Diagnostyka laboratoryjna 07-03-2012
Cukier
zaburzenia gospodarki węglowodanowej
Cukrzyca – grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się podwyższonym stężeniem glukozy we krwi w wyniku zaburzeń wydzielania insuliny lub zaburzeniami działania.
upośledzenia tolerancji glukozy (IGT) zwiekszona insulinoodpornosc ( otyłość, hiperglikortykosteroidemia) ,hiperinsulinomia, stan dłuższego utrzymania się wyższego stężenia glukozy po posiłkach może prowadzic do pelnoobiadowej cukrzycy typu 2.
nieprawidlowa glikemia n czczo ( IFG) – wskutek nasilonej glukoneogenezy w watrobie w okresie miedzy posilkami.
w przypadku podjerzenia cukrzycy należy wykonac:
w momencie wystepowania objawow hiperglikemii onaczenie glikemii przygodnej – stezenie glukozy…
Wartosci referencyjne glukozy 65-100 mg/dl
hiperglikemia – wynik badania na czczo powyżej 120 mg/dl , jawna cukrzyca > 200 mg/dl
umiarkowania hiperglikemia <200 mg/dl – stres, nadczynosci przysadki, tarczycy, nadnerczy oraz zapalenie lub rak trzustki.
hipoglikemia – 45 mg/dl wynik badania na czczo. przedawkowanie lekow ( insulina, doustne leki hipoglikemizujace), dlugotrwale glodzenie, polaczone z wysilkiem fizycznym. niedobor glikokortykoidów. ciezka hypotyreoza, noworodki z niskim ciezarem urodzenia.
badania oceniające gospodarke weglowodanową.
stężenie glukozy na czczo. oznaczanie koncowych produktów glikolizy: mleczan, pirogronian.
badanie moczu – cukier, ciała ketonowe
180 mg/dl próg nerkowy.
doboey profil glikemii – okreslenie glukozy co 3-4 godziny. przez cala dobę, podczas przyjmowania lekow i posiłków.
fruktozamina – badanie określające retrospektywnie poziom glukozy 2-3 tyg. wartości referencyjne 2-2,8 mmol/l ; 3,2-4.0 mmol/l okresowe stany hiperglikemiczne. powyżej 4.0 mmol/l niewyrownana cukrzyca
hemoglobina glikowana HbA1 – badanie określające retrospekcyjny poziom glukozy przez 3 msc , wartości referencyjne 4,5 – 6%
cukrzyca typu 1 – cukrzyca młodocianych, insulunozalezna (IDDM) zniszczenie komorek b trzustki z bezwzględnym deficytem insuliny – podloze immunologiczne, idiopatyczna.
cukrzyca typu 2 –cukrzyca dorosłych, insulinozaleznych ( NIDDM) – zakres od przewagi insulinoopornosci z umiarkowanym deficytem insuliny do umiarkowanej insulinoopornosci z przewagą niedobory insuliny.
Cukrzyca ciężarnych (GDM)
po raz pierwszy wykryta podczas ciazy, podczas prawidłowej ciazy wystepuje zwiekszona oporność na insulinę ( szczególnie w drugim i trzecim trymestrze) – i utrzymywana jest euglikemia nietolerancja glukozy wystepuje u 2-5% kobiet w ciazy – u 40% z nich w ciagu najbliższych 10 lat dojdzie do pełnoobjawowej cukrzycy ( najczęściej typu 2) wady rozwojowe plodu wystepują gdy nie wykryto cukrzycy typu 1 lub 2 na początku ciazy klasyczna cukrzyca ciężarnych wystepuje już po …
lipidy osocza
triacyloglicerole
cholesterol wolny i zestryfikowany
fosfolipidy
wolne kwasy tluszczowe
transport lipidow w środowisku wodnym ( we krwi) jest możliwy po ich połaczeniu się z białkami ( apoproteinami) w związki wielkocząsteczkowe zwane lipoproteinami.
lipoproteiny sferyczne czatki
niestechiometryczne kompleksy bialkowo-lipidowe
rdzen – triacyloglicerole i estry cholesterolu
powierzchnia – czasteczki amfipatyczne lipidow (fosfolipidy i cholesterol wolny)