SZKOŁA JAKO INSTUTUCJA SPOŁECZNA I WYCHOWAWCZA
Szkoła w ujęciu Kamińskiego jest układem instytucjonalnym i układem społecznym , jest instytucją gdzie występuje społeczność dwupokoleniowa nauczyciele – uczniowie , gdzie uczniowie są dzieleni na klasy wg roczników, zaś nauczyciele otrzymują wynagrodzenie wg przepracowanych lat pracy, a nie za efekty pracy. Z kolei Konarzewski mówi, iż szkoła jest organizacją stworzoną przez ludzi dla ludzi, a głównym jej zadaniem jest stworzenie optymalnych warunków do ukierunkowanego rozwoju człowieka.
Funkcje szkoły:
1. dydaktyczna- polega na wiedzy i kształceniu uzdolnień i zainteresowań.
2. wychowawcza- obejmuje przekazywanie uczniom systemu, obowiązujących norm i wartości, kształcenie umiejętności i współdziałania z innymi.
3. opiekuńcza- polega na zabezpieczeniu prawidłowego rozwoju fizycznego i bezpieczeństwa dziecka oraz organizowanie czasu wolnego.
Wg prof. Bogdana Suchodolskiego żywe kontakty młodzieży ze środowiskiem w dłuższej perspektywie przekształcają system klasowo-lekcyjny w system konkretnych zadań, które uczniowie rozwiązują nie w szkole ale poza nią. Szkołę trudno jest rozdzielić na dwie różne instytucje: społeczną i wychowawczą, gdyż pojęcia te muszą się wzajemnie uzupełniać, aby jednostka mogła prawidłowo funkcjonować w życiu społecznym.
Szkoła jako instytucja społeczna
W szkole dochodzi do powstawania więzi osobowych , które prowadzą niekiedy do powstawania małych grup zwanych klikami , paczką, gronem przyjaciół. Współczesne wychowanie w szkole i opieka powinny zmierzać do uczenia dzieci prospołecznych zachowań międzyludzkiej komunikacji i do kształtowania w nich wartościowych cech charakteru, sprzyjających prawidłowej i społecznej adaptacji.
Szkoła współpracuje z instytucjami lokalnymi począwszy od zakładów pracy, prywatnych firm, różnego rodzaju prace konserwatorskie, Policji, Sądy dla nieletnich, zakłady poprawcze. Współpraca z kościołem poprzez organizowanie lekcji religii, kolonie dla dzieci z biednych rodzin.
Szkoła jako instytucja wychowawcza
Szkoła to instytucja, której rolą jest kształcić, wychowywać, jest najważniejszą placówką socjalizacyjną biorącą udział w transformacji systemu wartości, norm, wzorców i zachowań dla pokolenia starszego i dla takiego , które dopiero wchodzi w życie społeczne. Przynależy ona do świata człowieka i służy zaspokajaniu określonych potrzeb ludzkich.
Przed szkołą jako instytucją stają określone cele wychowania między innymi kształtowanie poczucia własnej wartości, odpowiedzialności za siebie, bliskich, kształtowania postawy wobec przemocy, zła, bezinteresownej pomocy słabszym, wdrażanie do zadań prozdrowotnych.
Szkoła jako instytucja musi spełniać określone zadania. To nie tylko poznawanie wymaganych pojęć, zdobywanie rzetelnej wiedzy, dostrzeganie różnic, związków i zależności, rozwijania zdolności, myślenia analitycznego i syntetycznego, ale to troska o każdego wychowanka, pomoc mu w osiągnięciu dojrzałości życiowej, umiejętności właściwych wyborów. Szkoła ma wychowywać, jej zadaniem jest wpajanie młodym ludziom systemu wartości, przywiązania do tradycji. Realizacja zadań wychowawczych przez szkołę ma służyć integracji rodziny i społeczności .
Szkoła powinna swe działanie ukierunkować na dobro ucznia poprzez zapobieganie i redukcję negatywnych wpływów oddziaływań ze strony innych środowisk, w jakich funkcjonuje dziecko.