Zdrowie Publiczne wykład : 5.12.2010 r

Polifenole działają jako antyoksydanty poprzez:

-zmiatanie wolnych rodników

-chelatowanie metali przejściowych(żelaza, miedzi)

-hamowanie aktywności lipoksygenaz i cyklooksygenaz

-ponadto, wykazują działanie: p/zapalne, p/histaminowe, p/gorączkowe. p/wysiękowe, rozkurczowo – spazmolitycznne, moczopędne.

-jako p/utleniacze chronią przed skutkami stresu, który ma znaczenie w: rozwoju miażdżycy, chorobie Parkinsona, chorobie Alzheimera, procesach nowotworzeni, zaćmienie.

Bioprzyswajalność

-polifenole maja charakter hydrofobowy i w jelicie cienkim są absorbowane drogą dyfuzji biernej

-natomiast glikozydy są bardziej hydrofilne i wymagają transportu czynnego lub są absorbowane po degradacji przez mikroflorę jelitowa w okrężnicy.

-wchłanianie 0,7-9 godzin, okres półtrwania 2-28 godzin.

Nutracetyki

-produkty pochodzenia roślinnego w formie pigułek, proszków, napojów dostępne na rynku jako suplementy żywieniowe

-produkty te zawierają substancje biologicznie czynne, które mogą być stosowane do wzbogacania żywności do wspomagania i dobrego samopoczucia.

-surowce do produkcji nutracetyków zawierające flawonoidy: wytłoki z czerwonych winogron, wytłoki jabłkowe, skórki i pestki owoców cytrusowych, owoce jagodowe(leśne), owoce dzikiej róży, karczochy, liście i kwiaty herbacianego.

Przed czym chronią nas polifenole?

Reaktywnymi formami tlenu: miażdżyca, nowotwory, stres oksydacyjny.

Dlaczego czerwone wino?

W 1l czerwonego wina znajduje się od 500-4000 mg związków fenolowych w tym około 195 mg ket echin, okło 2 mg składników mineralnych (K, Mg, Ca, Na, Si, B, Mn, Zn)

Zdrowotnie działanie wykazuje dawka:

-dla kobiet – 20 g alkoholu dziennie

-dla mężczyzn 30 – 40 h dziennie

1 kieliszek wina ( 11Vol. %) – 27,5 gram alkoholu

Pozytywne działanie wina:

-wzrost frakcji HDL

-zmniejszona agregacja płytek krwi

-obniżenie fibrynogenu

-zwiększoną fibrynolizę

P/nowotworowe właściwości peli fenoli:

-hamowanie wszystkich etapów nowotworzeni

-(inicjacja, rozrastanie się guza pierwotnego, angiogeneza, metastaza)

Indukcja apoptozy lub zatrzymania cyklu komórkowego

-hamowanie syntezy poliamid

-hamowanie aktywności m. in.

-kinaz tyrozynowych

-anhydrazy węglanowej

-telomerazy

-metaloproteinaz macierzy

Wysiłek fizyczny:

-minimalnie 30 minut aktywności fizycznej (aerobowej) o umiarkowanej intensywności 5 x tydzień

-minimalne 20 minut aktywności fizycznej o wyższej intensywności 3 x tydzień

Zalecana aktywność fizyczna (AF):

W profilaktyce zdrowotnej zalecany jest wysiłek fizyczny o charakterze tlenowym, czyli wysiłek, podczas, którego częstość skurczów serca utrzymuje się na poziomie 60-70% tętna maksymalnego.

Tętno maksymalne oblicza się ze wzoru:

HR max = 220 – wiek

W prewencji chorób przewlekłych zaleca się:

-w cukrzycy i chorobach serca, 30 minut AF o intensywności o 10% niższej od progu wentylacyjnego

-w prewencji nadwagi otyłości, 45-60 minut AF na poziomie wysiłku tlenowego

AF w leczeniu otyłości:

Niska aktywność fizyczna rzadko bywa pierwotną przyczyną otyłości, chociaż sprzyja jej rozwojowi

-dzięki zwiększeniu aktywności ruchowej możliwe jest utrzymanie równowagi bilansu energetycznego.

Systematyczność AF prowadzi do :

-zmniejszenia otyłości i obwodu brzucha i proporcji W/H

-regulacja AUN

-wzrost masy mięsni i kości

-poprawy wydolności fizycznej i sprawności

-poprawy samopoczucia i stanu emocjonalnego

( obniżenie stanów lękowych, depresji)

AF prowadzi do redukcji oporniki insulinowej:

Trening fizyczny, wytrzymałościowy, istotnie zwiększa wrażliwość tkanki mięśniowej a działanie insuliny, a także tolerancję glukozy. Stąd u sportowców uprawiających dyscypliny wymagające dużej wydolności fizycznej, stężenia glukozy we krwi n a czczo jest niższe, niż u osób nietrenujących.