Globalne procesy społeczne wykłady

03.12.2009

Procesy społeczne - względnie jednorodne serie zjawisk społecznych o podłożu przyczynowo-skutkowym lub strukturalnym.

Aby móc nazwać procesem społecznym musi istnieć:

  1. Seria zjawisk rozłożonych w czasie

  2. I w przestrzeni – np. migracje

  3. W wyniku czego pojawia się coś nowego, nowa jakość, ale nie chodzi o rozwój – nowa w porównaniu do tego co było

Typologie procesów społecznych:

  1. Ze względu na to, jakie zmiany wywołują w społeczeństwie (procesy zmieniające technikę, religię, strukturę i organizację grupy; industrializacja, urbanizacja).

  2. Ze względu na to, jak zmienia się zbiorowość społeczna:

    1. Procesy integrujące grupę społeczną

    2. Procesy dezintegrujące grupę społeczną

  1. Ze względu na to, jak przebiega proces społeczny:

    1. Liniowy – cały czas, w ciągu

    2. Cykliczne – powtarzające się

    3. Skokowe – konstans, coś nowego, itd.

Proces industrializacji (rozwoju przemysłu)

  1. Przemiana rodziny – zmienia się liczebność rodziny

    1. W krajach wysokorozwiniętych z rodziny wielodzietnej

    2. Kobiety poszły do pracy

    3. Przejście od społeczeństwa rolniczego do społeczeństwa przemysłowego (źródłem utrzymania jest tylko praca zarobkowa)

    4. Pojawienie się instytucji edukacyjnych (żłobki, przedszkola)

    5. Pojawienie się środków antykoncepcyjnych

    6. Przemiana treści ról w rodzinie (kobiety zaczynają dominować)

    7. Przemiana pozycji dziecka w rodzinie (stało się wartością samą w sobie)

    8. Rozluźnienie więzi z tzw. rodziną poszerzoną (rodzice + dzieci) – więzi zostały zastąpione więziami instytucjonalnymi, następuje zanik części funkcji rodziny; coraz rzadziej kontaktujemy się z dalszą rodziną

    9. Zmniejsza się rozległość kontaktów społecznych – ilość osób, z którymi się spotykamy, przyjaźnimy (statystycznie 6-7 osób – kontakty intensywne)

    10. Przeniesienie życia rodzinnego i towarzyskiego na zewnątrz (spotkania rodzinne organizowane są coraz częściej poza domem)

W krajach trzeciego świata mamy do czynienia z eksplozją demograficzną – zjawisko odwrotne niż w krajach wysokorozwiniętych. Przeżywalność również się zwiększa, ale nie następuje ograniczanie dzietności, bo dominuje tam nadal tradycja. Niewielki tez jest dostęp do środków antykoncepcyjnych ze względów finansowych.

  1. Przemiany w edukacji – upowszechnienie oświaty

    1. Upowszechnia się wykształcenie wyższe

    2. Kształcenie ustawiczne – ciągłe dokształcanie się

    3. Zmiany na rynku pracy – związane z dokształcaniem się, aby być konkurencyjnym

    4. Pojawienie się nowych form kształcenia (e-learning)

  2. Przemiany w zawodzie

    1. Oderwanie zawodu od rodziny – przestał być dziedziczny

    2. Zmiany związane z zatrudnieniem – wypieranie pracy etatowej przez inne formy zatrudnienia (np. zlecenia)

    3. Zmiany kształcenia zawodowego – zinstytucjonalizowanie kształcenia – pojawienie się szkół zawodowych

    4. Płaszczyzny ponadnarodowe – efekt globalizacji

  3. Rozwój miast

  4. Rozwój kultury masowej

Rozwój przemysłu w Polsce:

Rozwój przemysłu doprowadził do procesów globalizacyjnych.

17.12.2009

Źródła metropolizacji:

  1. Pojawienie się dodatkowego elementu mającego wpływ na pojawienie się informacji, czyli kto pierwszy zdobędzie informację, ten wygrywa na rynku np. informacje: przewiduje się, że gdzieś będą susze – to info strategiczne, będzie można szybko podjąć działania.

  2. Pojawiły się więc firmy świadczące usługi w zakresie zdobywania i interpretowania informacji. To węzły komunikacyjne.

  3. Pojawiły się ponadnarodowe korporacje (działające w różnych krajach). Żeby dobrze funkcjonować muszą się dobrze komunikować. Np. McDonals.

  4. Pojawiły się wysokiej klasy specjalizacje często w bardzo wąskich dziedzinach.

  5. Związane z powyższym – ograniczenie kosztów działań przedsiębiorstw.

  6. Ograniczenie świadczenia przez wyspecjalizowane zewnętrzne firmy różnych usług.

  7. Przedsiębiorstwa bardzo muszą liczyć się z kosztami . Tną koszty przez zlecanie zadań firmom z zewnątrz.

Skutki metropolizacji:

  1. Oderwanie się miasta metropolitarnego od jego regionalnego zaplecza, czyli marginalizacja obszarów pozametropolitarnych.

    1. Miasto

      • Administracja

      • Szkolnictwo

      • Zdrowie

      • Kultura

      • Praca

      • Zakupy

    2. Region

      • Siła robocza

      • Produkty rolne

      • Wczasy, rekreacja

      • Zaplecze przemysłowe

  2. Pojawienie się dychotomicznej struktury społecznej

    1. Pierwszy element to klasy metropolitarne, to wysokiej klasy specjaliści świadczący usługi, uzyskują stosunkowo wysokie dochody. Cechuje je kosmopolityzm, brak uprzedzeń etnicznych itp., są nastawieni na współpracę z każdym, to ludzie do wynajęcia, korzystają z największych zdobyczy technicznych i wysublimowanej rozrywki. Zdobycze techniki pokazują, że są na bieżąco, pojawia się od razu sugestia np. ile laptop kosztuje i ile mamy zapłacić, więc sugestia, co do zarobków. Mieszkają w odpowiednich dzielnicach.

    2. II element to masy metropolitarne – świadczą usługi klasom metropolitarnym, są słabo wykształcone, zamieszkują gorsze dzielnice, nie lubią obcych (charakter silnie terytorialny, zlokalizowany; boją się, że ktoś ich zastąpi, dlatego nie lubią obcych).

Kultura masowa – to współczesne zjawisko przekazywania jednolitych lub podobnych treści płynących z nielicznych źródeł oraz jednolitej formy zabawowej i rozrywkowej wielkich mas ludzkich. Np.19.30 – wiadomości; 19.00 – Fakty. Niewiele się różni, dużo ludzi ogląda.

Źródła kultury masowej: Industrializacja – rozwój przemysłu, bo dzięki temu pojawiają się techniczne możliwości masowego produktu kultury. Na początku prasa i książka, pojawienie się czasu wolnego (żeby można było przeczytać książkę). Doprowadziło to do pojawienia się masowego odbiorcy i do wzrostu poziomu życia (żeby można było książkę kupić).

Etapy rozwoju kultury masowej. Są związane z podstawowym nośnikiem treści, który dominuje w okresie:

  1. Etap książki i pracy (XVII-XIXw.)

  2. Etap kina (XIX/XXw.)

  3. Etap radia (lata 20., 30. XX w.)

  4. Etap telewizji (po II w.ś.)

  5. Etap nowych nośników informacji (lata 80.XXw.) – Internet, komórki

Rozwój kultury masowej na ziemiach polskich

XIX w. – industrializacja w Polsce. Problem wynikał z zacofanej industrializacji. W 1938r. stosunek ludności miejskiej to 30%. Słaby rozwój miast utrudniała też sytuacja polityczna, bo Polska była pod zaborami. Rozwój zaczął się właśnie po II wojnie światowej.

Cechy kultury masowej:

  1. Kultura masowa jest nastawiona na zysk. Ma przynosić dochody, rządzi się tymi samymi prawami co towar na rynku.

  2. Muszą się pojawiać badania rynkowe. Trzeba trafić w gusta.

  3. Twórcami kultury masowej są profesjonaliści.

  4. Działalność jest związana z angażowaniem grupy profesjonalistów. Tworzy się zespołowo.

  5. Reklama

  6. Wymaga technicznego przekaźnika, tzn. żeby wysłuchać muzyki trzeba mieć odtwarzacz.

  7. Nie ma bezpośredniego kontaktu między nadawcą a odbiorcą.

  8. Robi się badania oglądalności itp. Np. jeżeli serial ma za małą oglądalność to zdejmuje się go z anteny.

21.01.2010

Efekty oddziaływani kultury masowej:

  1. Uniwersalizm

  2. Wzrost bierności kulturalnej

  3. Pojawienie się zjawiska wtórnego analfabetyzmu (zapominanie tego, czego się nauczono)

  4. Kreowanie świata w jeden określony sposób – hegemonia kulturowa środków przekazu (Holl) przez to odbywa się proces manipulowania masami.

  5. Płytkość intelektualna.

  6. Wzrost oddziaływania znaczenia kultury anglosaskiej (zdominowała kulturę globalną)

  7. Zjawisko amerykanizacji (macdonaldyzacji)

  8. Pojawienie się grup kontestujących (antyamerykańskich) – grupy muzułmańskie

  9. Idealizacja życia

  10. Hedonizm życiowy – życie musi być przyjemne, pozbawione problemów i niecodzienne

  11. Wzrost rozwodów (ciągłe poszukiwanie partnera)

  12. Kreowanie różnych potrzeb; pojawiają się nowe oczekiwania

  13. Szerzenie się kultu młodości

  14. Migracje

  15. Zwiększona ruchliwość (turystyka); wynika z tego wzrost zachorowalności oraz przenoszenie się chorób

15.04.2010

Migracje – zjawisko światowe, jest to przemieszczanie się jednostek lub grup w pewnej przestrzeni.

Źródła migracji:

  1. Związane z czynnikami politycznymi, ze zmianą granic, prześladowania polityczne, migracja z uwagi na poglądy polityczne

  2. Historyczne mające miejsce w przeszłości – migracje Żydów w średniowieczu, pojawienie się migracji narodowych na różnych obszarach

  3. Ideologiczne – z uwagi na czynnik religijny

  4. Ekonomiczne – podstawą jest chęć polepszenia bytu, dominujący rodzaj migracji o charakterze globalnym

  5. Społeczne – chęć łączenia rodzin

  6. Migracje z innych powodów niż wyżej wymienione źródła – np. chęć podróżowania

Typy migracji:

  1. Z uwagi na czas trwania migracji wyróżniamy:

    1. Krótkookresowe – do roku czasu

    2. Długookresowe – powyżej roku

  2. Z uwagi na kierunek migracji:

    1. Wewnętrzne - przemieszczanie w ramach jednostki osadniczej

    2. Zewnętrzne – przemieszczanie w ramach dwóch różnych jednostek osadniczych

  3. Z uwagi na to, w jakim układzie przebiega migracja:

    1. Dobrowolna – my podejmujemy decyzję

    2. Przymusowa – dzielimy na:

      • Wysiedlenia – konieczność przemieszczania się z domu

      • Przesiedlenia – nie jest wskazane miejsce docelowe

  4. Ze względu na czas migracji:

    1. Sezonowe (okresowe)

    2. Stałe – decyduje się, że wyjeżdża na zawsze

    3. Wahadłowe/cyrkulacyjne – związane z ruchem przygranicznym (codzienne)

Strumień migracyjny – liczba osób wyjeżdżających do przyjeżdżających na dany obszar

Migracje o charakterze światowym – źródło polepszenia bytu, czyli z obszarów słabo rozwiniętych do lepiej rozwiniętych

Bariery migracji:

  1. Geograficzne

  2. Językowe, kulturowe – odrębności zwyczajów i religii

  3. Sanitarne

  4. Psychologiczne – odmienności kulturowe, które utrudniają aklimatyzację, odmienności sposobów działań

  5. Prawno-administracyjne – uregulowanie związane z emigrantami, kto w jakich warunkach może się osiedlić, a także dotyczą uregulowań związanych z możliwości dostania obywatelstwa

  6. Polityczne – związane z koniecznością uzyskania wizy do danego państwa, odmienność traktowania różnych migrantów w polityce danego państwa

Fazy migracji:

  1. Imigracji – wstępna faza adaptacji, gdzie znajdujemy swoje miejsce zamieszkania, poszukujemy pracy, nawiązujemy kontakty

  2. Stabilizacji – miejsce zamieszkania przewidziane na dłuższy czas, znajomość runku pracy, kontakty towarzyskie

  3. Kwestia rozpatrywania powrotu

29.04.2010

Globalizacja a państwo

Spojrzenia na relacje globalizacja a państwo:

  1. Proces globalizacji doprowadza do utraty znaczenia państwa. Przejawem dominacji korporacji był kryzys 2008/2009, który wykazał, że działania korporacji były ponad działalność państwa; nierówne traktowanie państw przez korporacje; pojawia się po kryzysie nowe mocarstwo: Chino-Ameryka. Jak Chiny przejmą dominację gospodarczą w 2040r. to:

    1. Nastąpi odwrócenie procesów migracyjnych;

    2. Dominacja kultury azjatyckiej.

  2. Dominacja niektórych państw w polityce, które narzucają korporacjom.

Skutki globalizacji:

  1. Degradacja środowiska naturalnego w wymiarze globalnym – zmiany klimatyczne

06.05.2010

13.05.2010

  1. Terroryzm – działania zw. użyciem przemocy cel –osiągnięcie celów politycznych. Przemoc przeciwko osobom lub własnościom. Cecha – wywołanie zastraszenia. Podział na stary i nowy terroryzm. Nowy – Carlo Pisacane – nowe zasady działań terrorystycznych. Dotychczasowe działania nie miały sensu według niego. Uwaga społeczna skupia się najbardziej wtedy, gdy giną niewinni ludzie. Dlatego nie należy zabijać nielubianych, bo to nieskuteczne. Dla ideologii giną jednostki. Po II w.ś. nowy element – terroryzm państwowy, jest on zorganizowany przez państwo, związany jest z konkretnymi działaniami.

Współczesne założenia. Efekt powinien być:

Rodzaje terroryzmu:

Cechy terroryzmu:

Al-Kaida – struktura

25.05.2010

Kategorie społeczne:

  1. Ci, którzy zyskują na globalizacji – głównie elity; w przybliżeniu klasa średnia

  2. Te zbiorowości, które tracą bądź po prostu nie zyskują

Ad.1 – Proces globalizacji to tutaj synonim postępu społecznego. To ludzie dobrze wykształceni, o poszukiwanych zawodach. Mają nastawienie kosmopolityczne, tolerancyjni wobec odmienności. Tu mieści się klasa średnia. Jej konserwatyzm wynika z obawy przed zmianami. Lokuje swoją aktywność w dziedzinach niezagrożonych zmianami społecznymi. Odchodzą oni od religii. Religia istnieje, ale potrafią to oddzielić. Nie widzą potrzeby istnienia religii w swoim życiu. Działaniami zastępczymi zw. Z odejściem od religijności, wzrostem wiedzy społecznej są nowe ruchy społeczne. To próba działania społecznego tej kategorii – klasy średniej. Podstawa nowych ruchów: nie mają politycznych motywacji. Zadają pytanie o sens i koszty współczesnej cywilizacji. Przedstawiciele pragną kontrolować środki masowego przekazu. Zauważają ubogość przekazu, pewne zagrożenia: wzrost agresji. Walczą z degradacją środowiska naturalnego, walczą o prawa mniejszości różnego rodzaju, o wartości niematerialne, rozwój człowieka.

Cechy nowych grup społecznych:

Ad.2 – Słabo wykształcone klasy społeczne, nietolerancyjni, mają konserwatywny charakter, niechęć do obcych i odmienności.

Największe religie świata:

Judaizm – z niego wywodzi się chrześcijaństwo i islam. Bóg, który był wszędzie, nie w określonym miejscu. Podstawą wiara w jednego Boga. Zbiorem praw Tara. Żydzi to potomkowie Mojżesza, pod szczególną opieką boską. Oczekują Mesjasza.

Chrześcijaństwo – wierzy, że Mesjaszem był Jezus. Jest bardzo zróżnicowane wewnętrznie. Cechą oddzielenie sfery publicznej i prywatnej. Rozdzielenie nastąpiło w oświeceniu.

Islam – od judaizmu. To młoda religia. Księgą Koran (633 r.n.e.). Powstał w specyficznych warunkach. Pojawił się jako doktryna. Celem była integracja Arabów. Nie ma oddzielenia sfery prywatnej i religii. Cechą: wysoka władza jednostki. Demokracja, więc nie jest za bardzo możliwa. Ważne – wyznanie wiary, jałmużna, post i choć raz w życiu pielgrzymka do Mekki, święta wojna.

Buddyzm – stosunkowo stara religia (V w.p.n.e.). Opiera się na naukach księcia Buddy, który był postacią historyczną. Ważna wiara w naturalny cykl narodzin i śmierci. Ciągłe odradzanie się. Ważne modlitwy, medytacje, życie zgodne z nakazami Buddy, ciągle doskonalenie się. Jeżeli osiągniemy doskonałość to przerywamy cykl narodzin.

27.05.2010

Każda religia dąży by objąć swoim wyznaniem jak największą liczbę zwolenników. Religia pełni funkcję normującą i integracyjną społecznie. Narzuca jednolity system wartości. Efektem procesów globalizacyjnych jest wzrost nastrojów fundamentalnych, czyli oparcie działania społecznego na dogmatach religijnych, a także na systemie normatywnym niesionym przez kulturę masową. Fundamentalizmy mogą odwoływać się do wartości narodowych bądź etnicznych, jeśli dotyczą pokrzywdzonych.

Cechy fundamentalizmu:

Nowe ruchy religijne – mają charakter ruchów pozakościelnych. Kościół to instytucja religijna, czyli taka, która ma swoją hierarchię. Część osób nie odnajduje się w tradycyjnej religii, ponieważ ma ona dla nich skostniały charakter. Osoby te pragną większej relacji między nimi a doktryną religijną. Te osoby znajdują to coś w sektach, których pojawienie się jest wyznacznikiem nowych ruchów religijnych. Często należą do nich osoby zagubione społecznie, dla których sekta daje poczucie kontaktu i porozumienia z innymi. Zwiększa się intensywność działań w zakresie sekt. Są to często jednostki, które mają skłonność do fanatyzmu. Często mają problemy z akceptacją społeczną. Naczelną zasadą sekt jest ścisłe przestrzeganie doktryny religijnej. Dzieje się tak, by sekta się nie rozpadła.

Procesy globalizacyjne dzielą na elity i masy.

Sekty gospodarcze (ekonomiczne) – dobrze działają w społeczeństwach, które szybko się zmieniają, wtedy kiedy pojawia się mit „bądź przedsiębiorczy a się dorobisz”, a status jest niski. Stwarza to iluzję możliwości działania. Jednostki -> zebrania grupowe(woda z mózgu) -> taśmy (uzależnienie psychiczne)


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Globalne procesy społeczne, Socjologia, Socjologia. Różne pliki
Globalne procesy społeczne Siedem wymiarów kultury
pomoce naukowe;D, ściaga TPS 01, TEORIE PROCESÓW SPOŁECZNYCH, WYKŁAD 21
Globalne procesy społeczne, Socjologia, Socjologia. Różne pliki
Globalne procesy społeczne notatki kolokwium 1
Polska wobec procesów globalizacji Aspekty społeczno ekonomiczne
Wykład 11 Procesy społeczne
socjologia wykład 12 Procesy społeczne
Polska wobec procesów globalizacji Aspekty społeczno ekonomiczne
Proces pielęgnowania wykład 3 ppt
Język w zachowaniach społecznych, Wykład na I roku Kulturoznawstwa (1)
Wsparcie jako element procesu pielęgnowania wykład ppt
Podstawy Procesów Polimerowych Wykład 2
Metodologia nauk spolecznych wyklad id 294758
Patologie spoleczne wyklady, ★ Pedagogika, Notatki
Demografia społeczna wykład 2  10 2013, wykład 3 $ 10 2013
Polityka społeczna WYKŁAD

więcej podobnych podstron