Personalizm.
Personalizm składnikiem współczesnej koncepcji pedagogicznej.
Rozumienie kategorii osoby
Charakterystyka wybranych systemów personalistycznych:
personalizm amerykański,
personalizm francuski,
personalizm niemiecki,
personalizm polski.
Osoba u podstaw w koncepcjach:
Olbrycht, Kunowskiego, Gogacza.
Afirmuje człowieka jako osobę, ujmuje się osoby w trzech wymiarach:
Wymiar strukturalny - osoba posiada ontologiczną dwupłaszczyznowość. Oznacza jedność bytu materialnego i duchowego.
Społeczny - mówi się iż człowiek z natury jest istotą relacyjną, społeczną.
Transcendentny - człowiek jest osobą kierującą się w stronę absolutu. Przekłada się na naszą moralność.
Pojawiła się we Francji 1737r. pojawiła się sama nazwa, która oznaczała indywidualizm bądź egocentryzm. To znaczenie przyjęła się w II połowie XIX w. w Stanach Zjednoczonych. W znaczeniu osobowym.
Personalizm neotomistyczny - przedstawiciele: J. Maritain, J. Woroniecki, F. Sowicki, W. Granat, M. Gagacz, M.A. Krąpiec, Karol Wojtyła . Wywodzi się do filozofii św. Tomasza z Akwinu.
Tomistyczny,
Augustyński,
Stanisław Wyspiański- polska.
Fenomenologiczny (Husserl, Scheller, Roman Ingarden.
Założenia :
"Osoba i czyn" - Karol Wojtyła.
Osoba jest podmiotem.
Osoba jest światem wewnętrznym o o nieskończonych horyzontach. Co osoba ma:
atrybuty, świadomość, samoświadomość.
Doświadczenie- świat, w którym żyjemy.
odniesienie do wspólnoty,
autotranscendentyzm - przekroczenie granic swoich możliwości.
Podmiotowość osoby wyraża się w działaniu> Działanie oparte jest na dynamizmie:
dynamizm wewnętrzny: duchowość, rozumność, wolność, moralność,
dynamizm zewnętrzny: twórczość, praca, kultura, ekonomia.
Naczelnym aktem osoby jest miłość - budowanie cywilizacji miłości.
Osoba jest relacją do innych osób do Boga, ale jest to relacja obdarzona dużą miarą wolności.
Katarzyna Olbrycht - przedstawicielka personalizmu.
Założenia:
Człowiek, jako osoba stanowi jedność cielesno- fizyczno - duchową.
Osoba na swoją bezwartościową godność ludzką jest najwyższą wartością
Zasady wychowania człowieka, jako osoby:
Umożliwienie wychowania, poznania koncepcji człowieka, jako osoby. Sposoby jego doskonalenia się przez urzeczywistnienie dobra w sobie dzięki poszukiwaniu prawdy dążenie do dobra odkrywania i kontemplowania dziecka.
Pogłębienie w wychowaniu wiadomości bycia sobaą, której przysługuje bezwarunkowa godność.
Kształcenie charakteru.
Kształcenie uczuć.
Budzenie potrzeby i uczenie kontemplacji.
Kształcenie sumienia.
…
Kształcenia aksjologiczne:
Edukacja aksjologii - nazywanie wartości, nazywanie , zastosowanie.
Wychowanie do wartości
potrzeba aksjologiczna,
wrażliwość aksjologiczna - rozpoznawanie wartości.
postawa aksjologiczna - adekwatne odpowiadanie na wartości.