Różne definicje pojęcia INSTYTUCJA:
Zespół osób realizujących żywotne cele danej zbiorowości za pomocą określonych środków – osoby zarówno z wewnątrz grupy, jak i z zewnątrz, które mają realizowac cele
Zespół norm regulujących stosunki społeczne – zupełne odpersonalizowanie instytucji; budynek + wyposażenie + osoby, które tam pracują i realizują funkcje, do których zostali powołani
Obejmuje: organizację, zakład, placówkę lub po prostu urządzenia, które spełniają określone zadania wg określonych reguł przebiegu pracy i podziału funkcji między osoby współpracujące – będąc częścią większego systemu organizacyjnego instytucja dysponuje pewnymi warunkami (budynki, środki, instrumenty i techniki), które umożliwiają spełnianie określonych funkcji wobec społeczeństwa, pracowników instytucji połączonych formalnymi stosunkami pracy
Forma organizacyjna – podobna jest w znaczeniu do 1 rozumienia
Stanowi ramy warunków, w jakich przebiegają procesy socjalizacji. Jest obszarem socjalizacji powołanym przez społeczeństwo dla realizacji określonych zadań i funkcji – jest obszarem socjalizacji, czyli procesu uspołecznienia, w którym wychowanie ma dla nas znaczenie, ponieważ kształtuje naszą osobowośc. Socjalizacja dzieje się w 2 sferach
Ogólnospołecznej – w której stawiamy pytania o zadania instytucja a także o cele, które ma realizowac -> jest przygotowana do tego, aby kształtowała w nas socjalizację, żeby przekazała nam określone normy, które mamy przestrzegac oraz aby stała na ich straży
Indywidualnej – w której stawiamy pytania o przystosowanie się jednostki do tych norm oraz o ich wpływ na naszą osobowośc.
Wg Radlińskiej
INSTYTUCJA – to organizacja trwała oparta na prawie pisanym lub zwyczajowym – instytucja jest organizacją trwałą tzn., że jest pewną ciągłością historyczną – jest, była i będzie lub trwała w znaczeniu bycia niezmienną. Prawo pisane – statuty, regulaminy, ustawy, prawo zwyczajowe – tradycja (wkupne, obchodzenie imienin)
Immanentne cechy instytucji
- jest oparta o prawo, reguły (wymiar aksjologiczny)
- mogą być zarówno formalne lub nieformalne, czyli oparte o prawo zwyczajowe
Instytucja posiada osobowośc prawną, posiada agendy i działa ponadlokalnie
Pojęcia uszczegółowiające i dodatkowo określające pojęcie INSTYTUCJA to
Placówka
Urządzenie
PLACÓWKA wg Radlińskiej – to punkt planowego wykonywania danego rodzaju pracy zaopatrzony w odpowiednie dla niej narzędzia – nie musi mieć osobowości prawnej, jednak może ją posiadac, można ale również niekoniecznie wykonuje się w niej te sama zadania co w instytucji, jest zależna od instytucji i działa lokalnie.
Wojewódzka biblioteka jest instytucja, ma osobowośc prawną, działa ponadlokalnie – województwo a nie osiedle
Biblioteka rejonowa jest agendą wojewódzkiej biblioteki
Biblioteka wojewódzka może być agendą ale tylko dla ludzi znajdujących się w obrębie tej biblioteki
URZĄDZENIA –
to zorganizowane zbiory (muzea, biblioteki)
budowle przystosowane do działalności, która się w nich odbywa (teatry, boiska)
zespoły środków technicznych służących zmiennej treści. Urządzenia stają się instytucjami lub placówkami, gdy samodzielnie podejmują działalnośc.
Czym się różni urządzenie od placówki i instytucji?
Urządzeniem jest coś, co nie spełnia swoich funkcji, np. biblioteka w pełni wyposażona jest wówczas urządzeniem, gdy nie ma w niej pracujących ludzi a także i czytelników. Sam budynek + wyposażenie
INSTYTUCJA ŻYWA – instytucja zdolna do zmiany, charakteryzuje się stała negacją między tym, co utworzone, a tym, co jest w trakcie tworzenia. Tzn, że są jakieś elementy stałe lub w trakcie tworzenia, np. pracownik, który ma nowe pomysły i istnieje przeświadczenie, że wszyscy powinniśmy tak pracowac i pojawia się czynnik, który wywołuje jakieś zmiany – np. nowy kierownik.
INSTYTUCJA SYMBOLICZNA – siec symboliczna, społecznie usankcjonowana, w której krzyżują się w zróżnicowanych relacjach i proporcjach elementy realne (materialne) i wyobrażalne (wiedza, sankcje, plotki)
W tak pojmowanej instytucja krzyżują się 3 elementy określające jakośc stosunków społecznych
instytucja utworzona, dana z zewnątrz
instytucja znajdująca się w trakcie tworzenia
instytucjonalizacja – powołanie instytucji, grupy osób, która zajmowac się będzie realizowaniem pewnych działań – podział funkcji i zadań
W każdą instytucje wpisane są antynomie, czyli 2 skrajne bieguny
porządek/nieporządek (ład/chaos)
trwałośc, stagnacja/ dynamika (stałośc/zmiana)
trwałośc – historyczna lub w sensie bycia niezmiennym)
przestrzeń/obszar
obszar jest zawsze dwuwymiarowy - długośc i szerokośc
przestrzeń jest trzecim wymiarem (długośc, szerokośc i głębokośc) są to relacje międzyludzkie, które nie są namacalne, są niewidzialne
instytucja zewnętrzna/instytucja wewnętrzna (zewnętrzna – nadana – przepisy, ustawy, wewnętrzna – sami tworzymy)
instytucja utworzona/ instytucja w trakcie tworzenia (powstała lub się przekształca)
instytucja stara/instytucja młoda (dawno powstała lub dawno nie była przekształcona i niedawno powstała lub dopiero się przekształciła)