Wykład 6.04.2011

Po raz pierwszy określenie promocja zdrowia zostało użyte przez Sieg… w 1943 r.

W 1945 r. sformułował on 4 podstawowe zadania medycyny:

• Promocja zdrowia

• Zapobieganie chorobom

• Przywracanie zdrowia chorym

• Rehabilitacja

Promocja zdrowia jest odpowiedzią na zmiany demograficzne, cywilizacyjne i społeczne, poprawia się wtedy, gdy tradycyjna medycyna nie umie poradzić sobie z problemem. Jest konsekwencją zakwestionowania tzw. Wielkiego równania.

Wielkie równanie to opieka medyczna = zdrowie. Zakwestionowano na podstawie raportu Cochrane.

Udowodnił brak związku między zwiększaniem wydatków na ochronę zdrowia (na medycynę i liczbę zatrudnienia osób) a poprawą stanu zdrowia ludności.

Najważniejsze dokumenty mówiące o promocji zdrowia:

• Raport Lalonda 1970 r.- są 4 grupy czynników:

• Styl życia- 50%

• Czynniki genetyczne- 20%

• Czynniki środowiskowe- 20%

• Opieka zdrowotna- 10%

• 1977 r. Światowe Zgromadzenie Zdrowia w Alma Macie:

• podkreślono rolę podstawowej opieki zdrowia

• stwierdzono konieczność zaangażowania wszystkich osób w politykę zdrowotną, czyli współpraca musi odbywać się między różnymi sektorami

• 1986 r. pierwsza międzynarodowa konferencja na temat promocji zdrowia odbyła się w Ottawie i powstałą Karta Ottawska- bazowy dokument promocji zdrowia. Zawarta jest w niej szeroko pojęta definicja zdrowia, ponieważ zawarte są w niej czynniki, które wpływają na zdrowie:

• Pokój

• Warunki mieszkaniowe

• Edukacja

• Żywność

• Dochód

• Stabilny ekosystem

• Sprawiedliwość społeczna

Definicja zdrowia uwzględnia wiele aspektów życia codziennego.

Wyodrębniono 5 pól działania promocji zdrowia:

• Budowanie zdrowej polityki publicznej (współpracować ze sobą muszą wszystkie sektory publiczne np. sejm, ministerstwo finansów, ministerstwo zdrowia)

• Tworzenie środowisk wspierających zdrowie (korzystne warunki pracy i życia)

• Wzmacnianie działalności społeczności lokalnej (grupy samopomocy, organizacje pozarządowe, fundacje)

• Rozwijanie umiejętności indywidualnych osób (dostęp do informacji, edukacja zdrowotna, doskonalenie praktycznych umiejętności życiowych)

• Reorientacja świadczeń zdrowotnych (za zdrowie odpowiedzialni są wszyscy, jednostki i organizacje)

Podkreślono koncentracje nie tylko na osobach zagrożonych, ale na całej populacji rozpatrywanej w perspektywie życia codziennego). Służby medyczne schodzą na dalszy plan, a najważniejsze staja się służby społeczne i polityka.

• Druga międzynarodowa konferencja dotycząca zdrowia w Adelajdzie. Wzbogacono koncepcje promocji zdrowia o konieczności wspierania zdrowia kobiet, o dbanie o żywność i pożywienie, o zapobieganie uzależnieniom, tworzenie środowisk wspierających zdrowie

• 1991 r.- trzecia międzynarodowa konferencja dotycząca zdrowia w Szwecji w Sundsvall – pojawiła się koncepcja zrównoważonego rozwoju podkreślono konieczność działań w środowiskach lokalnych, aby miały większą kontrolę nad jednostkami, zwrócono uwagę na edukację ustawiczna, czyli przez całe życie

• 1997 r. – czwarta konferencja w Dżakarcie, zwrócono uwagę na globalne działanie, ustalono priorytety zdrowotne na XXI wiek