Postępowanie egzekucyjne

Postępowanie egzekucyjne

Postępowanie wykonawcze

Jeżeli pytamy o to jaki jest w ogóle zakres stosowania egzekucji administracyjnej, czyli kiedy wobec kogo, można zastosować środki przymusu i ustala sie w postępowaniu egzekucyjnym, ale w istocie chodzi o pytanie, kto i co jest objęte przy egzekucji administracyjnej.

Przy zakresie podmiotowym chodzi o to jakie podmioty mogą stosować środki egzekucyjne i wobec jakich podmiotów.

Przy zakresie przedmiotowym chodzi o wskazanie co do jakich obowiązków można zastosować środki egzekucyjne, czyli egzekucje administracyjną i na jakiej podstawie. Przy zakresie podmiotowym chodzi tak naprawdę o to kto i w stosunku do kogo, a przy zakresie przedmiotowym w jakiej sprawie, tutaj sprawą sa obowiązku, czyli w odniesieniu do jakich obowiązków, będzie egzekucja administracyjno-sądowa oraz na jakiej podstawie stosuje się egzekucje administracyjną.

Jeśli chodzi o zakres podmiotowy to należy tutaj odróżni:

• podmioty czynne

• podmioty bierne

Do podmiotów czynnych należy przede wszystkim organ egzekucyjny. Organ egzekucyjny to jest właśnie ten podmiot, który może stosować egzekucje administracyjną i o tym kto jest taki podmiotem, czyli jaki jest zakres podmiotowy z tego punktu widzenia kto może zastawać egzekucje administracyjną mówi rozdział II ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W tym rozdziale II rozróżnia się dwojakiego typu organy. Po pierwsze rozróżnia się te organy mimo, ze w tej chwili egzekucja obowiązków pieniężnych jak i niepieniężnych jest w jednej ustawie to są rozdzielone podmioty i środki. Rozróżnia się te podmioty, które mogą stosować egzekucje w zakresie pieniężnym i te, które mogą stosować egzekucję w zakresie obowiązków niepieniężnych, a wiec te, które np. będą egzekwować podatki, te które będą egzekwować wydanie decyzji o rozbiórce, - to jest pierwsze rozróżnienie. Drugie rozróżnienie jest jeszcze takie , ze nie wszystkie organy mogą stosować wszystkie środki, czyli dzieli się organy w ramach tych dwóch grup: na takie , które mogą zastosować wszystkie środki egzekucyjne i takie, które mogą zastosować tylko niektóre środki egzekucyjne. Odróżnia się jeszcze taka sytuacje, gdzie organ egzekucyjny może wystąpić w roli organu prowadzącego egzekucje czyli nazwijmy tak jak w postępowaniu jurysdykcyjnym organu głównego oraz w charakterze organu pomocniczego, czyli organu rekwizycyjnego.

Organ rekwizycyjny to jest taki organ, który ma te sama właściwość rzeczową co organ egzekucyjny, ale prowadzi czynności pomocnicze, organ główny zlecił mu prowadzenie pewnych czynności egzekucyjnych. Tymi organami egzekucyjnymi w zakresie należności pieniężnych , które mogą stosować wszystkie środki egzekucyjne, a wiec w tej chwili mówimy o właściwości rzeczowej. Jest w zakresie egzekucji obowiązków pieniężnych naczelnik urzędu skarbowego, czyli w zakresie obowiązków pieniężnych wszystkie środki egzekucyjne może stosować naczelnik urzędu skarbowego.

Natomiast pozostałe podmioty wymienione w art. 19 stosują tylko niektóre środki , bo proszę zwrócić uwagę, właściwy organ gminy o statusie miasta, organ gminy wchodzący w skład statutu miasta warszawskiego może stosować wszystkie środki egzekucyjne z wyjątkiem egzekucji z ruchomości.

Następnie przewodniczący organów orzekającego w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych może stosować tylko te środki w wąskim zakresie.

W zakresie kar pieniężnych i kosztów postępowania co do dyscypliny finansów publicznych, a wiec ograniczony przedmiot.

Następnie dyrektor oddziału ZUS może stosować egzekucje z wynagrodzenia za prace, ze środków świadczeń z ubezpieczenie społecznego, z renty socjalnej, z wierzytelności pieniężnej z rachunków bankowych, a wiec znowu nie wszystkie środki bo np. nie ma tu egzekucji z ruchomości, sprzedaż ruchomości czy sprzedaż nieruchomości.

Dyrektor Izby Celnej może stosować wszystkie środki z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości, Dyrektor regionalnego Oddziału Wojskowej Agencji Mieszkaniowej może stosować środki egzekucyjne z wynagrodzenia za prace, ze świadczeń ubezpieczenia społecznego, na podstawie odrębnych przepisów mogą być inne organy, ale co do zasady ta sa te organy.

A jak jest z zakresie obowiązków o charakterze niepieniężnym?

Jeśli chodzi o obowiązki o charakterze niepieniężnym mówi o tym art. 20 i wskazuje on na to, ze organem który jest właściwym jak gdyby, ma tą ogólna właściwość bez wyłączeń to jest wojewoda. Po drugie w zakresie zadań własnym , zadań zleconych, zadań z zakresu administracji rządowej obowiązków wynikających z decyzji postanowień organów administracji publicznej, czyli to o co najczęściej będzie chodzić, np. decyzja- pozwolenie budowlane. Wówczas właściwy organu Jednostki samorządu terytorialnego, stąd może być zbieg pomiędzy rola organu egzekucyjnego z rolą wierzyciela. Następnie jeżeli chodzi o decyzje, czy postanowienia wydawane w imieniu własnym lub wojewody przez kierownika Wojewódzkiej Służby Inspekcji Straży to ten organ, poza tym w niektórych sytuacjach może być o czy mówi par. 2 każdy organ policji, agencji bezpieczeństwa wewnętrznego, agencji wywiadów, straży granicznej w szczególności jeżeli chodzi o tzw. przymus natychmiastowy.

Przymus natychmiastowy jest szczególna forma przymusu , który może być zastosowany bez postanowienia, a na ustane wezwanie to dotyczy sytuacji niebezpieczeństwa np. zgromadzenia, niebezpieczeństwa w sytuacji akcji ratowniczej, możliwość użycia siły fizycznej, ale także zagrożenia i mówi się o przymusie natychmiastowym ponieważ wyłączone sa pewne przepisy z zakresu egzekucji administracyjnej.

W przypadku , gdy mamy do czynienia bardzo często w postępowaniu egzekucyjnym z zadaniami zleconymi z zakresu administracji, gdzie decyzje sa podejmowane przez organizacje społeczne, stowarzyszenia oraz inne podmioty w ramach zadań zleconych z ustawy czy z zawartego porozumienia. To wówczas jeżeli to jest decyzja z zakresu administracji rządowej zlecona to organem egzekucji organów obowiązków o charakterze niepieniężnym jest wojewoda. Trzeba też wiedzieć jaka jest właściwość miejscowa tego organu egzekucyjnego. Te właściwość miejscowa organów egzekucyjnych wyznacza art. 22. Tutaj jest także obowiązków o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym. To jest pierwszy rodzaj podmiotu administracyjnego, czyli organ egzekucyjny. Oprócz tego występuje tutaj pracownik organu egzekucyjnego. Ten pracownik organu egzekucyjnego on nie może podejmować czynności procesowych, ale do niego często należą czynności czysto techniczne w zakresie wykonania egzekucji. On przeprowadza przeszukanie odzieży , schowków, stosuje środki egzekucyjne,. Do niego należą pewne czynności o charakterze prawnym wywołujące skutki prawne np. doręczenie odpisu tytułu wykonawczego i zawiadomienie zastosowaniu określonego środka egzekucyjnego i możliwości zgłaszania zarzutów. Od tego dnia biegnie bowiem termin do zgłoszenia tych zarzutów i tym podmiotem czynnym jest tzw. egzekutor nazywany w egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym poborca skarbowym.

Podmiotem czynnym o szczególnej pozycji może być także dłużnik zajętej nieruchomości, ponieważ nie będą egzekutorem bierze on udział z zajętej wierzytelności, w stosowaniu niektórych środków egzekucyjnych, takim podmiotem jest np. pracodawca, bank, czy podmiot prowadzący działalność maklerską.

Do podmiotów czynnych zaliczamy:

  1. organy wojskowe, policji, agencji bezpieczeństwa wewnętrznego

  2. agencji wywiadu, służbę kontrwywiadu

  3. wojskowego służbę wywiadu wojskowego

  4. centralne biuro antykorupcyjne oraz straż graniczną.

Te podmioty mogą wystąpić w dwojakiej roli, mogą być po pierwsze tzw. organami asystującymi , po drugie mogą być organami pomocniczymi.

Asysta ma charakter bierny, a pomoc ma charakter czynny. W charakterze organów asystujących te organy występują wówczas gdy egzekucja odbywa się w lokalach i pomieszczeniach należących do tych służb to jest art. 50.

Natomiast w roli organu pomocniczego występują one wówczas kiedy zachodzi już konieczność ich czynnego działania, a wiec jeżeli chodzi i zastosowanie przymusu bezpośredniego w stosunku do żołnierzy, oficerów tych służb oprócz tego mogą to być podmioty niekiedy czynne, jako niekiedy pomocnicze w stosunku w przypadku egzekucji administracyjnej wobec innych osób, czyli mogą udzielać pomocy także w stosunku egzekucji prowadzonej w stosunku do innych osób na podstawie art. 46 jeśli zachodzi obawa, ze organ egzekucyjny lub egzekutor zależy kto prowadzi te czynności egzekucyjne napotka opór to może zwrócić się do tych służb o udzielenie pomocy. Do podmiotów czynnych zalicza się również wierzyciela.

Wierzycielem jest ten podmiot, który uruchamia postępowanie egzekucyjne , a jest to podmiot który jest uprawniony do żądania wykonania obowiązku. Pojecie wierzyciela określa art. 5 o postępowaniu egzekucyjnym to jest podmiot , który jest uprawniony do żądania obowiązku- podmiot wskazany art. 5.

Mianowicie jeżeli obowiązek wynika z decyzji lub postanowienia np. postanowienie budowlane albo decyzja o rozbiórce. Wtedy właściwy do orzekania organ pierwszej instancji z jednym wyjątkiem wynikającym z punktu 4, w wyniku obowiązków wynikających z wydanych przez urzędnika zarządu celnego decyzji postanowień lub mandatów karnych jest właściwy dyrektor izby celnej, a nie organ pierwszej instancji. Po drugie jeśli orzeczenie wynika, a o tym będziemy mówili na mocy przepisu szczególnego to już chyba wspominałam, ze taka sytuacja może być. Orzeczeń sądów lub innych organów nie był postępowania administracyjnego, bo orzeczenie wydał sąd lub inny organ a zostało to skierowane do egzekucji administracyjnej lub gdy obowiązek wynika bezpośrednio z przepisów prawa, a wiec nie mamy organu , który wydał decyzje w pierwszej instancji. To wtedy taki pomiot, organ lub instytucja , która jest bezpośrednio zainteresowana wykonania zobowiązanego obowiązku albo jest zobowiązana do czuwania nad wykonaniem tego obowiązku, a w razie jeżeli takiego podmiotu jest brak lub jest bezczynny podmiot na którego rzecz zostało wydane orzeczenie lub którego interesy prawne zostały naruszone dlatego nie Zasze to będzie podmiot publiczny. Zasada jest w postępowaniu egzekucyjnym, ze wierzycielem jest podmiot publiczny a z tego punktu wynika, ze nie zawsze.

Następnie z obowiązków wynikających z tytułu wykonawczych wydawanych przez Ministra właściwego do sprawa finansów publicznych, ten Minister właściwy ds. finansów publicznych. Jeżeli chodzi o pomoc prawna to takim wierzycielem może być również obce państwo. Jeśli chodzi o tego wierzyciela to może się zdarzyć: po pierwsze co do zasady jest to podmiot publicznym Jeśli co do zasady jest to podmiot publiczny to dlatego proszę państwa zgodnie z art. 6 on ma obowiązek podjęcia czynności zmierzających do zastosowania egzekucji w razie gdy zobowiązany uchyla się od wykonania obowiązku to jest różnica z egzekucja sądowa. Bo jak pani pożycza pieniądze, to może machnąć ręką, organ publiczny nie może , wierzyciel ma obowiązek to nie zawsze będzie podmiot publiczny, ale ponieważ z reguły jest to podmiot publiczny , ale z innych powodów uznano, ze musi być ta egzekucja administracyjna, gdzie wchodzi interes publiczny tutaj podmiot nie może zrezygnować z roszczenia. Zobowiązany nie wykonuje obowiązku musi dążyć do zastosowania egzekucji administracyjne, a co więcej jeżeli tego nie robi, to można złożyć skargę na bezczynność wierzyciela. A wiec środki służące w postępowaniu egzekucyjnym, to nie są tylko środki , które służą zobowiązanemu wierzycielowi i są rozpoznawane przez organ egzekucyjny i organ wyższego stopnia, dotyczą działań organu egzekucyjnego. Tu mamy środek , który służy , ze wierzyciel jest bezczynny i nie chce podjąć kroków w celu wszczęcia egzekucji i ten środek służy temu, którego interes prawny lub faktyczny został naruszony, np. tej osobie, sąsiadowi , samowoli budowlanej służy organowi zainteresowanemu wykonania obowiązku i to postanowienie rozpatruje organ stopnia wyższego. Oprócz tego w postępowaniu egzekucyjnym występuje podmiot bierny, którym jest zobowiązanym. Zobowiązanym to jest podmiot w stosunku, do którego zasadniczo prowadzi się egzekucję. Egzekucja prowadzona jest więc w stosunku do zobowiązanego to wynika z art. 1 pkt.20, mamy tam słowniczek, który określa poszczególne pojęcia, czyli zobowiązanym jest ta osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, która nie zrealizowała obowiązku, wobec niej zasadniczo prowadzi się czynności egzekucyjne. Aczkolwiek może się zdążyć , ze te czynności egzekucyjne sa prowadzone wobec innych osób bo np. jeżeli chodzi o egzekucję z nieruchomości to może być ona związana ze wszystkimi osobami znajdującymi się na nieruchomości tak samo przy lokalach czy innych pomieszczeń.

Zasadą jest, że środki egzekucyjne stosuje się wobec zobowiązanego, ale od tego są wyjątki:

a) egzekucji na podstawie art. 14 nie stosuje w stosunku do osób objętych przywilejami i immunitetami dyplomatycznymi. Wobec tych osób wyłączona jest egzekucja administracyjna. Jeśli osoby te wyraźnie zrzekną się przywileju lub immunitetu także w stosunku do egzekucji (musi to być wyraźnie zaznaczone) to w takiej sytuacji egzekucja może być stosowana także wobec nich.

Art. 14.

§ 1. Przeciwko osobom, które korzystają z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych i w zakresie przewidzianym przez ustawy, umowy lub powszechnie ustalone zwyczaje międzynarodowe nie podlegają orzecznictwu organów polskich, nie może być prowadzona egzekucja administracyjna, chyba że chodzi o sprawę, w której osoby te podlegają orzecznictwu polskich organów administracyjnych.

§ 2. Przeciwko osobom wymienionym w § 1, które podlegają orzecznictwu organów polskich w rezultacie zrzeczenia się ich przywileju lub immunitetu przez państwo wysyłające lub odpowiednią organizację międzynarodową, może być prowadzona egzekucja administracyjna tylko w przypadku wyraźnego zrzeczenia się przywileju lub immunitetu także w odniesieniu do egzekucji administracyjnej.

§ 3. Jednakże gdy w przypadkach określonych w § 2 prowadzenie egzekucji jest dozwolone, niedopuszczalna jest egzekucja z mienia przeznaczonego do użytku służbowego ani też stosowanie środków egzekucyjnych w stosunku do osoby zobowiązanego.

§ 4. W przypadku wątpliwości co do stosowania przepisów § 1–3 organ egzekucyjny zwraca się do ministra właściwego do spraw zagranicznych, który rozstrzyga w drodze postanowienia, czy zobowiązany korzysta z immunitetów i przywilejów, o których mowa w § 1.

b)Może istnieć ograniczenie co do stosowania niektórych środków egzekucyjnych.

Przykład: Nie można stosować grzywny w celu przymuszenia wobec osoby fizycznej działającej przez przedstawiciela ustawowego, a więc gdy zobowiązanym jest małoletni.

c) W stosunku do niektórych zobowiązanych środki egzekucyjne mogą być stosowane tylko za pośrednictwem określonych organów. Dotyczy to żołnierzy i funkcjonariuszy określonych służb.

Rolą organu egzekucyjnego jest:

a) badanie dopuszczalności egzekucji, zadecydowanie w formie postanowienia o zastosowaniu określonych środków egzekucyjnych

b) rozpatrywanie niektórych środków odwoławczych

c) niekiedy, chociaż rzadko samo stosowanie środków egzekucyjnych (rzadko, bo przecież wójt czy wojewoda nie przeprowadza egzekucji); Środki egzekucyjne są najczęściej stosowane za pośrednictwem pracowników organu egzekucyjnego.

Rola organów egzekucyjnych polega w istocie na tym, że do organu egzekucyjnego przychodzi tytuł wykonawczy, organ egz. bada dopuszczalność tzn. czy jest podstawa prawna stosowania egzekucji? Czy egzekucja jest wskazana? Czy wskazane podmioty podlegają egzekucji? Czy jest poprawny tytuł wykonawczy?

Organ egzekucyjny nie bada zasadności ani wymagalności obowiązku. Nie interesuje go czy decyzja jest ważna, czy nieważna, czy prawidłowa, czy nieprawidłowa. Jeśli to kwestionujesz to idź na drogę postępowania administracyjnego. Na drodze postępowania egzekucyjnego nie można kwestionować tego, że decyzja jest nieważna. Można tylko zakwestionować nietakt. Organ egz. może być na tyle kulturalny żeby zaczekać z egzekucją (może, ale nie musi). Należy zwrócić uwagę na to, że rola organu egz. jest rolą wykonawcy, bo o tym się często zapomina. Jeżeli zobowiązany pewnych rzeczy nie zakwestionuje przed postępowaniem egzekucyjnym to później jego sytuacja jest bardzo słaba.

Natomiast organ egz. decyduje jaki środek egzekucyjny zastosować. Musi co prawda stosować środki wynikające z ustawy, ale powinien zastosować środki najłagodniejsze. Rozpatruje środki zaskarżenia. Ponadto ma nad sobą organy wyższego stopnia, które rozpatrują z kolei zażalenia na jego postanowienia.

Może się zdarzyć, że rola organu egzekucyjnego i wierzyciela będzie się zbiegać np. organ I instancji i jedynej, organ upoważniony do stosowania środków i wierzyciel. Wtedy występuje przypadek gdy wszczęcie postępowania następuje z urzędu. Pewne obowiązki będą bezprzedmiotowe, bo to on będzie sporządzał tytuł wykonawczy, to on będzie kierował tytuł wykonawczy, nadawał mu klauzulę wykonalności, i tu wszczęcie postępowania nastąpi z urzędu. Wierzyciel nie będzie wówczas składał środków zaskarżenia, bo na kogo (na siebie?). Będzie się rozpatrywać środki zaskarżenia innego podmiotu.

Należy zwrócić uwagę, że to organ i wierzyciel są tymi najbardziej czynnymi podmiotami, które decydują o zastosowaniu, o wszczęciu egzekucji. Wierzyciel niekiedy o zastosowaniu środka egzekucyjnego, bo może lub musi wskazać jaki środek egzekucyjny zastosować. Rola tych podmiotów będzie oczywiście jeszcze mocniejsza kiedy się będzie zbiegać.

Natomiast w odniesieniu do tych podmiotów rola zobowiązanego jest słabsza. Zobowiązanemu przysługują oczywiście środki prawne, ale to wobec niego stosowana jest egzekucja. Ma pewne uprawnienia, ale powiedzmy uczciwie nie takie silne. Mimo, że są pewne zasady postępowania egzekucyjnego ( o których będzie jeszcze mowa) to np. egzekucja może odbyć się podczas nieobecności zobowiązanego lub w porze nocnej. Szereg z tych postanowień dopuszcza duży zakres swobody organu egzekucyjnego np. jak wiadomo przedsiębiorcę lepiej zniszczyć przez postępowanie egzekucyjne i zajecie określonych środków w postępowaniu zabezpieczającym kiedy nie jest jeszcze wydana decyzja administracyjna. Rola zobowiązanego w postępowaniu egzekucyjnym, mimo, że przysługują mu liczne środki zaskarżenia (zarzut, powództwa, skarga do sądu administracyjnego) jest słabsza dlatego, że chodzi już o postępowanie wykonawcze gdzie w zasadzie decyzja przeszła już pewien ciąg administracyjny i mogła przejść pewien tok kontroli sądowej (strona mogła z tego skorzystać jak nie skorzystała to jej sprawa).

Osoba trzecia

Należy zwrócić uwagę, że w tym postępowaniu może pojawić się jeszcze niekiedy inny podmiot– osoba trzecia. Osoba trzecia w postępowaniu egzekucyjnym ma inne znaczenie niż w postępowaniu sądowo-administracyjnym.

Osoba trzecia jest to osoba, która nie jest zobowiązanym, a więc jej nie obciąża obowiązek, ale prowadzi się egzekucję wobec rzeczy czy prawa majątkowego będącego jej własnością przez pomyłkę. Osobie trzeciej przysługuje ochrona jej prawa.

Przykład: Masz remont, przenosisz część rzeczy do sąsiada, a sąsiad nie zapłacił należności publicznoprawnej, przychodzi do niego egzekutor i zajmuje Twoją wersalkę, telewizor, sprzęt muzyczny.

W takiej sytuacji osobie trzeciej przysługuje wniosek o wyłączenie rzeczy spod egzekucji lub wyłączenie prawa majątkowego spod egzekucji. W przypadku negatywnego rozstrzygnięcia przysługuje jej powództwo do sądu.

ZAKRES PRZEDMIOTOWY

Zakres przedmiotowy = co podlega egzekucji administracyjnej?

Należy zwrócić uwagę jaki jest zakres przedmiotowy, a więc kiedy się stosuje egzekucję administracyjną.

Może to być obowiązek pieniężny lub niepieniężny. Pieniężny, bo obowiązek może podlegać np. na obowiązku zapłaty podatku, należności celnej, kary pieniężnej za wycięcie drzew bez pozwolenia. Obowiązek może być również niepieniężny np. obowiązek poddania się szczepieniu, kwarantannie, szkolny, dokonania rozbiórki.

To czy jest to obowiązek pieniężny czy niepieniężny wpływa na to na to jakie będzie można zastosować środki egzekucyjne (będzie jeszcze o tym mowa). Do obowiązków niepieniężnych będzie się stosować środki wymienione w art. 1a pkt 12 lit.a np. z pieniędzy czy wynagrodzenia za pracę, a wobec obowiązków niepieniężnych będzie się stosowało środki egzekucyjne wymienione w art.. 1a pkt 12 lit.b, a więc np. wykonanie zastępcze w przypadku rozbiórki ( nie chcesz rozebrać to ktoś inny rozbierze, a Ty zapłacisz) albo grzywna w celu przymuszenia w przypadku obowiązku poddania się szczepieniu, obowiązku szkolnym (grzywna nakładana na rodzica).

Ten podział (na obowiązek pieniężny lub niepieniężny) ma znaczenie, ale nie jest to ostateczne wskazanie jakie obowiązki mogą być egzekwowane w drodze egzekucji administracyjnej. Przedmioty egzekucji administracyjnej wskazuje art.2.

Art. 2.

§ 1. Egzekucji administracyjnej podlegają następujące obowiązki:

1) podatki, opłaty i inne należności, do których stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749);

1a) niepodatkowe należności budżetowe, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.2));

1b) należności z tytułu przychodów z prywatyzacji;

2) grzywny i kary pieniężne wymierzane przez organy administracji publicznej;

3) należności pieniężne, inne niż wymienione w pkt 1 i 2, jeżeli pozostają we właściwości rzeczowej organów administracji publicznej;

4) należności przypadające od jednostek budżetowych, wynikające z zastosowania wzajemnego potrącenia zobowiązań podatkowych z zobowiązaniami tych jednostek;

5) należności pieniężne przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie innych ustaw;

6) wpłaty na rzecz funduszy celowych utworzonych na podstawie odrębnych przepisów;

7) należności pieniężne z tytułu składek do Funduszu Żeglugi Śródlądowej oraz składek specjalnych do Funduszu Rezerwowego;

8) należności pieniężne wynikające z tytułu:

a) zwrotów, interwencji i innych środków będących częścią systemu całkowitego lub częściowego finansowania Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji lub Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich, łącznie z sumami, które mają być pobrane w związku z tymi działaniami,

b) opłat i innych należności przewidzianych w ramach wspólnej organizacji rynku Unii Europejskiej dla sektora cukru,

c) należności przywozowych,

d) należności wywozowych,

e) podatku od towarów i usług,

f) podatku akcyzowego,

g) podatku od dochodu lub podatku od majątku,

h) podatku od składek ubezpieczeniowych,

i) odsetek, kar i grzywien administracyjnych, kosztów i innych należności związanych z należnościami, o których mowa w lit. a–h, z wyłączeniem wszelkich sankcji o charakterze karnym określonych w prawie państwa udzielającego pomocy;

9) należności pieniężne przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska;

10) obowiązki o charakterze niepieniężnym pozostające we właściwości organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego lub przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie przepisu szczególnego;

11) obowiązki z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi, nakładane w drodze decyzji organów Państwowej Inspekcji Pracy;

12) obowiązki z zakresu ochrony danych osobowych, nakładane w drodze decyzji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.

Jeśli się przyjrzymy to można powiedzieć, że są to co do zasady obowiązki publicznoprawne, a więc nie pożyczona suma pieniędzy koleżance, ale podatki, opłaty, inne należności do których stosuje się przepisy ordynacji podatkowej, grzywny i kary pieniężne np. kara za wcięcie drzew, należności pieniężne inne pozostające we właściwości rzeczowej organów administracji, wpłaty na rzecz funduszy celowych. W art. 2 wymieniono w zasadzie obowiązki o charakterze pieniężnym z pewnymi wyjątkami (obowiązki wynikające z ochrony danych osobowych nakładane w drodze decyzji GIODO), ale mamy jeszcze art.3.

Z art. 2 oraz art.3 wynika że stosuje się egzekucję do obowiązków, które wynikają z decyzji i postanowień właściwego organu albo w zakresie administracji rządowej i samorządu terytorialnego bezpośrednio z przepisów prawa.

np. jak mamy prawo budowlane, mamy art. 48 prawa budowlanego to na tej podstawie mamy decyzję o rozbiórce - stosujemy egzekucję administracyjna, bo to jest decyzja, a więc forma działania administracji (wynika ten obowiązek z takiej decyzji czy postanowienia).

Art. 3.

§ 1. Egzekucję administracyjną stosuje się do obowiązków określonych w art. 2, gdy wynikają one z decyzji lub postanowień właściwych organów, albo – w zakresie administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego – bezpośrednio z przepisu prawa, chyba że przepis szczególny zastrzega dla tych obowiązków tryb egzekucji sądowej.

§ 1a. Egzekucję administracyjną stosuje się również do należności pieniężnych, o których mowa w art. 2 § 1 pkt 5, wynikających z tytułów wykonawczych wystawionych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych na pod-stawie art. 44 ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2012 r. poz. 657), zwanej dalej „ustawą o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym”.

Można by powiedzie, że generalnie z art. 2 i art.3 wynika że stosuje się egzekucję do obowiązków pieniężnych lub niepieniężnych, które mają charakter publicznoprawny – wynikają z zakresu administracji publicznej. Nawet jeżeli wynikają z mocy prawa to wiążą się z zakresem działania organów administracji publicznej.

Z tym, że nie zawsze, bo zakres egzekucji może być poszerzony. Na podstawie przepisu szczególnego mogą być objęte egzekucją administracyjną takie obowiązki, które nie maja charakteru publicznoprawnego, a przekazuje się je do egzekucji administracyjnej. Wtedy właśnie powstaje taka sytuacja, że wykonanie będzie administracyjne, a kwestionowanie roszczenia cywilne. Zazwyczaj mamy taką sytuację: jest wydawana decyzja - ktoś jej dobrowolnie nie wykonuje - stosuje się egzekucję administracyjną (to był normalny tok). Jeśli natomiast ktoś w toku postępowania egzekucyjnego chce powiedzieć, że dana decyzja jest błędna to kwestionuje ją w postępowaniu administracyjnym w postaci wniosku o wznowienie, wniosku o stwierdzenie nieważności, o zmianę decyzji w trybie art. 154 czy art. 155, a więc stosuje się środki postępowania jurysdykcyjnego z kpa.

A co się dzieje gdy obowiązek jest cywilnoprawny lub wynika z orzeczenia sądu powszechnego, a będzie egzekwowany, bo tak mówi przepis szczególny na mocy egzekucji administracyjnej? To wówczas egzekucja administracyjna. A jeśli chcesz zakwestionować ten obowiązek lub zakwestionować jego wysokość to idziesz do sądu i wtedy mamy tzw. powództwo opozycyjne, czyli sytuację kiedy zobowiązany kwestionuje istnienie należności lub jej wysokość.

Należy zwrócić uwagę, że jeżeli zasadą jest, że egzekucji administracyjnej podlegają obowiązki pieniężne i niepieniężne o charakterze publicznoprawnym to zakres tej egzekucji może być poszerzony. Na mocy przepisów szczególnych można stosować egzekucję administracyjną w stosunku do obowiązków cywilnoprawnych. Tam gdzie byłaby normalnie egzekucja sądowa stosujemy administracyjną.

Inna sytuacja: zawężenie zakresu - obowiązek administracyjnoprawny, powinno stosować się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, ale na podstawie przepisów szczególnych będzie stosować się egzekucję cywilną. Czyli zostaną te obowiązki przekazane na drogę egzekucji cywilnej.

Czyli działanie to może być w dwie strony. Można poszerzyć zakres stosowania egzekucji jak i można ten zakres zawęzić.

Aspekt podstawy prawnej prowadzenia egzekucji:

Czyli co może być podstawą stosowania egzekucji? Kiedy istnieje podstawa żeby do obowiązku stosować już konkretnie egzekucję?

a) Podstawą prawną może być decyzja lub postanowienie.

Wtedy gdy mamy ostateczną wykonalną decyzję lub postanowienie, bo przecież skutki prawne wynikają co do zasady z decyzji ostatecznych. Wyjątkowo wykonuje się decyzję pierwszej instancji.

b) Podstawą prawną mogą być bezpośrednio przepisy prawa.

Bezpośrednio z przepisów wynika dany obowiązek np. obowiązek szkolny. W takim wypadku nie ma konieczności wydawania decyzji (nikt nie wydaje decyzji mówiącej o tym, że Pan czy Pani ma posłać dziecko do I klasy). Nie wyślesz dziecka do I klasy – upomnienie, a później grzywna.

Należy pamiętać, że obowiązek może wynikać nie tylko z decyzji i postanowień, ale także z bezpośrednio obowiązujących przepisów prawa.

c)Obowiązki mogą wynikać z tytułów wykonawczych wystawianych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Chodzi o wsparcie instytucji finansowych – gwarancje udzielane przez skarb państwa.

d) Mogą być podstawą orzeczenia i inne akty prawne wydawane przez państwa obce.

W takim wypadku w ramach pomocy prawnej jest stosowana egzekucja administracyjna wobec orzeczeń państw obcych.

e) Mogą być podstawą egzekucji inne np. orzeczenia, decyzje, postanowienia. Przy czym jeżeli podstawą egzekucji będzie np. orzeczenie sądu czy innego organu to musi istnieć przepis ustawowy, bo postępowanie egzekucyjne jest w formie ustawy, a więc także rozszerzenie musi nastąpić w formie przepisu ustawy, który by stanowił podstawę do zastosowania tej egzekucji.

f) Należy zwrócić uwagę, że w niektórych przypadkach podstawą egzekucji nie będzie akt organu państwowego, ale będą to akty składane przez obywateli. Mianowicie na podstawie art. 3a w przypadku obowiązków objętych ordynacją podatkową podstawą obowiązku mogą być nie tylko decyzje, postanowienia, orzeczenia właściwych organów, ale również deklaracje i zeznania podatkowe. Podstawą obowiązku może być deklaracja lub zeznanie zgłoszone przez podatnika, zgłoszenie celne złożone przez zobowiązanego, deklaracja rozliczeniowa złożonej przez płatnika składek na ubezpieczenie społeczne, informacje o opłacie paliwowej i informacje o dopłatach. Proszę zwrócić uwagę, że nie tylko akt organu państwowego.

Art.3a.

§ 1. W zakresie zobowiązań powstałych w przypadkach określonych w art. 8 i art. 21 § 1 pkt 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, długów celnych powstałych w przypadkach określonych w art. 201 ust. 1 oraz art. 209 ust. 1 rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 302 z 19.10.1992, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 4, str. 307, z późn. zm.), podatków wykazanych w zgłoszeniu celnym, składek na ubezpieczenie społeczne, opłat paliwowych, o których mowa w ustawie z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 931 i 951), a także dopłat, o których mowa w ustawie z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540, z późn. zm.4)), stosuje się również egzekucję administracyjną, jeżeli wynikają one odpowiednio:

1) z deklaracji lub zeznania złożonego przez podatnika lub płatnika;

2) ze zgłoszenia celnego złożonego przez zobowiązanego;

3) z deklaracji rozliczeniowej złożonej przez płatnika składek na ubezpieczenie społeczne;

4) z informacji o opłacie paliwowej;

5) z informacji o dopłatach.

§ 2. W przypadkach, o których mowa w § 1, stosuje się egzekucję administracyjną, jeżeli:

1) w deklaracji, w zeznaniu, w zgłoszeniu celnym, w deklaracji rozliczeniowej albo w informacji o opłacie paliwowej lub w informacji o dopłatach zostało zamieszczone pouczenie, że stanowią one podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego;

2) wierzyciel przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego przesłał zobowiązanemu upomnienie, o którym mowa w art. 15 § 1.

Należy zwrócić uwagę na to co było tematem wykładu, bo później jest płacz na egzaminie, a egzekucji trudno się uczy (Jaśkowska ostrzega).

ZASADY OGÓLNE

Każde postępowanie charakteryzujemy przede wszystkim przez jego zasady ogólne, dlatego, że to pozwala zwrócić uwagę, co jest w tym postępowania najbardziej charakterystyczne przyczym proszę zwrócić uwagę, że w postępowaniu egzekucyjnym pomocniczo mają zastosowanie również zasady właściwe postępowania administracyjnego albowiem zgodnie z art.18 ust. " o postępowaniu egzekucyjnym w administracji" - " Jeśli przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej w postępowaniu egzekucyjnym moją odpowiednie zastosowanie przepisy kodeksu postępowania administracyjnego" stąd stosuje się również z uwzględnieniem cech postępowania egzekucyjnego zasady postępowania administracyjnego, ale one mają odpowiednie zastosowanie, bo nieco inaczej wygląda zasada udziału stron w postępowaniu dowodowym czy postępowanie wyjaśniające, bo tutaj nie zmierza się do wyjaśnienia sprawy, ale do wykonania obowiązku. Natomiast będziemy mówić o zadach typowych dla postępowania egzekucyjnego, których jest jedenaście:

1) zasada celowości

2) obowiązku prowadzenia egzekucji

3) stosowania środków egzekucyjnych przewidzianych ustawą

4) stosowania środków prowadzących bezpośrednio do wykonania obowiązku

5) zasada stosowania najłagodniejszego środka

6) zasada niezbędności

7) zasada zagrożenia

8) zasada poszanowania minimum egzystencji zobowiązanego

9) zasada prowadzenia egzekucji w porze najdogodniejszej dla zobowiązanego

10) zasada gospodarnego prowadzenia egzekucji

11) zasada niezależności środków egzekucyjnych od środków represyjnych

Główną z tych zasada jest zasada celowości, bowiem po pierwsze jest to zasada, z której wynika cały szereg innych środków, oprócz tych środków egzekucyjnych przewidzianych ustawą, to zasadnicza zasada postępowania egzekucyjnego, ona cały czas gdzieś się nam przewija i nie wynika z konkretnego artykułu. Polega ona na tym, że celem egzekucji jest doprowadzenia do wykonania obowiązku. Nie jest jej celem represja, stąd zresztą wynika zasad nr 11, bo te środki prowadzą do innego celu niż ta represja. Ponadto postępowania musi być niezbędne, bowiem gdyby było zbędne egzekucja nie musiałaby być przeprowadzona. Całą idea egzekucji polega na tym, że przeprowadza się ją wtedy, gdy obowiązek może zostać wykonany, czyli gdy cel egzekucji może być osiągnięty. Stąd nie jest celem represja czy wyrządzenie jakiejś dolegliwości zobowiązanemu, staramy się wybrać ten środek prowadzący do celu, który jest najmniej uciążliwy. I tak istotną gwarancją postępowania, tej zasady celowości jest umorzenie postępowania egzekucyjnego, wtedy, gdy obowiązek nie może zostać wykonany. Stad na podstawie art 59 par. 1, są to podstawy umorzenia postępowania egzekucyjnego, nie prowadzimy egzekucji np.: jeżeli obowiązek o charakterze niepieniężnym okazał się niewykonalny ( np. ktoś zniszczył rzecz przeznaczoną do oddania wierzycielowi, z takiej rzeczy już nie przeprowadzamy egzekucji), jeżeli obowiązek jest ściśle związany z osobą zmarłego ( np. obowiązek poddania się szczepieniu). I tu widzimy, że postępowanie egzekucyjne prowadzimy tylko wtedy, gdy jest celowe.

Zasada nr 2 wynika z tego, w zasadzie, kto jest w egzekucji wierzycielem, ale nie zawsze! będzie to organ, który będzie reprezentował jakiś interes publiczny, a przynajmniej to podmiot uprawniony do reprezentowania interesu publicznego. Z obowiązku cywilnoprawnego, ktoś może zrezygnować z jego dochodzenia, zaś przy obowiązku administracyjnym, publicznoprawnym z tego dochodzenia nie można zrezygnować i zgodnie z art 6 par. 1 " w razie uchylania się zobowiązanego do wykonania się obowiązku wierzyciel ma obowiązek podjęcia środków wszczęcia egzekucji. Nie jest to tylko obowiązek, ale mamy i gwarancję go na podstawie art 6 par 1a - " podmiotowi, którego interes prawny lub faktyczny został naruszony w wyniku nie wykonania obowiązku oraz organowi zainteresowanemu wykonaniem obowiązku służy skarga na bezczynność wierzyciela". A więc mamy środek, którym możemy przymusić wierzyciela do aktywnego działania.

Następna zasada nr 3, wynika z art 7 par 1 - " organ egzekucyjny stosuje środki przewidziane w ustawie", tzn., że nie może zastosować innego środka egzekucyjnego niż ten, który został wymieniony w art 1a i mamy zróżnicowane środki w zależności od tego czy obowiązek ma charakter pieniężnym ( środki art1 a pkt. 12 a) czy też środki o charakterze niepieniężnym ( art 1a pkt. 12 b). W stosunku do określonego obowiązku stosuje się odpowiedni środek( pieniężny pkt. 12 a gdy niepieniężny pkt. b)!!!, i nie można innych środków podejmować jak te przewidziane w ustawie. Ale jest też możliwość, że obowiązek pieniężny może się przerodzić w niepieniężny np. obowiązek szkolny ( charakter niepieniężny) -> najłatwiej dać grzywnę ( charakter pieniężny) w celu przymuszenia, ale jeśli ktoś nie płaci jej to stosujemy wobec tej grzywny środek o charakterze pieniężnym np. potrącenie z wynagrodzenia za pracę, i wtedy już mamy dwa obowiązki: obowiązek niepieniężny, który nadal istnieje, czyli obowiązek szkolny i obowiązek pieniężny, który powstał ze środka egzekucyjnego, czyli grzywnę i w stosunku do nich określone środki się stosuje w zależności, jaki obowiązek ma charakter. Karalność wielokrotna ma na celu doprowadzenie do wykonania obowiązku, daje nam tę możliwość charakter poszczególnych obowiązków, z czym związane jest zastosowanie odpowiedniego środka.

Kolejna zasada nr 4 wynika z art 7 par 2. Organ egzekucyjny ma wybrać odpowiedni środek z tego katalogu z art1a pkt. 1 a i b. np.: bezpośrednio do celu rozbiórki doprowadzi wykonanie zastępcze to jest środek taki najbardziej charakterystyczny, zastosowanie nieodpowiedniego środku, inaczej rzecz ujmując takiego, który bezpośrednio nie prowadzi do wykonania obowiązku może być podstawą skargi do sądu administracyjnego.

Następna już 5 zasada wynika także z art 7 par 2, która mówi o wybraniu środka najmniej uciążliwego dla zobowiązanego, np.: zamiast sprzedaży rzeczy ruchomej - potrącenie z wynagrodzenia o pracę, bo tutaj błędna oceną tego co jest lepsze dla zobowiązanego może być podstawą skargi do sądu administracyjnego postaci zażalenia.

Kolejna zasada, czyli zasada niezbędności ( art7 par 3)jest w istocie konsekwencja zasady celowości. ( * dygresja na temat możliwości uproszczenia tego wyżej przedstawionego katalogu). Polega ona na tym, że stosowanie środka egzekucyjnego jest niedopuszczalne, gdy egzekwowany obowiązek o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym został wykonany albo stał się bez przedmiotowy, czyli jeżeli egzekucja jest zbędna to się jej nie prowadzi np.: przychodzi egzekutor, a zobowiązany przedstawi mu potwierdzenie, że przed chwilą wykonał obowiązek, nie powinna się przeprowadzać post. egzekucyjnego, bowiem już nie będzie one miało celu, co jest podstawą umorzenia postępowania.

Z kolei zasada zagrożenia wiąże się z tym że egzekucja ma być ostatecznością i wynika z art 15 par 1. Polega na tym, że egzekucja może być wszczęta, jeżeli wierzyciel przed wszczęciem egzekucji, czyli przede wystawieniem tytułu wykonawczego wystosował do zobowiązanego upomnienie ( ->czasami przepisy prawa zwalniają z tego obowiązku) i można przystąpić do wszczęcia post. egzekucyjnego dopiero po upływie 7 dniu od dnia doręczenia zobowiązanemu upomnienia, w którym to upomnieniu trzeba zagrozić wszczęciem postepowania egzekucyjnego, jeśli dobrowolnie nie wypełni tego obowiązku. Upomnienie musi być w formie pisemnej. Brak tego upomnienia co do zasady prowadzi do niemożności wszczęcia egzekucji lub gdy tego nie zauważona może być podstawa wniesienia zarzutu tylko przez zobowiązanego w początkowej fazie egzekucji i jedna z podstaw tego zarzutu jest właśnie niedoręczenie zobowiązanemu tego zagrożenia w postaci upomnienia( art 33 pkt 7 ). Zaś na podstawie art 59 par 1 pkt 7 gdy nie doręczy się upomnienia jest to podstawa do umorzenia post. egzekucyjnego nawet gdy już zostało wszczęte. Brak obowiązku doręczenie upomnienia musi być przewidziany w odrębnych przepisach np.: w wypadku wydalenia cudzoziemca na podstawie ustawy o cudzoziemcach.

Zasada nr 8, czyli zasada poszanowania minimum egzystencji zobowiązanego

powoduje, że pewne minimum życiowe a także rzeczy o charakterze osobistym, pamiątkowym są wyłączone spod egzekucji. Katalog tego co nie podlega egzekucji znajduje się w art. 8a ( dla niej jest to mało istotne). Np.; wobec studentów są wyłączone spad egzekucji pieniądze otrzymywane ze stypendiów.

Następna zasada czyli, zasada prowadzenia egzekucji w porze najdogodniejszej dla zobowiązanego, z uwagi, że egzekucja ma przejawiać się jak najmniejszą uciążliwością nie powinno się jej przeprowadzać w porze nocnej( od 21.00 do 7.00) i w dniach wolnych od pracy, co jednak nie jest wyjątkiem nie podlegającym innemu wyjątkowi. Wynika to z art. 52, że wyjątkowo można przeprowadzić egzekucję w dni wolne od pracy i w porze nocnej, jeśli w nie będzie można jej w innych porach czy dniach przeprowadzić, przy czym organ egzekucyjny musi udzielić zezwolenia pisemnego egzekutorowi + musi być obecność świadka wówczas. I tak w postępowaniu administracyjnym osoba świadka jest zobligowana do zeznania co widział lub o czym słyszała a w post. egzekucyjnym świadkiem jest osoba uczestnicząca w pracach egzekucyjnych. Świadek jest dopuszczalny w dwóch sytuacjach:

- 1 świadek gdy egzekucja jest prowadzona w porze nocnej,

- 2 świadków gdy nie jest obecna osoba zobowiązanego.

Kolejna zasada gospodarnego prowadzenia egzekucji nie wynika z jednego artykuł ale jest konsekwencją zasady celowości i też odpowiedzialności odszkodowawczej z kodeku cywilnego. Ten obowiązek gospodarnego przeprowadzenia egzekucji ciąży na wszystkich jej podmiotach, dlatego często powołuje się osobę dozorcy, który czuwa nad rzeczą zajętą ale jeszcze nie wyegzekwowaną, pilnuje by nie doznała uszczerbku ta rzecz. Co ważne w post. egzekucyjnym może być osobą dozorcy, sam zobowiązany. Powiązane z tą zasadą są też przepisy służące licytacji.

Już ostatnia zasada - zasada niezależności środków egzekucyjnych od środków represyjnych jest też konsekwencją zasady celowości, bowiem celem egzekucji nie jest represja, a może się zdarzyć, że obowiązek jest zagrożony karą, ponieważ te cele są różne to są do siebie niezależne i mogą być stosowane równocześnie, co do zasady wynikającej z art 16 ustawy o post. egzekucyjnym, zastosowanie środka egzekucyjnego w post. egzekucyjnym nie stoi na przeszkodzie wymierzeniu kary w postępowaniu karnym w sprawach o wykroczenia lub dyscyplinarnym za niewykonanie obowiązku. A więc, jeżeli np.; obowiązek szkolny, będziemy mieli do czynienia z wykroczeniem i niewykonaniem obowiązku, to mogą być stosowane różne środki z postepowania za wykroczenia i środki w postaci środka egzekucyjnego.

TOK POSTĘPOWANIA EGZEKUCYJNEGO

Przebieg dzieli się na 3 stadia:

- stadium poprzedzające wszczęcie egzekucji administracyjnej

- stadium egzekucji administracyjnej, czyli stosowania egzekucji

- stadium następujące po przeprowadzeniu egzekucji.

Co tyczy się czynności poprzedzających wszczęcie egzekucji, to mamy tutaj do czynienia z czynnośćiami wierzyciela oraz z czynnościami organu egzekucyjnego.

Czynności wierzyciela : wysłanie zobowiązanemu upomnienia( chyba że wyłączają ten obowiązek przepisy odrębne) , sporządzenie tytułu wykonawczego, skierowanie do organu egzekucyjnego wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wraz z tytułem wykonawczym i załączonym do niego dowodem doręczenia upomnienia. Jeśli wierzyciel jest równocześnie organem egzekucyjnym to nie ma obowiązku sporządzania wniosku.

Tytuł wykonawczy to w istocie podstawa do wszczęcia egzekucji, to akt wysoko sformalizowany jego elementy wskazuje art. 27 i 27a, powinien zawierać oznaczenie wierzyciela, zobowiązanego, podstawę prawną obowiązku treść tego obowiązku, stwierdzenie, że obowiązek jest wymagalny, wskazanie zabezpieczenia, datę wystawienia tytułu itd. Gdy chodzi o egzekucję obowiązków o charakterze pieniężnym mamy przepisy rozporządzenia z czym one się odnoszą do obu rodzajów obowiązków. Rozporządzenia ministra finansów określa wzór tego tytułu wykonawczego. Wierzyciel we wniosku o wszczęcie egzekucji może podać środek do jej przeprowadzenia, w przypadku obowiązku o charakterze niepieniężnym wierzyciel jest zobligowany to przedstawienia środka zmierzającego do wykonania obowiązku, ale tym wnioskiem organ egzekucyjny nie jest związany.

Czynności organu egzekucyjnego: bada dopuszczalność egzekucji ( np. czy zobowiązany nie podlega wyłączeniom takim jak immunitet, czy tytuł wykonawczy spełnia wymagania formalne, czy zostało doręczone upomnienie), co godne uwagi jest, że nie bada on zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym, nie bada czy decyzja jest ważna czy też nie. Gdy organ egzekucyjne stwierdza, że obowiązek nie podlega egzekucji administracyjnej lub zobowiązany nie podlega egzekucji adm. czy brak doręczania wówczas organ nie przystępuje do egzekucji a zwraca tytuł wierzycielowi w formie postanowienia i na to postanowienie przysługuje zgodnie z art.29 par 2 zażalenie wierzycielowi o ile nie jest organem egzekucyjnym od razu. Z drugiej strony jeśli organ uzna że obowiązek podlega egzekucji wówczas nadaje temu tytułowi klauzulę o skierowaniu tytuł€ do egzekucji administracyjnej, następuje to w formie postanowienia na które nie służy zażalenie.

I następuje wybór środka egzekucyjnego i obecnie jest zróżnicowanie w zależności od czy mamy środek pieniężny czy też nie. W przypadku gdy egzekucja dotyczy należności niepieniężnych wybór środka co do zasady następuje w formie postanowienia, które podlega doręczaniu wierzycielowi wraz z tytułem wykonawczym natomiast w przypadku egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym takie postanowienie nie jest wymagane a doręcza się odpis tytułu wykonawczego i informuje się o podjęciu określonego środka i organ podejmuje działania w celu jego zastosowania informując o tym zobowiązanego.

Czynności dokonywania egzekucji administracyjnej

I tak zaczyna się ona doręczeniem zobowiązanemu zgodnie z art 32 odpisu tytułu wykonawczego, jeśli nie nastąpiło to wcześniej, jednocześnie organ egzekucyjny musi zawiadomić zobowiązanego o tym, że przysługuje mu prawo zarzutu w ciągu 7 dniu od dnia doręczenia odpisu tytułu wykonawczego i poinformowaniu o prawie składania zarzutów

Jednocześnie powinno się poinformować zobowiązanego o tym, że powinien zawiadamiać o każdej zmianie miejsca pobytu która trwa dłużej niż 1 miesiąc i o skutkach tego zaniechania. W art 33 są przedstawione podstawy zarzutu np.: niewykonanie obowiązku, brak uprzedniego upomnienia itd. Rozpatruje sie organ egzekucyjne na postanowienie organu egzekucyjnego przysługuje służy zażalenie wierzycielowi i zobowiązanemu i następnie przysługuje skarga do sądu administracyjnego której warunkiem jest wyczerpanie tego zażalenia.

Dalszy przebieg czynności egzekucyjnych uzależniony jest od rodzaju egzekwowanego obowiązku oraz stosowanego środka egzekucyjnego. Z reguły czynności egzekucyjne przeprowadza nie sam organ egzekucyjny a egzekutor, czyli pracownik organu egzekucyjnego, który przystępując do czynności egzekucyjnych niezależnie od tych obowiązków o których mówiliśmy np.; doręczenie odpisu tytułu wykonawczego, powinien każdorazowo się wylegitymować. Organ egzekucyjny może zlecać wykonanie pewnych czynności organowi rekwizycyjnemu ( ma tę samą właściwość co organ egzekucyjny, ale prawa i obowiązki jego wykonuje tylko w zakresie zleconym-> art. 31). W toku prowadzonej egzekucji należy również informować o uprawnieniach i obowiązkach, które przysługują tym podmiotom ale z drugiej strony organ egzekucyjny może żądać od uczestników tego postępowania wszelkich informacji i wyjaśnień niezbędnych do przeprowadzenia egzekucji, może dokonywać otwarcia pomieszczeń, rewizji, może wzywać organy pomocnicze( policji, ABW) gdy zobowiązany stawia opór. Ta egzekucja administracyjna kończy się zastosowaniem środka egzekucyjnego i spisaniem protokołu z czynności egzekucyjnych na podst. art. 53( ma zawierać miejsce czas przeprowadzenia egzekucji, uczestników, sprawozdanie z przebiegu, podpisy obecnego lub wzmianka o ich braku i podpis egzekutora.) Odpis tego protokołu doręcza się niezwłocznie zobowiązanemu, któremu przysługuje skarga na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego i skarga na przewlekłość postępowania.

Zakończenie postępowania egzekucyjnego czynności następcze.

Samo zakończenie następuje wraz z momentem zrealizowania zastosowanych środków egzekucyjnych, co jednak nie musi być tożsame z zakończeniem post. egzekucyjnego, bowiem po zakończeniu może nastąpić taka sytuacja że są rozpatrywane środki prawne np. zażaleń, może być podział sumy uzyskanej z egzekucji itp.

PRZERWANIE TOKU POSTĘPOWANIA EGZEKUCYJNEGO

1. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego

2. Umorzenie postępowania egzekucyjnego

3. Odstąpienie od czynności egzekucyjnych

4. Wstrzymanie czynności egzekucyjnych

5. Wstrzymanie postępowania egzekucyjnego

6. Wstrzymanie egzekucji administracyjnej

Ad. 1

Nie powoduje ono, że to postępowanie przestaje być przedmiotowe, tylko polega na zawieszeniu jego toku czyli przerwaniu na jakiś czas postępowania. Następuje to przerwanie wskutek pewnych przeszkód określonych w art. 56( wyliczone enumeratywnie np.: wstrzymywanie wykonania obowiązku, odroczenie terminu, utrata zdolności do czynności prawnych, na żądanie wierzyciela itp.). Może nastąpić zawieszenie na każdym etapie postępowania. To zawieszenie ma charakter obligatoryjny, następuje w formie postanowienia, na które służy zażalenie. Po ustaniu przeszkód to postępowanie zostaje podjęte ( art.57) i te czynności zmierzające do podjęcia zasadniczo spoczywają na wierzycielu. Niekiedy jednak brak działania wierzyciela w powyższym zakresie może spowodować umorzenie, szczególnie gdy zawieszono post. na wniosek wierzyciela i nie zostanie podjęte w upływie 12 miesięcy od dnia zgłoszenia tego żądania. Czasami to podjęcie postępowania może nastąpić z urzędu, ale nie dotyczy to tej sytuacji. Podjęcie następuje w formie postanowienia na które jednakie przysługuje zażalenie, bo ustawa tak nie stanowi.

Ad.2

Mówi o tym art. 59, gdzie zresztą są wyraźnie określone przyczyny umorzenia, które dzielą się na obligatoryjne ( art. 59 par 1 np.: brak doręczenie upomnienia, śmierć zobowiązanego przy obowiązku ściśle osobistym) fakultatywne ( art. 59 par 2) Uważa ona, że nie jest to zgodne z zasadą celowości, bowiem tutaj umorzenie następuje, gdy uzna się, że kwota, którą można uzyskać z egzekucji, będzie niższa od poniesionych kosztów postępowania egzekucyjnego. Może nastąpić na wniosek i z urzędu jak zawieszenie, następują w formie postanowienia, na które to przysługuje zażalenie. Skutki tego postanowienia są różne, bowiem niekiedy, że egzekucja już nigdy nie będzie mogła być wszczęta( np. obowiązek ściśle osobisty) lub będzie możliwa np.: gdy pojawią się nowe środki ( np.; wcześniej nie było odpowiednich środków finansowych, lub doręczy sie upomnienia). Przy umorzeniu następuje uchylenie dotychczasowych czynności egzekucyjnych, natomiast w mocy pozostają te, które wywarły wpływ na uprawnienia osób trzecich. W razie potrzeby na tą okoliczności organ egzekucyjny wydaje postanowienie na które przysługuje zażalenie. Natomiast inne skutki są zróżnicowane, o czym mówi art. 61( możliwość wszczęcia postępowania gdy pojawią się środki przekraczające koszty postępowania egzekucyjnego).

„Krótkie jak-gdyby przerwy” – tzn. konsekwencje mogą być tu długie, ale są rzadziej występujące:

Ad. 3
Odstąpienie od czynności egzekucyjnych – wynika z art. 45
- Ma charakter obligatoryjny
- Jest to obowiązek zarówno organu egzekucyjnego, jak i egzekutora, który prowadzi czynności egzekucyjne.
-Jeżeli zobowiązany okaże dowody w toku np. przychodzi egzekutor, a zobowiązany okazuje dowody stwierdzające wykonanie obowiązku, umorzenie, wygaśnięcie, nieistnienie obowiązku, odroczenie terminu wykonania obowiązku, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnych, albo gdy zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego to jest samo odstąpienie od tych czynności – to jeszcze nie świadczy jaki będzie ich skutek dalszy – o tym odstąpieniu organ egzekucyjny zawiadamia wierzyciela i na jego żądanie wydaje postanowienie o odstąpieniu od czynności egzekucyjnych, a więc: tutaj co do zasady postanowienia się nie wydaje – na tym etapie (bo potem może być umorzenie lub zawieszenie), natomiast na żądanie wierzyciela wydaje się postanowienie w sprawie odstąpienia od czynności egzekucyjnych. Na to postanowienie przysługuje zażalenie wierzycielowi, który nie jest jednocześnie organem egzekucyjnym.
To nie jest równoznaczne z tym co się dzieje dalej, bo następnie konsekwencją tego odstąpienia, tego, że okazano np. dowody stwierdzające umorzenie obowiązku, albo nieistnienie obowiązku, albo rozłożenie na raty, może być bądź zawieszenie postępowania egzekucyjnego, bądź jego umorzenie, które następuje w formie postanowienia, na które służy zażalenie.
W tej chwili mówimy tylko o samym odstąpieniu od czynności egzekucyjnych, które jest co do zasady czynnością materialno-techniczną, następnie zawiadamia się o tym wierzyciela, a jedynie na jego żądanie następuje wydanie postanowienia w sprawie samego odstąpienia od czynności egzekucyjnej

Ad. 4 i 5
Wstrzymanie czynności egzekucyjnych oraz wstrzymanie postępowania egzekucyjnego
Art. 1a) pkt 15) wstrzymanie czynności egzekucyjnych - rozumie się przez to wstrzymanie wykonania wszystkich lub części zastosowanych środków egzekucyjnych, które nie powoduje uchylenia dokonanych czynności egzekucyjnych;
To jest tylko wstrzymanie wykonania pewnych środków egzekucyjnych lub wszystkich środków egzekucyjnych.

Ad. 6
Przez wstrzymanie postępowania egzekucyjnego rozumie się wstrzymanie wykonania zastosowanych środków egzekucyjnych oraz niepodejmowanie nowych. Czyli nie tylko wstrzymuje się zastosowane środki, natomiast nie uchyla dotychczasowych, jak i nie dokonuje się nowych.
Różnica polega na tym, czy się dokonuje zastosowania nowych środków egzekucyjnych, czy się nie dokonuje.
Wstrzymanie to należy, co do zasady, do organu sprawującego nadzór nad egzekucją administracyjną, mianowicie na podstawie art. 23 par 6 organy sprawujące nadzór mogą w szczególnie uzasadnionych przypadkach wstrzymać na czas określone czynności egzekucyjne lub postępowanie egzekucyjne. Należy to do ich wyboru, z pewnym ograniczeniem wynikającym z par 7 w stosunku do egzekucji należności pieniężnych należących do właściwości innych urzędów niż urzędy skarbowe - może to wtedy nastąpić wyłącznie za zgodą wierzyciela. Co do zasady wniesienie środków prawnych nie wstrzymuje czynności egzekucyjnych., tzn. złożenie środka prawnego, czy to zarzutu, czy zażalenia nie wstrzymuje czynności egzekucyjnych, natomiast organ może dokonać wstrzymania – to jest fakultatywne. No i takie uprawnienie przysługuje organowi nadzoru.

Jedynym środkiem prawnym, który powoduje wstrzymanie czynności egzekucyjnych, ale tylko wobec danego przedmiotu lub prawa jest wniosek osoby trzeciej o wyłączenie prawa do rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji na podstawie art. 38 (chodzi o sytuacje gdzie zobowiązanym jest inna osoba, niż właścicielem rzeczy, czy prawa w stosunku do którego prowadzona jest egzekucja np. jest remont wynosimy rzeczy do sąsiada, tam jest prowadzona egzekucja, zajmują nasze rzeczy, my jesteśmy wtedy tymi osobami trzecimi i mówimy: to jest nasza rzecz, proszę ją wyłączyć spod egzekucji ) i to jest jedyny środek, który powoduje na podstawie art. 38 par 3, że do czasu rozstrzygnięcia tej kwestii nie mogą być stosowane czynności w stosunku do tej rzeczy – jest wstrzymanie, natomiast te, które zostały zastosowane pozostają w mocy i ta rzecz nie może być w tym czasie np. sprzedana, zbyta. Jest to jedyny środek mający charakter suspensywny.

Na podstawie Ustawy o Wojewodzie i Administracji Rządowej w Województwie wojewoda może w szczególnie określonych przypadkach wstrzymać na czas określony czynności każdego organu egzekucyjnego na terenie województwa (oczywiście.), z tym, że egzekucja dobra o charakterze pieniężnym może być wstrzymana tylko jednorazowo i na okres nie dłuższy niż 30 dni. To wstrzymanie następuje w wyniku decyzji administracyjnej.

„To tyle proszę Państwa, jeżeli chodzi o przebieg egzekucji” :)

W toku postępowania egzekucyjnego są stosowanie określone środki egzekucyjne.

ŚRODKI EGZEKUCYJNE

Ustawa rozdzielnie traktuje środki egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym i środki egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym, a więc jeżeli obowiązek polega na obowiązku (wtf?) zapłacenia podatku, to stosujemy środki egzekucji obowiązku o charakterze pieniężnym, jeżeli obowiązek polega na wykonaniu czegoś, poddania się czemuś, zaniechania czegoś, to stosujemy środki egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym.
Środki wymienia ustawa w art. 1a) pkt 12).

Jeżeli chodzi o środki pieniężne należą do nich (art1a) pkt 12a):
a) egzekucja z pieniędzy (PROSZĘ NIE MÓWIĆ ZAJĘCIE! W żadnym przypadku egzekucja nie polega na zajęciu. Zajęcie jest tylko jednym z etapów egzekucji.)
b) egzekucja z wynagrodzenia za pracę
c) egzekucja ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego, a także renty socjalnej
d) egzekucja z rachunków bankowych
e) egzekucja z innych wierzytelności pieniężnych
f) egzekucja z praw instrumentów finansowych w rozumieniu przepisów o obrocie instrumentami finansowymi, zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub innym rachunku, oraz z wierzytelności z rachunku pieniężnego służącego do obsługi takich rachunków
g) egzekucja z papierów wartościowych niezapisanych na rachunku papierów wartościowych
h) egzekucja z weksla,
i) egzekucja z autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz z praw własności przemysłowej
j) egzekucja z udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
k) egzekucja z pozostałych praw majątkowych
l) egzekucja z ruchomości
ł) egzekucja z nieruchomości

Egzekucja z ruchomości/nieruchomości: zajęcie-szacowanie wartości – sprzedaż najczęściej w drodze licytacji, po to żeby uzyskać sumę pieniężną pozwalającą na pokrycie kosztów obowiązku i kosztów egzekucji. EGZEKUCJA Z , a nie odebranie. Odebranie ma na celu wydanie. Egzekucja: celem jest sprzedaż.

W przypadku egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym celem jest uzyskanie sumy pieniężnej, a wiec mamy do czynienia z jednym rodzajem obowiązków, który polega na zapłacie pieniędzy, chodzi o wyegzekwowanie określonej kwoty pieniężnej. W tym przypadku dysponujemy bardzo szerokim asortymentem środków, które pozwalają nam na uzyskanie tej sumy pieniężnej.

W przypadku środków o charakterze pieniężnym wierzyciel może wskazać środek egzekucyjny, ale nie ma takiego obowiązku.

Podstawą zastosowania tego środka może być :
- zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego
- protokół zajęcia prawa majątkowego
- protokół zajęcia odbioru ruchomości
-protokół odbioru dokumentów

Te środki polegają na tym, że np. niektóre z nich, jak egzekucja z pieniędzy polegają na tym, że odbieramy pieniądze bezpośrednio np. po przeszukaniu u zobowiązanego, albo zobowiązany nam tę sumę pieniężną oddaje z wyjątkiem sumy podlegającej wyłączeniu w wysokości 760zł. Inne środki mogą polegać na tym, że się składają z dwóch etapów i pewne obowiązki obciążają również inne osoby, np. zakład pracy, bank, wierzyciela, a wiec w tym przypadku będziemy mieli do czynienia z zajęciem i następnie wyegzekwowaniem tej ruchomości.
W tym przypadku można zmusić zobowiązanego do wyjawienia swojego majątku.
(Jeżeli zaś chodzi o środki egzekucyjne, to mamy tylko wymienić i powiedzieć po jednym zdaniu, chodzi o to żebyśmy widzieli różnicę pomiędzy egzekucją z ruchomości tu, gdzie to polega na zajęciu z reguły oszacowaniu i z reguły sprzedaży w drodze licytacji (nie interesują jej te szczegółowe przepisy dotyczące licytacji, bo jeżeli ktoś będzie pracował u komornika to się będzie tym zajmował, a jak nie to się tym zajmować nie będzie->”jak kogoś interesuje to niech sobie poczyta” :P) mamy wiedzieć jaki jest cel – że tutaj chodzi o to, że np. zakład pracy potrącał i zakład pracy może ponosić odpowiedzialność wobec organu egzekucyjnego, jeżeli po zawiadomieniu np. wypłaci te pieniądze zobowiązanemu i żebyśmy wiedzieli, że istotą egzekucji z ruchomości jest uzyskanie określonej kwoty pieniężnej i z tym później wiążą się określone środki prawne (można np. skarżyć się na sposób przeprowadzenia licytacji) i tutaj chodzi o to, żeby uzyskać określoną sumę pieniężną.

Przy egzekucji środków niepieniężnych nie chodzi o pieniądze (a to heca!), nie chodzi o to, żeby rzecz sprzedać (jeżeli ktoś mówi do pani prof., że chodzi tu o sprzedaż ruchomości, to ona odpowiada, że zupełnie nie na tym ta egzekucja polega).

Jeżeli chodzi o obowiązki o charakterze niepieniężnym to ten katalog jest węższy:
a) grzywna w celu przymuszenia
b) wykonanie zastępcze
c) odebranie rzeczy ruchomej odebranie – nie egzekucja z!
d) odebranie nieruchomości, opróżnienie lokali i innych pomieszczeń
e) przymus bezpośredni

Zasadą jest, że skoro chodzi o wykonanie obowiązku niepieniężnego, który może być bardzo ściśle związany z rodzajem zastosowanego środka, bo jeżeli obowiązek polega na wydaniu rzeczy ruchomej, to w zasadzie najbardziej skutecznym środkiem prowadzącym do celu będzie odebranie ruchomości, dlatego tutaj wierzyciel jest zobowiązany wskazać we wniosku jaki proponuje środek egzekucyjny z tym, że tym wskazaniem środka organ egzekucyjny nie jest związany.

Środki o charakterze niepieniężnym nie mają już charakteru jednolitego, ponieważ tu chodzi o różne cele: wydanie rzeczy, poddanie się szczepieniu, dokonanie rozbiórki, stąd te środki są niejednolite i mają zróżnicowany charakter.
Dlatego środki niepieniężne dzielimy na:
- o charakterze zaspokajającym, które służą bezpośrednio do wykonania obowiązku np. wykonanie zastępcze, bo dokona ktoś za zobowiązanego rozbiórki budynku, takim środkiem będzie odebranie nieruchomości, opróżnienie lokali, czy innych pomieszczeń
- o charakterze niezaspokajającym, a przymuszającym – np. grzywna w celu przymuszenia, czy przymus bezpośredni, nie prowadzą one bezpośrednio do celu, one mają przymusić do wykonania obowiązku, będą one stosowane, gdy obowiązek musi zostać bezpośrednio wykonany przez zobowiązanego. Tylko przez niego, co do zasady; albo pomocniczo, jeżeli znajdujące się na terenie nieruchomości/lokalu osoby przeprowadzają w przeprowadzeniu egzekucji, a więc mogą być stosowane nie tylko w stosunku do zobowiązanego. Najczęściej stosowanym środkiem jest grzywna celem przymuszenia.

Grzywna celem przymuszenia nie jest środkiem zaspokajającym, a przymuszającym, ponieważ celem jest doprowadzenie do wykonania obowiązku, a zobowiązany może być oporny. W związku z tym ta grzywna w celu przymuszenia może być stosowana wielokrotnie i z reguły jest stosowana wówczas, gdy dany obowiązek może być wykonany tylko przez zobowiązanego, ewentualnie przez osobę, która pozostaje pod jego pieczą, wynika to za art. 119. Tę grzywnę stosuje się również wówczas, gdy nie jest celowe zastosowanie innego środka egzekucyjnego. Zasada: ograniczenie wysokości zarówno jednorazowej grzywny, jak i wielokrotności grzywien. Jednorazowo nałożona grzywna nie może przekraczać 10000zł w stosunku do osób fizycznych, a 50000zł w stosunku do jednostek organizacyjnych. UWAGA: czasem są przepisy szczególne i inaczej wyglądają przepisy w prawie budowlanym. Natomiast grzywny nakładane wielokrotnie, łącznie nie mogą przekraczać w przypadku osób fizycznych -50.000 zł, w przypadku jednostek organizacyjnych – 20.000zł. Jeżeli ktoś grzywny nie zapłaci, to mamy obowiązek pieniężny i następuje ściągnięcie w drodze egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym.
Ponieważ celem grzywny jest przymuszenie, co jeżeli grzywnę zapłacił i wykonał obowiązek, albo grzywna jest nie zapłacona, a on obowiązek wykonuje. Przepisy wskazują takie sytuacje i przewidują zwrot, lub możliwość zwrotu (a przynajmniej nieściągalności) a mianowicie: art. 125 i 125.

Wykonanie zastępcze – stosuje się, gdy egzekucja dotyczy obowiązków, które mogą być wykonane przez inną osobę, polega na tym, że następuje zlecenie tego obowiązku innej osobie na koszt i odpowiedzialność zobowiązanego. Wówczas mamy do czynienia ze stosunkiem administracyjno-prawnym pomiędzy organem egzekucyjnym, a zobowiązanym, a cywilnoprawnym, pomiędzy organem egzekucyjnym, a wykonawcą. Wykonawca odpowiada też wobec zobowiązanego za rzetelne wykonanie robót, celowe zużycie materiałów i może się zdarzyć, że kiedy zostanie nałożony ten środek zobowiązany uzna, że sam lepiej to wykona i wykona taniej, organ egzekucyjny może wyrazić zgodę na to żeby odstąpić od wykonania zastępczego (żeby zaniechać), a żeby ten obowiązek wykonał zobowiązany. To wynika z art. 132. Następuje na wniosek zobowiązanego. Ponieważ nastąpiło pewne zlecenie czynności wykonawca musi się na to zgodzić. Zobowiązany musi złożyć oświadczenie, że obowiązek wykona w terminie. Organ egzekucyjny przychyli się do tego, jeżeli nie ma wątpliwości, że obowiązek zostanie wykonany. Decyduje o tym w formie postanowienia, na które służy zobowiązanemu zażalenie.

Odebranie rzeczy ruchomych – nie chodzi o egzekucję z ruchomości, jak przy środku pieniężnym. Tutaj chodzi o ODBIÓR. Polega na tym, że się tę rzecz odbiera, w różnych celach:
- aby oddać wierzycielowi.
- w celu jej zniszczenia ze względów sanitarnych.
Środek ten może być stosowany, gdy zgodnie z art. 136 zobowiązany uchyla się od wydania oznaczonej rzeczy ruchomej. W niektórych przypadkach może dotyczyć to rzeczy określonych, co do rodzaju, ale co do zasady dotyczy to rzeczy określonych. Może to nastąpić, gdy rzecz ta znajduje się we władaniu innej osoby niż zobowiązany i polega na odbiorze tej rzeczy i następnie wydanie jej wierzycielowi/osobie upoważnionej/podmiotowi mającemu dokonać zniszczenia tej rzeczy ze względów sanitarnych.

Odebranie nieruchomości, opróżnienie lokali i pomieszczeń – inny środek niż egzekucja z nieruchomości, bo tu chodzi o odebranie, np. z tego powodu, że ma tam przebiegać trasa szybkiego ruchu. Art. 141: ten środek stosowany jest wówczas gdy egzekwowany jest obowiązek wydania nieruchomości opróżnienia lokalu mieszkalnego lub innego pomieszczenia lub lokalu użytkowego. Dotyczy również sytuacji, gdy odebranie/opróżnienie ma nastąpić na określony okres czasu np. remontu. Tę egzekucję prowadzi się wówczas wobec zobowiązanego, jak i innych osób (np. domowników) znajdujących się na danej nieruchomości, lokalu, pomieszczeniu. W niektórych przypadkach zobowiązanemu będzie służyło powództwo o pozostawienie rzeczy lub pomieszczeń w jego użytkowaniu np. na określony okres czasu (ale o tym będzie przy środkach prawnych służących w egzekucji administracyjnej) ten środek ma służyć w każdym razie, żeby nieruchomość odebrać.

Przymus bezpośredni – użycie siły fizycznej/zagrożenie użycia siłą fizyczną, z reguły o charakterze pomocniczym, w celu zastosowania innych środków egzekucyjnych np. wydania nieruchomości. Może być zastosowany wtedy, kiedy chodzi o zmuszenie do wykonania obowiązku o charakterze osobistym, jak i w toku postępowania egzekucyjnego, gdy ma to pomóc w realizacji innych środków egzekucyjnych, wynika to z art. 151. W stosunku niektórych osób, funkcjonariuszy, przymus bezpośredni może być stosowany tylko za pośrednictwem określonych służb. Należy odróżnić przymus bezpośredni od przymusu natychmiastowego.
Przymus natychmiastowy jest uproszczonym sposobem egzekwowania pewnych obowiązków. Przewidziany jest w art.150 par 3. Pewien uproszczony tryb egzekucji administracyjnej. (jest jak bezpośredni, ale w wyjątkowych okolicznościach) Polega na tym, że jeżeli zwłoka w wykonaniu obowiązków mogłaby spowodować zagrożenie dla zdrowia lub życia lub spowodować znaczne utrudnienie w wykonaniu obowiązku, to przymus bezpośredni może być stosowany bez wydawania postanowienia, po ustnym wezwaniu, bez uprzedniego doręczenia upomnienia, bez doręczenia odpisu tytułu wykonawczego, np. stosują organy prowadzące akcje ratownicze.

ŚRODKI PRAWNE PRZYSŁUGUJĄCE W EGZEKUCJI ADMINISTRACYJNEJ

czyli środki zaskarżenia:
-mogą służyć zobowiązanemu, wierzycielowi, osobom trzecim, osobom uczestniczącym w licytacji, osobom faktycznie zainteresowanym wykonaniem obowiązku.
Dzielimy na:

1) z uwagi na charakter podmiotów, które te środki będą rozpatrywać:
-środki ochrony administracyjnej – służą przed organem administracji ( w tym organem egzekucyjnym)
- środki ochrony sądowej – służą przed sądem, niezależnie od tego, czy sądem administracyjnym, czy sądem powszechnym

2) z uwagi na źródło obowiązku wynikającego z tego środka:

A) środki ochrony administracyjnej wynikające z KPA, a posiłkowo dopuszczone do egzekucji administracyjnej zgodnie z art. 18 UPA, że posiłkowo stosuje się KPA. Zaliczamy do nich: wniosek o wznowienie postępowania, wniosek o stwierdzenie nieważności, skargi i wnioski z Działu VIII KPA – to jest stosowane również w egzekucji, dlatego że chociażby postanowienia, na które służy zażalenie mogą być przedmiotem wznowienia i stwierdzenia nieważności, a więc skargi i wnioski mają charakter uniwersalny.

B) środki wynikające z UPA :

stosowane w każdym postępowaniu egzekucyjnym – zarzuty, wniosek o wyłączenie rzeczy/prawa majątkowego spod egzekucji, zażalenie, skarga na czynności egzekucyjne, skarga na bezczynność wierzyciela, skarga na przewlekłość postępowania egzekucyjnego;

stosowane tylko w określonym rodzaju egzekucji:
Dzielimy je na trzy grupy:
a) takie, które mogą być stosowane przy egzekucji z praw autorskich, praw pokrewnych i praw własności przemysłowej – jeden środek: zarzut w sprawie oszacowania wartości praw;
b) takie, którą mogą być zastosowane przy egzekucji z ruchomości – dwa środki: skarga na oszacowanie wartości ruchomości, skarga na naruszenie przepisów o przeprowadzeniu licytacji;
c) takie, które mogą być zastosowane przy egzekucji z nieruchomości – trzy środki: zarzut do opisu i oszacowania nieruchomości, skarga na czynności dotyczące licytacji, skarga na czynności poborcy skarbowego w toku licytacji;

3) Środki ochrony sądowej – dzielą się w zależności od tego przed jakim sądem:

a) Przed sądem powszechnym – powództwo opozycyjne służące zobowiązanemu, powództwo ekscydencyjne służące osobie trzeciej, służące zobowiązanemu powództwo o pozostawienie pomieszczeń w użytku zobowiązanego.

b)Przed sądem administracyjnym – skarga na postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym, na które służy zażalenie, na bezczynność w tej mierze – w wydaniu takiego postanowienia.

Środki służące w postępowaniu administracyjnym:
- są środkami ochrony administracyjnej,
- służące przed organami administracji,
- służące na mocy KPA w związku z art. 18 KPA dopuszczającym posiłkowe stosowanie w egzekucji administracyjnej przepisów KPA, o ile przepisy UPA nie stanowią inaczej, z art. 18 można wywieść odpowiednie stosowanie przepisów o wznowieniu, o nieważności skarg i wniosków.

Przypominam, że: przedmiotem wznowienia i stwierdzenia nieważności mogą być m.in. postanowienia, na które służy zażalenie. Oznacza to, że możemy wystąpić o wznowienie postanowienia (nie wiem, czy tu jest dobrze, tzn. tak powiedziała, no ale...), lub o stwierdzenie jego nieważności. Nie mają tu jednak zastosowania tryby z art.154, czy 155, czy 161, bo one nie mają zastosowania do postanowień. Natomiast skargi i wnioski, o ile nie będzie w danej sytuacji przysługiwać inny środek, np. skarga na bezczynność wierzyciela, czy skarga na czynności egzekucyjne, to skargi i wnioski mają zawsze zastosowanie, z tym, że jeżeli mamy do czynienia ze zbiegiem z jakimkolwiek środkiem sformalizowanym, pierwszeństwo ma określony środek sformalizowany.

Środki wynikające z UPA:
1) Zarzut
- Środek służący TYLKO I WYŁĄCZNIE zobowiązanemu,
- Służy tylko i wyłącznie na początku egzekucji, chyba, że są przepisy dotyczące zarzutów innych np. w sprawie oszacowania, ale to jest inny środek prawny; tu mówimy o zarzucie, który wynika z art.33 i służy zobowiązanemu na początku, w ciągu 7 dni od dostarczenia mu przez wierzyciela lub organ egzekucyjny odpisu tytułu wykonawczego i pouczeniu go o prawie składania zarzutów. To prawo przysługuje, więc tylko w ciągu 7 dni.
- Podstawy zarzutu określa art. 33, to może być: skierowane wobec podstawy obowiązku, odroczenie terminu wykonania obowiązku, braki formalne np. brak doręczenia uprzedniego upomnienia, zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego.
Środek niedewolutywny – rozpatruje go organ egzekucyjny, a nie organ wyższy. Są kierowane do organu egzekucyjnego.
- Co do zasady niesuspensywny, czy jak ktoś woli względnie suspensywnym, ponieważ wniesienie zarzutu, podobnie jak prawie każdego środka, z wyjątkiem wniosku o wyłączenie rzeczy, nie jest wstrzymanie wykonania obowiązku. Organ egzekucyjny może fakultatywnie wstrzymać wykonanie takiego obowiązku.
- Zarzuty rozpatruje organ egzekucyjny. W przypadku kiedy musi uzyskać stanowisko wierzyciela (dotyczy obowiązków - podstaw art. 1-7 i 9), zwraca się do wierzyciela, wierzyciel wydaje w tej mierze postanowienie, na nie przysługuje zażalenie, jeżeli w ciągu 14 dni nie wyrazi wierzyciel stanowiska, to wydaje się postanowienie o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego, do czasu określenia stanowiska wierzyciela. Następnie organ egzekucyjny rozpatruje zarzuty. Nie jest on związany stanowiskiem wierzyciela.
- Możliwe skutki rozpatrzenia zarzutu:
a) jeżeli zarzuty są uzasadnione:
+umorzenie postępowania egzekucyjnego – jeżeli skutecznie postawiono zarzut wykonania czy nieistnienia obowiązku, czy braku upomnienia,
+ zawieszenie postępowania,
+ zastosowanie innego środka egzekucyjnego,
b)jeżeli zarzuty są nieuzasadnione organ je oddala. Czyni to w formie postanowienia, na które służy zażalenie i zobowiązanemu i wierzycielowi (o ile nie jest jednocześnie organem egzekucyjnym). Zażalenie składa się w terminie 7 dni, na rozpatrzenie - 14 dni, nie wstrzymuje wykonania czynności egzekucyjnych. Zażalenie to środek dewolutywny, który rozpatruje organ stopnia wyższego i jeżeli wyczerpiemy ten tok, to służy nam skarga do sądu administracyjnego.

Zażalenie

Jest to środek prawny w postępowaniu administracyjnym, który przysługuje na postanowienia, co do zasady wtedy, gdy przepisy u.p.e.a, ewentualnie przepisy posiłkowo przepisy k.p.a, stanowią o tym w sposób wyraźny. To jest zasada, która odnosi się do każdego zażalenia, w każdej procedurze – administracyjnej, egzekucyjnej oraz w p.p.s.a. Co do zasady, na podstawie art. 17 u.p.e.a., rozstrzygnięcie zajmowane przez organ egzekucyjny lub wierzyciela, a więc stanowisko zajmowane w sprawach dotyczących postepowania egzekucyjnego, następuje w formie postanowienia. Formą postanowienia jest

więc zasadą. Natomiast na postanowienie to służy zażalenie tylko w tedy, gdy u.p.e.a. lub k.p.a. tak stanowi. Zażalenie jest środkiem dewolutywnym. Wnosi się je do organu odwoławczego za pośrednictwem organu egzekucyjnego w terminie 7 dni od dnia doręczenie lub ogłoszenia postanowienia. Uprawnionymi do wniesienia zażalenia są różne podmioty.

Zwykle sama ustawa przesądza o tym, kto jest uprawniony do wniesienia zażalenia. Może to być zobowiązany, wierzyciel. W niektórych sytuacja może to być osoba trzecia. Przykładowo, na postanowienie w sprawie rozstrzygnięcia zażalenie służy zobowiązanemu i wierzycielowi. Natomiast na postanowienie w sprawie rozpatrzenia wniosku osoby trzeciej, odmawiającego wyłączenia rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji, zażalenie przysługuje osobie trzeciej, której odmówiono. Zażalenie jest środkiem względnie suspensywnym. To znaczy, że do zasady nie wstrzymuje ono wykonania postanowienia. Jedynie zażalenie wnoszone przez osobę trzecią na odmowę wyłączenia rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji ma charakter suspensywny. Forma prawną rozstrzygnięcia tego środka jest również postanowienie. Następnie po wyczerpaniu tego środka służy skarga do sądu administracyjnego temu, kto ma interes prawny, z wyjątkiem sytuacji dotyczącej osoby trzeciej. Tej osobie trzeciej, w przypadku odmowy wyłączenia rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji służy tzw. powództwo ekscydencyjne

Następnym środkiem, który służy w odniesieniu do każdego rodzaju postępowania egzekucyjnego jest wniosek o wyłączenie rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji. Wniosek ten służy osobie, która nie jest zobowiązanym, a rości sobie prawo do rzeczy lub prawa majątkowego (przykład telewizora, który został wyniesiony do sąsiada) na podstawie art. 38 u.p.e.a. Termin do złożenia tego wniosku wynosi 14 dni od dnia uzyskania wiadomości o czynności egzekucyjnej skierowanej do rzeczy lub prawa majątkowego do czasu zakończenia postępowania egzekucyjnego. Po zakończeniu postepowania egz. Można dochodzić swoich praw jedynie na drodze postepowania cywilnego. Środek ten ma charakter

suspensywny, co znaczy, że do momentu jego rozpatrzenia organ zaniecha, w myśl § 3, dalszych czynności egzekucyjnych w stosunku do danej rzeczy lub prawa majątkowego. Jednak dokonane czynności egzekucyjne pozostają w mocy. Organ decyduje o tym w formie postanowienia i na to postanowieni w sprawie odmowy wyłączenia rzeczy lub prawa majątkowego spod egzekucji, na podst. art. 40 u.p.e.a. służy zażalenie osobie, której odmówiono. W razie negatywnego postanowienia w tej sprawie na podst. art. 40 § 2 nie służy już skarga do sądu administracyjnego. Przysługuje natomiast powództwo ekscydencyjne w trybie Kodeksu postępowania cywilnego. Ten wniosek o wyłączenie rzeczy lub prawa spod egzekucji jest środkiem niedewolutywnym – rozpatruje go organ egzekucyjny. Natomiast

zażalenie na postanowienie wydane w tej sprawie jest środkiem dewolutywnym, ponieważ rozpatruje go organ nadzorczy.

Następnymi środkami, które przysługują w stosunku o charakterze administracyjnym i służą w każdym postępowaniu egzekucyjnym są trzy skargi, mianowicie:

- skarga na czynności egzekucyjne;

- skarga na przewlekłość postepowania egzekucyjnego;

- skarga na bezczynność wierzyciela.

Zacznijmy od skargi na bezczynność wierzyciela, ponieważ właściwie ten środek będzie, jako pierwszy, możliwy do zastosowania w postępowaniu egzekucyjnym. Mianowicie mówiliśmy o tym, że wierzyciele w postępowaniu egzekucyjnym jest z reguły podmiot o charakterze publicznym. W związku z tym, chodzi też o egzekucję obowiązku o charakterze publicznym. Nawiązując do tego, wierzyciel ten ma obowiązek podjąć kroki w celu wszczęcia egzekucji. W tym między innymi:

1. wysłać upomnienie;

2. wysłać tytuł wykonawczy;

1. wystąpić z wnioskiem o wszczęcie postepowania egzekucyjnego.

Zgodnie z artykułem 6 § 1a, na bezczynność wierzyciela w podejmowaniu czynności egzekucyjnych służy skarga. Przysługuje ona podmiotowi, którego interes prawny lub faktyczny został naruszony w wyniku niewykonania obowiązku oraz organowi zainteresowanemu wykonaniem obowiązku. Skarga ta służy więc dwóm kategoriom podmiotów. Jest to środek o charakterze dewolutywnym, ponieważ właściwym do jego rozpatrzenia jest organ stopnia wyższego. Organ ten rozstrzyga skargę w formie postanowienia. W przypadku uznania skargi za uzasadnioną nakazuje wierzycielowi podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych stosując odpowiednio przepisy dot. postępowania administracyjnego. Natomiast jeśli uzna skargę za nieuzasadniona, wydaje postanowienie o jej oddaleniu, na które przysługuje zażalenie. Następnie na postanowienie wydane w sprawie zażalenia służy skarga do

sądu administracyjnego.

Następne dwie skargi to skarga na przewlekłość postepowania egzekucyjnego i skarga na czynności egzekucyjne.

Skargę na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego lub egzekutora może wnieść zobowiązany. Może być wnoszona tylko na czynności o charakterze wykonawczym, t.zn. nie na postanowienia, bo na nie przysługuje zażalenia, o ile ustawa wyraźnie tak stanowi. Skargę na czynności egzekutora rozpatruje organ egzekucyjny, natomiast skargi na czynności organ egzekucyjnego, organ stopnia wyższego. W drugim zatem przypadku skarga ma charakter dewolutywny.

Skargę na przewlekłość postepowania może wnieść zarówno zobowiązany, jak i wierzyciel oraz inna osoba, której interes prawny lub faktyczny został naruszony w wyniku niewykonania obowiązku oraz organowi zainteresowanemu wykonaniem obowiązku. Skargę wnosi się do organu nadzoru za pośrednictwem organu egzekucyjnego. Skarga ta ma zatem charakter dewolutywny. Na postanowienie

oddalające skargę służy zażalenie.

Uwaga! Achtung! Vnimaniye! Attention! Attenzione!

I teraz jeśli chodzi o środki prawne związane ze stosowaniem konkretnych środków

egzekucyjnych to ja je wymieniłam, ale ich nie omawiamy i ja tego nie wymagam na

egzaminie, bo mamy trzy procedury do omówienia.

Chciałabym natomiast zwrócić uwagę na środki ochrony sądowej. Łączą się ona z następnym rodzajem procedury, mianowicie z p.p.s.a. Jeżeli chodzi o środki ochrony sądowej, to mamy ich cztery. Trzy służące do sądu powszechnego i jeden – skarga do WSA.

Środki służące do sądu powszechnego.

1. Powództwo opozycyjne – rodzaj powództwa przeciwegzekucyjnego. Przysługuje ono zobowiązanemu. Proszę zwrócić uwagę, ze zasadniczo zobowiązany, jeśli kwestionuje obowiązek, który ma podlegać egzekucji administracyjnej to nie kwestionuje go w postepowaniu egzekucyjnym. Postepowanie egzekucyjne ma charakter czysto wykonawczy. Jeżeli ktoś uważa, że decyzja, którą wydano w postepowaniu egzekucyjnym jest nieważna, ze nie brał udziału w postępowaniu to stosuje się środki ochrony z KPA. To nas w tej chwili interesuje. Normalny tok jest taki, że jeżeli uważamy, że obowiązek nie powinien być egzekwowany, to oprócz tego, że służą nam środki w post. egzekucyjnym, nie zapominajmy o tym, że możemy wystąpić, np. o stwierdzenie nieważności, o wstrzymanie wykonania decyzji w trybie KPA, wznowienie postepowania. Jeżeli więc, ktoś uważa, że decyzja, która została na niego nałożona jest nieprawidłowa, to powinien bronić się w trybie KPA przed organem administracyjnym i sądem administracyjnym. Ten ktoś niczego dobrego nie ugra w postępowaniu egzekucyjnym, bo postepowanie egzekucyjne jest wykonawcze. Jeżeli chciałby się bronić, np. w formie zarzutów to musi okazać dowód, że zostało, np. wszczęte post. w sprawie stwierdzenia nieważności i wykonalność decyzji została wstrzymana. Inaczej organ egzekucyjne nie weźmie tego pod uwagę. Organ

egzekucyjny dokonuje egzekucji w stosunku do decyzji prawie obowiązującej. Proszę zwrócić uwagę, że oprócz respektowania tych decyzji, postanowień, czy innych aktów lub czynności, w drodze egzekucji administracyjnej, niekiedy egzekwowane są obowiązki cywilnoprawne. Mówiliśmy o tym, że wtedy kiedy przepis szczególny tak stanowi, do egzekucji administracyjnej może być przekazany obowiązek pochodzący, np. z wyroku sądowego., czy coś co wynika z umowy ( jeśli jest lex specialis). I wtedy, gdy ktoś chce kwestionować taki obowiązek to musi wystąpić z powództwem do sądu. Ten przepis, który mówił, ze podlegają egzekucji obowiązki o charakterze cywilnoprawnym (art. 2 § 3) brzmi następująco: „Poddanie obowiązku egzekucji administracyjnej nie przesądza o wyłączeniu sporu co do jego istnienia lub wysokości przed sądem powszechnym, jeżeli z charakteru obowiązku wynika, że do rozpoznania

takiego sporu właściwy jest ten sąd.”

Czyli, jeżeli zobowiązany chce kwestionować dochodzona, np. należność cywilnoprawną przekazaną do egzekucji administracyjnej, na podstawie przepisu szczególnego, wówczas występuje z takim powództwem do sądu powszechnego, którym podważa istnienie lub wysokość obowiązku. Następuje to

w oparciu o przepisy KPC. O złożeniu takiego powództwa powinno się zawiadomić organ egzekucyjny. W szczególności ten obowiązek spoczywa na wierzycielu. I powinno się wówczas wystąpić o wstrzymanie postępowania egzekucyjnego do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy przed sądem powszechnym. Zatem, powództwo to służy zobowiązanemu, wtedy gdy ten kwestionuje istnienie lub wysokość obowiązku o charakterze cywilnoprawnym. Toczy się wg przepisów KPC. Natomiast w przypadku rozpoznania takiego sporu mogą powstać dwa rodzaje konsekwencji:

 jeżeli sąd stwierdzi, że ta należność nie istnieje to post. Egzekucyjne powinno zostać umorzone z powodu braku podstawy w postaci obowiązku prawnego;

 jeżeli zostaje wydane przez sąd orzeczenie, które stwierdza, że obowiązek taki istnieje lub, ze istnieje, ale w mniejszym wymiarze, to wierzyciel aktualizuje tytuł wykonawczy w zależności od zakresu obowiązku orzeczonego przez sąd i przesyła go dalej organowi egzekucyjnemu, który prowadzi dalej już przedtem wszczęte postępowanie

2. Powództwo ekscydencyjne – to również rodzaj powództwa przeciegzekucyjnego. Mówiliśmy o nim w trakcie omawiania wniosku o wyłączenie rzeczy lub prawa majątkowego osoby trzeciej. W przypadku gdy takie zażalenie os. trzeciej (bo najpierw jest wniosek, a potem zażalenie) zostaje załatwione odmownie , osobie, która żąda wyłączenia przysługuje powództwo do sadu powszechnego. Jego przesłanka jest więc nieuwzględnienie żądania przez organ egzekucyjny. W przypadku uwzględnienia

takiego powództwa ta rzecz jest wyłączona spod egzekucji administracyjnej i nie można wobec tej rzeczy kierować czynności egzekucyjnych. Do momentu rozpatrzenia tego powództwa czynności wobec tej rzeczy się nie podejmuje. Natomiast jeżeli powództwo zostanie oddalone to stanowi to podstawę do podjęcia dalszych czynności egzekucyjnych względem tej rzeczy lub prawa.

3. Powództwo o pozostawienie pomieszczeń w użytkowaniu zobowiązanego – wnoszone jest do sądu powszechnego. Co do zasady egzekucja z nieruchomości, wtedy kiedy ta nieruchomość ma być sprzedana polega na tym, że najpierw następuje jej zajęcie, a następnie sprzedaż. Po zajęciu, co do zasady, zajętą nieruchomość pozostawia się w użytkowaniu zobowiązanemu, do którego stosuje się odpowiednio przepisy o zarządcy, w więc należy do niego utrzymanie nieruchomości w należytym

stanie. Natomiast zobowiązanemu, któremu odebrano zarząd pozostawia się pomieszczenia zajętej nieruchomości, jeśli z nich korzystał w chwili zajęcia. I to jest możliwość pozostawienia nieruchomości. Natomiast organ egzekucyjny może w drodze postanowienia zarządzić odebranie także tych pomieszczeń, jeżeli ich dotychczasowy właściciel lub jego domownik przeszkadza w wykonywaniu zarządu. I wtedy temu podmiotowi zobowiązanemu służy właśnie to powództwo o pozostawienie tych pomieszczeń jego użytkowaniu. Jeżeli sąd takie powództwo uwzględni, pozostawia się te pomieszczenia w użytkowaniu zobowiązanemu. Natomiast jeśli sąd powództwo to oddali, organ egzekucyjny występuje z wnioskiem o odebranie pomieszczeń to właściwego organu egzekucyjnego.

4. Skarga do sądu administracyjnego- to środek wynikający z ustawy p.p.s.a.. Na podstawie art. 3 § 2 pkt 3 skarga ta służy między innymi na postanowienia wydane w post. egzekucyjnym, na które służy zażalenie. Wyjątkiem są postanowienia, które rozpatrują zażalenia osoby trzeciej. Na pozostałe postanowienia, na które służy zażalenie, po wyczerpaniu tej drogi ( bo warunkiem wniesienia tej skargi do WSA jest wcześniejsze wyczerpanie zażalenia), służy skarga do sądu administracyjnego. Warunek wyczerpania środków prawnych nie dotyczy jedynie prokuratora, RPO, RPDziecka. Uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny. Będzie to z reguły zobowiązany, ale może to być również wierzyciel, który uważa, że np. w niewłaściwy sposób rozpatrzono zarzut. Skarga służy w terminie 30 dni od dnia doręczenia/ogłoszenia postanowienia i kieruje się ją do WSA, właściwy

miejscowo organowi egzekucyjnemu, który się skarży za pośrednictwem WSA. Sąd wojewódzki rozpatruje skargę na to postanowienie. Może ją odrzucić postanowieniem jeśli nie spełnia przesłanek formalnych. Może postępowanie umorzyć postanowieniem. Może ją oddalić, wtedy gdy wnoszący nie ma interesu prawnego, albo gdy uzna skargę za nieuzasadnioną, czyli uważa, że rozstrzygnięcie było

prawidłowe. Sąd może również skargę uwzględnić i wtedy może: - uchylić zaskarżone postanowienie, gdy nastąpiło naruszenie prawa materialnego, gdy nastąpiło naruszenie przepisów skutkujące wznowieniem postępowania i w wypadku naruszenia innych przepisów, które to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy:

- stwierdzić nieważność postanowienia;

- niezgodność postanowienia z prawem, gdy zachodzą, np. przesłanki wznowienia.

Na wyroki WSA służy skarga kasacyjna, którą rozpatruje NSA, który skargę może odrzucić, bp. w wyniku braków formalnych, oddalić, uchylić i przekazać WSA do ponownego rozpatrzenia. Może też wypowiedzieć się merytorycznie, co do skargi., w ten sposób, że skargę może oddalić, uchylić wyrok, uchylić postanowienie – art. 188 ppsa.

Środki egzekucyjne

Jeśli chodzi o środki egzekucyjne, to ustawa przyjmuje zasadę stosowania tylko tych środków egzekucyjnych, które są w niej wymienione. Ustawa odrębnie wymienia środki świadczeń pieniężnych i środki świadczeń niepieniężnych. Mimo niekiedy zbliżonych nazw środki te się różnią. Może się zdarzyć, że w trakcie postepowania egzekucyjnego ze świadczeń pieniężnych zrodzi się obowiązek pieniężny, np. jeśli stosowany jest środek w postaci grzywny w celu przymuszenia, dlatego np. ze ktoś nie wykonuje obowiązku. To wtedy mamy już dwa obowiązki. Obowiązek niepieniężny i obowiązek pieniężny uiszczenia grzywny. Obowiązek nie pieniężny egzekwuje się środkami egzekucyjnymi obowiązków

niepieniężnych, natomiast grzywnę egzekwuje się już za pomocą środków egzekucyjnych dot. obowiązków o charakterze pieniężnym, np. potrącenia z wynagrodzenia za pracę. Także mimo, ze odrębnie do każdego obowiązku stosowane są inne środki egzekucyjne, może powstać taka sytuacja, że stosowanie tych środków wygeneruje nowy rodzaj obowiązku. Jakie to są środki. Jeśli chodzi o obowiązki o charakterze niepieniężnym to te środki są wymienione a artykule 1a pkt 12b. O nich trzeba wiedzieć trochę więcej. Do środków tych zaliczamy:

 grzywnę w celu przymuszenia;

 wykonanie zastępcze;

 odebranie rzeczy ruchomej (a nie zajęcie – to częsty błąd na egzaminie);

 odebranie nieruchomości;

 opróżnienie lokali i innych pomieszczeń;

 przymus bezpośredni.

Grzywna w celu przymuszenia – jest jedynym środkiem o charakterze przymuszającym, a niezaspokajającym. Ma ona bowiem zmusić zobowiązanego do wykonania obowiązku, natomiast nie służy bezpośrednio zaspokojeniu wierzyciela. Stosuje się ją wówczas, gdy co do zasady, obowiązek nie może być wykonany przez kogoś innego. Zgodnie z art. 119 nakłada się ją, gdy dotyczy obowiązku znoszenia lub zaniechania albo wykonania czynności. W szczególności, gdy czynności te nie mogą być dokonane przez inną osobę. Wówczas, bowiem, gdy mogą być wykonane przez inną osobę powinno się zastosować wykonanie zastępcze. Grzywna ta różni się tym od grzywny karnej, że może być kilkakrotnie nakładana póty, póki zobowiązany nie wykona obowiązku. Przy tym przepisy ograniczają wysokość

jednorazowej grzywny i ograniczają wysokość łącznie nałożonej grzywny, różnicując to w zależności od podmiotu zobowiązanego. Jednorazowo nałożona grzywna nie może przekroczyć 10 tys. złotych w odniesieniu do osoby fizycznej, a 50 tys. złotych w stosunku do jednostek organizacyjnych zarówno posiadających, jak i nie posiadających osobowości prawnej. Łączna suma grzywien nie może przekroczyć 50 tys. złotych w przypadku osób fizycznych i 200 tys. złotych w stosunku do jednostek organizacyjnych zarówno posiadających, jak i nie posiadających osobowości prawnej. Odrębności dotyczą prawa

budowlanego:

- grzywna ma tu charakter jednorazowy;

- jej wysokość wylicza się wg powierzchni użytkowej budynku;

Może się zdarzyć tak, że zobowiązany, na którego została nałożona grzywna, grzywnę wykona nie za pierwszym, lecz, za którymś z kolei razem i wtedy poprzednie grzywny są już opłacone lub nie i nie zostały wtedy ściągnięte. To wtedy na podst. art. 125 podlegają umorzeniu. Jeżeli ktoś wykona obowiązek zanim grzywny zostaną zapłacone to obowiązek zapłaty grzywien zanika ipso iure. Jednakże zobowiązany powinien dopilnować i wnieść o wydanie postanowienia w sprawie umorzenia tych grzywien. Na odmowę służy zażalenie. Natomiast w sytuacji, gdy grzywny zostały zapłacone lub ściągnięte w grę wchodzi art. 126, który stanowi, że grzywny te mogą być zwrócone w wysokości 75% lub całości znowu na wniosek, a organy egzekucyjne muszą uzyskać w tym celu zgodę organu wyższego.

Wykonanie zastępcze II rodzaj środka egzekucyjnego należności niepieniężnych: Najczęściej stosowany środek egzekucyjny np. w prawie budowlanym. (art. 127) Stosuje się wtedy, gdy egzekucja dotyczy obowiązku wykonania czynności, którą można zlecić innej osobie do jej wykonania za zobowiązanego i na koszt zobowiązanego. Powstają więc dwa stosunki: pomiędzy organem zlecającym a wykonawcą- stosunek cywilno-prawny. Natomiast pozostałe stosunki mają charakter administracyjno-prawny. Może

się zdarzyć, że zobowiązany w toku wykonania zastępczego stwierdzi, żę sam wykona ten obowiązek. Może wtedy zwrócić się do organu egzekucyjnego na podstawie art. 132 §2, aby ten zaniechał dalszego wykonania zastępczego, pod warunkiem:

1 wykonawca się na to godzi

2 zobowiązany złoży oświadczenie, że egzekwowany obowiązek wykona w terminie przez organ wskazany. Uwzględnienie wniosku jest obligatoryjne, tylko wtedy jeżeli organ uzna oświadczenie za

niebudzące wątpliwości. Na postanowienie służy zażalenie.

Odebranie rzeczy ruchomych: należności niepieniężne (art. 136) Odebranie ruchomości następuję wówczas, gdy zobowiązany uchyla się od obowiązku wydania oznaczonej rzeczy ruchomej, a więc wtedy gdy obowiązek polega na wydaniu rzeczy ruchomej (rzecz może być później sprzedana, ale ogólnie chodzi o ten obowiązek wydania rzeczy).

Dotyczy też sytuacji, gdy rzecz ma być wydana na określony okres czasu. Najczęściej dotyczy to sytuacji, gdy rzecz ze względów sanitarnych musi być zniszczona. To odebranie polega formalnie na czynności odebrania rzeczy, przy tym można posiłkowo stosować środek w postaci przymusu bezpośredniego. ! Ten środek polega tylko na odebraniu, nie ma zajęcia, czy sprzedaży.

Odebranie nieruchomości. Opróżnienie lokalu lub innych pomieszczeń. Chodzi o odebranie. ( A nie jak w środkach egzekucji należności pieniężnych- zajęcie i sprzedaż) Art. 141 Egzekwowany jest obowiązek wydania nieruchomości, opróżnienia lokalu mieszkalnego lub użytkowego albo innego pomieszczenia. Polega na tym ,że ten środek może być stosowany wobec wszystkich znajdujących się na danej nieruchomości, pomieszczeniu, nie tylko wobec zobowiązanego. Odebranie nieruchomości, usuwa się, oddaje się pod dozór, może być pozostawione pomieszczenie zobowiązanemu do czasu ostatecznego

rozstrzygnięcia.

Przymus bezpośredni. Charakter niezaspakajający, tylko przymuszający. Polega na doprowadzeniu do wykonania obowiązku droga zagrożenia zastosowania, lub droga zastosowania bezpośrednio skutecznych

środków, w tym nie wyłączając siły fizycznej. W szczególności może być stosowany w celu doprowadzenia do wykonania obowiązków jak:

-opróżnienie nieruchomości

-wydanie rzeczy

-zaniechanie czynności

-nieprzeszkadzania innej osobie w wykonaniu jej praw

-stosowanie innych środków egzekucyjnych nie jest możliwe

Przymus bezpośredni może przybierać formę:

1 przymusu natychmiastowego- art. 150§3

• Istnieje niebezpieczeństwo dla

życia lub zdrowia ludzkiego

• Zwłoka mogłaby znacznie

utrudnić lub uniemożliwić wykonanie obowiązku

• Tryb wynika z przepisów

szczególnych

Wówczas nie trzeba doręczać odpisu tytułu wykonawczego i postanowienie a wezwania do wykonania obowiązku, lecz ten przymus może być zastosowany natychmiast. Niekiedy ten przymus może być stosowany w asyście określonych organów, lub za pośrednictwem określonych organów.

Art. 153- zastosowanie przymusu wobec służb mundurowych- może być zastosowany jedynie

za pośrednictwem tych służb.

ŚRODKI EGZEKUCJI NALEŻNOŚCI PIENIĘŻNYCH

Czyli obowiązek polegający na zapłaceniu określonej kwoty pieniężnej. Środki te wymienia kodeks w art. 1a. pkt 12. (na egzamin scharakteryzować każdy z tych środków jednym zdaniem- słowa prof. Jaśkowskiej ;-))

1.Egzekucje z pieniędzy- najczęściej stosowany środek egzekucyjny, polega na odebraniu określonej kwoty pieniężnej. Odebranie to może mieć charakter dobrowolny- na żądanie egzekutora zobowiązany oddaje określona kwotę, albo po przeszukaniu pomieszczeń, schowków itd. znajduje się tą kwotę i odbiera się ją. Egzekutor wystawia zobowiązanemu pokwitowanie i ta suma jest przekazywana przez organ egzekucyjny wierzycielowi.

2. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę- najczęściej stosowany środek. Organ egzekucyjny wysyła do pracodawcy zobowiązanego powiadomienie o zajęciu części jego wynagrodzenia za pracę, tę która jest zwolniona spod egzekucji. I jednocześnie zawiadamia, że pozostała kwota powinna być wpłacana na rzecz organu egzekucyjnego. Zobowiązuję się jednocześnie zakład pracy by w ciągu 7 dni zawiadamiał o wszystkich składnikach wynagrodzenia.

Istotne:

- zakład pracy ponosi odpowiedzialność jeżeli dokona wypłaty tej części wynagrodzenia, która jest zajęta na rzecz zobowiązanego

- dotychczasowy pracodawca powinien zawiadomić organ egzekucyjny o ustaniu stosunku pracy z zobowiązanym i jednocześnie ma obowiązek odnotowania w świadectwie pracy o fakcie zajęcia

3. Pozostałe doczytać z kodeksu.

Różnice jakie występują w stosunku do obowiązków niepieniężnych:

• Egzekucja z ruchomości i

egzekucje z nieruchomości- celem stosowania tego środka jest uzyskanie określonej sumy pieniężnej. Z zasady są dwa etapy:

1. Etap zajęcia

2. Etap sprzedaży

(zarówno ruchomości jak i nieruchomości)

POSTEPOWANIE ZABEZPIECZAJĄCE:

Jest to postepowanie pomocnicze w stosunku do postępowania egzekucyjnego.

Dwa rodzaje postępowania zabezpieczającego:

1. Zasadniczo stosuje się zabezpieczenie wtedy, gdy obowiązek jest już ustalony i istnieje decyzja ostateczna, ale np. jest tytuł wykonawczy który się rozpatruję, a zobowiązany już wie o tym tytule wykonawczym (dostał wcześniej upomnienie). Nie może powstać taka sytuacja, że zobowiązany zaczyna uciekać ze swoim majątkiem. Istnieje już ustalony obowiązek, ten obowiązek jest już wymagalny, a brak zabezpieczania mógłby utrudnić lub uniemożliwić egzekucję- art. 154 np. brak płynności finansowej.

Zabezpieczenie nie ma nigdy na celu wykonania obowiązku.

2. Stosowane, gdy jeszcze nie skończyło się postępowanie. Nie ma jeszcze wydanej decyzji i nie został ustalony obowiązek. (Sytuacja, gdy wiadomo, że będzie wydana niekorzystna decyzja dla zobowiązanego i zaczyna wyprzedawać majątek, żeby uniknąć przyszłej egzekucji)

Art. 155 Postepowanie zabezpieczające może być dokonane tylko wtedy, gdy pozwalają na to przepisy odrębne.

Art. 160 Zabezpieczenie nie może zmierzać do tego, aby stanowiło wykonanie obowiązku. (Tzn. nie można odebrać rzeczy i sprzedać) Nie można też stosować przymusu bezpośredniego. Odpowiednikiem tytułu wykonawczego jest zarządzenie zabezpieczenia.

Art. 164 wymienia środki zabezpieczenia. Te środki nie mogą nigdy doprowadzić do sprzedaży. Jedynie wyjątkowo można sprzedać rzeczy łatwo psujące się i wtedy sumie pieniędzy składa się do depozytu. W przypadku egzekucji o charakterze niepieniężnym:

Art. 167 nie określa dokładnie środków zabezpieczających, tylko mówi, że organ egzekucyjny określa środek zabezpieczenia, może także stosować środki wymienione w art. 161 stosownie do okoliczności.

Jak długo ma trwać zabezpieczenie: postępowanie zabezpieczające ma tylko umożliwić przyszłą egzekucję.

Zasadą jest, że zabezpieczenie jest ograniczone czasowo:

1. Wygasa z chwilą dobrowolnego wykonania obowiązku

2. Jeżeli zobowiązany nie wykona obowiązku to z chwilą wszczęcia postępowania egzekucyjnego

Wyjątki:

1. Zawsze można zmienić środek zabezpieczenia art. 157a

2. Art. 159 Na żądanie zobowiązanego organ uchyla zabezpieczenie, jeżeli wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego nie został złożony w terminie 30 dni od dnia dokonania zabezpieczenia

należności pieniężnej, a w terminie 3 miesięcy od wydania decyzji określonej w Ordynacji podatkowej, prawa celnego lub należności niepieniężnej.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Postępowanie egzekucyjne
POSTEPOWANIE EGZEKUCYJNE OPRACOWANE PYTANIA (1)
POSTEPOWANIE EGZEKUCYJNE W ADMINISTRACJI
Postępowanie cywilne postepowanie egzekucyjne
Prawo egzekucyjne - pytania na egzamin - odpowiedzi, SZKOŁA, POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE
Postepowanie Egzekucyjne J. Lenczuk, Administracja WSEI Lublin, Postepowanie egzekucyjne
wykład prawo egzekucyjne, Studia Administracja, DWSSP Asesor, semestr 5, postępowanie egzekucyjne w
Postępowanie zabezpieczające w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w?ministracji
Postępowanie egzekucyjne w administracji - notatki z wykładu, Studia Administracja GWSH, Postępowani
Postępowanie egzekucyjne w administracji(2), administracja - studia
Część 3. Postępowanie egzekucyjne, ART 883 KPC, III CZP 153/07 - z dnia 27 lutego 2008 r
postępowanie egzekucyjne w administracji (curcuma), 08. Umorzenie
Część 3. Postępowanie egzekucyjne, ART 788 KPC, 1992
Część 3. Postępowanie egzekucyjne, ART 925 KPC, I CSK 3/08 - wyrok z dnia 4 kwietnia 2008 r
Część 3. Postępowanie egzekucyjne, ART 998 KPC, IV CSK 238/09 - wyrok z dnia 19 listopada 2009 r
Część 3. Postępowanie egzekucyjne, ART 1025 KPC, III CZP 150/07 - z dnia 28 lutego 2008 r
wyklad Postepowanie egzekucyjne, Postępowanie egzekucyjne
Rozwój prawa o administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym, Rozwój prawa o administracyjnym postępowa

więcej podobnych podstron