Ćwiczenie I Data: 20.12.2012r.

Temat: Glikokortykosteroidy, leki przeciwzapalne i przeciwgrzybicze.

Glikokortykosteroidy:

• Hamują aktywność fosfolipazy A2

• Hamują aktywność układu immunologicznego

• Hamują wczesną i późną fazę zapalną

• Hamują procesy naprawcze, gojenie sie ran ( <- To działa niekorzystnie)

• Hamuja procesy zapalne różnego pochodzenia

• Mają typowo objawowe działanie- nie działają przyczynowo

- Leczenie substytucyjne w stanach niedoczynności kory nadnerczy (zaniku lub jej uszkodzenia)
- Terapia przeciwzapalna, immunosupresyjna:
a. Stany zapalne alergiczne skóry, oczu, uszu, nosa ( jeżeli uszu to miejscowe- maść, krople)
b. Stany nadwrażliwości po ukąszeniu owadów, wstrząsy polekowe
c. W celu zapobiegania odrzutu przeszczepu
d. Astma oskrzelowa( aerozole, inhalacje)
- Astma to chotoba o podłożu zapalnym wtedy stosujemy FLUTIKAZON

e. W chorobach nowotworowych

Glikokortykosteroidy jako leki z wyboru ( preferowane, I -szego rzutu)

• Wyprysk
  -kontaktowy
  -AZS

• Liszaj płaski, przewlekły

• Oparzenia

• Pokrzywka

Glikokortykosteroidy jako alternatywa lub leki dodatkowe:

• Łuszczyca

• ŁZS

• Toczeń rumieniowaty

• Łysienie plackowate

• Bielactwo ale to bardzo ograniczone możliwości

!!!Hydrokortyzon to pierwszy preparat.!!!

Stosując jako kryterium siłę działania leku glikokortykosteroidy stosowane miejscowo zostały podzielone na 7 grup:
- grupa I - najsilniejsza
- grupa VII - o najmniejszej aktywności

Ocena siły działania - test odkurczania naczyn krwionośnych McKenzie. Stopień zblednięcia skóry u zdrowych ochotników
po miejscowej aplikacji GKS.

Tutaj pani ma wysłać nam tableke. Mamy ogarniac przedstawicieli I i VII grupy i wiedzieć ,że I grupy nie stosujemy
na twarz.

GKS bardzo dobrze penetrują zarówno przez zdrową jak i chora skórę dlatego miejscowe działania niepożądane
dotyczną: ( są to zmiany nieodwracalne)

a. naskórka
b. skóry właściwej
c. tkanki podskórnej

Na adsorpcje GKS przez skórę wpływają:

• chemiczne modyfikacje preparatów

• siła działania

• podłoże (maść najsilniejsza penetracja, krem pośrednia, roztwory i areozole najsłabsza)

• cechy osobnicze

• czynniki środowiskowe

• miejsce i częstość aplikacji (najlepsze wchłanianie):
  - błony śluzowe
  -okolice krocza
  - fałdy skórne
  -powieka -> Szczególnie niebezpieczne bo jest ryzyko rozwóju jaskry

• ogólny stan skóry

Działania niepożądane:

1. Skórne

-zanik naskórka i skóry właściwej
-poszerzenie naczyń krwionośnych
-rozstępny skóry
-odbrawienia, przebarwienia,
-wzmożone owłosienie
-trądzik posteroidowy
-zapalenie mieszków włosowych
2. Nadkażenia skórne:
-bakteryjne
-wirusowe
-grzybicze
3.Alergia kontaktowa - Maślan hydrokortyzonu
4.Tolerancja
5.Jaskra - GKS na powiekę
6.Efekt odstawienia - pogorszenie dermatozy
7.Objawy ogólne - zahamowanie osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej

Działanie niepożadane GKS w obrębie skóry jest wynikiem antyprofileracyjnego działania ich na:
- Keratynocyty
- Fibroblasty
W wyniku tego dochodzi do zaniku naskórka i skóry właściwej. Oddziaływanie na komórki naskórka jest odwracalne,
na komórki skóry właściwej nieodwracalne. Ponadto zmniejszają sie właściwości podporowe tkanki łącznej co

Powoduje rozszerzenie naczyń ( teleangiektazje) i rozstępy.

• Często w miejscu aplikacji powstaja przebarwienia przypominające bielactwo ( fitopigmentacja)
  jako efekt hamującego działania GKS na melanocyty.

• W ostatnich latach pojawia sie coraz wiecej doniesień o występowaniu chorób alergicznych
  (reakcji nadwrażliwości) na stosowane miejscowo GKS. Najczęściej mają postać wyprysku kontaktowego.

Ogólnoustrojowe działania niepożądane GKS:

Zahamowanie osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej z możliwością zahamowania wzrostu przy miejscowym
stosowaniu preparatów GKS występuje RZADKO. Najcześciej u niemowląt i małych dzieci po zastosowaniu silnych GKS
na duże powierzchnie przez conajmniej 3-4 tygodnie.

Skóra dzieci jest cienka, delikatna, ma duża powierzchnie wchłaniania w stosunku do masy.

• Budowa skóry dziecięcej wymaga ostrożności w miejscowym stosowaniu GKS

• Nie nalezy ich stosować u wcześniaków i noworodków

• U dzieci < 2 roku zycia sa wskazane gdy zmiany wypryskowe nie reagują na tradycyjne leczenie przeciwzapalne

• Nie na duże powierzchnie, okolice krocza, odbytu, powieki

• U dzieci nie okluzyjnie

Schemat leczenia:

a.Terapia ciągła - codzienne aplikowanie raz na dobę nie dłużej niż 4-5 dni

b.Terapia przerywana - W celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia działań niepożądanych tj. aplikacja co drugi dzień
naprzeniennie z obojętnymi środkami nawilżającymi i zmiękczającymi skórę:
-Cutibaza
-Diprobaza
-Elobaza
-Nanobaza

c. Można stosować przez 3 dni a bazę przez kolejne 3 dni, cykl powtarzać

d. Praktykowany jest system weekendowy, 2 razy w tygodniu a GKS a pozostałe dni preparaty obojętne.

Zaletą nowych schematów leczenia jest uzyskanie korzystnego efektu klinicznego przy zmniejszeniu ryzyka
działań niepożądanych.

WIRUS HERPES SIMPEX
-Arginina sprzyja aplikacji

1.Denotivirum (Vratizolin)
- działanie wirusobójcze i bakteriostatyczne wobec bakrerii Gram+ , działanie przeciwzapalne
-działa głównie na wirusy Herpes ( zwłaszcza HSV i S.aureus)

2.Acyklowir (Zovirax)
-Selektywnie hamuje replikacje wirusów przez konkurencyjne zmniejszenie wirusowej polimerazy DBN
-Wykazuje aktywność wobec ..... ? Herpes..
-Podany natychmiast po zakażeniu lub pojawieniu się pierwszych objawów nawrotu działa na wirusa opryszczki
(herpes simplex) wirus ospy wietrznej i półpaścca.
-Ogólnie lub miejscowo w zakażeniu narządów płciowych i oka

3.Sond
-Pomocniczo przy leczeniu opryszczki wargowej
-Zawiera:
* Tymol - dezynfekcja
* Mentol - wychładza, znieczula
* Kwas salicylowy - wysusza

4.Plaster Compeed
- Nowoczesny, niewidoczny, ultracienki, hydrokoloid-075, który łagodzi we wszystkich fazach roślinnych
-Łagodzi pieczenie
-Przyśpiesza leczenie
-Pomaga zapobiegać zakażeniu i infekcji wtórnej

OSPA

w 90 % dzieci do 15 roku życia - zmiany skórne i gorączka

1.Pudroderm
-benzokaina
-mentol
-tlenek cynku

• Przeciwświądowo, miejscowo znieczulająco, ściągająco, wysuszająco, osłaniająco.

• Stosowany pomocniczo w łagodzeniu objawów w połpaśccu, świądach, ukąszeniach owadów

2. Puder płynny
-Mentol
-Tlenek cynku

WIRUS CYTOMEGALI (CMV)

Opisano dwie postacie zmian skórnych współistnejących z zakażeniem CMV:

1. Miernie nasilone, wrzodziejące zmiany

2. Wysypka plamisto-grudkowa. Często swędząca

Jaki lek? ------> Gancyklowir

WIRUS EPSTYEINA- BARR (EB)

Mononukleoza ( choroba pocałunkow) bo przenosi sie przez ślinę.
-Leczenie zakażenia wirusem HHV6, HHV7, i EB jest wyłącznie objawowe

________________________________________________________________________________________________________

LEKI PRZECIWGRZYBICZE

Grzycie mozna podzielić na powierzchniowe lub uogólnione

Leki przeciwgrzybicze:

1. Antybiotyki p/grzybicze

• Amfolerycyna B

• Natamycyna

• Nystatyna

Amfolerycyna B
-Grzybobójcza
-Szeroki zakres
-Nie działa na dermofizy
- W bardzo niewielkim stopniu wchłania sie z przewodu pokarmowego

Natamycyna
- Grzybostatycznie
-Szeroki zakres (Candida, Aspergilus)
-Słabo wchłania sie z p.p

Nystatyna
-Szeroki zakres ( Candida, Aspergilus)
-Nie działa na dermatofity
-Nie wchłania się z przewodu pokarmowego
-Wyłącznie miejscowo w zakażeniach drożdzakami skóry, błon sluzowych jamy ustnej, przewodu pokarmowego i gardła
-Przy antybiotykoterapi

Pimafucort - połączenie hydrokortyzonu , siarczanu neomycyny i natamycyny

Gryzeofulwina
-Dobrze wchłania sie z przewodu pokarmowego
-Wąski zakres działania, głównie na DERMATOFITY

Syntetyczne leki przeciwgrzybicze:

Inhibitory biosyntezy ergosterolu
-pochodne azolowe
Inhibitozy demetylazy lanosterolu, enzym odpowiedzialnego za synteze ergosterolu
( składnika błony komórkowej grzyba), grzybostatycznie

Doustnie:

• flukonazol

• itrakonazol

• ketakonazol

• worikonazol

Miejscowo:

• Ketakonazol

• itrakonazol

• ekokonazol

• bifonakonazol

• klotrymakonazol

• sertakonazol

Pochodne amin allilowych- inhibitory epoksydazy skwalenowej, czyli blokują przekształcenie skwalenu do...?

1. Terbinafina
   -wąski zakres, działa na dermatofity
   -miejscowo i doustnie
   -na różne postacie grzybic

2. Amorolfina
   -tak samo jak wyżej przy czym mam szeroki zakres bo działa na dermatofity
   grzybydrożdzopodobne i pleśnie

Mikonazol
-żle wchłaniany z p.p
-szerokie spektrum działania : dermatofity, grzyby drożdzopodobne

• Na grzybice skóry i łupieże stosujemy : Bifonazol, Klotrimazol, Ekonazol, Sertakonazol, Ketakonazol
  
  !!! Cyklopiroks (jakiś wazny bo mam z wykrzyknikiem)
  - na dermarofizy, drożdzopodobne i pleśnie
  -przeciwbakteryjnie, przeciwrzęsistokowo <-- o i chyba tego tyczył ten wykrzyknik
  -zlożone działanie
  -a do tego przewiczapalne i przeciwuczuleniowe ( hamowanie kaskady kwasu arachidowego)

Ćwiczenie II Data: 10.01.2013r.

Temat: Farmakoterapia trądziku.

Trądzik - przewlekła choroba zapalna gruczołów łojowych i ujść mieszków włosowych. Charakteryzuje się pojawianie wykwitów skórnych:

• zapalnych (grudki, krosty, torbiele)

• niezapalnych (zaskórniki)

TRĄDZIK MŁODZIEŃCZY

• Choroba skóry w której dochodzi do nadmiernego pobudzenia gruczołów łojowych pod wpływem zaburzeń hormonalnych

• Choroba pojawia się w wieku dojrzewania, a objawami są grudki i zaskórniki

• Zmiany na twarzy, plecach, klatce piersiowej. W ciężkich przypadkach – zmiany ropne, blizny

Przyczyny:

• Czynniki genetyczne (skłonność do nadmiernej produkcji łoju prowadząca do powstania zaskórników)

• Bakterie skórne znajdujące się przede wszystkim w ujściach gruczołów łojowych (Propionibacterium acnes)

• Czynniki hormonalne

• Zaostrzenie objawów np. stres, promieniowanie UVA

TRĄDZIK RÓŻOWATY

• Przewlekła choroba charakteryzująca się wykwitami rumieniowymi, krostkowymi lub grudkowymi

• Powstaje u osób w wieku dojrzałym , częściej u kobiet, natomiast cięższe postacie tej choroby powstają u mężczyzn

• Zmiany najczęściej powstają na nosie, czole, policzkach, brodzie i uszach. Charakterystyczne jest stałe zaczerwienienie twarzy.

Postaci choroby:

1. Rumieniowa

2. Krostkowo-grudkowa

3. Przerostowo-naciekowa

4. Oczna

POSTAĆ RUMIENIOWA

• Wczesne stadium choroby

• Początkowo rumień w środkowej części twarzy jest przemijający, utrzymuje się ponad 10min, następnie jest utrwalony

• Objawy są następstwem uszkodzenia ścian naczyń skórnych, ich trwałego rozszerzenia lub tworzenia nowych naczyń włosowatych

POSTAĆ GRUDKOWO-KROSTKOWA

• Stały rumień

• Na podłożu rumienia występują grudki i krostki , nie występują zaskórniki

• Może dochodzić do delikatnego złuszczania się i pogrubienia skóry

• Zmiany goją się w ciągu kilku tygodni, bez pozostawienia blizn

POSTAĆ PRZEROSTOWO-NACIEKOWA

• Stały rumień i obrzęk twarzy

• Pojawiają się guzki i blaszki oraz odgraniczone zmiany przerostowe. Guzki i blaszki powstają na skutek zlewania się zmian zapalnych

• Najczęściej zmiany przerostowe dotyczą okolic nosa – rhinophyma (częściej u mężczyzn), a także uszu, czoła, oczu

POSTAĆ OCZNA

• Pieczenie, kłucie, świąd oczu

• Nieregularne brzegi powiek

• Przewlekłe zapalenie spojówek oraz brzegów powiek

• Nadwrażliwość na światło

• Dość często występuje też zespół suchego oka oraz zmiany w obrębie rogówki

Przyczyny:

• Predyspozycje genetyczne

• Zaburzenia hormonalne zaburzenia układu pokarmowego (niedokwaśność)

• Infekcje skóry

• Zaburzenia naczyniowe

• Zaostrzenie objawów: stres, alkohol, promieniowanie słoneczne, nieodpowiednia higiena skóry

ETAPY ROZWOJU CHOROBY:

1. Pre-rosacea

• Nadwrażliwość skóry na czynniki chemiczne i fizyczne

• Często nawracający się rumień

1. Stadium II

• Wybitna nadwrażliwość skóry

• Trwały rozszerzający się rumień i obrzęk

• Grudki, krosty, poszerzenie ujść gruczołów łojowych

• Zmiany w obrębie oczu

1. Stadium III

• Mnogie zapalne guzki i czyraki

• Przerost i włóknienie gruczołów łojowych

• Pogrubienie skóry i guzy, najczęściej nosa (rhinophyma)

FARMAKOTERAPIA

Trądzik młodzieńczy (leki):

1. NADTLENEK BENZOILU

• Mechanizm działania:

  • Działanie przeciwbakteryjne (hamuje rozwój bakterii bezwzględnie beztlenowych)

  • Działanie keratolityczne

  • Silne właściwości utleniające

  • Pobudza ziarninowanie i syntezę kolagenu

  • Zmniejsza dolegliwości bólowe i świąd

• Zastosowanie:

  • Trądzik pospolity / młodzieńczy

  • W połączeniu z klindamycyną skuteczny w leczeniu postaci przerostowo-naciekowej trądziku różowatego

• Działania niepożądane:

  • Podrażnienie skóry (wysuszenie, odczyny zapalne)

  • Nadwrażliwość na UV

  • Reakcje alergiczne

  • Odbarwienie ubrań

1. RETINOIDY

   • To metabolity witaminy A

   • Stymulują wzrost nabłonka

   • Powodują złuszczanie naskórka

   • Bardzo silne działanie przeciwzaskórnikowe

   • W trądziku udrażniają ujścia gruczołów łojowych i zapobiegają tworzeniu się zaskórników

• Zastosowanie:

  • Różne postacie trądziku z wyjątkiem trądziku różowatego

• Działania niepożądane:

  • Podrażnienie, zaczerwienienie, wysuszenie

  • Przebarwienia skóry

  • Działanie światłouczulające

  • Suchość gałek ocznych

• Preparaty:

TRETYNOINA:

• Atrederm

• Locacid

• Retin A

IZOTRETYNOINA:

• Izostrex

ADAPALEN:

• Differin

TAZAROTEN:

• Zorac

1. KWAS AZELAINOWY

• Działa przeciwbakteryjnie i przeciwzapalne

• Działa przeciwłojotokowe

• W mniejszym stopniu działanie złuszczające

• Najlepsze wyniki w przypadku zmian grudkowo-krostkowych trądziku różowatego

• Nie polecany w … ???

• Zastosowanie:

  • Trądzik pospolity (młodzieńczy) oraz różowaty

  • Atopowe zapalenie skóry oraz przebarwienia

• Preparaty:

  • Acne-Derm

  • Skinoren

  • Hascoderm

1. METRONIDAZOL (najlepszy na trądzik różowaty !)

• Działanie bakteriobójcze, przeciwutleniające, przeciwzapalne

• Stosowany w leczeniu:

  • Trądziku różowatego

  • Wyprysków łojotokowych

  • Zapaleniach skóry

  • Zakażeniach bakteryjnych skóry

• Wysoka skuteczność i dobra tolerancja

• Niska częstość występowania miejscowych rekcji skórnych: pieczenie, świąd, rumień

• Preparaty:

  • Metronidazol (krem)

  • Rozex (żel)

1. TAKROLIMUS I PIMEKROLIMUS

• Zapobiegają stanom zapalnym

• Skutecznie w leczeniu świądu i rumienia – objawów trądziku różowatego

• Stosowane również w AZS

• Preparaty:

  • Protopic

  • Elidel

1. PREPARATY ZAWIERAJĄCE SIARKĘ

• Działanie bakteriobójcze i bakteriostatyczne

• Stosowane w trądziku młodzieńczym i różowatym oraz łojotokowym zapaleniu skóry

• Leki robione zawierające siarkę (wycofane)

  • Acne Sulf

  • Dermacnel

1. SULFACETAMID SODU (10%) I SIARKI (5%) – najnowszy środek (dostępny jedynie w Ameryce, w Polsce jeszcze nie)

• Stosowany w trądziku zwykłym i różowatym oraz łojotokowym zapaleniu skóry

• Wysoka skuteczność w leczeniu rumienia i grudek

• W przypadku siarki mogą wystąpić reakcje alergiczne polegające na obrzęku powiek i suchości skóry twarzy

• Preparaty:

  • Sulfacet-R – płyn

  • Klaron – płyn

  • Rosula – żel

  • Plexion – zawiesina

1. ANTYBIOTYKI DO STOSOWANIA MIEJSCOWEGO

• Działanie przeciwbakteryjne

• Działanie przeciwzaskórnikowe

• Zwalczają stan zapalny

• Nie mają wpływu na nadmierną produkcję łoju oraz rogowacenie ujść mieszków włosowych

• Ogranicza objawy ropne

• Preparaty:

• KLINADYMYCYNA: Dalacin T , Klinadacin T

• ERYTROMYCYNA

• Zastosowanie:

  • Trądzik pospolity

  • Trądzik różowaty

  • Zakażenia skóry

  • Stany zapalne skóry

• Działania niepożądane:

  • Podrażnienie, zaczerwienienie skóry

  • Podrażnienie, zaczerwienienie oczu

  • Świąd

  • Lekoodporność

1. LECZENIE OGÓLNE – ANTYBIOTYKI

• Stosuje się antybiotyki z grupy tetracyklin

• Stosowane w terapii trądziku ze stanami zapalnymi w postaci grudek, krost, guzków, cyst, nacieków oraz w trądziku różowatym

• Preparaty:

  • Limecyklina (preparat Tetralysal)

  • Doksycyklina (Unidox Salutab, Oracera)

  • Minocyklina (Minocin, Solodyn – niedostępne w Polsce)

1. LECZENIE OGÓLNE – INNE LEKI

• Klarytromycyna – antybiotyk z gr. Makrolidów

  • Taclar

• Azytromycyna

• Erytromycyna

• Metronidazol -> Metronizadol Polpharma (tabletki)

• Izotretynoina -> Izotek (tabletki)

1. LECZENIE WSPOMAGAJĄCE

• Preparaty o działaniu przeciwzapalnym, przeciwświądowym i odkażającym -> Afronis

• Preparaty z bratkiem -> Ceranowa

• Preparaty z cynkiem -> Salfazin

• Preparaty z zieloną herbatą -> Visaxinum

• Preparaty z drożdżami -> Dromin

1. INNE TERAPIE

• Światło i laseroterapia

  • Lampy Sollux pomagają opanowywać rumień

  • Poszerzone drobne naczynia krwionośne usuwa się za pomocą lasera lub elektrokoagulacji

• Leczenie operacyjne

  • W postaci przerostowej trądziku różowatego stosuje się ścięcia tkanek i dermabrazję czyli ręczne ścieranie skóry

KOSMETYKI:

• Stosowanie środków oczyszczających nie zawierających alkoholu i substancji drażniących , aby zmniejszyć potencjalne podrażnienia

• Stosowanie środków nawilżających, które uwadniają warstwę rogową naskórka

Ćwiczenie III Data: 10.01.2013r.

Temat: OTC

Leki OTC (Over The Counter)

• Wówczas kiedy chory sam rozpoznaje objawy, które może on zwalczać bez konieczności wizyty u lekarskiej albo kierując się poradą farmaceuty w aptece

• Najlepiej max. 3-4 dni

Źródła informacji:

• Lekarz (ok. 40%)

• Reklama (ok 50%)

• Reklama

• Domowe poradniki

• Leksykony

PRZEDMIOT SAMOLECZENIA

• Przeziębienie

• Grypa (i inne choroby z podwyższoną temperaturą)

• Kaszel

• Katar

• Ból gardła

• Ból zęba

• Bóle menstruacyjne

• Bóle pourazowe

Wśród leków dostępnych bez recepty największą grupę stanowią środki przeciwbólowe, a zwłaszcza NLPZ

Przed zastosowaniem leku należy dokładnie zapoznać się z ulotką!

NLPZ / leki przeciwgorączkowe – właściwości:

• Przeciwbólowe

• Przeciwzapalne

• Przeciwgorączkowe

• Antyagregacyjne

Mechanizm – hamowanie syntezy prostaglandyn (PGI,PGE, tromboksanu)

Cyklooksygenazy - ich funkcje to ochrona komórki i przekaźnictwo bólu

• COX-1 (konstytutywna) ZAWSZE

  • Stale i powszechnie występuje w tkankach

• COX-2 (indukowalna) STANY ZAPALNE

  • W warunkach fizjologicznych obecna w nerce, mózgu, jądrach (?) i nabłonku tchawicy

  • Jej aktywność wzrasta 20x w reakcji zapalnej

Kwas acetylosalicylowy (Aspiryna):

• Jest nieodwracalnym inhibitorem COX-1 hamowanie syntezy prostaglandyn

• Jako inhibitor cyklooksygenazy płytkowej prowadzi do zmniejszenia syntezy tromboksanu

• Stosowany w:
  -chorobach układu krążenia
  -Ostrym zawale serca
  -stanie pozawałowym (profilaktyka wtórna)

Działania niepożądane:

• Objawy dyseptyczne

• Uszkodzenie błony śluzowej żołądka z krwawieniem

• Przedłużenie czasu krwawienia

• Skurcz oskrzeli

• Reakcje skórne

• Zawroty głowy, szum w uszach

• Zaburzenia psychiczne

• Uszkodzenia nerek (długotrwałe stosowanie)

• Zespół REY’Au dzieci (uszkodzenie wątroby)

Przeciwwskazania:

• Nadkwaśność

• Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy

• Uszkodzenie wątroby i nerek

• Astma oskrzelowa

• Dzieci do 12 roku życia

• Obfite krwawienia miesięczne

Ilość stosowanych leków	Ryzyko wystąpienia niekorzystnych interakcji
2	13%
3	34%
5	88%

Ważne interakcje:

• Kofeina zwiększa biodostępność aspiryny

• Węgiel aktywowany i leki neutralizujące zmniejszają wchłanianie aspiryny z przewodu pokarmowego

• Aspiryna nasila działanie doustnych leków przeciwcukrzycowych, przeciwzakrzepowych, przeciwpadaczkowych, sulfonamidów, benzylopenicylin

Paracetamol:

• Ośrodkowe hamowanie syntezy prostaglandyn (NIE MA DZIAŁANIA OBWODOWEGO)

  • Działanie: przeciwbólowe i przeciwgorączkowe (NIE MA PRZECWIZAPALNEGO)

  • Paracetamol, Panadol, Codipar

• Działania niepożądane:

  • Skórne reakcje uczuleniowe:

    • Pokrzywka, rumień, wysypka, świąd, zapalenie skóry, plamica barwnikowa

  • Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego:

    • Nudności, wymioty, biegunka

  • Stosowany w dużych dawkach (lub długotrwale bądź z alkoholem) może upośledzić czynność wątroby lub nerek

• Bezpieczny u dzieci i kobiet w ciąży

• Przeciwwskazania:

  • Nie wolno podawać paracetamolu niemowlętom poniżej 3 miesiąca życia

  • Nadwrażliwość na paracetamol

  • Ciężka niewydolność wątroby

  • Wirusowe zapalenie skóry

  • Choroba alkoholowa

  • ….

• Interakcje:

  • Cholinolityki opóźniają jego wchłanianie

  • Metoklopramid i kofeina zwiększają wchłanianie paracetamolu

  • Toksyczność paracetamolu nasilają: induktory enzymatyczne (barbiturany, fenytoina, karbomazepina, etanol)

  • Eliminację paracetamolu hamują: propranolol, cymetydyna, ranitydyna

Metanizol:

• Ośrodkowe hamowanie aktywności cyklooksygenazy hamowanie syntezy prostaglandyn

• Działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe (NIE MA PRZECIWZAPALNEGO, silniejszy od paracetamolu)

• Ponadto własności rozkurczowe przy kolkach rożnego rodzaju

• Działania niepożądane:

  • Uszkodzenie szpiku kostnego (wynik budowy chemicznej)

  • Zapalenie błony śluzowej przewodu pokarmowego

  • Zmiany dermatologiczne

  • Uszkodzenie nerek

• Interakcje:

  • Metanizol nasila działanie:

    • Doustnych leków przeciwcukrzycowych

    • Leków przeciwzakrzepowych

    • Sulfonamidów

    • Fenytoiny

  • Barbiturany osłabiają działanie metanizolu

  • Z chloropromazyną – możliwość ciężkiej hipotermii

Inne NLPZ:

• Naproksen (Aleve, Anapran, Naxii) (p/bólowo, p/gorączkowo, p/zapalnie)

• Ibuprofen (Ibuprom, Ibum) (p/bólowo, p/gorączkowo, p/zapalnie)

• Diklofenak (Voltaren) (p/bólowo, p/gorączkowo,)

• Meloksikan (Opokan) (p/bólowo, p/gorączkowo,)

Zastosowanie:

• Bóle:

  • Głowy

  • Zęba

  • Ucha

  • Przeziębienie

  • Kostno-stawowe

  • Miesięczne

Preparaty – przykłady:

Pochodne kwasu salicylowego:

• Polopiryna

• Alko-Prim

• Anapiryna

• Aspiryna

• …

Dodatki do paracetamolu i kwasu acetylosalicylowego:
kofeina,
difenhydramina (p/hist I generacji)
fenylefryna (zwęża naczynia)
pseudoefedryna, deksometaforan (opiody p/kaszlowo)

ACARD

• Kwas acetylosalicylowy – 75 mg

• Działanie:

  • Hamuje agregację płytek krwi przez zmniejszenie biosyntezy prostaglandyn w płytkach krwi (blokowanie COX)

• Wskazania:

  • Choroba niedokrwienna serca

  • Zapobieganie agregacji płytek w nadmiernej krzepliwości

  • Zapobieganie zawałowi serca

  • W niestabilnej chorobie wieńcowej

  • Zapobieganie zatorom naczyń mózgowych

  • Po przebytym udarze zatorowym mózgu

  • Zatorowa miażdżyca naczyń obwodowych

• Przeciwskazania:

  • Choroba wrzodowa

  • Hemofilia

  • Skaza krwotoczna

  • Kobiety w ciąży i dzieci

ASA + inne NLPZ

• Inne NLPZ podane łącznie z aspiryną mogą zmniejszać jej efekt przeciwpłytkowy

• Jeżeli przed przyjęciem aspiryny damy ibuprofen to agregacja będzie zahamowana tylko w 60 %

• NLPZ osłabiają działanie leków hipotensyjnych, moczopędnych diuretyków (pętlowych – furosemid)

• NLPZ zwiększają:

  • Działanie nefrotoksyczne

  • Działanie oto- i nefrotoksyczne aminoglikozydow (spadek filtracji kłębkowej)

  • Ryzyko krwawienia

  • Ryzyko działania neurotoksycznego

  • Ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego

  • Ryzyko uszkodzenia błony śluzowej przełyku i żołądka (biofosfoniany)

Leki na kaszel

• Przy kaszlu suchym środki przeciwkaszlowe

• Przy kaszlu mokrym wykrztuśne, mukolityki

Kodeina:

• Wykazuje ośrodkowe działanie przeciwkaszlowe

• Zwalnia rytm oddychania

• Działa przeciwbólowo

• Objawy niepożądane:

  • Zaparcia

  • Senność

  • Wymioty

  • Zaburzenia widzenia

  • Swędzenie skóry

  • Euforia

  • Niepokój

  • Ryzyko uzależnienia

  • Zwężenie źrenic

• Przeciwwskazania:

  • U wcześniaków i noworodków

  • Astma oskrzelowa

  • Po zażyciu kodeiny nie należy prowadzić pojazdów mechanicznych

• Interakcje:

  • Nasilenie działania depresyjnego na OUN:

    • Leków psychotropowych

    • Leków nasennych i uspokajających

    • Etanolu

  • Nasilenie działanie opoidów na ośrodek oddechowy

Dekstrometorfen (ACODIN)

• Działanie ośrodkowe przeciwkaszlowe

• Działania niepożądane / interakcje:

  • Jak w przypadku kodeiny tylko rzadziej

Butamirat

• Lek nieopioidowy

• Działanie ośrodkowe przeciwkaszlowe, rozszerza oskrzela

• Działania niepożądane:

  • Bardzo rzadko:

    • Wysypki skórne

    • Bóle brzuch

    • Nudności

    • Biegunki

    • Bóle głowy

Śluzy roślinne

• Zawarte w:

  • Prawoślazie

  • Podbiale

  • Dziewannie

  • Babce

• Działanie przeciwkaszlowe, osłaniające na drogi oddechowe

Pochodne gwajakolu:

Mukolityki:

• Upłynniają śluz przez rozrywanie mostków siarczkowych mukoprotein i

• zmniejszają jego lepkość

Acetylocysteina (ACC):

• Może wywołać skurcz oskrzeli (nie u astmatyków!)

Bromheksyna (Flegamina):

• Działania niepożądane:

  • Sporadycznie objawy nietolerancji ze strony przewodu pokarmowego

  • Bardzo rzadko odczyny skórne

• Interakcje:

  • Ułatwia przenikanie antybiotyku do wydzieliny oskrzelowej

• Ambroksol – aktywny metabolit bromheksyny