Zachowania etyczne

We współczesnym świecie etyka stała się  drogowskazem przy postępowaniu  zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla pracowników. Jest to jedyny słuszny, choć nie zawsze przestrzegany kierunek osiągania sukcesów finansowych i zawodowych. Etyka biznesu to relacje pomiędzy przedsiębiorstwem a jego klientami, partnerami handlowymi, pracownikami oraz konkurencją. Relacje te muszą być zgodne z obowiązującym prawem oraz z przyjętymi regułami postępowania.

Podstawowe wartości etyczne w biznesie to:

• odpowiedzialność, to znaczy, że firma jest gotowa wziąć na siebie odpowiedzialność za wpływ, jaki wywiera na otoczenie oraz do wycofania się z błędnych decyzji i wzięcie odpowiedzialności za powstałą szkodę,

• przejrzystość, czyli udostępnianie informacji o decyzjach oraz  działaniach związanych z tymi aspektami funkcjonowania firmy, które mają związek ze społeczeństwem,

• etyczne zachowanie, gdy wszelkie decyzje są podejmowane i wykonywane w sposób uczciwy, rzetelny, wiarygodny oraz bez przyjmowania i wręczania nielegalnych korzyści. Etyczne postępowanie to także osobiste wartości i poczucie odpowiedzialności właściciela firmy, gotowość do traktowania innych osób jak równych sobie, uczciwość i zaangażowanie,

• aktywna obecność w środowisku, czyli świadomość, ze firma nie działa w oderwaniu od otoczenia. Ważne jest współdziałanie  i aktywność lokalna.

Etyczne zachowania szefa czy pracownika to:

• szacunek wobec innych (poszanowanie ich godności, przekonań, poglądów),

• zachowanie tajemnicy służbowej i poufności danych,

• uczciwe wykonywanie swoich obowiązków,

• dbałość o dobrą atmosferę w pracy,

• nietolerancja dyskryminacji.

Dobra atmosfera w pracy sprzyja zaangażowaniu i motywuje do lepszych osiągnięć. Rolą przełożonego jest stworzenie warunków pracy, w których relacje między ludźmi oparte są na prawości, uczciwości i współpracy.

Przykładem takiego zachowania może być dobre traktowanie pracowników. Wiadomo, że czasami w sklepach panuje większy ruch (chociażby w okresie przedświątecznym), nie ma potrzeby zatrudniania większej liczby pracowników, ale ci aktualni w takiej sytuacji pracują dłużej niż jest to zapisane w umowie. Etycznym zachowaniem w tym przypadku jest na pewno wypłacenie dodatkowej premii pracownikom właśnie za te przepracowane nadgodziny.

Zachowania nieetyczne

W dzisiejszym środowisku biznesowym, kiedy konkurencja jest ogromna, coraz więcej osób ucieka się do nieetycznych praktyk biznesowych w celu osiągnięcia sukcesu. Większość przedsiębiorców zakłada, że w biznesie wszystkie chwyty są dozwolone. Nawet wysoko wykwalifikowane i dobrze wykształcone osoby, stosują nieetyczne praktyki biznesowe. W dzisiejszych czasach, działania osób, które oszukują organizacje są traktowane przez pracowników równego szczebla, jako pozytywne. Może wydawać się, że w wielu przypadkach kluczem do sukcesu (lub większego zysku) nie jest już ciężka praca. Bardziej liczą się spryt i przebiegłość.

Nieetyczne zachowania szefa czy pracownika jak i osób na równorzędnych stanowiskach to m.in. : 

•   Zakaz oddalania się z miejsca pracy, nawet w wypadku pilnej potrzeby fizjologicznej;

•   Brak tolerancji dla krótkich przerw w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb np. pragnienia;

•   Brak dostępu do zaplecza socjalnego dla szeregowych pracowników;

•   Podkładanie tzw. „kłód” ;

•   Kradzieże majątku przedsiębiorstwa dokonywane przez pracowników wyższego szczebla, których kosztami obarczani są wszyscy pracownicy;

•   Ujawnianie poufnych informacji osobom trzecim

•   Publiczne poniżanie pracowników;

•   Szkalowanie;

• Niemoralne propozycje;

• Prowokowanie dwuznacznych sytuacji;

• Mobbing

Przykładem takiego zachowania może być [okusa zarabiania na usługach pogrzebowych była tak silna, że powstało zbyt wiele firm. Konkurują one ze sobą w bardzo brutalny sposób i bardzo mało etyczny, czasem wręcz zatracany jest szacunek wobec człowieka, wobec zmarłych. Chęć zysku, przy jednoczesnej dużej konkurencji sprawia, że wszystkie chwyty stają się "dozwolone". Tak np. przekupywany jest personel medyczny, zawieszający konającym, na palcach stóp karteczki z telefonami firm pogrzebowych. 

Mobbing

Mobbing oznacza prześladowanie podwładnego lub współpracownika w miejscu pracy. Mobbing jest rodzajem terroru psychicznego, stosowanym przez jedną lub kilka osób przeciwko przeważnie jednej osobie.

Kierunki mobbowania w zhierarchizowanych strukturach organizacyjnych:

• mobbing ukośny – osoby mobbująca i mobbowana znajdują się na różnych poziomach;

• mobbing prosty – osoby mobbująca i mobbowana znajdują się na tym samym poziomie;

Taktyki mobbingu:

• taktyka upokorzenia:

• nieuzasadniona krytyka

• zniesławienie

• wyśmiewanie

• nieodpowiednie żarty

• obraźliwe gesty

• publiczne krytykowanie wyglądu

• taktyka zastraszenia

• zakaz robienia przerw pod groźbą utraty pracy

• groźby ustne

• używanie wulgaryzmów

• stosowanie przemocy fizycznej

• przymusowe zostawanie po godzinach pracy

• zastraszanie zwolnieniem z pracy

• taktyka pomniejszenia kompetencji

• taktyka izolacji

• taktyka poniżania

• taktyka utrudniania wykonywania pracy

Mobbing może być działaniem bezpośrednim lub niebezpośrednim, tj. takim, w którym ofiara nie ma bezpośredniego kontaktu z osobą stosującą mobbing, a jedynie jest narażona na skutki jej zamierzonych nieetycznych działań

Lobbing

 Lobbing najczęściej związany jest z polityką. Polega na wywieraniu nacisku na rządzących w celu uzyskania takich decyzji, które korzystne będą dla danej organizacji czy instytucji. W jego obrębie działają tak zwane grupy nacisku. W wielu krajach są one elementem systemu politycznego, a zasady ich działania ujęte są w państwowym prawie. Często lobbing jest tam zjawiskiem pozytywnym. W Polsce jednak kojarzy się on wyłącznie negatywnie. Zapewne ma to związek z jego definicją, gdyż jakiekolwiek wpływanie na decyzje polityków nie jest u nas mile widziane.

 

Lobbing w naukach prawnych:

Lobbing to zespół zgodnych z prawem czynności podejmowanych przez zarejestrowanego lobbystę działającego za wynagrodzeniem i w interesie osoby trzeciej (zleceniodawcy lobbyingu), w celu wywarcia korzystnego dla zleceniodawcy wpływu na prawotwórstwo lub decyzje organów państwowych, względnie samorządowych i innych.

Lobbing w naukach ekonomicznych i socjologii:

Lobbing to oddziaływanie na decyzje podejmowane przez organy władzy publicznej oparte na strategii komunikacyjnej uwzględniającej:

• analizę procesu decyzyjnego

• politykę danego organu

• własne cele strategiczne

• bieżący monitoring wydarzeń

Korupcja

Korupcja polega na przyjęciu przez osobę pełniącą funkcję publiczną korzyści w formie majątkowej lub osobistej (albo jej obietnicy) w zamian za dokonanie czynności urzędowych lub bezprawnych

Rozróżniamy różne typy korupcji:

- Korupcja administracyjna (wpływanie na treść decyzji administracyjnej, przyznanie kredytu, legalizacja pojazdów, wydawanie uprawnień i zdawanie egzaminów państwowych)
- Korupcja wyborcza (przekupstwo i sprzedajność w związku z wyborami do władz publicznych: ma na celu wywarcie wpływu na sposób głosowania)
- Korupcja polityczna (przekupstwa wiązane z przejęciem władzy państwowej lub jej utrzymaniem, nieformalne wynagrodzenia polityków za wykorzystanie ich wpływów lub poparcie w konkretnych sytuacjach)
- Korupcja samorządowa (oferowanie stanowisk i korzyści dla polityków lub urzędników w sektorze powiązanym z gospodarką komunalną i usługami na rzecz miast i gmin)
- Korupcja koncesyjna (stwarzanie sztucznych barier w celu uzyskania korzyści)
- Korupcja informacyjna (sprzedaży ważnych informacji będących w posiadaniu władz publicznych, których wcześniejsze posiadanie przez biznes może umożliwić osiągnięcie specjalnych zysków)
- Korupcja w zakresie zamówień publicznych (oferowaniu korzyści urzędnikom w zamian za uzyskanie zlecenia lub zamówienia)
- Korupcja w zakresie zamówień prywatnych (nieuczciwość w służbach zaopatrzenia lub zakupów, które uzależniają zakup towaru od dostawcy, od uzyskania od niego osobistych korzyści)

Skutki korupcji:
1. Łatwość naruszania wszystkich praw człowieka
2. Ograniczenie wzrostu gospodarczego
3. Zmniejszenie zaufania do organów władzy państwowej
4. Zagrożenie dla systemu demokratycznego