Struktura organizacyjna

Powstanie formalnej struktury organizacyjnej

Struktura organizacyjna

• Wewnętrzna budowa organizacji;

• Układ elementów organizacji;

• Sposób zespolenia części organizacji;

CEL

Elementy struktury organizacyjnej:

• Stanowisko (pracy i organizacyjne - wyposażone w odpowiednią aparaturę, zbiór zadań, uprawnień i odpowiedzialności oraz więzi łączących to stanowisko z innymi. Stanowiska: kierownicze, wykonawcze, doradcze;

• Komórka organizacyjna (ruchu, zarządu) – zbiór jednostek organizacyjnych podporządkowanych jednostce kierowniczej.;

• Jednostka organizacyjna (pion organizacyjny) – zbiór komórek organizacyjnych podporządkowanych jednemu zwierzchnikowi.

• Pion organizacyjny – wszystkie komórki wchodzące w skład pionu pełnią te same funkcje. Szczególna jednostka organizacyjna;

• Wieźli organizacyjne (służbowe, funkcjonalne, techniczne i informacyjne).

Funkcje struktury organizacyjnej

• regulacyjna – struktura organizacyjna zapewnia ład i porządek organizacji poprzez wyznaczenie miejsca każdego uczestnika organizacji oraz pożądanych sposobów zachowania się indywidualnego i zbiorowego;

STRUKTURA ORGANIZACYJNA

Struktura elementów Strukturalizacja działań

Wymiar konfiguracji

Wymiar centralizacji

Wymiar specjalizacji

Wymiar formalizacji

Wymiar standaryzacji

• symplifikacyjna – struktura organizacyjna upraszcza działanie organizacji poprzez podział celu ogólnego na cele cząstkowe;

• antyentropijna – struktura organizacyjna zapobiega destrukcji organizacji i popadnięciu w chaos.

Zasady budowy struktur organizacyjnych:

• zasada tworzenia szczebli organizacyjnych (zasada rozpiętości kierowania; z. zachowania hierarchii i drogi służbowej) – liczba szczebli w strukturze organizacyjnej zależy od rozpiętości kierowania. Rozpiętość kierowania to liczba bezpośrednich podwładnych podporządkowanych jednemu zwierzchnikowi. Rozpiętość: formalna, rzeczywista, potencjalna. Zasięg kierowania – liczba wszystkich podwładnych podporządkowanych jednemu zwierzchnikowi. Im rozpiętość kierowania jest większa tym szczebli w strukturze jest mniej. Im rozpiętość kierowania jest mniejsza, tym szczebli w strukturze jest więcej. Wyróżniamy strukturę smukłą i płaską. W strukturze smukłej występuje mała rozpiętość kierowania i dużo szczebli informacyjnych, droga przesyłania informacji jest dłuższa i w konsekwencji informacje mogą zostać zniekształcone. Brak samodzielności podwładnych, kierownicy specjaliści – rozbudowani, wysokie koszty utrzymania. Podatna na uszkodzenia. Struktura płaska charakteryzuje się tym, że występuje duża rozpiętość kierowania, a mało jest szczebli, dzięki temu informacje są szybko przesyłane i małe jest prawdopodobieństwo zniekształcenia informacji. Pracownicy muszą być wysoko wykwalifikowani. Kierownicy mają wiedzę bardziej uniwersalną. Organizacja o strukturze dążą do tego aby stać się organizacją płaską.

• zasada tworzenia komórek organizacyjnych ( z. podziału pracy i specjalizacji). Liczba, rodzaj komórek organizacyjnych zależy od przyjętego w organizacji podziału pracy jest wynikiem potrzeby łączenia stanowisk organizacyjnych w specjalne jednostki lub grupy. Kryteria tworzenia komórek organizacyjnych (łączenia stanowisk organizacyjnych, grupowanie stanowisk)

  • lokalizacja (terytorialność),

  • czas pracy,

  • funkcja,

  • wyrób (usługa),

  • wiedza

• zasada podziału zadań, uprawnień i odpowiedzialności (z. równoważenia zakresu zadań, uprawnień i odpowiedzialności; z. delegowania uprawnień;). Przydzielenie zadań określonemu stanowisku musi wiązać się z przyznaniem mu odpowiednio szerokiego zakresu uprawnień jednocześnie nakłada się na stanowisko taki zakres odpowiedzialności, który odpowiada przydzielonym zadaniom i delegowanym (przekazywanym) uprawnieniom.

Składa się z:

• zadań,

• uprawnień (władza potrzebna do wykonania zadania),

• odpowiedzialności ( zobowiązanie do wykonania zadania).

Przydzielając zadanie danemu pracownikowi powinniśmy przekazać pracownikowi uprawnienie potrzebne do wykonania tego zadania, a pracownik przyjmuję na siebie odpowiedzialność. Z = U = O

Ile zadań tyle uprawnień i odpowiedzialności, jeśli któryś w czynników jest większy mamy do czynienia z patologią.