UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY

W BYDGOSZCZY

Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska

ĆWICZENIE 6 Określenie pH wodnych roztworów kwasów, zasad i soli przy pomocy pehametru i teoretycznie

Budownictwo grupa 2

Mikołaj Okoń

Damian Sawiński

Odczyn roztworu informuje o jego kwasowości, a więc o stężeniu jonów wodorowych w roztworze, gdyż :

pH = - lg [H⁺ ]

W wodnych roztworach pH zawiera się zwykle w granicach od 0 do 14. Woda jest słabym elektrolitem i dysocjuje na jony hydronowe i hydroksylowe zgodnie z równaniem:

2 H₂O <-> H₃O⁺ + OH^-

Stała dysocjacji wody wynosi Kw = 1,8 10^-16, stąd iloczyn jonowy wody:

Jw = [H₃O⁺ ] × [OH^- ] = Kw × [H₂O] = 1.8 × 10^-16 × 55.56 = 10^-14

Ponieważ w czystej wodzie stężenie jonów hydronowych i hydroksylowych jest równe więc:

[H₃O⁺ ] = [OH^- ] = 10^-7 mola/dm³ oraz pH = pOH = 7.0

W roztworach kwaśnych:

[H₃O⁺ ] > [OH^- ], a pH < 7

W roztworach zasadowych:

[H₃O⁺ ] < [OH^- ], a pH > 7

Skala wartości pH i pOH

Odczyn obojętny

Odczyn kwaśny Odczyn zasadowy

silnie kwaśny słabo kwaśny słabo zasadowy silnie zasadowy

pH 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

pOH 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

wzrost kwasowości wzrost zasadowości

Odczyn pH zmierzyliśmy pehametrem, a następnie obliczyliśmy jego teoretyczną wartość, używając wzorów podanych w instrukcji nr 6. Określiliśmy również barwę roztworu po dodaniu do niego fenoloftaleiny oraz oranżu metylowego. Dane zestawiliśmy w tabeli:

Związek rozpuszczony	Stężenie roztworu	Odczyn [pH]	Barwa
		Zmierzony	Wyliczony
HCl	0,01mol/dm^3	2,02	2
CH3COOH	0,01mol/dm^3	3,31	3,37
NaOH	0,01mol/dm^3	10,17	12
NH3H2O	0,01mol/dm^3	9,30	10,62
NaCl	0,1mol/dm^3	6,96
NH4Cl	0,1mol/dm^3	4,63
Na2CO3	0,1mol/dm^3	10,54

Różnice między pH zmierzonym a pH wyliczonym wynikają z mycia po każdym badaniu pehametru wodą, co mogło spowodować rozwodnienie roztworu, co skutkowało błędami w pomiarach.