniejszenie się z czasem jej stopnia lub nawet likwidacja pod wpływem zastosowanego leczenia np. złamana kończyna
b) trwała- zmniejszenie jej stopnia pod wpływem leczenia lub usprawnienia, lecz niemożliwa do likwidacji(np. amputacja)
4)
a) fizyczna- zmniejszenie sprawności narządu ruchu, narządów wewnętrznych
b) sensoryczna- zmniejszenie sprawności narządów zmysłów np. wzroku, słuchu
c) psychiczna- zmniejszenie sprawności umysłowej ; labilność, emocjonalna chwiejność
rehabilitacja- „ habilis ”-sprawny, „re”- przywrócenie ( przywrócenie sprawności) .
Rehabilitacja jest procesem medyczno-społecznym, którego celem jest przywrócenie człowiekowi niepełnosprawnemu utraconych na wskutek choroby możliwości optymalnego funkcjonowania biologicznego i społecznego.
Rehabilitacja fizjoterapia !
Rehabilitacja-podział
Medyczna- przystosowanie się do normalnego życia osób, które doznały przemijającej lub trwałej utraty zdrowia
Społeczna- przywracanie możliwości normalnego sposobu życia niepełnosprawnemu w naturalnym środowisku( socjolog, psycholog)
Zawodowa- przywracanie zdolności do aktywności zawodowej osobom niepełnosprawnym
Psychiczna- przywracanie wiary osób niepełnosprawnych w poprawę sytuacji zdrowotnej, społecznej i życiowej
Zespół rehabilitacyjny
- lekarz
- psycholog, socjolog
- terapeuta zajęciowy( ergo terapeuta-wykorzystujący np. malowanie do poprawienia sprawności ręki)
- pielęgniarka
- fizjoterapeuta( magister, licencjat, technik)
- logopeda
- instruktor rehabilitacji zawodowej( wyuczenie nowego zawodu)
Cele rehabilitacji
Ogólne- prewencja, adaptacja, regeneracja, kompensacja
Etapowe- rozłożenie procesu usprawnienia od stanu aktualnego do optymalnego
Szczegółowe- w zależności od aktualnego stanu pacjenta
Fizjoterapia- „physis”- natura, „terapia”- leczenie, leczenie środkami natury. Jest składową rehabilitacji medycznej( leczniczej).
Podział fizjoterapii:
fizykoterapia- leczenie naturalnymi czynnikami( prąd, laser)
kinezyterapia- leczenie ruchem( ćwiczenia bierne)
Kinezyterapia
Wiedza o wykorzystaniu ruchu jako środka leczniczego. Znajduje ona najczęściej zastosowanie w rehabilitacji narządu ruchu .Wyróżniamy kinezyterapię:
O działaniu miejscowym( lokalnym)
O działaniu ogólnym ( metody o działaniu ogólnym)
Fizykoterapia
Stosuje się występujące w przyrodzie naturalne czynniki fizyczne, wytworzone przez różnego rodzaju urządzenia np. urządzenia dostarczające energii cieplnej, prądów małej i większej częstotliwości, promieniowania świetlnego-ultrafioletowego i podczerwonego, ultradźwięków.
Naturalne czynniki fizykalne:
Termiczne- energia cieplna, prąd wielkiej częstotliwości, ultradźwięki
Fotochemiczne- promieniowanie nadfioletowe
Mechaniczne i kinetyczne- związane z oddziaływaniem mechanicznym(wodolecznictwo, masaż, ultradźwięki)
Elektrokinetyczne- prądy impulsowe( diadynamiczne)
Elektrochemiczne- stały prąd elektrycznym(o jednym kierunku-Galwanizacja)
Rodowód fizjoterapii
Chiny, 1200 lat p. n. e.- ćwiczenia lecznicze, oddechowe, relaksacyjne, masaż( dłońmi, łokciami, kolanami, stopami, paznokciami), akupunktura, kontemplacje.
Indie- kąpiele cieplne i zimne, kąpiele parowe, kąpiele w ciepłym piasku.
Grecja- HIPOKRATES- twórca medycyny jako nauki, prekursor gimnastyki leczniczej. To powiedział „Primo non noce re”- po pierwsze nie szkodzić.
Francja- Ambroży Pare w XVI w. wprowadza poza nową techniką amputacji kończyn, zaopatrzenie ortopedyczne( drewniane potem metale protezy).
Glisson- wprowadza nowe metody w leczeniu skrzywień kręgosłupa( skolioz głównie ). Jego pomysłem jest pętla skórzana potrzebna do stosowania wyciągu osiowego kręgosłupa za głowę.
Nicolas Andry- wady postawy u dzieci, wprowadza pojęcie ortopedii.
Henryk Ling- pojęcie gimnastyki leczniczej.
SZCZYT ROZWOJU REHABILITACJI PRZYPADA PO I ORAZ II WOJNIE ŚWIATOWEJ, SPOWODOWANE JEST OGROMNĄ ILOŚCIĄ INWALIDÓW WOJENNYCH.
Prof. Wiktor Dega- pioner rehabilitacji. Stworzył „Polski model rehabilitacji medycznej.
1892- otwarto zakład gimnastyki inwalidzkiej.
1925- Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego w Poznaniu jako pierwsza wprowadziła do programu nauczania zajęcia z gimnastyki leczniczej i masażu.
PIERWSZY OŚRODEK REHABILITACYJNY POWSTAŁ W POZNANIU.
Kinezjologia- nauka zajmująca się ruchem.
Edukacja ruchowa- nauczanie ruchu
Re-edukacja ruchowa- powtórne nauczanie ruchu.