MSG- część teorii i praktyki międzynarodowych przepływów produktów, towarów i usług oraz międzynarodowych przepływów czynników produkcji. MSG – powiązania między krajami, grupami krajów, przedsiębiorstwami występującymi w skali międzynarodowej. MSG bada te powiązania w dwóch płaszczyznach: 1) PRAWA EKONOMICZNE, rządzące przedsiębiorstwem 2) POLITYKA EKONOMICZNA, którą prowadzą podmioty gospodarcze rozwijając powiązanie międzynarodowe.

POLITYKA EKONOMICZNA A MSG

Określa metody oraz środki, przy pomocy których państwo osiągnie podstawowe cele ekonomiczne poprzez zawieranie umów międzynarodowych, porozumień, tworzenie wspólnych organizacji gospodarczych.

POLITYKA ZAGRANICZNA

Zasadniczą uwagę poświęca analizie celów, środków i narzędzi stosowanych przez pojedyncze kraje w procesie rozwoju stosunków międzynarodowych . zagraniczna polityka ekonomiczna utożsamiana jest z pojęciem polityki handlowej. Zagraniczna polityka ekonomiczna dzieli się na dwa podstawowe typy: 1) Polityka autonomiczna-ma charakter jednostronny, są to decyzje państwa dotyczące stosunków gospodarczych z zagranicą. 2) Polityka umowna- polega na zawieraniu przez państwo z innymi krajami umów międzynarodowych.

W ewolucji zagranicznej polityki ekonomicznej wyłoniły się dwa główne kierunki: 1) POLITYKA WOLNEGO HANDLU-oznacza usunięcie wszelkich ograniczeń i przeszkód w stosunkach gospodarczych z zagranicą zwłaszcza w zakresie wymiany towarowej. Jest to koncepcja ukształtowana w ramach doktryny liberalizmu gospodarczego oznacza to że zwolennicy wolnego handlu dążą do jak najmniejszego wpływu państwa na stosunki gospodarcze z zagranicą i Uważają że państwo nie powinno świadczyć pomocy własnym przedsiębiorcą w konkurowaniu z zagranicą.

2) POLITYKA PROTEKCJONIZMU- oznacza ograniczenie przez państwo swobody w dostępie do rynku krajowego a więc wprowadzenie różnorodnych barier chroniących kraj przed konkurencją z zagranicy. W zakres tej polityki wchodzi też udzielanie pomocy przedsiębiorstwom krajowym w konkurencji z zagranicą.

POLITYKA MIĘDZYNARODOWA

To polityka ekonomiczna, która koncentruje się na ocenie metod koordynacji stosunków międzynarodowych przez grupę państw w skali globalnej. Reprezentantem jest więcej niż jedno państwo, grupy państw.

POLITYKA ŚWIATOWA

To historycznie ukształtowany i zmieniający się w czasie system powiązań produkcji, technologii handlowych, finansowych i instytucjonalnych między gospodarkami narodowymi różnych krajów, o różnych poziomach rozwoju gospodarczo-społecznego, włączający je w ogólnoświatowy proces produkcji i wymiany.

GOSPODARKA ŚWIATOWA(A.MAKACIA)

To zbiór różnorodnych inwestycji i organizmów funkcjonujących na poziomi kraju jak i na poziomie międzynarodowym , zajmujących się działalnością gospodarczą i i powiązanych ze sobą w pewien całościowy system poprzez sieć wzajemnych oddziaływań czyli międzynarodowe stosunki gospodarcze. Jest to system dynamiczny, będący w ciągłym ruchu i rozwoju. Zachodzą w nim nieustanne przemiany.

GOSPODARKA ŚWIATOWA(J.SAŁDACZKA)

To system powiązań ekonomicznych między gospodarkami narodowymi i ich przedmiotami, zawierający się w czasie. Powiązania ekonomiczne są bardzo różnorodne. Powstanie gospodarki światowej łączy się z powstaniem kapitalizmu. Proces kształtowania gospodarki światowej odbywa w ciągu ostatnich stuleci.

GOSPODARKA ŚWIATOWA-ELEMENTY SKŁADOWE:

Instytucje oddziałujące na siebie: -przedsiębiorstwa, -gospodarki narodowe, -ugrupowania integracyjne krajów, -organizacje międzynarodowe, -przedsiębiorstwa trans narodowe.

Podmioty gospodarki światowej

1)gospodarki narodowe wraz z instytucją państwa

2)przedsiębiorstwa krajowe 3) przedsiębiorstwa międzynarodowe 4) międzynarodowe ugrupowania integracyjne 5) międzynarodowe organizacje gospodarcze.

GOSPODARKI NARODOWE

Interesy gospodarek narodowych reprezentuje instytucja państwowa. Rządy krajów nawet jeżeli nie wchodzą w bezpośrednie więzi gospodarcze próbuję oddziaływać na stosunki ekonomiczne z zagranicą. Jest to jeden z głównych czynników określających jej stopień intensywności i kształt powiązań gospodarczych między krajami. Rządy poszczególnych krajów mogą w sposób bezpośredni zawierać kontakty i porozumienia.

KORPORACJE TRENSNARODOWE

To przedsiębiorstwa prowadzące co najmniej w dwóch państwach i posiadające również co najmniej w dwóch państwach filię lub oddziały będące w całości lub części własnością przedsiębiorstwa macierzystego.

MIĘDZYNARODOWE UGRUPOWANIA INTEGRACYJNE

Integracja przebiega według etapów:

1)znoszenie przeszkód w wymianie handlowej

2)unia celna-na zewnątrz ugrupowania jest jednolita grupa celna. 3 wspólny rynek w zakresie przepływu kapitału, towaru i rynku pracy. 4)unia ekonomiczna i walutowa-ujednolicenie i harmonizacja polityki gospodarczej.

MIĘDZYNARODOWE ORGANIZACJE GOSPODARCZE

Po roku 1945 rola tych organizacji wzrasta-pełnią one funkcje regulacyjne w ramach gospodarki światowej, ustalają pewne wzorce, zalecenia, normy postępowania. Należą do nich organizacje finansowe i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Bank Światowy, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju.

RODZAJE TEORII WYMIANY MIĘDZYNARODOWEJ

Teoria kosztów absolutnych

Teoria kosztów alternatywnych

Teoria kosztów względnych

Teoria obfitości zasobów

Teorie neotechnologiczne

Teoria nakładających się popytów

MIĘDZYNARODOWY PODZIAŁ PRACY

Ma miejsce wówczas gdy Jugo uczestnicy znajduję się w więcej niż jednym kraju i są zainteresowani produkcją, ale specjalną pod kontem potrzeb obrotu międzynarodowego i wykazują trwałe zainteresowania.

MIĘDZYNARODOWY PODZIAŁ PRACY można rozumieć w ujęciu: 1) STATYSTYSTYCZNYM- bada się strukturę towarową i geograficzną produkcji i handlu.

2) DYNAMICZNYM-zakłada się że zachodzą nieustanne zmiany w strukturze towarowej i geograficznej.

CZYNNIKI WYWOŁUJĄCE MPP: 1) STRUKTURALNE :

-wynikają z różnorodnego wyposażenia państwa w bogactwa naturalne – różnice w zasobach pracy, wyposażenia w siłę roboczą, wydajność pracy

2)TECHNICZNE : -rewolucja naukowo-techniczna

3)KONIUNKTURALNE

POLITYKA HANDLOWA I HANDEL MIĘDZYNARODOWY

POLITYKA HANDLOWA- jest główna częścią składową zagranicznej polityki ekonomicznej państwa. Zagraniczna polityka ekonomiczna to oddziaływanie na stosunki gospodarcze z zagranicą. Istnieją ścisłe współzależności tej polityki z polityką gospodarczą wewnętrzną. Celem zagranicznej polityki ekonomicznej jest pobudzenie eksportu i wzrost aktywności gospodarczej. Wzrost eksportu wymaga spełnienia celów polityki wewnętrznej.

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA POLITYKĘ HANDLOWĄ:

1)CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE. Zmiany zdolności konkurencyjnej innych krajów, zmiany w międzynarodowej polityce handlowej, zmiany w charakterze międzynarodowej konkurencji.

2)CZYNNIKI WEWNĘTRZNE. Zmiany potencjału ekonomicznego, zmiany efektywności gospodarowania, adaptacyjność i innowacyjność gospodarki, stan równowagi makroekonomicznej.

CELE POLITYKI HANDLOWEJ: 1) zachowanie równowagi płatniczej 2) pozytywne oddziaływanie na aktywność gospodarczą 3)stan zdrowia 4)ceny 5)podział dochodów 6)struktura gospodarcza 7)poziom konkurencji 8)postęp naukowo-techniczny.

RODZAJE POLITYKI HANDLOWEJ: 1)krajowa 2)dwustronna 3)międzynarodowa. TEORIA KOSZÓW ABSOLUTNYCH

Zgodnie z teorią kosztów absolutnych podstawą rozwoju specjalizacji międzynarodowej i zarazem źródłem osiągnięcia korzyści z handlu międzynarodowego jest wystąpienie między dwoma krajami bezwzględnych różnic kosztów wytworzenia, zwłaszcza w wymianie nakładów pracy.

W CZYM LEŻY ISTOTA KOSZTÓW ABOLUTNYCH???

Zdaniem A.Smitha, jeśli o pewnych warunkach określony kraj A jest bardziej efektywny w produkcji towaru X, a zarazem jest mniej efektywny niż inny kraj B w produkcji dobra Y to oba kraje mogą osiągnąć korzyści wskutek rozwoju międzynarodowego podziału pracy pod warunkiem, że kraj A eksportuje do kraju B całość lub część produkcji towaru Y, w przypadku którego absolutną przewagą dysponuje jego partner handlowy.

Innymi słowu rozwój międzynarodowego podziału pracy zgodnie z kształtowaniem się przewagi absolutnej prowadzi do lepszego wykorzystania podstawowego zasobu i powoduje wzrost produkcji obu towarów, co z kolei jest bezpośrednią przyczyną osiągania przez państwo określonych korzyści .

Oczywiście teoria A.Smitha nie tłumaczy wszystkich przepływów w handlu międzynarodowym. Nie wzięto pod uwagę kosztów transportu, przepływu technologii a także istnienia barier, które uniemożliwiają lub utrudniają powodzenie międzynarodowego handlu. Teoria ta sprawdza się w przypadku handlu surowcami, czy w przypadku wymiany produktów rolnych.

SUBSYDIA- eksportowe to dopłaty państwa do eksportu. Aby zwiększyć konkurencyjność cena danego dobra za granicą jest niższa niż cena w kraju. Różnicę pomiędzy cenami dopłaca producentom państwo. Wyróżniamy: 1) SUSYDIA BEZPOŚREDNIE-wypłacane producentom 2)SUBSYDIA POŚREDNIE- gwarancje kredytowe, potrącenia finansowe, finansowanie marketingu za granicą przez państwo, ulgi podatkowe lub kredytowe dla producentów.

Zabronione jest subwencjowanie eksportu surowców, półfabrykatów innych niż pochodzenia rolnego, leśnego i rybnego. Środki administracyjne albo nakazowe mają stumulować określone działania eksporterów i importerów oraz ograniczać wielkościowo czyli wartościowo lub ilościowo eksport i import. Są 2 grupy tych instrumentów, są to tzw. Środki bezpośrednie i pośrednie Bezpośrednie: 1)kwoty globalne 2) ograniczenia sezonowy 3) embarga 4) licencjonowanie importu 5) ograniczenia importu. Pozostałe środki pozacelne: 1) narodowe przepisy sanitarne 2) narodowe przepisy zdrowotne 3) standardy jakościowe 4) standardy dotyczące bezpieczeństwa 5) przepisy dotyczące opakowań 6) przepisy dotyczące norm 7)certyfikaty.

ŚRODKI O MECHANIŹMIE DOCHODOWYM:

Są to głównie środki polityki wewnątrz ekonomicznej które powinny być neutralne dla handlu zagranicznego. Instrumenty te oddziałują na dochody przedsiębiorstw i konsumentów. 1) instrumenty polityki fiskalnej 2)instrumenty polityki monetarnej 3)polityka kursu walutowego.

Cło-to opłata pobierana od towaru przy przekraczaniu tego towaru przez granicę.

Rodzaje ceł-mogą być pobierane od importu i eksportu i tranzytu. Najczęściej stosuje się cła importowe. Istota cła polega na tym, że produkt eksportowany staje się droższy od krajowego.

Wyróżniamy min cła: kryterium1:

Ilościowe

Wartościowe, kombinowane,kryterium2:

Cła Dyskryminacyjne: retorsyjne-mają ograniczyć całą wymianę handlową między 2 krajami, wyrównawcze, antydumpingowe-oznacza sprzedaż za granicą po cenach niższych niż w kraju a czasem nawet po niżej kosztów produkcji. Dumping stosują same przedsiębiorstwa. Cła preferencyjne.

Cele polityki celnej:

Ochrona bilansu płatniczego

Ochrona produkcji krajowej

Poprawa dostępu towarów krajowych do rynków zagranicznych

Wpływanie na poziom zatrudnienia w gospodarce i spadek bezrobocia.

KURS WALUTOWY-jest ważnym czynnikiem decydującym o dokonywaniu transakcji handlowych. Od poziomu kursu walutowego zagraniczna cena kursu walutowego, zagraniczna cena towaru krajowego oraz kurs walutowy określa cena wewnętrzna dobra zagranicznego. RYNEK WALUTOWY- całokształt transakcji wymiany walut wraz z instrukcjami oraz zespołem reguł za pomocą, których dokonuje się wymiana walut. WYMIENIALNOŚĆ WALUTY- to prawo swobodnego kupowania i sprzedawania zagranicznego pieniądza za walutę krajową i dokonywanie rozliczeń międzynarodowych w dowolnej walucie bez ograniczeń-jest to tzw. całkowita wymienialność walut. Od 1914 roku absolutna wymienialność praktycznie nie istnieje, najczęściej mamy do czynienia z ograniczeniami wymienialności waluty, wprowadzanymi przez prawo dewizowe poszczególnych krajów, czyli tzw. wymienialnością częściową. DEWIZA to pieniądz zagraniczny używany w rozliczeniach międzynarodowych prowadzonych przez banki. Jest to pieniądz w różnych formach. Dewiza nie dotyczy pieniądza krajowego. WYMIENIALNOŚĆ WALUTY-może być ograniczona tylko dla obrotu handlu zagranicznego. Najczęściej występują ograniczenia wymiany walut ze względy na podmiot wymiany. Mamy tu: 1)wymienialność wewnętrzną-prawo do wymiany waluty krajowej na obcą mają tylko obywatele danego kraju . 2) wymienialność zewnętrzna-prawo dewizowe upoważnia rezydentów zagranicznych czyli obcokrajowców do dokonywania wymiany walut danego kraju. WYMIENIALNOŚĆ A POLSKI ZŁOTY-wcześniej istniała gospodarka nakazowo rozdzielcza. Istniało więc rozdzielnictwo waluty. Kursy były jedynie przelicznikami, służyły do ewidencji. Od 1982 roku próbowano wprowadzić pewne reformy. Od 1.1.90. wprowadzono kurs na poziomie 1$ starych złotych. Od 17 maja 91r przeprowadzono dewaluację złotówki. Od 14 października 91r wprowadzono tzw. kurs stały pełzający czyli crowling peg. Wprowadzona zasadę, że złotówka będzie ulegała miesięcznie deprecjacji o 1,8%. Większe zmiany w zakresie kursu walutowego rozpoczęły się 16 maja 95r- przeprowadzono tzw. częściowe upłynnienie kursu walutowego polskiego złotego. BILANS PŁATNICZY KRAJU- to zestawienie wszystkich transakcji dokonywanymi między rezydentami krajowymi a zagranicą. Zestawienie to dotyczy określonego czasu, zwykle 1 rok. Sporządza się też bilanse kwartalne, półroczne. Bilans płatniczy wyraża więzi gospodarcze jakie dany kraj posiada z zagranicą oraz wyraża stopień otwarcia gospodarki wobec zagranicy. Stan gospodarki wpływa na poziom kursu walutowego i na politykę kursową państwa. Dwa rodzaje transakcji finansowych uwzględniających o bilansie płatniczym: a) odpłatne b) nieodpłatne. TRANSAKCJE ODPŁATNE_ transakcje, które wiążą się z osiągnięciem korzyści majątkowych. TRANSAKCJE NIEODPŁATNE- nie wiążą się osiągnięciem zysku.

Każda transakcja pojawia się w bilansie płatniczym w takiej samej wartości raz po stronie winien, raz po stronie ma. Strona winien obejmuje te elementy transakcji zagranicznych, które powodują powiększenie rzeczowych lub finansowych aktywów danego kraju. Strona ma te elementy które powodują zmniejszenie aktywów krajowych. Finalnie rzecz biorąc bilans płatniczy będzie zawsze zróżnicowany, to nie oznacza, że z punktu widzenia ekonomicznego bilans płatniczy będzie zróżnicowany. SKŁADNIKI BILANSU PŁATNICZEGO: 1)bilans obrotów bieżących 2) bilans obrotów kapitałowych 3) bilans obrotów wyrównawczych

FUNKCE KURSU WALUTOWGO- Kurs walutowy spełnia bardzo ważne funkcje w gospodarce. Przede wszystkim jest to: FUNKCJA Alany INFORMACYJNA- umożliwia ustalenie należności i zobowiązań. FUNKCJA CENOTWÓRCZA- Kurs umożliwia przenoszenie zagranicznego układu cen na układ krajowy czyli istniej możliwość porównywania cen na układ krajowy czyli istnieje możliwość porównywania cen w kraju z cenami z zagranicy.

RODZAJE RYNKÓW WALUTOWYCH: I KRYTERIUM; SWOBODY WYMIANY WALUT: a) wolny rynek walutowy- podmioty gospodarcze mogą swobodnie wymieniać kupować lub sprzedawać waluty innych krajów bez ograniczeń ze strony władz państwowych. b) reglamentowany rynek walutowy- charakteryzuje się tym, że podmioty gospodarcze nie mogą swobodnie wymieniać waluty, związany on jest z monopolem państwa na zakup lub sprzedaż walut. c) pośredni rynek walutowy- ograniczenia w różnych formach, ograniczenia walut. Porównywalność ta może być ograniczona głównie w tedy gdy istnieją cła, podatki i inne opłaty związane z eksportem i importem, bo zniekształcają one ceny. CZYNNIKI OKREŚLAJĄCE POZIOM KURSU WALUTOWEGO- 1)relacja popytu i podaży danej waluty na krajowym rynku walutowym 2) polityka państwa w zakresie wymienialności walut i rodzaju polityki kursowej 3) różnice w poziomie cen w kraju i zagranicą 4) czynniki polityczne, psychologiczne oraz działania spekulacyjne. ISTNIEJĄ DWA TYPY KURSU WALUTOWEGO: 1) stały kurs walutowy- ustalany jest przez państwo gdy rząd zobowiązuje się utrzymania stałego kursu walutowego to konieczna jest interwencja rządu w postaci rezerw dewizowych gromadzonych przez bank centralny. Gdy rząd zdecyduje się obniżyć kurs stały to jest to dewaluacja. 2) płynny kurs walutowy- jest to sytuacja gdy kurs walutowy kształtuje się swobodnie niezależnie od popytu i podaży walut oraz nie ma tu interwencji rządu, np. w Polsce. II KRYTERIUM PODZIŁU RYNKÓW WALUTOWYCH JEST SPOSÓB USTALANIA KURSU WALUTOWGO: a). kursy urzędowe b) kursy prywatne-oparte na faktycznie dokonywanych transakcjach. III KRYTERIUM PODZIŁU; ZALEŻNOŚĆ OD ZAKRESU STOSOWNIA: a) kurs jednolity- zawsze liczone na tym samym poziomie b) kurs zróżnicowany- różne kursy dla różnych podmiotów. IV KRYTERIUM; CZAS STOSOWANIA: a) wolnorynkowy- transakcje nielegalne, z reguły na poziomie odbiegającym od poziomu kursu oficjalnego b) wolnorynkowy- ustalany na poziomie popytu i podaży c) kurs parytetowy- stanowi stosunek parytetu jednego kraju do parytetu w kraju drugim. V KRYTERIUM W STOSUNKU DO KURSU RÓWNOWAGI: a) pod wartościowy- nazywany kursem nie doszacowanym, kurs danej waluty jest niższy niż kurs równowagi, b) nad wartościowy- nazywany kursem przeszacowanym czyli kurs wyższy od kursu równowagi. VI KRYTERIUM ZA WZGLĘDU NA STOSUNEK DO INFLACJI: a) kurs nominalny-taki który uwzględnia inflację, b) kurs realny- kurs skorygowany do stopy inflacji.

GATT- stworzył pierwszy kodeks postępowania w handlu międzynarodowym. Zalecał przede wszystkim zasadę nie dyskryminacji i równości traktowania partnerów handlowych.

ARGUMENTY ZA OGRANICZENIEM HANDLU ŚWIATOWGO: 1) przemysły wschodzące 2) zmiany w przewagach komparatywnych 3) ochrona przed dumpingiem i nie uczciwą konkurencją 4) ochrona przed monopolami 5) zmniejszenie zależności od eksportu towarów nierozozwojowych

PROBLEMY ZWIĄZANE Z PROTEKCJONOZMEM: 1) jest to rozwiązanie suboptymalne 2) liberalizacja w handlu światowym 3) retorsje 4) biurokracja

CHARAKTERYSTYKA FAZ CYKLU ŻYCIA PRODUKTU: 1) wprowadzenie produktu na rynek 2) faza wzrostu sprzedaży 3) dojrzałość produktu 4) spadek sprzedaży

ROZLICZENIA MIDYZNARODOWE-wymiana międzynarodowa powoduje powstanie należności zobowiązań między podmiotami znajdującymi się w różnych krajach. Regulowanie należności między podmiotami znajdujących się w różnych krajach .

Rozliczenia mogą yć prowadzone z udziałem pieniądza ale wtedy gdy istnieje wymienialność walut narodowych. Istnieją również rozliczenia międzynarodowe nawet wtedy gdy nie ma wymienialności walut. Są to rozliczenia bez udziału pieniądza tzw. Transakcja kompensacyjna (clearing) Istnieje też bezpośrednia wymiana towaru na towar bez udziału pieniądza czyli tzw BARTER. Aby waluty można było wymienić potrzebny jest przelicznik czyli kurs walutowy. KURS WALUTOWY-to cena płacona w walucie krajowej za jednostkę waluty obcej FUNKCJE KURSU WALUTOWEGO *funkcja informacyjna-umożliwia ustalenie należności i zobowiązań. Kurs zawiera podstawowe informacje dla importerów i eksporterów i producentów *funkcja cenotwórcza-kurs umożliwia przenoszenie zagranicznego układu cen na układ krajowy czyli istnieje możliwość porównywania cen w kraju z cenami zagranicznymi. Porównywanie może być ograniczone, głównie wtedy gdy istnieją cła, podatki lub opłaty związane z eksportem i importem bo zniekształcają one ceny.

Kurs walutowy jest ważnym narzędziem polityki gospodarczej państwa. Państwo prowadzi taką politykę kursu walutowego które pozwala mu zrealizować określone cele. CZYNY OKREŚLAJĄCE POZIOM KURSU WALUTOWEGO: *relacja popytu i podaży danej waluty na krajowym rynku walutowym *polityka państwa w zakresie wymienialności walut i rodzaju polityki kursowej *różnice w poziomie cen w kraju i zagranicą *czynniki polityczne i psychologiczne działania spekulacyjne ISTNIEJĄ DWA TYPY KURSU WALUTOWEGO 1.Stały kurs walutowy- ustalany jest przez państwo gdy rząd zobowiązuje się do utrzymania stałego kursu to konieczna jest interwencja rządu przy pomocy rezerw obowiązkowych gromadzonych przez Bd. Gdy rząd zdecyduje się obniżyć kurs to jest to dewaluacja(gdy jest tendencja do deprecjacji waluty) Jeżeli jest tendencja do aprecjacji waluty to rząd może podwyższyć kurs stały czyli jest to rewaluacja. 2. płynny kurs walutowy – jest to sytuacja gdy kurs walutowy kształtuje się swobodnie w zależności od popytu i podaży walut oraz nie ma tu interwencji rządu np. Polska. WSPÓŁCZESNE KURSY WALUTOWE: Do lat 20 naszego wieku mieliśmy doczynienia z systemem waluty złotej. Od lat 70-siątych dominuje pieniądz papierowy. Wraz z pojawieniem się pieniądza papierowego pojawił się coraz bardziej skomplikowany system walutowy. W 1944 na mocy ustawy z Breton Woods utworzono Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Organizacja ta miała czuwać nad systemem walutowym, a także miała świadczyć pomoc dla krajów członkowskich mających problem z kursem walutowym . Po ii wojnie światowej w ramach tego systemu przyjęto zasadę kursów stałych. Na początku lat 70-siątych załamał się system kursów stałych a upowszechniły się kursy płynne. Były to jednak kursy płynne regulowane, umożliwiające pewien zakres ingerencji państwa. Obecnie stosowane na świecie w ramach zaleceń ….. 3 typy głównych systemów kursowych: 1. Kurs płynny(nieograniczenie płynne) bez żadnej interwencji państwa. Na świecie stosowane przez 48 krajów. 2. Kursy płynne administrowane (regulowane, kierowane) kursy te wyznaczą popyt i podaż, ale państwo może interweniować w pewnych granicach. Na świecie stosowane przez 38 krajów. 3. Kurs stały (kurs centralny) państwo utrzymuje stałe relacje kursu własnej waluty w stosunku do jednej wybranej waluty obcej lub do wiązki tych walut. Dopuszcza się pewien wąski zakres wahań walut. Po ich przekroczeniu państwo bardzo często interweniuje. Na świecie stosowane przez 81 krajów. WYMIENIALNOŚĆ WALUTY-to prawo swobodnego kupowania i sprzedawania zagranicznego pieniądza za walutę krajową i dokonywanie rozliczeń międzynarodowych(w dowolnej walucie bez ograniczeń-jest to tzw.całkowita absolutna wymienialność). Od 1914 roku absolutna wymienialność praktycznie nie istnieje. Najczęściej mamy doczynienia z ograniczeniami wymienialności waluty, wprowadzonymi przez prawo dewizowe poszczególnych krajów czyli tzw. Wymienialność częściowa. DEWIZA – to pieniądz zagraniczny używany w rozliczeniach międzynarodowych prowadzonych przez banki. Jest to pieniądz w różnych formach np. zagraniczny, papiery wartościowe. Dewiza nie dotyczy pieniądza krajowego. BILANS PŁATNICZY- usystematyzowane zestawienie transakcji ekonomicznych dokonywanych w ściśle określonym czasie między krajami i zagranicznymi podmiotami gospodarczymi. Bilans może być sporządzany miesięcznie, kwartalnie, półrocznie i rocznie. Wyraża bezpośrednio poziom i strukturę obrotów płatniczych z zagranicą. TYPY TRAKSAKCJI ZAGRANICZNYCH Transakcje odpłatne: a) kupno i sprzedaż towarów lub usług w zamian za element finansowy (kredyt gotówką) b)zamiana towarów lub usług na inne towary lub usługi c)wymiana jednego elementu finansowego na drugi element np. zakup akcji zagranicznych za gotówkę Transakcje nieodpłatne: a)nieodpłatne na dostarczenie towarów lub usług np. wysyłka paczki krewnym zagranice b) nieodpłatne otrzymanie lub przekazanie elementu finansowego np. zapłata składki na rzecz organizacji międzynarodowej TRANSAKCJE MIĘDZYNARODOWE: Winien „+” 1. Wartość towarów importowanych 2. Przyrost należności na rachunkach w bankach zagranicznych element transakcji powodujące zwiększanie rzeczowych lub finansowych aktywów kraju. MA „-„ 1. Eksport towarów 2. Towary i usługi nabyte przez przybyłych z zagranicy turystów 3. Wartość sprzedanego złota monetarnego. Elementy transakcji powodujące zmniejszenie aktywów kraju.