Eugenika jako przejaw rasizmu

„Człowiek rozumny, człowiek mądry (Homo sapiens), gatunek ssaka z rodzaju Homo. Współcześnie reprezentowany przez, uważanego za podgatunek, człowieka rozumnego współczesnego (człowiek współczesny: Homo sapiens sapiens) znanego od końca plejstocenu (od ok. 40 tys. lat). Człowiek cechuje się wysoką inteligencją i stopniem rozwoju psychicznego, posługuje się mową, podlega ciągłej ewolucji kulturowej, której motorem jest zdolność abstrakcyjnego myślenia i świadomego, celowego podejmowania decyzji, a także rozwój pracy przy ciągłym doskonaleniu narzędzi, co sprzyjało daleko idącemu rozwojowi współżycia w społeczeństwie.”

Ze względu na powyższą definicję my, jako ludzie, inaczej mówiąc jako Rasa ludzka, czyli: „systematyczna grupa w obrębie gatunku ludzkiego Homo sapiens, wyróżniona na podstawie zespołu cech dziedzicznych, m.in. barwy skóry, oczu, włosów, kształtu twarzy, sylwetki ciała, cech fizjologicznych i biochemicznych (np. grupa krwi)”, zbyt często uciekamy się do stosowania podziału na rasy (jest to popularny, ale przez badaczy wielokroć krytykowany podział na rasy: białą, żółtą i czarną. Podział ten nie uwzględnia rzeczywistych związków w rodowodzie i różnic w obrębie poszczególnych grup ludzkich.)

Różnice rasowe w obrębie gatunku ludzkiego stały się podstawą do rozpowszechnionych w całej historii ludzkości przekonań o wyższości jednych, a niższości innych ras, powodujących dyskryminację, a czasami wręcz planową zagładę niektórych grup ludności (rasizm).

Jeżeli założymy, że eugenika, jako nauka badająca możliwości rozwoju osobników o dodatnich cechach dziedzicznych osiągniętych przez selekcję na drodze genetycznej i że w praktyce eugenika działa w dwóch kierunkach: zapobiega rozmnażaniu się osobników słabych (z wadami genetycznymi) i dąży do tworzenia korzystnych warunków dla rozwoju osobników o dodatnich cechach genetycznych to możemy uznać, że eugenika jest przejawem rasizmu. Udowodnić to możemy poprzez wykazanie przykładów rasizmu w historii ludzkości.

Sam Rasizm, jako doktryna głosząca, że ludzie dzielą się na rasy nie tylko ze względu na cechy somatyczne (budowa ciała, kolor skóry, kształt czaszki), ale i psychiczne. Rasy te są „nierównej wartości: "wyższe" i "niższe". Mieszanie ras prowadzi do degeneracji ludzkości, upadku cywilizacji i kultur”. Wg tego przekonania konieczna jest „troska o czystość rasową i stosowanie segregacji rasowej”. Natomiast selekcja ludzi wg ich cech genetycznych (eugenika zajmuje się właśnie taką selekcją) jest mimo wszystko przejawem rasizmu.

Rasizm stał się podstawą ideologiczną III Rzeszy i działalności Adolfa Hitlera, usprawiedliwiając politykę eksterminacji niektórych narodów. Jeżeli więc Adolf Hitler uważał, że tylko pewne cechy człowieka przypisywane germańskiemu „nadczłowiekowi”, mają rację bytu (mogą być jedynymi istniejącymi) to jego myślenie możemy nazwać selekcją, gdyż tylko ludzi z takimi cechami jak w Typie Nordyckim

(w antropologii jeden z typów człowieka rasy białej. Charakterystyczne cechy przedstawiciela nordyczny typ: wysoki wzrost, smukła budowa ciała, włosy faliste jasnoblond, skóra stosunkowo silnie owłosiona o jasnej pigmentacji, jasne oczy, twarz pociągła, nos wąski. Cechy tego rodzaju najczęściej spotykane są wśród mieszkańców Islandii, krajów położonych nad Morzem Bałtyckim i Morzem Północnym) uznać można za rasę wyższą. Natomiast sam fakt, iż poprzez działania eugeniki można sterować likwidacją osobników o odmiennych cechach niż ten z „góry ustalony” (w tym przypadku poprzez dokonanie eksterminacji) świadczy o rasizmie.

Innym przykładem może być Apartheid. W tym z kolei przypadku Apartheid, (system ścisłej segregacji rasowej, stworzony w oparciu o doktrynę głoszącą ustawowe i kulturowe oddzielenie ras i odrębność ich rozwoju, noszący w praktyce cechy rasizmu) spowodował on, że społeczność ludzka podlegać zaczęła ścisłej segregacji rasowej, nastąpił zakaz mieszanych małżeństw. Apartheid opracowany przez grupę afrykanerskich uczonych z uniwersytetu w Stellenbosch, ogłoszony w 1948 przez D.F. Malana stanowił podstawę polityki władz Republiki Południowej Afryki w latach 1948-1991, oznaczając w praktyce absolutną supremację stanowiących ok. 13% społeczeństwa białych nad czarnymi, Azjatami i koloredami (ludność mieszana). Wnioskiem nasuwającym się podczas analizy Apartheidu jest to, że sam fakt ingerencji w poczęcie poprzez dobór rodziców jest nieuczciwa wobec osobników, którzy sami chcieliby decydować o swoim potomstwie. Wynikiem apartheidu był administracyjny podział społeczeństwa południowoafrykańskiego na grupy rasowe i etniczne, które zostały od siebie oddzielone, wyznaczono im oddzielne miejsca do zamieszkania i pracy. Najmniejsze odstępstwa od obowiązującej segregacji rasowej były surowo karane, sama krytyka systemu uznawana była za przestępstwo przeciwko państwu, a ingerencja państwa w sferę życia prywatnego osiągała stopień charakterystyczny dla ustrojów totalitarnych.

Tutaj można by było przytoczyć definicję Eugeniki jako: „system poglądów uznających możliwość genetycznego doskonalenia człowieka przez przekazywanie cech pozytywnych osobników wyselekcjonowanych.

Eugenika zajmuje się również jedną z dziedzin Genetyki populacji.

Z samej definicji wnioskujemy, że jest to dziedzina badań naukowych zajmująca się zagadnieniami zmienności (selekcja, mutacje dziedziczne, migracja, czynniki losowe także w kojarzeniu się par) i dziedziczenia genów pokolenia rodzicielskiego u osobników pokolenia potomnego w populacjach. Jeśli więc ingeruje ona w selekcję naturalna, usuwając mutacje dziedziczne, to już sam ten fakt świadczy o przejawie rasizmu.

Podstawową regułą rządzącą rozkładem cech dziedzicznych w populacjach panmiktycznych, tzn. w których osobniki rozmnażające się płciowo kojarzą się w sposób losowy, nie znajdujących się pod wpływem selekcji (dobór naturalny), jest prawo Hardy’ego i Weinberga, które głosi, że każde odchylenie (stwierdzone w warunkach naturalnych) od przewidywanej (teoretycznej) częstości występowania poszczególnych genotypów AA, Aa, aa oznacza, że jeden lub więcej z wyszczególnionych warunków nie został spełniony. Zwykle jest to oddziaływanie selekcji naturalnej przeciw danemu genotypowi. Na tej podstawie można wyjaśniać genetyczne mechanizmy ewolucji, np. tempo mutacji. W przypadku zaingerowania w powyższe prawo następuje zmiana „produktu końcowego” selekcji naturalnej i jest to również przejaw rasizmu.

Spójrzmy na problem troszeczkę z innej strony. Zacząć trzeba mianowicie od określenia początków tworzenia nowych osobników w obrębie gatunku. Pomocnym tu będzie zrozumienie zagadnienia samego procesu ewolucji.

„Ewolucja, jest to powolny, nieodwracalny i kierunkowy proces rozwoju organizmów, którego efektem jest coraz większa różnorodność, złożoność i organizacja świata żywego i któremu podlegają całe populacje, a nie pojedyncze osobniki”.

Współczesna teoria ewolucji (teoria doboru naturalnego) wyróżnia cztery zasadnicze czynniki warunkujące ten złożony proces:

1.Zmienność (rekombinacyjna i mutacyjna) - podstawą zmienności populacji jest rekombinacja genów (rekombinacja genetyczna) zachodząca w czasie rozmnażania płciowego oraz nagłe zmiany zachodzące w genach lub chromosomach pod wpływem czynników środowiska (mutacje), mające charakter dziedziczny. Gdy ingerujemy w w/w proces, np. usuwamy osobniki zmutowane, to zmieniamy właśnie losowe dobranie genów.

2. Selekcja - mutacje korzystne, zwiększające wartość adaptacyjną organizmu i dające mu większą szansę przeżycia występują u coraz większej liczby osobników populacji w kolejnych pokoleniach, dobór naturalny (naturalna selekcja) utrwala nowe cechy przystosowawcze powstałe w wyniku mutacji i wyselekcjonowuje osobniki najlepiej przystosowane do istniejących warunków środowiska. Gdy z kolei stosować będziemy jednakowy dobór cech spowodujemy zestarzenie się następnych pokoleń. Spowoduje to braki w niektórych opornościach organizmu na pojawiające się coraz to nowsze choroby.

3. Izolacja rozrodcza - jest niezbędnym czynnikiem prowadzącym do wyodrębnienia się nowego gatunku (specjacji), jej przyczyną może być izolacja geograficzna, ekologiczna, sezonowa, anatomiczna, genetyczna czy etologiczna.

4. Dryf genetyczny - może odgrywać pewną rolę w procesie ewolucji, polega na zmianie częstości genów w populacji w związku ze zmniejszaniem się jej liczebności. Proces ten zachodzi nie pod wpływem doboru naturalnego, lecz ma charakter przypadkowy.

W przypadku zaingerowanie w którąkolwiek z w/w cech postępujemy nie dość, że nierozsądnie, to jeszcze powodujemy wiele zmian w następnych pokoleniach. Nie daje to równej szansy wszystkim ludziom, natomiast powoduje dyskusję, co do zasadności tych zmian. Taką właśnie ingerencję w życie człowieka (tutaj: w proces tworzenia) śmiało możemy nazwać rasizmem.