Cechy strunowców:
- ten typ obejmuje kilka dość różniących się od siebie podtypów i gromad (wielka różnorodność form)
- wspólne cechy
Dwuboczna symetria ciała
Ukł. Nerwowy po grzbietowej stronie ciała (tworzy kanał)
Serce po brzusznej stronie ciała, pod ukł. Pokarmowym
W rozwoju zarodkowym mezoderma tworzy się w postaci woreczków ułożonych metamerycznie -> powstają z nich mięśnie i elementy łącznotkankowe wewnętrznego szkieletu (metameria ta utrzymuje się u niższych strunowców)
Ukł. Oddechowy związany z ukł. Pokarmowym
OBECNOŚĆ STRUNY GRZBIETOWEJ (od której pochodzi nazwa typu) -> Chorda Dorsalis
STRUNA GRZBIETOWA – ELASTYCZNY PRĘT ŁĄCZNOTKANKOWY, PRZEBIEGAJĄCY NA GRZBIETOWEJ
STRONIE CIAŁA I STANOWIĄCY SZKIELET OSIOWY
Powstanie struny grzbietowej :
Struna jest pochodzenia mezodermalnego, (powstaje z komórek grzbietowych prajelita) położona jest po grzbietowej stronie ciała i ciągnie się niemal przez całe ciało. Z zewnątrz strunę otacza elastyczna otoczka o charakterze łącznotkankowym. Jej elastyczność zapewniają silnie zwakuolizowane komórki tkanki (łącznej) chordoidalnej. Dzięki temu możliwe jest wyginanie ciała na boki, a tym samym lokomocja.
Obecność struny grzbietowej u osłonic (żachw, sprzągli i ogonic):
(Strunę grzbietową u osłonic spotyka się tylko w stadium larwalnym, z wyjątkiem ogonic).
(Osłonice – morskie zwierzęta wolnożyjące lub osiadłe, ciało pokryte tuniką, gardziel przebita otworami skrzelowymi, ukł. Krwionośny otwarty, serce)
Żachwy - struna grzbietowa wytwarza się z prajelita (pod cewką nerwową) w trakcie rozwoju larwalnego; zarodek silnie wydłuża się, wytwarzając ogon, w którym leży struna grzbietowa;
Larwa taka osiada na dnie i przeobraża się -> zresorbowany zostaje ogon wraz ze struna grzbietową!
Sprzągle – w rozwoju występuje larwa opatrzona ogonkiem i posiadająca strunę grzbietową; u form dorosłych struna grzbietowa nie występuje.
Ogonice – nie przechodzą w rozwoju metamorfozy i przez całe życie posiadają w ogonku strunę grzbietową ! (zwierzęta neoteniczne – utraciły postać dojrzałą; zyskały zdolność rozmnażania się w postaci larwy)
Podsumowanie: Struna grzbietowa występuje przez całe życie tylko u ogonic. U żachw i sprzągli znajduje się tylko u larw, przebiegając w części ogonowej.
Powstawanie i budowa struny grzbietowej u lancetnika:
Głównym elementem szkieletu lancetnika jest struna grzbietowa ciągnąca się wzdłuż całego ciała zwierzęcia. Otacza ją osłonka o charakterze łącznotkankowym, łącząca się z otoczką obejmującą cewkę nerwową oraz dającą wypustki stanowiące elementy podporowe płetwy. Z osłonką struny grzbietowej łączą się również pasemka łącznotkankowe położone między mięśniami i wokół jamy ciała - > tworzą one skomplikowany szkielet aparatu skrzelowego, mający postać ażurowego sita.
Z którego listka zarodkowego powstają kości?
Kości są pochodzenia mezodermalnego (środkowy listek zarodkowy) (z tkanki kościotwórczej -> łącznej)
I stadium szkieletowe – szkielet błoniasty
II stadium szkieletowe – szkielet chrząstkowy -> długo, by dotrzymać kroku wzrastającemu płodowi
III stadium szkieletowe – stadium kostne (ostateczne)
Kości pierwotne (zastępcze chrzęstnie preformowane) i wtórne (skórne, pokrywowe)
Kości, które przeszły przez w swym rozwoju przez 3 wyżej wspomniane okresy rozwojowe (błoniasty, chrząstkowy, kostne) zwą się kośćmi zastępczymi.
Kości, które powstają przez kostnienie tkanki łącznej z ominięciem stadium chrząstkowego nazywamy kośćmi pokrywowymi (skórnymi).