SOCJOLOGIA WYKŁADY 25.03

Dzietność:

• odgrywa dużą rolę w Europie bo Europa się szybko starzeje

• prawidłowy współczynnik dzietności powyżej 2,2 oznacza że mamy przeważający model rodziny

• powoduje stępność pokoleń ( na 2 dzieci pracuje 2 rodziców, a potem odwrotnie )

• współczynnik stępności 1,4

• najwięcej dzieci przychodzi w rodzinach biedniejszych 1,13 , ponieważ dziecko jest najlepszym i

najłatwiejszym zarobkiem dla rodziny ( becikowe )

• 15 % dzieci nie dożywa 4 roku życia, ponieważ są zaniedbane przez rodziców

• rośnie bezrobocie strukturalne

• wzrost ilości dzieci nie oznacza, że będą oni zarabiać na naszą emeryturę

Wiek:

II aspekty:

* kulturowy – wiek to wygląd

• obsesja na punkcie młodości trwa 20 lat

• piramida pokolenia uległa zmianie: starsi kiedyś byli na pierwszym miejscu bo najwięcej przeżyli, a

teraz są

młodzi ludzie, ponieważ znają się na nowej technologii itp.

• Młodzi ludzie szybko wchodzą w dorosłość

• kult młodości czyli inaczej pokusy i owoc zakazany

• od wyglądu człowieka znaczy wiele np. Praca, sfera życia itp.

*ekonomiczny – wiek produkcyjny

• wiek produkcyjny trwa od 16 do 45 roku życia

• po 45 roku życia człowiek staję się wypalony i nieefektywny

• częste choroby po 45 roku np. schizofremia

• dziecko powinno w wieku 16 lat pracować, ponieważ będzie miało lepiej na rynku pracy

• łatwiej zdobyć pracę z doświadczeniem

Wykształcenie i zawód:

• płacą nam za zawód

• zawód ma większe znaczenie, ponieważ wyznacza nam szanse rynkowe i życiowe

• zawód wyznacza nam prestiż zawodowy

• wykształcenie daje nam wiedzę

• od człowieka wykształconego oczekuje się odpowiedniego wychowania

• wykształcenie znaczy coraz mniej bo dziś wykształcenie nie świadczy o naszej kulturze i wychowaniu

Stan cywilny:

• stan cywilny jest ważny dla mężczyzn jeśli chodzi o pracę

• najlepszy kandydat do pracy to mężczyzna żonaty i z dziećmi

• formalizacja związku: mąż + żona

Wyznanie religijne:

• w społeczeństwach monoreligijnych (jedna religia) religia nie jest sprawą prywatną lecz publiczną

• jest wyznacznikiem oceny moralnej np. aborcja

• w społeczeństwach wieloreligijnych, religia jest sferą prywatną, a nie publiczną, nie jest przedmiotem

dewat

publicznych

• zadaniem religii jest przyciągnąć wyznawców

• w Europie Zachodniej w religii protestanckiej, wyznawcy nie wstydzą się pracy i dominuje oszczędność

• my jesteśmy społeczeństwem rozdwojonym (zawsze wiemy co należy mówić)

• religia wzmacnia i osłabia przedsiębiorczość

• ma duży stosunek do pieniądza i życia

• obyczajowość, mentalność i moralność kształtuje

Kolor skóry:

II etapy:

* wymiar kulturowy – znaczenie maleje

• jesteśmy bardziej otwarci i tolerancyjni

• odmienność skóry jest fascynująca

• odmienność kultur

• odmienność skóry w filmach

* wymiar ekonomiczny – znaczenie rośnie

• najbardziej widać to w rasistowskich krajach czyli Stany Zjednoczone i Francja:

• Stany Zjednoczone: biali protestanci na PN szybko się wzbogacili, po czasie czarnoskórzy byli im

potrzebni jako siła robocza, Latynosi domagali się języka hiszpańskiego i ojczystego, czuli się źle

traktowani i przestali używać języka angielskiego, walczyli o swoje prawa, powstał biały natywizm –

biały ruch czyli kultura białych, biali popierali białych

• Francja: mieli kompleksy, nie chcieli się asymilować, gdy przyszedł kryzys zaczęli dociekać na co idą

ich pieniądze (idą na ludzi którzy nie robią nic), czarnoskórzy dla nich byli obcy, wrogo byli do niech

nastawieni

• Kraje Skandynawskie: są wrogo nastawieni do ludzi z Afryki, w Szwecji matki i dzieci (matka

bezrobotna) dostawała duży zasiłek i mieszkanie, bardzo dużo inwestowano w rodziny, największe

podatki dostaje ten co nie ma pieniędzy i ich potrzebuje, nikt tam nie zostaje bez pomocy, państwo

wspiera swoich ludzi

• Mongolia: ma swoje organizacje rasistowskie, wrogość do koloru skóry

• świat jest bardziej rasistowski

STRUKTURA SPOŁECZNA WE WSPÓŁCZESNYCH SPOŁECZEŃSTWACH:

* Europa Zachodnia

* Stany Zjednoczone

* Europa Zach. - Wsch. Po transformacji ustrojowej po 89 roku

• język jest najprostszym czynnikiem odróżniającym

• struktura społeczeństwa to budowa społeczeństwach

• Definicja według GENETTE'A struktury społeczeństwa to nie są przedmioty ale systemy relacji

założone inaczej niż postrzegane, co wiąże się z koniecznością ich wymyślenia zamiast odkrycia.

• struktury społeczeństwa nie można zobaczyć

• społeczeństwo jest wytworem naszego umysłu, nasze wyobrażenie, nie możemy zobaczyć

społeczeństwa

• model teoretyczny przejawia się między innymi w języku, sposobach myślenia, sposób spędzania czasu

wolnego

III sposoby ujmowania struktury społecznej:

* podział dychotomiczny (biegunowy) na dwie przeciwstawne grupy społeczne – przeciwstawność wynika z różnicy interesów, podział bogatych i biednych, pracujących i nie pracujących itp.

* podział funkcjonalny (struktura społeczno-zawodowa) poszczególne części tej struktury odzwierciedlają pozycję w skali społecznego prestiżu tzn. na samym szczycie zawody które są o najlepszym prestiżu (szereg kryteriów i trudno się dostać), a na samym dole o niskim prestiżu (łatwo się dostać, mniejsze pieniądze)

* podział gradacyjny (stopniowanie) może być prosta lub syntetyczna. Gradacja prosta to stopniowanie według 1 cechy bądź 1 kryterium (zamożność, zakres posiadanego wykształcenia). Gradacja syntetyczna jest to stopniowanie według kilku cech bądź kilku kryteriów naraz, w ten sposób powstaje system stratyfikacji społecznej czyli struktura klasowo warstwowa zwana drabiną, piramidą bądź hierarchią społeczną. Jest to sposób ujmowania struktury społecznej we współczesnych społeczeństwach. Poszczególne klasy i warstwy odzwierciedlają dostęp bądź szanse dostępu do pięciu kluczowych zasobów:

> pieniądze

> zdrowie

> wykształcenie

> szacunek (prestiż)

> władza

Pieniądze – pożądamy pieniędzy, ponieważ zaspakajają nasze potrzeby biologiczne (jedzenie, ubiór); są potrzebą kulturową tzn. zdecydowana większość naszych potrzeb jest narzucona przez kulturę (jedzenie musi być smaczne, telefony komórkowe, rachunki itp.); również prestiż najbardziej pożądane są obiekty które ciężko zdobyć, status człowieka, nigdy nie jest zadowolony-hierarchizacja dóbr, człowiek chce coraz więcej; fetyszyzacja pieniędzy we współczesnym społeczeństwie; pieniądze stały się synonimem szczęścia; chcemy mieć w czym wybierać dlatego nabywamy coraz większą liczbę dóbr; jesteśmy wolni; pieniądze stały się naszym „bogiem”; pieniądze stały się miernikiem wartości człowieka tzn. człowieka nie ocenia się kim jest i jakim jest, tylko ile dóbr w ciągu życia zdołał zgromadzić; pieniądze są ograniczone w swym zasobie: potrzeby rosną szybciej niż możliwości, wymienialność na władzę i prestiż;

Władza – daje poczucie bezpieczeństwa, wolności, kontroli, umożliwia zdobywanie informacji, korupcje i szantaż, jest wymienialna na pieniądze i prestiż; im bardziej absolutna władza, im mniej kontrolowana tym łatwiej wymienialna na pieniądze;

Prestiż – szacunek, uznanie, autorytet, pożądamy prestiżu z dwóch powodów: jaźń odzwierciedlona – wyobrażenie jakie człowiek ma o sobie na podstawie tego co sądzą o nim inni ludzie; chcemy być akceptowani, lubimy dobrze wypadać na tle innych, we współczesnym społeczeństwie prestiż jest wymienialny na pieniądze i władzę;

Wykształcenie – jest prawomocną drogą awansu społecznego (nie w Polsce); jest istotnym kryterium wyłaniania przywódców politycznych (nie w Polsce); jest kapitałem kulturowym, który w różnym stopniu jest nabywany przez członków poszczególnych klas społecznych;

Zdrowie – jest podstawą dostępu do pozostałych zasobów, na podstawie dostępu do pięciu zasobów społecznych dzielą się na 3 klasy społeczne, a każda klasa na warstwy;